Tandheelkundige röntgenfoto’s kunnen mogelijk helpen bij de diagnose van bruxisme

Röntgen

Patiënten die hun tanden knarsen vertonen significant vaker botaanhechting op panoramische tandheelkundige röntgenfoto’s, volgens een recente studie in BMC Oral Health. Radiologisch gediagnosticeerde botappositie kan daarom mogelijk dienen als een indicatie of bevestiging van bruxisme.

Veelvoorkomende aandoening

Bruxisme is een veelvoorkomende aandoening bij volwassenen met een geschatte prevalentie van ongeveer 30% bij wakkere en 15% bij slapende mensen. Aanhoudend bruxisme kan klinische gevolgen hebben door het risico op het ontwikkelen van bijvoorbeeld tandslijtage, pijn in de kauwspieren of kaakgewrichten, en verplaatsing van de anterieure schijf.

Diagnose gebaseerd op zelfrapportage

Huidige strategieën voor het beoordelen van de aanwezigheid van de aandoening zijn gebaseerd op zelfrapportages van patiënten, klinisch onderzoek en instrumentele strategieën, zoals elektromyografische opnames. Samen vormen ze een beoordelingssysteem met een toenemende kans op een geldige diagnose. Instrumentele procedures zijn echter minder vaak beschikbaar en kosten meer tijd en geld. Vanwege deze beperkingen zou het nuttig zijn om alternatieve methoden te hebben om bruxisme te diagnosticeren.

Botveranderingen op röntgenfoto’s

Het hoofddoel van dit onderzoek van het Universitair Centrum voor Tandheelkunde in Basel was om op panoramische röntgenfoto’s de prevalentie van macroscopisch zichtbare benige veranderingen in de kaak van bruxismepatiënten vast te stellen. Hiervoor onderzochten de auteurs 200 röntgenfoto’s. De helft van deze afbeeldingen was van volwassenen bij wie bruxisme was vastgesteld, de andere helft van kinderen tussen de 12 en 18 jaar oud. Kinderen werden gebruikt als controlegroep omdat verwacht werd dat hun mond geen tekenen van botaanhechting zou vertonen.

Botappositie bij helft van bruxismepatiënten

Bij 95 mandibulaire hoeken van 59 volwassenen (47,5%) werden botveranderingen gevonden. Hoewel de mate van appositie varieerde, had bijna twee derde van deze patiënten bilaterale benige veranderingen. Op twee bekeken onderkaakhoeken na ging elke botaanhechting gepaard met een richtingsverandering van de bijbehorende onderkaakhoek. Zoals verwacht waren er geen benige veranderingen te zien op de röntgenfoto’s van de kinderen, schreven de auteurs.

Functionele aanpassing

Wanneer tandheelkundige röntgenfoto’s benige veranderingen vertonen bij de onderkaakhoeken van de patiënt, moeten de veranderingen worden geïnterpreteerd als een functionele aanpassing aan de langdurige verhoogde belasting die optreedt wanneer de kaaksluitende spieren samentrekken als gevolg van bruxisme, leggen ze de resultaten uit.

Precieze locatie niet duidelijk

Vanwege het sommatie-effect van panoramische röntgenfoto’s kon de precieze locatie van de apposities niet worden gedefinieerd. Hoewel dit een beperking van de bevindingen is, was het ontbreken van de locatie van de benige veranderingen niet relevant voor deze studie, schreven ze.

Meer leeftijdsgroepen vergelijken

Op basis van de data zou men ook kunnen concluderen dat het verschil in prevalentie van botappositie tussen de groepen een leeftijdseffect is. Dit is echter in tegenspraak met klinische observaties, volgens de auteurs. Desalniettemin zou een vergelijking van op leeftijd afgestemde groepen bruxismepatiënten en mensen zonder bruxisme nuttig zijn.

Indicatie van bruxisme

Dit wordt verondersteld de eerste studie te zijn die morfologische veranderingen onderzoekt bij mensen met en zonder bruxisme Gebaseerd op de resultaten is het mogelijk dat “radiologisch gediagnosticeerde botaanhechting kan dienen als een indicatie of bevestiging van bruxisme”, concluderen de auteurs.

Bron:
BMC Oral Health

Lees meer over: Röntgen | Digitale tandheelkunde, Thema A-Z