Ruimte, ruimte, geef me de ruimte

Cune startte zijn presentatie met een filmpje met de tekst:
To Boldly Go Where No Man Has Gone Before

Dit sloeg onder andere op de recent overleden Per-Ingvar Branemark, pionier in de implantologie vanaf de 60-er jaren van de vorige eeuw. Centraal in zijn presentatie stond het begrip samenwerken. “Je hebt hulp nodig van je collega’s, juist als je de regie wilt houden. Je moet betrokken blijven in het proces, meedenken en je wensen kenbaar maken. Dit is iets wat bij tandartsen niet primair in de genen zit, zij zijn hierin te weinig opgeleid”, sprak Cune. “Zorg dat je het met elkaar over hetzelfde hebt”.



Ketenzorg: interprofessioneel
Cune legde uit wat ketenzorg is: het samengaan van individuele zorgdisciplines en gemeenschappelijke visie. Dit is interprofessioneel, niet multiprofessioneel want dan heb je niet hetzelfde perspectief. “Bij ketenzorg draait het uiteindelijk allemaal om de patiënt.” Dit was een frappante uitspraak want verderop in de presentatie verscheen een dia met centraal heel groot het woord ‘IKKE’ met daar omheen in het klein allemaal ‘klanten’ – zoals de tandtechnieker – en opzij stond nog genoteerd ‘de patiënt’, als externe klant. Overigens stond hierbij de mondhygiënist niet in het rijtje. Wel werd deze beroepsgroep vluchtig aangehaald bij de even zo vluchtig aangehaalde nazorg. De tandarts moet goed afspreken wie de nazorg op zich neemt: doe je het zelf, doet de implanterend collega het? Duidelijke afspraken verhogen de doelmatigheid.

“Gun elkaar de ruimte”
Nog een interessante uitspraak van Cune: “Gun elkaar de ruimte”, hierbij terugkomend op het filmpje wat hij draaide. Hij bedoelde hiermee dat als je interprofessioneel werkt, je elkaars autonomie moet respecteren en elkaars kennis moet erkennen.

Implantaten niet te dicht op elkaar
Na dit gezegd te hebben volgde een vakinhoudelijk deel waarbij duidelijk werd dat implantaten niet te dicht op elkaar geplaatst moeten worden. Positioneren in mesio-distale zin luistert nauw. Er moet wel ruimte blijven om nog iets op de implantaten te maken. Ook het positioneren in de bucco-linguale zin is van belang. In sommige gevallen anguleert het implantaat naar buiten toe maar dat kan soms ook echt niet anders. In dat geval is ook een gehoekte opbouw nodig. Kwalitatief is er geen verschil tussen gehoekte en een rechte opbouw. “Maar het is wel zo prettig als je dat van te voren weet.”

Verschroefde structuren bij weinig ruimte
Naast deze twee vormen van positie bestaat de inter-occlusale positionering. Weet hoe veel ruimte er is. Is er weinig ruimte dan zijn verschroefde structuren aan te raden. Prognostisch, zowel biologisch als mechanisch is er geen verschil met gecementeerde kronen. Het implantaat kan ook dieper gezet worden. Ook dit zal met elkaar overlegd moeten worden. Is er slijtage? Dan moet dit eerst opgelost worden, anders komt men technisch in de knoop. Als er pas later aandacht voor is dan span je het paard voor de wagen en moet de restauratie soms opnieuw.

Ten slotte werd nog een casus besproken; hoe te implanteren bij het verlies van twee onderincisieven. Het is lastig, want een onderincisief is erg smal. Bij het verlies van twee onderincisieven biedt slechts 1 implantaat met een dummy het beste soelaas met een smal bone level implantaat. Hou hierbij rekening met recessie.

Prof. dr. Marco S. Cune is hoogleraar restauratieve en reconstructieve tandheelkunde en hoofd van de sectie Orale Functieleer van het Centrum voor Tandheelkunde en Mondzorgkunde van het UMC Groningen. Daarnaast is hij werkzaam in het Centrum voor Bijzondere Tandheelkunde van het St. Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein. Zijn klinische en onderzoeksinteresses bestrijken een breed scala aan onderwerpen, maar richten zich met name op de orale implantologie en restauratieve tandheelkunde.

Verslag door Lieneke Steverink-Jorna, mondhygiënist, voor dental INFO van de lezing van prof. dr. Marco Cune tijdens het ANT-congres Dental Studie Update.