Coronacrisis in de mondzorg: twee tandartsen aan het woord

Ineens was daar de lockdown in verband met het coronavirus. Behalve voor spoedgevallen werden alle mondzorgpraktijken gesloten. Hoe hebben tandartsen dit ervaren? Wat vinden zij ervan dat praktijken nu weer open zijn? dental INFO vroeg het aan twee tandartsen: zzp’er Marieke en praktijkeigenaar Amée Swart.

Waar werken jullie?

Marieke: “Ik ben zzp’er. Momenteel werk ik per week 3,5 dag in de algemene praktijk en een halve dag in het ziekenhuis. In het ziekenhuis behandel ik OSAS-patiënten met MRA’s.”
Amée: “Ik ben praktijkeigenaar van een groepspraktijk in Alkmaar. Ik werk daar samen met een andere tandarts, een endodontoloog en drie mondhygiënisten. Een van de mondhygiënisten, de andere tandarts en de endodontoloog zijn zzp’ers. Daarnaast is er nog een mondhygiënist die haar eigen praktijk binnen ons pand heeft. Daarnaast heb ik een mondhygiënist, twee assistenten en een praktijkmanager in dienst.”

Hoe zag jullie week er voor de coronacrisis uit?

Marieke: “Voor de coronacrisis werkte ik vier dagen in de week. Op mijn vrije dag volgde ik daarnaast een cursus kunstgeschiedenis.”
Amée: “Ik had een goedlopende praktijk, alles ging op rolletjes. Er waren veel nieuwe patiënten die zich aanmeldden. Het ging hartstikke lekker. Ik spendeer mijn tijd in principe alleen aan de stoel en heb af en toe wat tijd vrij gepland voor administratie, maar het meeste wordt door mijn praktijkmanager opgepakt.”

En hoe ging het toen de praktijk gesloten was?

Marieke: “In het ziekenhuis werkte ik niet meer en in de algemene praktijk hadden we de spoeddienst verdeeld met vier andere praktijken. Omdat we met meerdere tandartsen in de praktijk werken, heb ik in vijf weken tijd maar twee dagen gewerkt. Ik ben dus veel thuis geweest. Aan het begin kon ik mezelf nog wel goed vermaken, maar daarna ging ik me toch wat vervelen. Ik wilde me vooral weer ‘nuttig’ voelen. Toen mijn collega mij een keer belde om te vragen of ik wilde komen werken (haar spreekuur stond erg vol), sprong ik bijna een gat in de lucht.”
Amée: “Toen ben ik praktijkmanager geworden. Er waren een heleboel zaken die ik als praktijkhouder zelf in de hand wilde houden. Ik volgde alle ontwikkelingen, al het nieuws, alle wetenschappelijke artikelen…. Ik ben al bezig gegaan met allerlei protocollen en richtlijnen, zodat er al een hoop op papier stond en ik gelijk aan het werk zou kunnen als het weer mocht. De assistenten zijn ook ontzettend druk geweest, vooral ook in de eerste week, met mensen benaderen en afspraken verzetten.”

Heb je aan spoedzorg gedaan? Hoe ging dat?

Marieke: “Ja. We hadden de spoedzorg vanaf het begin af aan goed geregeld in de praktijk. Dat is erg prettig en dat gaan we de komende periode ook zo voortzetten. Zo zijn we altijd maar met een beperkt aantal collega’s in de praktijk, zodat we (onbeschermd) genoeg afstand kunnen houden van elkaar. Daarnaast plannen we voor elke patiënt veel tijd, zodat de patiënten gelijk door kunnen lopen naar de behandelkamer en niet in de wachtkamer hoeven te gaan zitten. We hebben allemaal een extra spatbril over onze gewone (loep)bril en mondkap. Dit is best benauwend, maar geeft ook een veilig gevoel. Ik vind het erg fijn dat we meer tijd per patiënt plannen, dit geeft rust. Daarnaast merk ik dat patiënten veel begrip hebben voor de nieuwe maatregelen die we hebben getroffen.”
Amée: “Tussen de bedrijven door heb ik nog redelijk wat aan spoed gehad. Dan merk je helaas toch wel dat mensen de zorg te lang uitstellen. Dat heeft wat verstrekkender gevolgen dan wanneer ze zich op tijd hadden gemeld. Ik heb denk ik tien patiënten per week gezien. Dat varieerde van kronen die er af waren gevallen tot heftige wortelkanaalbehandelingen. Ik heb om financiële redenen besloten als tandarts zelf de spoed op te pakken. Ik heb er natuurlijk wel assistentie bij gehad.”

Zijn er andere dingen die je toen in de praktijk hebt gedaan?

Marieke: “Op de praktijk kon ik naast de spoedbehandelingen weinig doen. Thuis ben ik bezig geweest met het uitwerken van een nieuw protocol en volgde ik webinars en podcasts.”
Amée: “Ik was drukker dan wanneer ik gewoon aan de stoel werk, om alles vorm te geven en naar de patiënten te communiceren… Het was best lastig om te laveren tussen je bedrijfsvoering en het welzijn van je patiënten en de communicatie naar hen toe”.

Wat betekent de crisis op financieel gebied voor je? Heb je gebruik gemaakt van de steunmaatregelen?

Marieke: “Ik had nauwelijks inkomsten en heb daarom een aanvraag bij de gemeente gedaan.”
Amée: “De steunmaatregelen zijn natuurlijk heel lang onzeker geweest, waardoor het emotioneel een achtbaan is geweest. Eerst dachten we dat we ook aanspraak konden maken op de compensatiemaatregelen. Toen bleek van niet, stortte wel een klein beetje mijn wereld in, want ik heb natuurlijk de verantwoordelijkheid van vier mensen op de loonlijst. En de zzp’ers krijgen niets binnen als ze niet werken. We hebben een heel hecht team, dus daar ben je wel mee bezig.
Het was een enorme opluchting toen bleek dat er vanuit Zorgverzekeraars Nederland iets gaat komen. Voor het deel dat daardoor niet vergoed wordt, kunnen we aanspraak maken op de NOW, via het UWV. Dat heb ik ook meteen gedaan en dat kwam wonderbaarlijk snel binnen. Ik ga er vanuit dat ik minstens de helft weer moet terugstorten, maar voor nu heeft het me in ieder geval enorm geholpen om de loonkosten door te betalen, want dat is toch een hele grote hap van de kosten die er lopen binnen een praktijk.”

Wat vind je ervan dat per 22 april de praktijken weer open zijn voor de reguliere mondzorg?

Marieke: “Ik keek er erg naar uit om weer te mogen werken. Het is wel een beetje dubbel. Je kunt jezelf niet 100% tegen corona beschermen, maar met alle maatregelen en richtlijnen is de kans wel klein om besmet te raken… En in de supermarkt ben je ook niet 100% veilig.
Amée: “Ik ben er van overtuigd dat wij binnen de tandheelkunde sowieso infectiepreventie hoog in het vaandel hebben staan met onze huidige WIP-richtlijnen. En we weten als geen ander hoe we met aerosolen moeten omgaan, want we doen al niet anders. We gaan er altijd al vanuit dat iemand iets besmettelijks met zich mee draagt en dat we niet willen dat hij dat naar een andere patiënt overdraagt. Natuurlijk speelt bij corona mee dat we er nog niet alles over weten. Dat wil niet zeggen dat we niet verantwoord aan het werk kunnen gaan met de kennis die er nu is.
Ik denk dat de beschermingsmiddelen die door de commissie worden geadviseerd ruimschoots voldoende zijn. Je kunt nooit voor 100% risicoloos werken in de zorg. Maar ik denk dat je meer risico loopt om op weg naar je werk te worden aangereden, dan dat je hier binnen de praktijk een besmetting oploopt. Volgens mij hebben we de kennis, de kunde en de middelen in huis om verantwoord mondzorg te verlenen.”

Interviews door Yvette in ‘t Velt

Lees meer over: Corona, Opinie, Thema A-Z

RDA-waarde van tandpasta: waarom staat dit niet op de verpakking?

Tegenwoordig is de keuze in tandpasta enorm groot maar wordt de RDA-waarde vaak vergeten. De patiënt ziet hierover ook niets op de verpakking. “Het zou goed zijn als de RDA-waarde op de tandpastaverpakking wordt vermeld”, zegt Cor van Loveren, hoogleraar (em.) preventieve tandheelkunde.

Kun je je nog herinnering dat tandpasta gewoon tandpasta was? In die tijd was tandpasta goed zolang het fluoride bevatte. Tegenwoordig is de keuze in tandpasta groot: er is nu een tandpastasoort voor elk probleem:

– Tandpasta tegen cariës

– Tandpasta tegen tandvleesontsteking

– Tandpasta tegen erosieve gebitsslijtage

– Tandpasta tegen tandsteen

– Whitening tandpasta

– Tandpasta voor gevoelige tanden

Wanneer tandpasta’s gekozen worden om aanslag extra goed te verwijderen, is er een risico dat vaak wordt vergeten: relative dentin abrasivity (RDA). Dit speelt vooral als er sprake is van blootliggende tandhalzen

Wat is RDA?

“RDA is een in vitro methode waarin gekeken wordt naar de hoeveelheid dentine die de tandpasta afslijt onder standaardtestmethoden. Men doet dit met radioactief gemaakt dentine omdat methoden zoals profilometrie of gewichtsbepaling lastig zijn voor dentinemetingen omdat dentine makkelijk vocht opneemt of afstaat waardoor vorm en gewicht kan veranderen tijdens het experiment. Men doet de metingen niet op glazuur omdat de in tandpasta gebruikte slijpmiddelen niet of nauweliiks glazuur afnemen. Ook in geval van erosieve gebitsslijtage van het glazuur lijkt de abrasiviteit van de tandpasta geen grote rol te spelen. De RDA-waarde is een indicator en geen exacte voorspeller van de mate van slijtage die de tandpasta in de mond veroorzaakt. Dit komt omdat in vivo meer factoren een bepalend rol spelen zoals de invloed van het speeksel (bijvoorbeeld neutralisatie van de pH van de pasta en de verdunning van de pasta), de aanwezigheid van de pellicle, maar ook de wijze van poetsen (frequentie, kracht en ook de lengte van de poetsbeweging) en het type tandenborstel (bijvoorbeeld: dikte van de haartjes). Tijdens de RDA-test slijt het polijstmiddel ook. Daardoor kan de RDAwaarde hetzelfde zijn terwijl de ene tandpasta geleidelijk een klein beetje afslijt en de andere tandpasta aanvankelijk veel afslijt en daarna minder. De laatste tandpasta zal in korte poetsbeurten meer slijtage geven dan de eerste”, legt Cor van Loveren uit.

