Kosten belemmeren toegang patiënt tot tandarts en mondhygiënist

2 oktober 2025

Een deel van de Nederlanders vermijdt zorg vanwege de kosten. Vooral bij mondzorg en fysiotherapie speelt dit een rol. Dit blijkt uit onderzoek van Nivel.

12% van de Nederlanders ziet af van bezoek aan mondhygiënist en 11% van bezoek aan tandarts om financiële redenen

Uit onderzoek blijkt dat de meeste mensen niet afzien van een bezoek aan de huisarts, specialist, verpleegkundige of GGZ-hulpverlener vanwege financiële redenen. Bij mondzorgverleners en fysiotherapeuten ligt dit echter anders. Van de mensen die fysiotherapie nodig hebben, stelt 13% het bezoek uit of ziet er geheel vanaf vanwege de kosten. Uit het Nivel-onderzoek blijkt dat 12% van de Nederlanders afziet van een bezoek aan de mondhygiënist en 11% van een bezoek aan de tandarts om financiële redenen. Van de mensen die fysiotherapie nodig hebben, stelt 13% het bezoek uit of ziet er geheel vanaf vanwege de kosten.

Financiële situatie beïnvloedt zorggebruik

Mensen met een minder gunstige financiële positie stellen vaker een bezoek aan de tandarts, mondhygiënist of fysiotherapeut uit. Dit geldt met name voor personen met een lager inkomen (< €1.750 of €1.750–€2.700 per maand) en voor mensen die schulden moeten maken, hun spaargeld aanspreken of net rond kunnen komen. Zij zien vaker van zorg af vanwege de kosten dan mensen met een hoger inkomen (> €2.700) of een ruimere financiële buffer.
Zo geeft 20% van de mensen met een inkomen onder €1.750 aan niet naar de tandarts te gaan, tegenover 15% van de groep met een inkomen tussen €1.750 en €2.700 en 9% van de mensen met een inkomen boven €2.700.

Ouderen bezoeken vaker tandarts en mondhygiënist

Onder 65-plussers is de drempel om mondzorg uit te stellen lager dan bij jongere leeftijdsgroepen. Slechts 6% van hen geeft aan de tandarts te vermijden, vergeleken met 14% van de 40- tot 64-jarigen.
Ook bij de mondhygiënist is dit verschil duidelijk zichtbaar: 17% van de 18- tot 39-jarigen en 14% van de 40- tot 64-jarigen stelt een bezoek uit, tegenover slechts 2% van de 65-plussers.

Ervaren gezondheid speelt rol in zorgmijding

Daarnaast is de ervaren gezondheid een belangrijke factor. Mensen die hun gezondheid als matig of slecht beoordelen, zien vaker af van zorg. Zo geeft 18% van hen aan de tandarts te mijden, terwijl dit onder mensen die hun gezondheid als uitstekend of zeer goed ervaren slechts 6% is.
Voor de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) geldt eenzelfde patroon: 19% van de mensen met een matige of slechte gezondheid ziet af van een bezoek, tegenover 4% van degenen die hun gezondheid als goed ervaren.

Bron: Nivel