Toezicht en maatregelen door de IGZ in 2016

De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) heeft Jaarbeeld 2016 gepubliceerd. Hierin doet zij verslag van haar toezicht op zorgaanbieders en de opgelegde maatregelen in 2016. In de mondzorg richtte het toezicht zich vooral op de Kernenergiewet, infectiepreventie en de bekwaamheid van professionals in de mondzorg. De inspectie heeft daarbij haar focus verlegd van incidententoezicht naar risicotoezicht.

Risicotoezicht
Bij risicotoezicht verzamelt de IGZ proactief en periodiek in- en externe informatie om zicht te krijgen op risico’s die zorg- of sectorbreed gelden.
In de mondzorg richtte dit zich in 2016 op de naleving van de Kernenergiewet. De IGZ heeft hiervoor 40 praktijken onderzocht. Daarbij is gekeken naar het beheer van het kernenergiedossier en de deskundigheid van de behandelaar. In een aantal praktijken werden verbetermaatregelen opgelegd of werd het uitvoeren van radiologische verrichtingen zelfs verboden.

Incidententoezicht
Incidententoezicht volgt op meldingen die de inspectie ontvangt van zorgaanbieders, fabrikanten en burgers die kunnen wijzen op structureel risicovolle situaties.

De IGZ ontving in 2016 met betrekking tot mondzorg vooral meldingen over de bevoegdheid en bekwaamheid van professionals en de kwaliteit van zorg. Samen met de Koninklijke Nederlandse Maatschappij tot Bevordering der Tandheelkunde (KNMT) en de Associatie Nederlandse Tandartsen (ANT) wil de inspectie komen tot expliciete veldnormen. In 2017 wordt hier een vervolg aan gegeven.

Daarnaast is naar aanleiding van meldingen en signalen aandacht besteed aan gunstbetoon. In 2016 is begonnen met een onderzoek naar hoge bedragen in het Transparantieregister, dat in 2017 zal worden afgerond.

Handhavende maatregelen
Meldingen over het functioneren van individuele beroepsoefenaars hebben in enkele gevallen geleid tot handhavende maatregelen. Het ging hierbij om twee aanwijzingen en een bevel.

Zorgfraude
Op het gebied van zorgfraude richt de inspectie richt zich op het beoordelen van de kwaliteit en veiligheid van de zorg in relatie tot een mogelijk onrechtmatige financiële verantwoording van die zorg. Het toezicht hierop komt tot stand aan de hand van interne en/of externe signalen. In 2016 zijn meer dan 150 signalen en adviesverzoeken ontvangen en behandeld. Veel signalen gingen over zorgaanbieders in het maatschappelijk domein, maar ook over mondzorg kwamen veel signalen binnen. Daarnaast ook over beweegzorg, huisartsenzorg, medisch specialistische zorg en geboortezorg.

Patiëntwaarderingssites
De IGZ meldt dat informatie uit sociale media bruikbaar kan zijn voor het toezicht. Vooral patiëntwaarderingssites als ZorgkaartNederland zijn waardevol als aanvullende informatiebron bij het risicotoezicht.

Toename meldingen
Uit het verslag blijkt dat de IGZ in 2016 over de hele linie veel meer meldingen heeft binnengekregen dan het jaar ervoor: 12.290 in 2016 tegenover 10.850 in 2015. Er is vooral een toename van klachten over niet-functionerende beroepsbeoefenaren in de medisch specialistische zorg. Deze toename is toe te schrijven aan de invoering van de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg, waarin zorgaanbieders verplicht worden bij de IGZ te melden wanneer een dienstverband beëindigd wordt wegens disfunctioneren.

De toename van meldingen leidde tot een verdubbeling van het aantal boetes dat de IGZ oplegde: totaal 55 in 2016, wat uitkwam op 1,3 miljoen euro. Een aanzienlijk deel van dit bedrag moest betaald worden door farmaceutische bedrijven, die onbevoegd reclame hebben gemaakt voor geneesmiddelen.