RDA-waarden

De website van Dental Integral, een Mexicaanse tandartspraktijk, geeft een overzicht van de RDA-waarden van tandpastamerken die in Mexico verkrijgbaar zijn. Veel van deze merken zijn ook in Nederland te koop. Op de lijst zie je in het geel de merken met een RDA-waarde tot 70 (laag abrasief), in het groen van 71 t/m 99 (gematigd abrasief), in het geel van 101 t/m 150 (abrasief) en in het roze van 151 of meer (hoog).

Dien Gambon, tandarts-pedodontoloog en docent bij UMCG Centrum voor Tandheelkunde en Mondzorgkunde, gaf in 2016 in haar artikel Preventie, tandpasta’s en spoelmiddelen de volgende tabel met RDA-waarden van tandpasta.

  • Tandpasta
  • Poetsen met alleen water
  • Elmex Sensitive Plus
  • Elmex Sensitive Professional
  • Sensodyne Proglasur
  • Parodontax
  • Rembrandt
  • Oral-B Pro Expert
  • Meridol
  • Prodent kindertandpasta
  • Sesodyne
  • Sensodyne Rapid
  • Elmex Cariës Protectie
  • Colgate Total
  • Zendium
  • Prodent
  • Macleans Whitening
  • Colgate Total Original
  • Colgate Sensitive
  • Sensodyne Whitening
  • Aquafresh Sensitive
  • Prodent Antitandsteen
  • Prodent Whitener
  • Rembrandt Plus
  • Crest Regular
  • Sensodyne Whitening
  • Pearl Drops toothpolish
  • Aquafresh Whitening
  • Colgate Whitening
  • Ultra Brite
  • RDA-waarde
  • 4
  • 28
  • 28
  • 30
  • 44
  • 53
  • 53
  • 65
  • 65
  • 65
  • 65
  • 65
  • 68
  • 80
  • 80
  • 80
  • 80
  • 83
  • 85
  • 91
  • 94
  • 94
  • 94
  • 95
  • 104
  • 113/227
  • 113
  • 126
  • 133

In 2019 is de samenstelling van Colgate tandpasta gewijzigd waardoor de bovenstaande RDA-waarden waarschijnlijk ook gewijzigd zijn.

RDA: hoge – lage abrasie

Volgens Gambon wordt een RDA van 70 als grenswaarde aangegeven voor hoge en lage abrasie. Gambon zegt: “In het algemeen kan men stellen dat tandpasta’s voor gevoelige tanden laagabrasief zijn en tandpasta’s tegen tandsteen of verkleuringen abrasiever”.

“Als een patiënt last heeft van blootliggend dentine kan het verstandig zijn om een tandpastamerk met een lage of gemiddelde RDA-waarde te kiezen, dus een tandpasta met maximaal een RDA-waarde die niet ver boven de 100 ligt”, zegt Cor van Loveren. “Heel globaal kunnen we nu stellen dat tandpasta’s die gericht zijn op aanslag- en tandsteenverwijdering mogelijk in het hogere segment zitten van abrasiviteit en tandpasta’s gericht op de behandeling van tandhalsgevoeligheid in het lagere segment. Als er al duidelijke overmatige slijtage waarneembaar is dan is het tezamen met het oplossen van alle overige etiologische problemen ook verstandig om voor een minder abrasieve tandpasta te kiezen”.

Preventief?

Moeten altijd preventief laag-abrasieve abrasieve tandpasta’s worden aangeraden? Van Loveren antwoordt hierop ontkennend: “De abrasiviteit van de tandpasta heeft geen invloed op het feit of dentine bloot komt te liggen. Dat is afhankelijk van te hard poetsen (poetstrauma) of te weinig poetsen (gingivitis). Dus pas als het dentine blootligt dient de vraag zich aan of een minder abrasieve tandpasta gebruikt moet worden.

“Vermeld RDA-waarde op tandpastaverpakking”

“Het zou voor mondzorgprofessionals en patiënten goed zijn als de RDA-waarde op de tandpastaverpakking wordt vermeld. Dat gebeurt nu niet en daardoor weet je niet of je tandpasta abrasief is”, zeg Van Loveren. Hij doet daarom een oproep aan tandpastamerken om hun RDA-waarde op de verpakking te vermelden.

Prof. dr. Cor van Loveren is hoogleraar (em.) preventieve tandheelkunde.

Dien Gambon is tandarts-pedodontoloog en docent bij UMCG Centrum voor Tandheelkunde en Mondzorgkunde

Lees meer over: Mondhygiëne, Thema A-Z

(Tand-)artsen strijden naakt voor beschermingsmiddelen

Voldoende beschermende kleding in tand- en huisartspraktijken? Niet dus. De Europese regeringen lijken blind voor deze naakte waarheid. Om overheden met hun neus op de feiten te drukken geven artsen en tandartsen zich letterlijk bloot.

Werk zonder beschermingsmiddelen

Zij verbloemen de zaken niet en laten online zien dat ze er terecht genoeg van hebben om door de politiek genegeerd te worden terwijl ze elke dag aan het front strijden. De artsen plaatsen foto’s online hoe ze er tijdens hun werk uit zouden zien als de beschermingsmiddelen op zijn – naakt dus.

#blankebedenken

De protestactie loopt al in verschillende landen. In Duitsland is het door huisartsen in het leven geroepen onder de titel #blankebedenken, oftewel blote geest. Op de website blankebedenken.org worden de afbeeldingen begeleid met teksten als ‘Ik heb geleerd om wonden dicht te naaien. Waarom moet ik nu maskers kunnen naaien?’.

FFP2-maskers en betrokkenheid

In eerste plaats eisen de artsen beschermende kleding van de politiek, in het bijzonder FFP2-maskers. Op de lange termijn willen ze echter ook meer betrokken worden bij besluitvormingsprocessen, bijvoorbeeld via adviesorganen.

Naakte tandartsen in Frankrijk

In Frankrijk hebben vooral de tandartsen zich laten zien. Ook zij wilden gehoord worden en wijzen met naakte feiten op de vele gevaren van hun beroep. Talloze tandartsen hebben al deelgenomen op Facebook en plaatsten hun onthullende foto’s met #dentisteapoil (naakte tandartsen).

Tandartsen grootste risico

De tandarts Thierry Meyer zegt op Facebook: “Weer aan het werk!?! Geconfronteerd met COVID-19 hebben tandartsen over de hele wereld dezelfde zorgen. […] Tandartsen zijn de zorgverleners met het hoogste risico […] vanwege microdruppels en aerosolen.”
“[…] Elke tandarts zou zich naakt kunnen voelen tegenover alle COVID-19-zorgen om onze patiënten, ons team, onszelf te beschermen. We kunnen bijvoorbeeld nog niet genoeg PBM kopen, om over het stijgen van de prijzen van persoonlijke beschermingsmiddelen en stoeltijd nog maar te zwijgen.
“Alleen al denken aan “de dag erna” onthult voor ons al veel opkomende en toekomstige uitdagingen voor tandheelkundige en orale geneeskunde.”

Veel aandacht

De huis- en tandartsen hebben hoe dan ook zeker aandacht gekregen. We kunnen alleen maar hopen dat hun klachten serieus worden genomen door de politiek en dat er actie zal volgen.

Bron:
Blanke Bedenken
Facebook Thierry Meyer

Lees meer over: Corona, Thema A-Z

Kinderen met autisme hebben minder cariës maar andere mondgezondheidsproblemen

Kinderen met autisme ervaren minder cariës en missende of gevulde tanden dan hun neuro-typische leeftijdsgenoten, dat tonen bevindingen van een nieuwe Amerikaanse studie. Deze kinderen zijn echter gevoelig voor andere problemen met de mondgezondheid, waaronder bruxisme, tandheelkundige angst en zacht weefsel trauma.

Autisme

Autisme is een ontwikkelingsstoornis gekenmerkt door communicatieproblemen en ander gedrag dat tandheelkundige zorg kan bemoeilijken. De studieonderzoekers onderzochten honderden kinderen en hun ouders om te bepalen hoe autisme de mondgezondheid zou kunnen beïnvloeden. Ze publiceerden hun bevindingen in het European Journal of Pediatric Dentistry (september 2019, Vol. 20: 3, pp. 237-241).

Bevindingen

“Een van de belangrijkste bevindingen van het onderzoek werd waargenomen met betrekking tot het voorkomen van cariës, in de zin dat autisten lagere prevalentiewaarden voor cariës hadden dan controles”, schreven de auteurs, geleid door Berna Kuter, DDS, PhD, een universitair docent pediatrische tandheelkunde aan Izmir Democratie Universiteit in Turkije. “Een andere belangrijke bevinding was dat er geen statistisch significante verschillen werden gevonden in termen van plaque-indexwaarden wanneer de groepen werden vergeleken.”

Autisme en mondgezondheid

Volgens het Amerikaanse Centers for Disease Control and Prevention, treft 1 op 59 Amerikaanse kinderen autisme. De aandoening gaat gepaard met een aantal medische problemen, maar eerder onderzoek naar tandheelkundige overwegingen bij kinderen met autisme is beperkt en niet doorslaggevend. De onderzoekers besloten daarom dit onderzoek te starten.

Het onderzoek

Voor de studie onderzochten zij 407 kinderen, waarvan 285 kinderen met autisme en 122 neurotypische kinderen. De kinderen en hun ouders beantwoordden vragen uit een enquête met betrekking tot mondhygiëne. Een tandarts evalueerde vervolgens de tandheelkundige gezondheid van de kinderen, waaronder het nemen van plaque-index, cariës prevalentie en ontbrekende en gevulde primaire tanden (dmft) en permanente tanden (DMFT) scores.

Resultaat

Kinderen met autisme hadden significant lagere DMFT, dmft en cariës prevalentiescores dan hun leeftijdsgenoten, bevonden de onderzoekers. Deze patiënten hadden ook vergelijkbare plaque-indicatoren met neurotypische kinderen.

