Tuchtrecht als kwaliteitskenmerk
De NVM gaat het intern tuchtrecht invoeren voor mondhygiënisten. Wat is tuchtrecht precies en wat zijn de voor- en nadelen hiervan?
Aanleiding
Minister Schippers vindt de mondhygiënist een zorgprofessional en wil haar meer bevoegdheden geven. Dit maakte ze in maart duidelijk met een kamerbrief: De inzet van de mondhygiënisten-nieuwe stijl past in mijn prioriteiten van de juiste zorgverlener op de juiste plaats. Deze mondzorgprofessionals gaan in de naaste toekomst een belangrijk deel van de preventieve en de licht curatieve mondzorg op zich nemen. Ook zie ik in deze nieuwe professional een zorgverlener die bij uitstek geschikt is om kinderen en jeugdigen te behandelen. Om deze redenen wil ik de ingeslagen weg van de taakherschikking in de mondzorg verder voortzetten en uitbreiden. Zo wil ik nagaan of het deskundigheidsgebied van de mondhygiënist kan worden uitgebreid met de bevoegdheid om zelfstandig röntgenfotos te maken. Dit moet leiden tot een betere benutting van de voorhanden capaciteit en een verhoging van de kwaliteit.
Blij
Corrie Jongbloed, voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Mondhygiënisten, is erg blij met de overweging van de minister mondhygiënisten zelfstandig röntgenfotos te laten maken. Nu heeft de mondhygiënist al een functionele zelfstandigheid voor het maken van röntgenfotos en anesthesie. Dit houdt in dat er altijd een opdracht nodig is van een arts. Opdracht voor voorbehouden handeling is een belemmering voor de mondhygiënist, aldus Jongbloed. Als de mondhygiënist hiervoor een zelfstandige bevoegdheid krijgt, is die opdracht niet meer nodig. Jongbloed verwacht dat het nog wel een paar jaar zal duren voordat het zo ver is. Tot die tijd is het belangrijk dat de minister vertrouwen houdt in de beroepsgroep.
Vertrouwen
Als u meer verantwoordelijkheden wilt hebben, dan heeft u daar een extra kwaliteitsborging voor nodig, zei Wolter Brands tijdens de Algemene Ledenvergadering van de NVM. En dit kan in de vorm van tuchtrecht. Om vertrouwen te houden moet de mondhygiënist namelijk wel kwaliteit leveren, deze inzichtelijk maken en verantwoordelijkheid durven afleggen. Het vertrouwen van de minister en de burger krijgt men niet vanzelf, die moeten de mondhygiënisten verdienen. Mede daarom zijn er objectieve maatstaven bedacht, zoals de 18 kwaliteitsindicatoren.
Deze zijn door Zichtbare Zorg (ZiZo) gemaakt en worden nog doorontwikkeld. Belangrijke onderdelen zijn de patiëntenervaringen en visitatie. Deze indicatoren moeten inzichtelijk worden voor het publiek. Transparantie van de kwaliteit schept vertrouwen in de beroepsgroep. Als de individuele mondhygiënist meer vertrouwen wil krijgen, dan moet men zorgen dat de gehele beroepsgroep vertrouwen wint, overtuigde Brands. Reclame maken en met modder gooien naar andere mondzorgverleners is niet het juiste middel. Tuchtrecht echter wel.
Voordelen
Tuchtrecht gooit rotte appels eruit en dit werkt ook als waarschuwing. Het geeft duidelijke criteria over wat wel en niet kan, legde Brands uit. Tuchtrecht zal nooit een schadevergoeding opleggen. Het is niet individueel maar gericht op het publiekelijk vertrouwen in de mondhygiënist.
Wettelijk tuchtrecht
Het wettelijk tuchtrecht heeft een aantal nadelen. Bij de consument leeft, ten onrechte, het bezwaar dat beroepsgenoten elkaar de hand boven het hoofd houden. Voor tandheelkundig zorgverleners is het daarnaast erg vervelend als de zaak lang duurt. De procedure is voor hen onbekend en de gevolgen zijn fors. Een ander nadeel is het openbare karakter: de beschuldigde wordt gauw aan de schandpaal genageld. Ook al wordt iemand niet schuldig bevonden, toch wordt er in de media vaak op een vervelende manier over de kwestie geschreven. Sommige klachten worden bovendien veel te serieus genomen. Brands noemde een voorbeeld van een patiënt die klaagde omdat hij nietjes zou niezen nadat het boortje was afgebroken. En een ander voorbeeld van een man die aangaf dat zn tandarts afluisterapparatuur in zijn oor had geplaatst.
Intern tuchtrecht
Bij het opstellen van verenigingstuchtrecht ook wel intern tuchtrecht genoemd – kan rekening worden gehouden met de nadelen van het wettelijk tuchtrecht. Intern tuchtrecht kan er namelijk voor zorgen dat:
- Futiliteiten niet tot een zitting komen;
- De zitting niet openbaar hoeft te zijn;
- Er minder ingrijpende gevolgen zijn, dus bijvoorbeeld geen titelafname of iets dergelijks.
Brands verwacht dat een intern tuchtrechtorgaan het niet druk zal krijgen. Over het algemeen zijn er erg weinig officiële klachten over mondhygiënisten, gaf hij aan.
Verslag door Lieneke Steverink-Jorna voor dental INFO, tijdens de Algemene Ledenvergadering van de NVM op 13 april 2012.
Mr. dr. Wolter Brands is tandarts, plaatsvervangend rechter aan de rechtbank in Utrecht en cursusdocent in het postacademisch onderwijs. Brands is gepromoveerd in het gezondheidsrecht. Op zijn naam staan talrijke nationale en internationale lezingen en publicaties over het raakvlak van het gezondheidsrecht en de dagelijkse tandheelkundige praktijk.
Mei 2012