‘Potts puffy tumor’ mogelijk gelinkt aan tandheelkundige ziekten

Zeldzaam en levensbedreigend

Osteomyelitis met subperiostaal abces van het frontale bot, ofwel Potts puffy tumor, is een zeldzame maar levensbedreigende aandoening. Het uit zich als een zwelling over het voorhoofdsbeen en kan leiden tot compressie van structuren en neurologische, gastro-intestinale en andere symptomen. PPT is een zeldzame bijwerking van bacteriële sinusitis of complicatie van gezichtstrauma. Sommige onderzoeken hebben echter aangetoond dat het ook het gevolg kan zijn van plastische chirurgie in het gezicht, intranasaal drugsmisbruik en odontogene aandoeningen.

Verband slecht beschreven

Het verband tussen tandheelkundige aandoeningen en de tumorvorming is niet goed beschreven. Onderzoekers van onder andere de afdeling otolaryngologie hoofd- en nekchirurgie van de University of Kansas Medical Center hebben daarom onderzoek gedaan naar de incidentie van odontogene ziekte bij PPT. Ze focusten zich op gevallen waarin er geen geschiedenis van gezichtstrauma of eerdere frontale sinusoperatie.

Retrospectief onderzoek

De studie bestond uit een retrospectief onderzoek naar patiënten bij wie Potts puffy tumor was vastgesteld tussen 2010 en 2019. In totaal werd van 17 patiënten de demografie, medische geschiedenis, procedures, microbiële culturen en ingenomen antibiotica geanalyseerd. Ook werden maxillofaciale computertomografie (CT)-scans beoordeeld om erachter te komen of de patiënten tandheelkundige aandoeningen hadden.

Odontogene ziekte bij 94%

Maar liefst 94% van de patiënten bleek odontogene ziekte te hebben die zichtbaar was op de CT-scans. Driekwart van dit deel had geen eerdere frontale sinustrauma of -operatie. Een groot deel van de odontogene ziekte was niet in de eerste radiologische rapporten genoemd, bij zeven patiënten was dit wel het geval. De CT-scans lieten echter verschillende pathologieën zien bij 16 patiënten na beoordeling door de tandarts.

Patiëntendossiers

Enkele beperkingen van het onderzoek zijn dat de gegevens werden verzameld uit patiëntendossiers. Hierdoor was er variatie in de beschrijving van bevindingen en de terminologie van de procedure, wat voor onzekerheden zorgt. Dit was met name het geval wanneer patiënten meerdere artsen zagen.

Denk aan tandaandoening als oorzaak PPT

Desondanks schrijven de auteurs dat men moet denken aan een tandaandoening als oorzaak van PPT wanneer er geen geschiedenis van frontale bottrauma of sinusoperatie is. Bij deze patiënten “kan odontogene ziekte, vooral van de maxillaire tanden, een factor zijn die bijdraagt aan frontale bot-osteomyelitis”, schreven ze.

Uitgebreid onderzoek

Omdat de eerste radiologierapporten mogelijk niet alle tandpathologieën rapporteren moeten patiënten met PPT een uitgebreid onderzoek ondergaan. Dit houdt in dat de mondholte en tanden moeten worden onderzocht, verdere beeldvorming moet worden aangevraagd en patiënten indien nodig moeten worden doorverwezen naar tandheelkundige professionals, besluiten de onderzoekers.

Bron:
Journal of Oral and Maxillofacial Surgery