Opmerkelijke vondsten

Dit resultaat deed zich voor ondanks dat kinderen met autisme suboptimaal gedrag op het gebied van mondhygiëne beoefenden. Slechts 38% van de kinderen met autisme poetste dagelijks hun tanden, vergeleken met 85% van hun leeftijdsgenoten. Ouders waren ook meer geneigd om kinderen met autisme te helpen hun tanden te poetsen dan ouders van neurotypische kinderen. “Autistische kinderen hebben hulp nodig om hun tanden te poetsen vanwege de tekortkomingen in hun manuele vaardigheden,” merkten de auteurs op.

Meer kans op andere mondgezondheidsproblemen

Kinderen met autisme hadden ook significant meer kans op bruxisme, tandheelkundige angst, tongstoten en kwijlen. Bovendien hadden ze meer tandheelkundig trauma en zacht weefseltrauma, wat waarschijnlijk door zelfbeschadigend gedrag is ontstaan. “Zelfbeschadigend gedrag prevalentie van de kinderen met autisme varieerde van 4,9% tot 60% in verschillende studies. Deze waarde werd in deze studie als 35,8% gevonden,” schreven de auteurs. “De zelfbeschadigende gedragingen kunnen meerdere delen van het lichaam beïnvloeden, vooral het nek- en hoofdgebied en de tanden.”

Een van de grootste studies

De auteurs noteerden dat dit een van de grootste onderzoeken naar het gedrag van de mondgezondheid en de status van kinderen met autisme is. Eerder onderzoek rondom dit onderwerp heeft gemengde resultaten opgeleverd en de onderzoekers hopen dat hun bijdrage een positieve bijdrage levert aan de wetenschappelijke literatuur.

“Het doel van de huidige studie was om de orale gezondheidstoestand en invloedrijke factoren, borstelen, ontwikkelings- en orthodontische aandoeningen, bruxisme, medicijninname, zoete eetgewoonten, socio-demografische factoren en levensstijlen van autistische en gezonde kinderen relatief te evalueren”, schreven ze. “Deze studie had meer deelnemers in vergelijking met vorige studies die hetzelfde fenomeen onderzochten. Bovendien was het een uitgebreidere studie que literatuur in termen van het aantal opgenomen variabelen.”

Bron: ejpd.eu
http://ejpd.eu/EJPD_2019_20_3_13.pdf

Lees meer over: Kindertandheelkunde, Medisch | Tandheelkundig, Thema A-Z
apneu

Het verliezen van tongvet vermindert slaapapneu

Het was al duidelijk dat afvallen een effectieve behandeling is voor obstructieve slaapapneu (OSA), maar het was tot nu toe onduidelijk waarom dit het geval is. Onderzoekers van de Perelman School of Medicine aan de University of Pennsulvania hebben ontdekt dat het gelinkt is aan het vetgehalte van de tong.
Slaapapneu is een relatief veelvoorkomende slaapstoornis waarbij de ademhaling herhaaldelijk stopt tijdens de slaap. De aandoening kan het risico op hoge bloeddruk en beroerte verhogen. Bij zo’n 25 procent van de patiënten is het lastig om het probleem met conventionele methodes te behandelen.

MRI-onderzoek bij obesitaspatiënten

Het doel van het onderzoek was om het effect van gewichtsverlies op de anatomie van de bovenste luchtwegen bij personen met obesitas en OSA te bepalen. Hiervoor werd bij 67 personen een slaapstudie en MRI-onderzoek gedaan. Voor en na een gewichtsverliesinterventie kwantificeerden ze luchtwegmaten en volumes van zacht weefsel, tongvet en buikvet.

Verminderen tongvet primaire factor

De resultaten lieten zien dat het verminderen van tongvet een primaire factor is bij het verminderen van de ernst van OSA. Ook ontdekten de onderzoekers dat gewichtsverlies resulteerde in verminderde volumes van de pterygoid (een kaakspier die het kauwen regelt) en faryngaele zijwand (spieren aan de zijkanten van de luchtwegen). Over het algemeen verbeterden de slaapapneuscores van de deelnemers met 31 procent na de interventie.

Nieuw doel voor therapie tegen slaapapneu

Met de uitkomst van de studie zeggen de auteurs dat tongvet een nieuw potentieel doel is voor het therapeutisch verbeteren van slaapapneu. Toekomstige onderzoeken zouden kunnen ontdekken wat de meest effectieve manier is om tongvet te verliezen.
“De meeste clinici, en zelfs experts in de slaapapneuwereld, hebben zich meestal niet gericht op vet in de tong voor de behandeling van slaapapneu,” zei Richard Schwab, MD, hoofd van de slaapgeneeskunde. “Nu we weten dat tongvet een risicofactor is en slaapapneu verbetert wanneer tongvet wordt verminderd, hebben we een uniek therapeutisch doel vastgesteld dat we nog nooit eerder hebben gehad.”
Bron:
American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine
https://www.atsjournals.org/doi/abs/10.1164/rccm.201903-0692OC

Lees meer over: Medisch | Tandheelkundig, Thema A-Z

Hoe kan je juist nu mentaal en fysiek fit blijven?

Het is momenteel een extreem intense tijd voor zorgmedewerkers. Gelukkig zijn er verschillende initiatieven om jou als zorgprofessional een steuntje in de rug te geven, van folders tot mindfullness. Hier een overzicht van allerlei initiatieven.

De Federatie Medisch Specialisten heeft samen met de Landelijke vereniging van Artsen in Dienstverband verschillende hulpopties en adviezen verzameld. Verschillende ziekenhuizen en andere organisaties bieden allerlei dingen aan om mentaal en fysiek gezond te blijven. Zo kan je goed voor jezelf en je collega’s blijven zorgen.

Luisterend oor

Er zijn verschillende hulplijnen waar zorgmedewerkers gratis gebruik van mogen maken. Challenge & Support heeft professionele coaches waar je tussen 07.00 en 21.00 binnen 90 minuten contact mee kan krijgen. Er wordt dan een gesprek en mogelijk terugbelmoment ingepland. De Academie voor medisch specialisten werkt hier bijvoorbeeld aan mee.
Een ander netwerk is Coaches voor medici en biedt begeleiding aan in deze rare tijd. De coaches zijn zelf arts of hebben ervaring in die wereld en bieden een luisterend oor. Ook Compassion for Care geeft de mogelijkheid om je hart te luchten. Je kan gratis afspreken met een luisterprofessional als je dat wilt.

Psychosociale ondersteuning

Veel ziekenhuizen doen er alles aan om hun medewerkers zo gezond mogelijk te houden. Dit doen ze onder andere door extra psychosociale ondersteuning en geestelijke gezondheidszorg aan te bieden. Zo heeft het psychosociale team van het Gelre ziekenhuis een poster met helpende gedachten gemaakt, en geeft het Elisabeth Tweesteden Ziekenhuis een tipsheet voor teamleiders over opvang van mentale steun en een Handreiking Multidisciplinaire Richtlijn psychosociale hulp bij rampen en crises.

Het Catharina Ziekenhuis Eindhoven biedt meerdere documenten aan: een beslisboom, Q&A psychosociale ondersteuning voor medewerkers en een presentatie over hoe overeind te blijven tijdens coronastress.

Verder is er Contactpunt psycho-sociale ondersteuning zorgprofessionals, opgezet door ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum op verzoek van het RIVM en het ministerie van VWS. Het ARQ IVP heeft ervaring met onder andere crises en stelt deze ervaring beschikbaar aan zorgprofessionals en hun leidinggevenden.

Tips en raadgeving

Daarnaast zijn er allerlei tips en adviezen ter beschikking gesteld door verschillende organisaties. De eerdergenoemde Federatie heeft samen met het LAD en DJS een flyer met “tips voor artsen en andere zorgprofessionals om fysiek en mentaal fit te blijven”. Ook het OLGV heeft een folder met adviezen, net als Defensie.

Een initiatief genaamd Extra handen voor de zorg heeft tips en adviezen verzameld “voor de mentale gezondheid en veerkracht van medewerkers – teams – leiders van teams in de zorg tijdens de COVID-19 crisis”. Verder geeft DJS op hun website advies voor als je op een onbekende afdeling wordt ingezet.

Dermatologen van CZE hebben flyers opgesteld om huidirritatie door mondmaskers en wassen te voorkomen en behandelen. Ze gaan over de preventiebehandeling van eczeem, de preventie van eczeem op handen en de preventie van eczeem in het gelaat.

Tot slot is er dagelijks tussen 20.30 en 21.00 uur gratis online meditatie voor zorgprofessionals. Dit wordt georganiseerd door BFC Mindfulness & Compassie en wordt gesteund door de Academie voor Medisch Specialisten. Op deze website kan je er meer over lezen.

Bron:
Federatie Medisch Specialisten

Lees meer over: Corona, Thema A-Z
Patiënten kunnen terugbelverzoek achterlaten via tandarts.nl

Patiënten kunnen terugbelverzoek achterlaten via tandarts.nl

Hoe blij u ook bent dat telefoon weer rinkelt voor nieuwe afspraken, het is knap lastig meer dan één telefoontje tegelijkertijd te beantwoorden. Hoe voorkomt u lange wachttijden aan de telefoon voor de patiënten en hoe zorgt u zelf voor grip op het plannen van afspraken in de agenda?

De button ‘Vraag een afspraak aan’ op uw praktijkpagina op Tandarts.nl zorgt voor minder druk op de ketel.
Iedere (nieuwe) patiënt die Tandarts.nl bezoekt en informatie zoekt over een tandartspraktijk, krijgt op de betreffende praktijkpagina de button te zien.

U reageert in eigen tempo

Na het achterlaten van een afspraakverzoek, ontvangt u een notificatie in de mailbox van uw praktijk. In uw eigen tempo kunt u op het moment dat er ruimte is, reageren op de binnengekomen terugbelverzoeken. Dat doet u naast alle telefoontjes die rechtstreeks bij uw praktijk binnenkomen. De button is voor alle tandartspraktijken beschikbaar op Tandarts.nl.

Actuele praktijkpagina

Neemt u nieuwe patiënten aan, of zijn uw openingstijden nu misschien verruimd? Met een geüpdatete praktijkpagina weten patiënten wat uw praktijk nu voor hen kan betekenen.

Lees meer over: Corona, Praktijkorganisatie, Producten, Thema A-Z

Menselijk genoom en oraal microbioom uit 5.700 jaar oud berkenkauwgum gehaald

Uit een 5.700 jaar oud type kauwgum zijn een compleet menselijk genoom, orale microben en menselijke ziekteverwekkers gehaald. Het resultaat benadrukt het potentieel van gekauwd berkenpek als een bron van oud DNA.

