Slecht slapen draagt mogelijk bij aan ernst van TMD’s

Veelvoorkomende oorzaak van pijn

Tot 60% van de algemene bevolking wordt getroffen door TMD’s. TMD’s zijn na kiespijn de meest voorkomende oorzaak van orofaciale pijn. Deze aandoening gaat vaak gepaard met onder andere hoofdpijn, sensorische stoornissen, chronische vermoeidheid en slaapstoornissen. Een slechte slaapkwaliteit en -kwantiteit worden ook vermeld as belangrijke modulerende factoren voor de prognose van TMD. Ontsteking staat bekend als een onderliggend mechanisme dat betrokken is bij zowel slechte slaap als verergerde pijn, wat dit verband zou kunnen verklaren.

Veel TMD-patiënten slapen slecht

Bij eerdere onderzoeken rapporteerden tot 90% van de patiënten met TMD’s een slechte slaapkwaliteit. Bovendien leidde slecht slapen tot een stijging van 32% in de incidentie van eerste aanvang van TMD en ging het gepaard met meer pijn, aldus de auteurs.

Geen eerder onderzoek

Ondanks het toenemende bewijs met betrekking tot de onderlinge relatie tussen psychologische stress, verhoogde pijn, en slaapkwaliteit en -kwantiteit, heeft geen eerdere studie hun onderlinge relatie bij TMD-patiënten onderzocht. Daarom hebben onderzoekers van Seoul National University in Korea deze verbanden geanalyseerd.

Vragenlijsten en bloedtesten

De studie omvatte 63 vrouwen met TMD’s die vragenlijsten beantwoordden om hun stressniveau, psychische problemen, autonome symptomen en slaapkwaliteit te beoordelen. Daarnaast werden niveaus van ontstekings- en stressmediatoren in veneuze bloedmonsters onderzocht. Verschillen in klinische kenmerken op lange termijn en hematologische variabelen na maandelijkse conservatieve behandeling werden geanalyseerd op basis van totale slaaptijd. De behandelingen bestonden onder andere uit gedragstherapie, fysiotherapie en medicatie. Ook werd gezocht naar klinische en hematologische indicatoren die verband houden met een gunstige respons op de behandeling.

Verschillen in slaapcycli

Aanvankelijk rapporteerden 23 vrouwen korte (minder dan zes uur) slaapcycli, 27 vrouwen rapporteerden normale (zes tot acht uur) slaapcycli en 13 vrouwen rapporteerden lange (meer dan acht uur) slaapcycli. Sommige vrouwen woonden de vervolgbezoeken van de studie niet bij.

Bij follow-upbezoeken van drie maanden meldden 15 vrouwen korte slaapcycli, 15 vrouwen meldden normale slaapcycli en 5 vrouwen lange slaapcycli. Na zes maanden veranderde dit naar 12 vrouwen met korte slaapcycli, 15 vrouwen met normale slaapcycli en vijf vrouwen met lange slaapcycli, volgens de studie.

Minder pijn na lang slapen

Aanzienlijk minder patiënten die langer dan acht uur per nacht sliepen rapporteerden pijn bij vrijwillige mandibulaire beweging. Ondertussen waren depressie en psychologische stressniveaus significant hoger in de groep die minder dan zes uur per nacht sliep. Bovendien was de kleinste afname in pijnintensiteit na zes maanden behandeling bij de vrouwen die minder dan zes uur per nacht sliepen.

Bloedmonsters hebben voorspellende waarde

De bloedwaardes van het stresshormoon noradrenaline van de groep met lange slaap waren significant lager dan die van andere groepen. De bezinkingssnelheid van erytrocyten was geassocieerd met een significante verbetering van de pijn 3 maanden na de behandeling. Daarnaast konden de pro- en ontstekingsremmende cytokineniveaus van interleukine-1β-, -4- en -8 een gunstige behandelingsrespons voorspellen.

Kleine steekproefomvang

Bij de resultaten moet rekening worden gehouden met verschillende beperkingen, waaronder het feit dat de steekproefomvang van elke slaapduurgroep relatief klein was en afnam bij langdurige vervolgbezoeken, merkten de auteurs op. Toekomstige studies zouden grotere groepen deelnemers moeten betrekken om meer specifieke resultaten te kunnen verkrijgen, schreven ze.

Slaapbeheer essentieel voor betere TMD-uitkomsten

“Korte slaap wordt in verband gebracht met meer comorbiditeiten en een ongunstige behandelingsrespons op lange termijn bij TMD. […] Effectief beheer van slaap is noodzakelijk voor succesvol TMD-beheer”, concluderen de auteurs.

Bron:
Journal of Oral Rehabilitation