De mondige patiënt: tips voor versterken van uw patiëntrelatie
Patiënten worden steeds mondiger. Een ontwikkeling die vooral als negatief wordt bekeken. Maar u kunt dit ook als kans zien. Door patiënten nooit te onderschatten komen de mogelijkheden bovendrijven voor een goede tandarts – patiëntrelatie. Hoe kunt u uw kansen benutten?
Als de huidige ontwikkelingen binnen de zorg worden besproken komt al snel de mondige patiënt om de hoek kijken. Een ontwikkeling die vooral als negatief wordt weggezet. Echter, deze ontwikkeling kan ook als kans worden gezien. Door patiënten nooit te onderschatten komen de mogelijkheden bovendrijven voor een goede tandarts – patiëntrelatie. Dit artikel geeft tips voor een goede informatieverstrekking aan patiënten, die tevens kunnen bijdragen aan een betere acceptatie van behandelplannen.
Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO)
De WGBO stelt dat het verstrekken van relevante informatie en vragen van toestemming niet alleen een wettelijke plicht is. Informatie en toestemming bepalen ook de sfeer en de kwaliteit van de tandarts-patiëntrelatie. Deze relatie wordt doorgaans getypeerd als een vertrouwensrelatie. Ook de doeltreffendheid van de behandeling is ervan afhankelijk.
Wat wil de patiënt?
De tandarts – patiëntrelatie wordt dus getypeerd als een vertrouwensrelatie. Ondanks dat patiënten kritischer en mondiger worden, kiezen patiënten hun zorgverlener vooral op basis van persoonlijk vertrouwen. Het winnen van het vertrouwen komt onder andere tot stand door in te kunnen spelen op wat de patiënt wil:
- Patiënt wil gezamenlijk beslissen
Naast de wettelijke verplichting vanuit de WGBO om de patiënt van relevante informatie te voorzien en toestemming te vragen, wil de patiënt ook graag samen beslissen met de tandarts. Dit op basis van informatie over de behandelmogelijkheden en prijzen.
- Elke patiënt heeft wensen
Elke patiënt die in een behandelstoel gaat liggen heeft wensen. Uiteraard kunnen de wensen enorm verschillen. Van het ene uiterste om alleen de pijn weg te nemen, tot de wens voor een fraaie opbouw met composiet.
Tips: Hoe deze kansen te benutten?
De mondige patiënt kun je als kans zien. Via onderstaande tips kan hier invulling aan worden gegeven.
Tip 1: Onderschat patiënten nooit
Onderschat de patiënt nooit. Dit is het belangrijke uitgangspunt om aan de wil en de wensen van patiënten tegemoet te kunnen komen. Echter, te vaak hoor ik tandartsen diverse argumenten aandragen om niet met patiënten in gesprek te gaan over de wensen en het zorgdoel. “Patiënten zitten hier niet op te wachten” of “Zij hebben geen wensen”. Een gesprek met de patiënt over het zorgdoel en de wensen wordt regelmatig als moeilijk ervaren. Echter, onderschat de patiënt nooit en ga dit gesprek aan. Het levert vaak verrassende reacties op.
Tip 2: Zorgdoel geeft richting aan de zorg
Binnen de KNMT-richtlijn Patiëntendossier is het wenselijk een zorgdoel vast te leggen. Kenmerk van het stellen van doelen is dat dit richting en focus oplevert. Het bespreken van het zorgdoel met patiënten levert een toekomstgericht gesprek op. Het zorgdoel kan vervolgens als kapstok dienen bij het bespreken van behandelplannen, wat de acceptatie van behandelplannen vergroot.
Tip 3: Geef antwoord op deze 3 goede vragen
De informatieverstrekking aan de patiënt is optimaal als de tandarts antwoord kan geven op de volgende 3 vragen, die elke patiënt zichzelf stelt:
- Wat zijn mijn mogelijkheden?
Tandarts en patiënt zetten samen de mogelijkheden op een rij. Dit zijn er altijd minimaal twee, want even wachten is ook een mogelijkheid. - Wat zijn de voor- en nadelen van die mogelijkheden?
Iedere behandeling heeft voor- en nadelen. Bespreek deze met de patiënt. - Wat betekent dat in mijn situatie?
De persoonlijke situatie van de patiënt (denk aan leeftijd, beroep, financiën, thuissituatie, etc.) is belangrijk voor de keuze.
Deze vragen zijn afkomstig van de campagne ‘3 goede vragen’ van Patiëntenfederatie Nederland.
Conclusie
Informatie en toestemming zijn van invloed op de kwaliteit van de tandarts – patiëntrelatie en op de doeltreffendheid van de behandeling. Ik adviseer de toenemende mondigheid van patiënten als kans te zien door patiënten nooit te onderschatten en met ze in gesprek te gaan over de wensen, ze te voorzien van de juiste informatie en ze te helpen in het beslistraject over behandelplannen.
Door: Sjoerd Kuiken – www.kuikenpraktijkmanagement.nl. Sjoerd begeleidt en coacht tandartsen in het opzetten van een succesvolle praktijk. Dit houdt o.a. in een solide praktijkorganisatie, een goed werkend team en voldoen aan wet- en regelgeving.