Berkpek uit Denemarken

Het berkenpek, waarop men toen kauwde zoals wij nu op kauwgum doen, werd door archeologen gevonden tijdens opgravingen in Syltholm in het zuiden van Denemarken. Volgens de onderzoekers is dit de eerste keer dat wetenschappers een compleet menselijk genoom uit een andere bron dan botten hebben verkregen, zeggen ze in Nature Communications. Genomica-onderzoek is essentieel in ons begrip van de menselijke prehistorie, maar is erg afhankelijk van de beschikbaarheid van bruikbare monsters. Dit type monster laat grote potentie zien.

Vrouwelijke jager-verzamelaar uit Europa

Na de extractie van het DNA hebben de wetenschappers ontdekt dat de persoon die de berkenpek kauwde een vrouw was. Ze is genetisch gezien meer verwant aan de westerse jagers en verzamelaars van het vasteland van Europa dan die in centraal Scandinavië woonden. Hoewel de leeftijd van de vrouw onbekend is, valt er wel wat te zeggen over haar uiterlijk. Ze had waarschijnlijk een donkere huid, donkerbruin haar en blauwe ogen.

Maaltijd bestaande uit hazelnoten en eend

Naast de menselijke overblijfselen konden de wetenschappers ook DNA-fragmenten van verschillenden bacterie- en virale soorten identificeren, onder andere van het Epstein-Barr virus. Ook zaten er resten in van planten en dieren als hazelnoten en eenden. Mogelijk is het DNA afkomstig van een recente maaltijd.

Pathogenen elimineren

De onderzoekers denken door het bestuderen van kauwgum als deze de samenstelling van voorouderlijk microbioom en de evolutie van menselijke pathogenen beter te begrijpen. Uiteindelijk hopen ze dat het onderzoeken van tandvlees hen zal kunnen helpen met het voorspellen van het gedrag van ziekteverwekkers. In de toekomst ontstaat dan misschien de mogelijkheid om de pathogenen te beperken of elimineren.

Bron:
Nature Communications

 

 

Lees meer over: Opmerkelijk, Thema A-Z
kauwen

Mogelijk verband tussen metaboolsyndroom en tandverlies

Volgens een nieuwe studie gepubliceerd in de Journal of the American Dental Association is er misschien een verband tussen metaboolsyndroom en tandverlies. Metaboolsyndroompatiënten hadden minder tanden en vaker een niet-functionerend gebit dan mensen zonder dit syndroom.

Cluster van aandoeningen

Metaboolsyndroom is een cluster van aandoeningen met betrekking tot de stofwisseling. Deze aandoeningen zijn onder andere hoge bloeddruk, hoge bloedglucosewaarden en een grote tailleomtrek. Hiermee worden hart- en vaatziekten en een verhoogd risico op diabetes type 2 geassocieerd. Eerder onderzoek had het syndroom al gekoppeld aan parodontitis, maar er is minder onderzoek gedaan naar de relatie met tandverlies.

Systematische review en meta-analyse

Het onderzoek bestond uit een systematische review en meta-analyse van studies die de relatie tussen metaboolsyndroom en tandverlies onderzochten bij volwassenen. De onderzoekers, geleid voor Marina Leite Souza van de Federal University of Santa Catarina afdeling Tandheelkunde in Brazilë, vonden twaalf geschikte studies. Negen hiervan werden gebruikt voor de meta-analyse.

Verband tussen metaboolsyndroom en tandverlies

De meeste studies vonden een verband tussen metaboolsyndroom en tandverlies, hoewel bij twee ervan dit alleen voor vrouwen gold. Deelnemers met het syndroom hadden minder tanden dan mensen zonder het syndroom. Daarnaast verdubbelde het hebben van de aandoening de kans op gebrek aan functioneel gebit.

Zorgwekkende gevolgen op eetpatronen

Volgens de auteurs is deze bevinding zorgwekkend omdat een slecht werkend gebit kan leiden tot problemen met kauwen. Dit kan een effect hebben op eetpatronen, wat zich kan uiten in een verminderde inname van fruit en groente en kan leiden tot verhoogde niveaus van cholesterol en verzadigde vetten. Ook komen het syndroom en tandverlies relatief vaak voor, en beïnvloeden ze de kwaliteit van leven negatief. Tot slot zorgen ze voor hoge gezondheidszorgkosten en kunnen ze sociale problemen en ongelijkheden verergeren.

Bewijskracht studie laag door verschillen in onderzoeken

Hoewel de methodologische kwaliteit van de individuele onderzoeken over het algemeen hoog was, waarschuwden de auteurs dat de bewijskracht in hun studie laag was. De gebruikte onderzoeken waren namelijk erg verschillend en hadden andere criteria om het metaboolsyndroom te diagnosticeren.

Betere toekomstige studies

Om deze reden waarschuwen de onderzoekers dat men op moet passen bij het generaliseren van de resultaten naar grote en diverse bevolkingsgroepen. Ze hopen dat toekomstige studies een standaard aannemen om het beschreven verband beter te kunnen evalueren. Nieuwe studies zijn nodig om het verband goed te onderzoeken.

Bron:
The Journal of the America Dental Association

Lees meer over: Medisch | Tandheelkundig, Thema A-Z

Duitsers wassen handen met zeep en vrezen mensen en deurklinken

De nabijheid van mensen en deurknoppen zijn volgens mensen in Duitsland waarschijnlijke transmissiepaden voor het coronavirus. Dit en meer zijn de eerste resultaten van de ‘coronamonitor’ van het Federaal Instituut voor Risicobeoordeling (BfR).

Coronamonitor van BfR

De coronamonitor is een onderzoek van de BfR naar de risicoperceptie van de Duitse bevolking tegen het nieuwe coronavirus. Sinds 24 maart zijn elke dinsdag zo’n 500 willekeurig geselecteerde mensen telefonisch geïnterviewd. Ze kregen vragen over onder andere hun beoordeling van het risico op infectie, de beschermende maatregelen die ze hebben genomen en de informatievoorziening.

Mensen en deurknoppen als waarschijnlijk transmissiepad

Uit de resultaten tot nu toe blijkt dat de nabijheid van mensen door 81 procent als een waarschijnlijk transmissiepad voor het virus zien. Ook deurknoppen (61 procent) en contant geld (45 procent) werden veel genoemd als mogelijke besmettingsbronnen. Dit laatste zal in Nederland minder het geval zijn omdat we hier minder contant betalen. Voedsel, huisdieren en kleding worden meestal niet als risicovol beoordeeld.

Infectie ontkomen door openbaar te vermijden en handen te wassen

Twee derde van de ondervraagden zegt zich te willen zich beschermen tegen infectie. Dit doen ze voornamelijk door het vermijden van mensen in het openbaar en grondig en frequent handen te wassen. Bij dit laatste kiest 84 procent overigens liever voor water en zeep dan desinfectiemiddelen. Desondanks weet slechts 28 procent zeker dat ze zichzelf tegen het virus kunnen beschermen.

Bedreigender dan griepgolf

De gezondheidsgevolgen van COVID-19 worden verschillend beoordeeld. Waar 41 procent een kleine impact op eigen gezondheid verwacht vindt 37 procent de gevolgen significant. Ze vinden het wel bedreigender dan een griepgolf.

Maatregelen zijn gerechtvaardigd

Maatregelen als het sluiten van scholen, quarantainemaatregelen of het contactverbod vindt 90 procent gerechtvaardigd. Iets minder mensen zijn het eens met het sluiten van winkels en uitgangsgelegenheden, respectievelijk 86 en 74 procent. Tot slot beoordeelt 72 procent de informatievoorziening als goed. Vooral het Robert Koch Instituut, vergelijkbaar met het Nederlandse RIVM, wordt genoemd als officiële informatiebron.

Koortscurve

In de toekomst wil het BfR dit onderzoek elke week uitvoeren. BrF-voorzitter Professor Dr. Andreas Hensel zegt: “We hopen dat dit representatieve onderzoek ons een soort ‘koortscurve’ zal geven waaruit we kunnen zien hoe mensen het risico inschatten en daarmee omgaan.”

Bron:
ZWPonline

Lees meer over: Corona, Thema A-Z
mondzorg weer open

Mondzorgpraktijken kunnen weer starten met reguliere zorg

Mondzorgpraktijken kunnen vanaf vandaag, 22 april, weer reguliere zorg hervatten. Er is hiervoor de Leidraad Mondzorg Corona opgesteld door de mondzorgkoepels. Deze leidraad is voorgelegd aan het RIVM, de IGJ en VWS en zij stemden hiermee in.

Op 16 maart jl. hebben de gezamenlijke mondzorgkoepels geadviseerd alle reguliere mondzorg op te schorten, dit advies is door VWS en IGJ tot veldnorm verheven. Het was op dat moment onduidelijk hoe verantwoorde en veilige mondzorg verleend kon worden. Daarnaast hebben wij onze maatschappelijke verantwoordelijkheid genomen om de besmettingscurve af te vlakken en overheidsbeleid te ondersteunen.

De koers van het advies, en later de veldnorm, is erkend door de toegezegde steunmaatregelen. Na ruim drie weken hard werken achter de schermen en in goed overleg met de stakeholders publiceren wij vandaag onze eigen richtlijn waarmee mondzorgverleners op verantwoorde en gepaste wijze de reguliere zorg kunnen hervatten. Deze leidraad is voorgelegd aan het RIVM, de IGJ en aan VWS. Wij kunnen melden dat mondzorgpraktijken vanaf morgen 22 april de reguliere zorg kunnen hervatten nu vandaag is ingestemd met de definitieve Leidraad Mondzorg Corona.

Leidraad Mondzorg Corona

De definitieve Leidraad Mondzorg Corona (deze versie is op 14 mei geüpdate) omvat:

  • De triage van de verschillende patiëntengroepen, zoals gedefinieerd door het RIVM, met inachtneming van de gangbare methoden van infectiepreventie en aangevuld met tijdelijke extra maatregelen om tegemoet te komen aan het verzoek van ‘social distancing’ door de Rijksoverheid.
  • De benodigde persoonlijke beschermingsmiddelen.
  • Definities van spoed en noodzakelijke niet-reguliere mondzorg.
  • Aanvullende hygiënemaatregelen voor de mondzorgpraktijk op het algemene RIVM-advies.

