Eiwit in tandcellen mogelijk sleutel tot aanpakken tandgevoeligheid

Mechanisme slecht begrepen

Hoewel veel mensen last hebben van tandgevoeligheid wordt het mechanisme achter de pijn niet goed begrepen. Een theorie is dat kleine kanaaltjes in de tanden een stof bevatten welke beweegt met temperatuursveranderingen. Sommige mensen hebben voorgesteld dat zenuwen de richting van die beweging kunnen aanvoelen, wat aangeeft of de tand warm of koud is.

Eiwit als kousensor

De onderzoekers ontdekten dat tandcellen genaamd odontoblasten het ion channel transient receptor potential channel (TRPC5) bevatten, een gespecialiseerd eiwit dat fungeert als een kousensor. Bovendien is er meer TRPC5 aanwezig in tanden met gaatjes.

Odontoblasten nodig voor waarnemen prikkels

Op basis van eerder onderzoek wisten de auteurs dat TRPC5 gevoelig was voor kou, maar niet waar het precies op temperatuur reageerde. Dit bracht hen ertoe odontoblasten te onderzoeken die zich in de buitenste zone van tandpulp bevinden en een natuurlijke barrière vormen tussen harde weefsels en zacht tandpulp. Ze ontdekten dat odontoblasten nodig zijn voor het waarnemen van koude prikkels.

Neurale activiteit bij muizen

De auteurs hadden een kaakzenuwpreparaat ontwikkeld dat neurale activiteit registreerde van intacte tanden bij muizen onder narcose. Toen de onderzoekers de tanden met een ijskoude oplossing aanraakten, veroorzaakte de temperatuurdaling neurale activiteit. Dit geeft aan dat de tand koud aanvoelt. Muizen zonder functionerende TRPC5 hadden echter niet dezelfde reactie.

Meer eiwit in tanden met verval

Ook werden geëxtraheerde menselijke tanden geanalyseerd om de rol te bepalen die tandbederf speelt bij gevoeligheid. Er was meer TRPC5 in tanden met verval en TRPC5 sensorische zenuwuitdrukking nam significant toe in tanden met pulpitis.

Doelwit om behandelingen te ontwikkelen

Daarnaast kan TRPC5 langdurige pijn signaleren en tijdens ontsteking werken als een oxidatieve stress-sensor. TRPC5 kan daarom het doelwit zijn dat nodig is om behandelingen te ontwikkelen voor ontstekingspijn en gevoeligheid van de tanden. Verder kan dit mechanisme volgens het artikel ook verklaren waarom kruidnagelolie al eeuwenlang wordt gebruikt als pijnstiller in de tandheelkunde: kruidnagelolie remt TRPC5.

Essentieel onderdeel koudetectiesysteem

Een beperking van de studie is dat TRPC5 niet kon worden geëvalueerd in reactie op kou in odontoblasten in levende, niet-verdoofde muizen. Desondanks zeggen de onderzoekers dat hun resultaten bewijs leveren voor een voorheen onbekend integraal onderdeel van het tandheelkundige koudetectiesysteem. En dat opent de deur naar nieuwe behandelingsopties, want “als je eenmaal een molecuul hebt om op te richten, is er een mogelijkheid tot behandeling”, aldus een van de auteurs.

Bron:
Science Advances