Ook zijn er twee aanvullingen op de Leidraad:

Persconferentie

Tijdens de wekelijkse persconferentie van gisteren, 21 april, zei premier Rutte dat tandartsen en mondhygiënisten “al open konden”. “Meer precies is het zo dat wij nooit dicht zijn geweest, maar de reguliere zorg hebben opgeschort tot het moment waarop we deze weer verantwoord kunnen leveren”, zeggen de mondzorgkoepels hierop.

Bron:
KNMT
ANT

Lees meer over: Corona, Richtlijnen, Thema A-Z

Bewaar het contact met uw patiënten tijdens de coronacrisis

Dankzij de huidige maatregelen en adviezen van de overheid ziet u uw patiënten waarschijnlijk alleen nog maar in noodgevallen. Het is echter belangrijk om het contact te houden.

1,5 meter afstand, quarantaine of lockdown: deze maatregelen veranderen niks aan de noodzaak van goede mondverzorging. Zelfs tijdens deze bijzondere tijden is het belangrijk om met uw patiënten in contact te blijven en hen tips te geven om hun mond en gebit zo gezond mogelijk te houden. Maar hoe doe je dit zonder dat de patiënt bij je in de stoel ligt? Gelukkig zijn daar tegenwoordig tal van mogelijkheden voor.

Sociale media

Nu iedereen thuis zit, is dit het perfecte moment om je sociale mediakanalen een boost te geven. Je kunt social media voor allerlei doeleinden gebruiken. Natuurlijk kun je simpelweg updates en foto’s delen, maar het is juist leuk om nu wat extra moeite in je online aanwezigheid te stoppen. Zo gebruikte de Rotterdamse Mondhygiënepraktijk MondClinic de afgelaste Week van de Mondhygiënist om elke dag een tip te delen op Facebook voor de (mond)gezondheid van hun volgers. Lieneke Steverink-Jorna schreef de tips in opdracht van MondClinic en vertelde: “Elke tip had een bereik van rond de 10.000.”

 

Dit is natuurlijk slechts één voorbeeld, de mogelijkheden van social media zijn op dit moment eindeloos. Las bijvoorbeeld regelmatig een vragenuurtje in door middel van een Instagram Verhaal, maak en deel leuke video’s waarin je uitlegt hoe je extra goed voor je gebit zorgt tijdens deze crisis, of spreek je jongste patiënten aan met grappige filmpjes op TikTok. Zo geeft u niet alleen tips, maar blijft u ook top of mind bij al uw patiënten. Misschien dat een goede post zelfs nieuwe patiënten oplevert wanneer het normale leven weer begint.

Mediamix

Social media is natuurlijk niet de enige manier om in contact te blijven met uw patiënten. Wilt u uw patiënten echt blijven bereiken, dan is het belangrijk een goede ‘mediamix’ te hebben, zoals de marketeers dat zeggen. Gebruik niet alleen Facebook, Instagram en Twitter, maar besteed ook eens wat extra tijd aan uw nieuwsbrief (of begin er een), of organiseer een telefonisch spreekuur.

Wilt u het echt goed doen? Dan laat u deze verschillende kanalen goed op elkaar aansluiten en verwijst u op kanaal A naar kanaal B en vice versa. Zo weet u zeker dat het contact met uw patiënten optimaal blijft tijdens de coronacrisis.

Lees meer over: Communicatie patiënt, Corona, Kennis, Thema A-Z
werk-hervatten---startblok

Mondzorgpraktijken staan klaar om werk te hervatten

Tandartsen en mondhygiënisten zijn in staat om op verantwoorde wijze hun reguliere zorgverlening te hervatten, melden de mondzorgkoepels. De Commissie Leidraad Mondzorg Corona heeft voor de hervatting een leidraad opgesteld met veilige richtlijnen. Ook hielden de KNMT, ANT, NVM-mondhygiënisten en ONT op 18 april een gezamenlijk webinar ‘Samen professioneel omgaan met corona’.

Leidraad hervatting mondzorg

Mondzorgverleners hebben de conceptversie van deze leidraad ontvangen van hun beroepsorganisatie.
De mondzorgkoepels stemmen in nauw overleg met VWS, de NZa, IGJ en ZN de koers voor hervatting van het werk af. VWS heeft haar waardering voor de leidraad uitgesproken en heeft aangegeven dat het RIVM en IGJ op korte termijn zullen reageren.
Op verzoek van minister Van Rijn hebben de mondzorgkoepels het advies om per 20 april het werk te hervatten opgeschort tot na de persconferentie dinsdag van premier Mark Rutte.

Webinar mondzorgkoepels

Op zaterdag 18 april hielden de KNMT, ANT, NVM-mondhygiënisten en ONT een gezamenlijk webinar ‘Samen professioneel omgaan met corona’. Hierin gaven zij een toelichting op de werkwijze achter de schermen om de mondzorg door de coronacrisis te loodsen en beantwoordden zij vragen van deelnemers.

Bronnen:
KNMT
ANT
NVM-mondhygiënisten

 

Lees meer over: Corona, Thema A-Z

Hotlines voor geestelijke gezondheid zorgmedewerkers en tandartsen

Gezondheidsorganisaties zetten hotlines op voor geestelijke gezondheid om ondersteunend personeel te helpen bij hun samenwerking in de bestrijding van het coronavirus.

Als onderdeel van een pakket COVID-19-maatregelen kunnen Britse zorgmedewerkers nu gratis een nummer bellen of sms’en om ondersteuning en advies te krijgen van duizenden speciaal opgeleide vrijwilligers. Dit gebeurd op initiatief van de National Health Service (NHS).

Meer dan 1.500 van deze vrijwilligers zijn afkomstig van goede doelen, waaronder Hospice UK, de Samaritanen en Shout. Ze luisteren naar de medewerkers die bellen en bieden psychologische ondersteuning wanneer dat nodig is. Als NHS-personeel verdere hulp nodig heeft, worden ze doorverwezen naar andere diensten – van financiële hulp tot ondersteuning van specialistische rouwverwerking.

Prerana Issar, Chief People Officer van de NHS, zegt: “We moeten er alles aan doen om onze fantastische NHS-mensen te ondersteunen bij hun zorg voor mensen door deze wereldwijde gezondheidsnoodsituatie. Daarom hebben we een scala aan ondersteuning ontwikkeld voor alle NHS-medewerkers De NHS doet terecht alles wat we kunnen voor ons personeel, maar het beste wat het publiek kan doen voor verpleegkundigen, artsen en ander NHS-personeel, is hen te beschermen door binnen te blijven en hun handen te wassen.”

Voorkom burn-out

Dr. Mahrukh Khwaja is een in Kent gevestigde tandarts, met een dubbele graad in psychologie en accreditatie in mindfulness- en veerkrachtonderwijs. Als oprichter van het welzijnsbedrijf Mind Ninja gelooft ze dat steun aan de belangrijkste werknemers tijdens de pandemie cruciaal is.

“Ik geloof dat dergelijke welzijnsinitiatieven een veelbelovende start zijn om de gezondheidswerkers onder enorme druk te ondersteunen”, aldus Khwaja. “Zorgen bespreken met getrainde vrijwilligers kan zeker helpen bij het bieden van psychologische ondersteuning, vooral bij acute stressoren.”

“De componenten mindfulness, positieve psychologie en cognitieve gedragstherapie van deze apps kunnen met name gunstig zijn voor tandheelkundige professionals. COVID-19 zal ingrijpende langetermijneffecten hebben op de tandheelkunde en een langetermijnbenadering om het welzijn te verbeteren is essentieel”, volgens de tandarts.

Hulp voor Nederlandse tandartsen

KNMT-leden kunnen voor vragen over de gevolgen van de coronacrisis voor de mondzorg of contact over het KNMT-beleid daarin bellen met voorzitter Wolter Brands en penningmeester Henk Donker. Dit kan elke woensdag tussen 14.00 en 16.00 uur, via tel. 030 6076 305, meldt de KNMT.

Bron:
Dentistry.co.uk

Lees meer over: Corona, Thema A-Z

Checktoolbox Safe work space: geen enkele (behandel) stap overslaan in coronatijd

Checkbox tools zijn niet een favoriete bezigheid in de praktijk, immers het vereist een vorm van waarden en normen, discipline en teamwork. Echter, het is precies datgene wat we nodig hebben om de verspreiding van Covid-19 tegen te gaan. Samen zullen we dit moeten doen. Daarom heeft een groep mondhygiënisten waaronder Annemarie Frederiks, Maja Koster, Tiffany Claus en donateurs van Stichting Goed Gebekt een triage e-tool gemaakt: Safe work space.

Geen stap overslaan bij afspraak en behandeling

De e-tool zorgt ervoor dat er geen enkele stap overgeslagen kan worden in het proces van afspraken plannen én daadwerkelijk een cliënt in de praktijk zien. Het maakt, binnen 30 seconden een verslag van elke handeling zodat je kunt bewijzen dat je niet zomaar elke cliënt ontvangt maar goed en correct het stappenplan hebt doorlopen. Het straalt daarnaast veiligheid uit. “Wij weten dat wij zeer zorgvuldig en hygiënisch werken, maar juist in deze tijden zal veiligheid uitstralen belangrijk worden”, zegt Tiffany Claus.

“Met de e-tool vergewist de praktijkhouder zich ervan dat iedereen in de praktijk veilig werkt. Dit geeft niet alleen vertrouwen, maar schept ook duidelijkheid bij aansprakelijkheidsvragen in arbeidsrelaties in het handelen op de werkvloer. Omdat er geen persoonsgegevens van cliënten opgeslagen worden, hoeven er geen extra beveiligingsmaatregelen getroffen worden bij het gebruik.”

Safe work space verzorgt komende weken diverse gratis webinars.

Lees meer over: Corona, Praktijkorganisatie, Producten, Thema A-Z
artificial-intelligence-in-de-tandheelkunde

Artificial Intelligence in de tandheelkundige diagnostiek

Artificial Intelligence kan ook binnen de tandheelkunde een verschil maken. Waar nu nog wordt gewerkt met complexe software en een workflow met veel stappen, kunnen processen in de toekomst worden geautomatiseerd. Verslag van de lezing van dr. David Anssari Moin tijdens het wintersymposium van de NVDMFR.

Diagnostische accuratesse bij dentale radiografie

Artificial Intelligence kan worden toegepast om de diagnostische accuratesse bij dentale radiografie en diagnostiek te verhogen. Er zijn accurate gouden standaards beschikbaar, echter kan een andere diagnostische test worden verkozen boven een gouden standaard omdat de diagnostische test minder invasief of eenvoudiger is. Een ideale test heeft een hoge sensitiviteit en specificiteit. De sensitiviteit voor het diagnosticeren van dentinecariës op een bitewing-opname is 0.36 – 0.56 (Schwendicke et al., 2015). Ook is er weinig overeenstemming tussen verschillende beoordelaars (gemiddelde Cohen’s kappa 0.21) in het beoordelen van panorama-opnamen op parodontale en periapicale afwijkingen (Caballero et al., 2017). Met behulp van Artificial Intelligence kan de sensitiviteit en overeenstemming tussen beoordelaars verhoogd worden.

In te toekomst wordt het mogelijk om röntgenbeelden automatisch te analyseren. Op dit moment werkt Promaton aan een programma waarmee panorama-opnamen automatisch kunnen worden geanalyseerd. Het programma is al in staat om elementen en tandheelkundige materialen zoals restauraties, wortelkanaal vullingen, kronen en bruggen, implantaten en wortelresten te herkennen. Dit wordt momenteel uitgebouwd naar de automatische detectie van cariës, periapicale laesies en non-dentale pathologieën (cystes en bottumoren) en de metingen van botniveaus op peri-apicale röntgenfoto’s. De diagnostische accuratesse (F1-score) van dit programma is gelijk aan die van artsen (0.9).

Automatisch segmenteren en classificatie van de essentiële structuren uit CBCT-scan en optische tandscans

Daarnaast wordt er op wereldwijde schaal gewerkt aan het automatisch segmenteren en classificatie van de essentiële structuren (kaakbot, tanden, canalis mandibularis) uit een CBCT-scan en optische tandscans. Dit kan worden toegepast in de behandelplanning voor orthodontie en implantologie. Deze toepassingen voor de orthodontie en implantologie kunnen er voorzorgen dat de huidige virtuele behandelsimulaties, zoals toegepast voor clear aligners of guided implantologie, geautomatiseerd en sterk vereenvoudigd kunnen worden. Een andere toepassing op dit gebied is een geautomatiseerde cephalometrische analyse op laterale schedelprofielopnamen.

Artificial Intelligence is niet eenvoudig. De dentale image data bevat complexe ziektebeelden, en het ziektebeeld neemt slechts een klein deel van de data in beslag. De data moet daarnaast worden gevalideerd door een dental professional. Om de diagnostische accuratesse te verbeteren, zijn grote datasets nodig. Deze uitdagingen nemen we mee naar de toekomst.

Literatuur

Anssari Moin, D., Hassan, B., Mercelis, P., & Wismeijer, D. (2013). Designing a novel dental root analogue implant using cone beam computed tomography and CAD/CAM technology. Clinical Oral Implants Research, 24, 25-27.

Caballero A. D., Arenas Y. H., & Acosta S. M. (2017). Inter-examiner concordance in the assessment of periodontal findings by means of panoramic X-rays. Revista Odontológica Mexicana, 21, 98-102.

Schwendicke, F., Tzschoppe, M., & Paris, S. (2015). Radiographic caries detection: a systematic review and meta-analysis. Journal of Dentistry, 43(8), 924-933.

Verweij, J. P., Jongkees, F. A., Moin, D. A., Wismeijer, D., & Van Merkesteyn, J. P. R. (2017). Autotransplantation of teeth using computer-aided rapid prototyping of a three-dimensional replica of the donor tooth: a systematic literature review. International Journal of Oral and Maxillofacial Surgery, 46(11), 1466-1474.

Verweij, J. P., van Westerveld, K. J., Moin, D. A., Mensink, G., & van Merkesteyn, J. R. (2019). Autotransplantation With a 3-Dimensionally Printed Replica of the Donor Tooth Minimizes Extra-Alveolar Time and Intraoperative Fitting Attempts: A Multicenter Prospective Study of 100 Transplanted Teeth. Journal of Oral and Maxillofacial Surgery, 78(1), 35-43.

 

  1. David Anssari Moin, tandarts-implantoloog en oprichter van het bedrijf Promaton Artificial Intelligence.

Verslag voor dental INFO door Joey de Boer, Thierry Roseboom en Hanneke den Uil, derdejaars masterstudenten tandheelkunde aan ACTA, van de lezing van dr. David Anssari Moin, tijdens het Wintersymposium van de Nederlandse Vereniging voor DentoMaxilloFaciale Radiologie (NVDMFR)

Lees ook:
Artificial Intelligence in de medische diagnostiek

Artificial Intelligence in de maatschappij

Lees meer over: Congresverslagen, Kennis, Röntgen | Digitale tandheelkunde, Thema A-Z
vraagteken

Hoe belangrijk is de mondzorg in de coronacrisis?

In diverse online groepen is er nogal wat discussie. Moeten we aan het werk in de praktijk of niet? Zijn we nou een besmettingsgevaar en wanneer wel en wanneer niet? Is het al besmettelijk voordat er symptomen ontstaan? Is mondgezondheid nu juist belangrijk of van ondergeschikt belang? De Commissie Leidraad Mondzorg Corona is bezig om dit grondig te bekijken maar niet iedereen heeft de mogelijkheid om dit af te wachten. Er dreigt wederom een twee splitsing te vormen in ons vakgebied, namelijk tussen wel werken en niet werken.

Blog door Lieneke Steverink-Jorna

Secundaire ramp

Duidelijk is dat we in ons vak klinisch gezien geen anderhalve meter afstand kunnen bewaren. Daarom zijn er praktijken die creatief aan de slag zijn gegaan met online consulten. De reguliere zorg blijft nodig en zal op een gegeven moment sowieso weer moeten starten. Te lang wachten met reguliere zorg in het algemeen zou een ‘secundaire ramp’ kunnen beteken. De huisartsen merken nu al dat mensen wegblijven van de praktijk terwijl ze weleens hartklachten zouden kunnen hebben. Het is van essentieel belang dat deze mensen wel de huisarts bellen. Anders gaan er nog meer mensen dood terwijl zij geen corona hadden. Hart- en vaatziektes hebben ook een relatie met parodontitis. Aan de andere kant worden hartpatiënten als ‘kwetsbaar’ bestempeld en zouden thuis moeten blijven.

Porte d’entrée

Tandarts-onderzoeker Marjolijn van Dijk plaatste een filmpje over Porte d’entrée: Onderzoek Covid-19. Zij wijst erop dat haar informatie (nog) incompleet is maar dat er geen tijd te verliezen is. Zij vertelt dat ons beroep een heel hoog besmettingsrisico draagt. Echter geldt dit volgens haar alleen zonder het nemen van hygiënemaatregelen.

Bekijk hieronder de video van Marjolijn van Dijk

Ze legt uit dat een bacterie in vergelijking met een virus geweldig groot is. Een virus kan niet zonder gastheer overleven en maakt gebruik van onze cellen. Een virus heeft eenvoudig toegang tot het lichaam als het beschadigd is. Gezond epitheel kan het virus tegenhouden. In geval van parodontitis bestaat er echter een porte d’entrée. De onderzoeker zou hierbij kunnen bedoelen dat mensen met parodontitis, wat ze als ‘open wond’ omschrijft, sneller het virus zouden kunnen oplopen. Een virus kan ook veel makkelijker het lichaam binnendringen dan een bacterie. We weten al dat bacteriën ons lijf binnen kunnen komen in het geval van parodontitis.

Ook legt ze uit dat als je besmet raakt met Covid-19 er niet meteen sprake is van koorts. Dat komt omdat dit nieuwe virus niet meteen herkend wordt door het lichaam en dus niet meteen overgaat tot een afweerreactie. De tegenactie van het lichaam op de aanval van het virus (koorts) begint pas na iets meer dan 7 dagen. Deze actie is een reactie waar het normaal gesproken genoeg aan heeft omdat het al weet hoe te reageren. Bij Covid-19 is dit niet het geval en moet het lichaam opzoek naar een oplossing; de juiste antistoffen (IgG). Op het moment dat je immuunsysteem niet goed op orde is, dan duurt dat langer en verloopt de ziekte intensiever. Zolang de juiste antistoffen niet aanwezig zijn, blijft het lichaam in een vechtmodus en blijft de koorts hoog.

Volgens deze onderzoeker is het van belang om de preventieve zorg weer op te pakken, juist om besmettingsgevaar tegen te gaan.

Zo zou de tong beschadigd kunnen raken door een afgebroken vulling en deze kunnen we dan afvlakken of vervangen. Zo zouden we wellicht juist de curve laten afbuigen en zorgen dat minder mensen op de IC belanden. Of onze hygiëne-maatregelen die we nu hebben genoeg zijn, blijft nog onduidelijk uit deze YouTubevideo.

Een leven zonder SARS-CoV-2 bestaat niet meer

De broers Dr. Dr. Markus Tröltzsch en Dr. Dr. Mathias Tröltzsch, beiden tandarts en specialisten MKA-chirurgie, schreven het artikel ‘Es gibt keine Zeit nach Covid-19; nur eine Zeit vor Covid-19 und eine zeit mit Covid-19.’  Dit artikel is in het Nederlands vertaald door Robert van Es, Hans van Pelt en Michaël Smulder.

Hierin schrijven zij het volgende:

Besmetting

De belangrijkste manier van besmetting blijkt volgens beoordeling van het Duitse Robert Koch Institut (RKI) de druppelinfectie te zijn. Zelfs als de besmettelijkheid van aerosolen in dit gebied in principe mogelijk is, is daarvoor momenteel geen duidelijk bewijs.

Virusdeeltjes zitten in de aerosolen maar deze komen in minder grote hoeveelheden voor dan het al tien jaar onderzochte SARS-CoV-1. Er wordt in een onderzoek concludeert dat in het laboratorium onder experimentele omstandigheden – let wel: in een gesloten, niet-geventileerde ruimte – een infectie niet kan worden uitgesloten. Dit is geen reële situatie voor een ruimte waar zich personen bevinden en waar mogelijk zelfs afzuiging etc. wordt toegepast.
De Duitse Vereniging voor Ziekenhuishygiëne is een voorstander van een voorzichtige normalisering van ons handelen en benadrukte dat met name infecties voortkomen uit normaal spreken, zingen of hoesten. De belangrijkste bron van infectie zijn nietsvermoedende contacten buiten de professionele omgeving. Deze contacten zijn maar deels controleerbaar.

Mond/neusmaskers, hoofdbedekking en beschermbril

Onze mond/neusmaskers, gecombineerd met een hoofdbedekking (operatiemuts), een beschermbril en, indien nodig een wegwerpjas, wordt momenteel voor de behandeling van niet-symptomatische en gezonde patiënten door de Duitse RKI en veel tandheelkundige instanties aanbevolen. Dit wordt vaak bekritiseerd en er worden mond/neusmaskers met een hogere filtercapaciteit (FFP) geëist. De niveaus FFP 1, 2 en 3 komen voort uit het in een laboratorium bepaald percentage deeltjes (met een grootte van maximaal 0,6 micron) dat de maskers kan passeren. Aerosoldeeltjes hebben een diameter van minder dan vijf micrometer. In een experimentele opstelling is de mate waarin deze maskers kunnen filteren dus veel beter dan de gebruikelijke mond/neusmaskers. Er is momenteel echter onvoldoende bewijs om te zeggen dat de FFP-maskers in de dagelijkse praktijk beter zijn.

Er bestaan klinische studies die aantonen dat ondanks de hogere mate waarin de FFP2 en FFP3 maskers filteren (N95 in het Engels) deze toch meer permeabel zijn dan de gebruikelijke mond/neusmaskers vanwege onvoldoende afsluitende randen. Biedt het gebruikelijke mond/neusmasker ons voldoende bescherming voorinfecties? In geen geval, maar dat was al voor de uitbraak van Covid-19 zo.

In de tandheelkunde kliniek in Wuhan raakten slechts 0.47 procent van de daar werkzame personen besmet ondanks de onder normale omstandigheden uitgevoerde behandelingen en in een later stadium van symptomatische Covid-19 patiënten. Men gaat ervan uit dat beschermende hulpmiddelen meer infecties hebben voorkomen.

Advies van de twee Duitse kaakchirurgen

De twee kaakchirurgen stellen het volgende voor: “Draag in de praktijk altijd(!) –ook tijdens het voeren van een gesprek- een mond/neusmasker alsmede een beschermbril en zie af te van elke lichamelijke begroeting. Hiermee reduceert u het risico dat u induceert. De tandartsen en mondhygiënisten zullen waarschijnlijk gedurende een lange tijd de behandeltijden moeten verlengen om het risico op contact tussen patiënten te minimaliseren. De bestaande honoraria zullen hierop, en aan alle nog te nemen maatregelen, moeten worden aangepast. Mondzorg is onontbeerlijk in een modern gezondheidssysteem. Tandartsen en mondhygiënisten zijn specialisten voor orale gezondheid en medeverantwoordelijk voor een probleemloze voedselopname door de patiënten. Dat dient de fysieke én psychologische gezondheid van onze samenleving.”

FFP-masker

ACTA-wetenschappers Catherine Volgenant, Ilona Persoon en Hans de Soet schreven eerder een artikel over infectiepreventie in de mondzorg tijdens de uitbraak van SARS-CoV-2. Uit dit artikel blijkt dat het virus de ACE2-receptor gebruikt om de gastheer te infecteren.

ACE2-receptoren zijn vooral in het mucosale weefsel te vinden. Dit zit met name op de tongrug en de speekselklieren. De mond wordt ook hier als porte d’entrée bestempeld en ook als behuizing van het virus om andere gastheren te besmetten. In de mondzorgpraktijk komen nu geen zieke patiënten. Zo zou het gevaar van infectie geweken zijn. Toch blijft de vraag of enkel ademen door besmette patiënten zonder symptomen binnen de 1,5 meter besmettelijk zou kunnen zijn voor de behandelaar en andere patiënten. Dat is best waarschijnlijk. Daarom wordt er in het artikel van het NTvT gesproken over FFP-maskers terwijl we in de mondzorg normaliter chirurgische maskers dragen. En mag dit masker wel af na de behandeling of moet het opblijven in verband met de aerosolen? Kan iemand meteen weer in de stoel plaatsnemen of niet? De aerosol blijft lang hangen met het virus erin maar is het dan besmettelijk? Hierop is nog geen antwoord. Ook zijn de FFP-maskers wellicht niet zo makkelijk verkrijgbaar en is de vraag of wij geen maskers weghouden van de rest van de zorg. En kunnen wij de ruimtes voldoende ventileren?

Hoe belangrijk is de mondzorg in relatie tot longontsteking?

Hoe belangrijk zijn we als professionals in de mondzorg nu eigenlijk in deze tijd? Hoe belangrijk is preventie en de behandeling van parodontitis? Hoe zat het ook alweer met de relatie tussen longontsteking en mondhygiëne? Een pneumonie kan ontstaan bij patiënten die beademd worden. Is het noodzaak dat een bacteriële infectie bovenop het virus, een complicatie dus, wordt voorkomen?

Regelmatig bezoek tandarts vermindert risico op longontsteking

Een studie die gepresenteerd werd op het jaarcongres van de Infectious Diseases Society of America concludeerde dat regelmatig tandartsbezoek het risico op longontsteking vermindert. Dat heeft waarschijnlijk te maken met het feit dat regelmatige verzorging van de tanden het aantal mogelijk gevaarlijke bacteriën in de mond kan verminderen. De studie, analyseerde een database van meer dan 26.000 mensen.

Tongflora

Uit een Japans onderzoek in 2017 is gebleken dat verpleeg- en verzorgingshuisbewoners met een tongflora waarin de micro-organismen Prevotella en Veillonella domineren een significant groter risico hebben op een aan longontsteking gerelateerde overlijden en op een hoger sterfterisico in het algemeen dan bewoners met een tongflora waarin Neisseria en Fusobacterium domineren.

Meer risico op complicatie bij slechte mondzorg

Zo’n 5-10% van de patiënten met een pneumonie krijgt een complicatie als empyeem (dit is pus/bacteriële ontsteking tussen de longbladen), een longabces of parapneumonische effusie (overmatige longvochtproductie als reactie op een pneumonie) bleek uit onderzoek (Fletcher et al, 2014). Hoe frequent longabcessen voorkomen is onbekend, maar patiënten die hun gebit slecht verzorgen lopen meer risico, vanwege mogelijke aspiratie van vooral anaerobe pathogenen uit de orofarynx bleek uit onderzoek (Barlett, 2005; Allewelt, 2007). Slechte mondhygiëne is een risicofactor voor het ontstaan van longinfecties. ¬Sanering van het gebit helpt een recidief van het longabces te voorkomen.

Mondzorg op de IC

Hoe ziet de richtlijn mondzorg bij mechanisch beademde patiënten eruit? Halyard schreef een evaluatie van klinische gegevens hierover. Hieronder zie je een samenvatting hiervan.

Richtlijn Practice Alert, AACN

Samenvattend wordt er door de Practice Alert van de American Association of Critical Care Nurses (AACN) geadviseerd om een uitgebreid programma voor mondhygiëne op de IC of op de afdeling acute zorg af te wikkelen bij patiënten die een hoog risico hebben op beademing gerelateerde longontsteking:

  • Poets tanden, tandvlees en tong ten minste 2 keer daags met een zachte tandenborstel voor kinderen of volwassenen
  • Bevochtig mondslijmvlies en lippen elke 2 tot 4 uur
  • Spoel de mond van volwassen patiënten die hartchirurgie ondergaan twee keer per dag met chloorhexidine tijdens de perioperatieve periode
  • Bij andere groepen wordt routinematig mondspoelmiddel met chloorhexidine momenteel niet aangeraden

KRINKO

De Kommission für Krankenhaushygiene und Infektionsprävention (KRINKO) van het Duitse Robert Koch-Institut, adviseerde in 2013 het volgende:
De commissie erkent mechanische gebitsreiniging met antiseptische mondspoeling als een belangrijk onderdeel van basale mondzorg.
“De commissie doet de volgende aanbeveling: Regelmatige mondzorg met beproefde antiseptica (categorie IA).”

Richtlijn Society for Healthcare Epidemiology of America

In de richtlijn Strategies to prevent ventilator-associated pneumonia in acute care hospital (2014): SHEA (Society for Healthcare Epidemiology of America) zijn praktische aanbevelingen geactualiseerd om ziekenhuizen voor acute zorg te ondersteunen bij het implementeren en prioriteren van strategieën ter preventie van beademingsgerelateerde pneumonie (VAP) en andere beademingsgerelateerde voorvallen (VAE) en om de resultaten voor mechanisch beademde volwassenen, kinderen en pasgeborenen te verbeteren.

VAP en VAE zijn schadelijk voor patiënten en zorgen voor hogere kosten. Het sterftecijfer door VAP wordt geschat op ongeveer 10%. Uit klinische onderzoeken blijkt dat ook nu nog 5% tot 15% van beademde patiënten nosocomiale pneumonie ontwikkelt.

Uittreksel van de SHEA-richtlijn

Op basis van klinisch bewijs en consensus onder deskundigen geeft SHEA aanbevelingen over diverse basisprocedures en speciale procedures ter verbetering van de resultaten:
In de speciale procedures is voor mondzorg opgenomen:

  • Selectieve orale of enterale ontsmetting.
  • Regelmatige mondverzorging met chloorhexidine.
  • Profylactische probiotica.
  • Spoeling met een zoutoplossing voorafgaand aan tracheale uitzuiging.
  • Mechanische gebitsreiniging.

NHS

De Engelse National Health Service (NHS) richtlijn High impact intervention care bundle to reduce ventilation-association pneumonia, van het National Resource for Infection Control, 2011 zegt het volgende:
Elementen van het zorgproces: De 6 onderstaande maatregelen worden als ‘good practice‘ aanbevolen:
De mond wordt elke zes uur met chloorhexidinegluconaat (≥ 1-2% gel of vloeistof) gereinigd. Aangezien chloorhexidine door tandpasta kan worden geïnactiveerd, moet er een pauze van minstens 2 uur worden aangehouden tussen het gebruik van chloorhexidine en tandenpoetsen. Tanden worden elke 12 uur gepoetst met gewone tandpasta.

Resultaten inzet van mondzorg op de IC

Er is een meta-analyse uitgevoerd om het effect te beoordelen van mondzorg met antiseptica op de prevalentie van beademingsgerelateerde pneumonie (VAP) bij ernstig zieke volwassen patiënten. Mondzorg met antiseptica zorgde voor een significante afname van de prevalentie van VAP. Het gebruik van chloorhexidine had een preventief effect op de incidentie van VAP bij mechanisch beademde patiënten. De tot nu toe uitgevoerde gerandomiseerde onderzoeken tonen aan dat tandenpoetsen in verband wordt gebracht met een trendmatige verlaging van VAP-percentages bij geïntubeerde, mechanisch beademde, ernstig zieke patiënten. Er is geen duidelijk verschil tussen elektrisch en handmatig tandenpoetsen. Mechanische reiniging met behulp van een tandenborstel blijft de belangrijkste factor in mondhygiëne. Onderzoek toont aan dat het soort mondspoelmiddel dat wordt gebruikt minder cruciaal is dan het feit dat mechanische reiniging met een tandenborstel en een standaard mondzorgprotocol worden toegepast om het effect op de afname in kolonisatie van tandplaque te bereiken. Uit een onderzoek bleek tandenpoetsen geen effect te hebben op het sterftecijfer op de intensive care of in het ziekenhuis en evenmin op de verblijfsduur op de intensive care. Uit een ander onderzoek bleek het wel de kosten in te dammen. De implementatie van een mondzorgprotocol en een pakket beademingsmaatregelen leidde tot een afname van het VAP-percentage van 89,7% bij mechanisch beademde patiënten van 2004 tot 2007. Daarmee werd ook het verbruik van antibiotica verminderd. Deze gegevens komen uit het rapport van Halyard, Mondzorg bij mechanisch beademde patiënten.

Wat vinden mensen op de IC er zelf van?

In een onderzoek onder kwetsbare ouderen (door D. Niesten, W.J.M. van der Sanden en A.E. Gerritsen geplaatst in het NTvT, 2015) kwam dit naar voren: Een man op een intensive care unit legde uit dat hij zijn tanden poetste om zich ‘normaal’ te voelen.
“En ik wilde me ook gewoon weer normaal voelen. Als je je dagelijkse handelingen maar gewoon doet, haren kammen, tandenpoetsen, dan is het net alsof je niet zo ziek bent” (man, 75, praat over zijn recente verblijf in de intensive care na een acuut nierfalen).

Conclusie

Het lijkt er dus op dat mondzorg toch een belangrijke plek inneemt in deze tijd van de Covid-19 uitbraak. Misschien zelfs niet weg te cijferen. Wel blijven er nog enige vragen staan en is het noodzaak om het advies van de Commissie Leidraad Mondzorg Corona af te wachten alvorens we reguliere zorg gaan leveren.

Door:
Lieneke Steverink-Jorna, mondhygiënist

Bronnen:
Een Leven Zonder Sars-COV-2 bestaat niet meer van Dr.Dr. Markus Tröltzsch en Dr.Dr. Mathias Tröltzsch
Halyard
YouTube video, Marjolijn van Dijk
The New England Journal of Medicine
ACTA
The Journals of Gerontology

Lees meer over: Corona, Thema A-Z
vergoeding

Overzicht financiële regelingen coronacrisis voor zorgaanbieders

De laatste weken zijn de verschillende financiële regelingen gepubliceerd door de Rijksoverheid en Zorgverzekeraars Nederland (ZN). Denk aan de NOW, de ZN-regeling voor Zvw, de ZN-regeling voor Wlz, de TOZO en de TOGS.

Eldermans | Geerts heeft alle financiële regelingen op een rij gezet: voor wie is de regeling, de voorwaarden, of er sprake is van terugbetaling en hoe de regeling aangevraagd kan worden.
Bekijk het overzicht met financiële regelingen

 

Lees meer over: Corona, Financieel, Ondernemen, Thema A-Z
Mondhygiënisten kunnen zich vanaf 1 april laten registreren bij het CIBG

Taakherschikking: Mondhygiënisten kunnen zich vanaf 1 april laten registreren bij het CIBG

Mondhygiënisten kunnen zich vanaf 1 april 2020 laten registreren bij het CIBG om in het kader van de taakherschikking zelfstandig een aantal voorbehouden handelingen te mogen uitvoeren. Het tijdelijk besluit zelfstandige bevoegdheid geregistreerd mondhygiënist gaat in op 1 juli 2020.

Taakherschikking per 1 juli in werking

Er wordt al lange tijd door voor- en tegenstanders over gesproken: de taakherschikking waarbij mondhygiënisten zelfstandig een aantal handelingen mogen uitvoeren die nu nog voorbehouden zijn aan tandartsen. Er is nu besloten dat per 1 juli 2020 het tijdelijk besluit zelfstandige bevoegdheid geregistreerd-mondhygiënist in werking zal treden.
Als het besluit is ingegaan, dan kunnen geregistreerde mondhygiënisten zonder opdracht van een tandarts bepaalde handelingen uitvoeren. De handelingen waar het om gaat zijn: primaire caviteiten boren, verdoving toedienen en röntgenfoto’s maken.

Registratie vanaf 1 april

Om als mondhygiënist zelfstandig deze voorbehouden handelingen te mogen uitvoeren, moet je ingeschreven staan in het tijdelijk register van het CIBG. Vanaf 1 april 2020 kunnen mondhygiënisten een aanvraag voor registratie indienen bij het CIBG. Het gaat voorlopig om een experiment dat vijf jaar duurt.

Samenwerkingsafspraken

De beroepsverenigingen voor tandartsen KNMT en ANT en de beroepsvereniging voor mondhygiënisten NVM-mondhygiënisten hebben samenwerkingsafspraken gemaakt om het experiment zo goed mogelijk te laten verlopen.

Evaluatie door Maastricht UMC+

Maastricht UMC+ zal zowel gedurende de periode van vijf jaar als na afloop het experiment evalueren. Er zal worden gekeken of geregistreerde mondhygiënisten en tandartsen op deze manier doelmatig ingezet kunnen worden en of de kwaliteit van de behandeling van patiënten op niveau blijft. Bij een positieve uitkomst kunnen de voorbehouden handelingen dan definitief door geregistreerde mondhygiënisten worden uitgevoerd.

Lees meer over: Taakdelegatie | Taakherschikking, Thema A-Z

Moet je doorwerken in de mondzorg als je zelf tot een risicogroep voor corona hoort?

De mondzorg ligt op het ogenblik voor het grootste deel plat door het coronavirus. Maar een deel van het werk gaat wel door. Wat nu als je werkgever jou gewoon wil inzetten bij werk met patiënten, terwijl je tot een risicogroep hoort? Mag je dan weigeren om te komen werken?

Vraag van een lezer

Een lezer stelde de vraag aan dental INFO of zij verplicht kan worden om door te werken. Zij werkt als assistente bij een orthodontist en behoort door medische klachten tot de risicogroep voor het coronavirus. Ze meldt erbij dat er in de praktijk heel veel preventieve maatregelen worden genomen, dat er gewerkt wordt met chirurgisch mondmasker, beschermbril, handschoenen en plastic poncho en dat er steeds maar één patiënt tegelijk in de praktijk aanwezig is.

Wel of niet thuiswerken

Het kabinet heeft werkgevers opgeroepen om werknemers zo veel mogelijk thuis te laten werken. Als thuiswerken geen optie is, zoals in de mondzorg, dan kan de werkgever de werknemers verplichten om gewoon naar de werkplek te komen om daar hun functie uit te oefenen. Op de werkvloer moeten dan wel bepaalde regels worden nageleefd zoals diverse hygiënevoorschriften en de anderhalvemeterregel. Werknemers met ziekteverschijnselen die op corona kunnen duiden, mogen niet op hun werk verschijnen. Als er een concreet risico op besmetting bestaat, dan gelden er aanvullende eisen voor beschermingsmaatregelen.

Alleen doorwerken bij spoed

Het uitvoeren van reguliere behandelingen wordt, vanwege de huidige coronacrisis, op dit moment afgeraden. Spoedeisende mondzorg wordt nog wel verleend, dat wil zeggen bij:

  • dento-alveolair trauma waarbij repositie en replantatie noodzakelijk is, of als er sprake is van een gecompliceerde kroonfractuur met pulpa expositie;
  • nabloeding na een behandeling;
  • hevige pijn;
  • mogelijk levensbedreigende ontstekingen.

Spoedzorg bij orthodontiepatiënten

Ook orthodontisten worden aangeraden reguliere behandelingen op te schorten en alleen spoedeisende zorg te verlenen. De orthodontist bepaalt hierbij of interventie nodig is. Behandelingen die niet uitgesteld kunnen worden, mogen bij patiënten zonder (verdenking van) corona met de normaal gangbare beschermingsmaatregelen in de eigen praktijk worden uitgevoerd.

Kwetsbare werknemers

Maar zijn werknemers met een gezondheidsrisico verplicht om onder de huidige omstandigheden in een mondzorgpraktijk door te werken als hun werkgever dat wil? In de Arbowet is opgenomen dat werkgevers moeten voorkomen dat de gezondheid van werknemers door het werk negatief wordt beïnvloed. Kwetsbare werknemers moeten extra beschermd worden.
In het geval van corona wordt onder kwetsbare werknemers verstaan: ‘medewerkers die een verhoogd risico lopen op een ernstig beloop van een SARS-CoV-2-infectie’. Dit zijn onder andere mensen met chronische afwijkingen en functiestoornissen van de luchtwegen en longen, chronische hartaandoeningen en diabetes mellitus.

Richtlijnen RIVM

Volgens recente richtlijnen van het RIVM (van 7 april) kunnen kwetsbare medewerkers gewoon hun werk blijven doen mits er gewerkt wordt volgens de coronarichtlijnen en er gebruik wordt gemaakt van persoonlijke beschermingsmiddelen en/of fysieke barrières. Er wordt bij vermeld dat er altijd in goed overleg en met gezond verstand bekeken moet worden hoe het werk kan worden uitgevoerd. Er is daarbij altijd een individuele risico-inschatting nodig. De bedrijfsarts adviseert hierin.
Als voldoende bescherming niet mogelijk is, dan moet een werknemer met een verhoogd gezondheidsrisico worden vrijgesteld van werkzaamheden als deze werknemer bij het werk het risico loopt om besmet te worden.

Melding doen

Als je als werknemer denkt dat de coronarichtlijnen niet goed worden nageleefd, dan kun je aan de inspectie SZW vragen om een controle te komen doen. Bij een zorginstelling kun je als de gezondheid van patiënten in gevaar is, ook een melding doen bij de IGJ. Na een melding moet je tot de komst van de inspectie door blijven werken, behalve als er acuut ernstig gevaar is. Een werknemer mag dan het werk neerleggen met doorbetaling van loon.

Bronnen:
Eldermans | Geerts Advocaten, Juridisch specialist voor de zorg
KNMT
RIVM

Lees meer over: Corona, Ondernemen, Personeel, Thema A-Z