Gingivale hyperlasie: de signalen

Vaak kan gingivale hyperplasie toegekend worden aan slechte mondhygiëne, hormonale veranderingen zoals pubertijd en zwangerschap en aan de bijwerkingen van medicijnen zoals fenytoïne (anti-epileptica), ciclosporine (immuunsupressiva) en calciumantagonisten.

Deze hyperplasie wordt vaak over het hoofd gezien maar kan een teken zijn van een serieuze onderliggende systemische afwijking. Welke signalen/symptomen moeten u waarschuwen dat er wellicht iets anders aan de hand zou kunnen zijn als de patiënt tijdens het onderzoek geen verklaring hiervoor uit zijn of haar medisch verleden geeft?

– Ten eerste moet u ervoor zorgen dat de medische geschiedenis van de patiënt volledig is opgenomen in het dossier, met name de leeftijd, medicatie en mogelijke zwangerschap. Het is belangrijk om te weten of er een geschiedenis is van andere granulomateuze aandoeningen, zoals Crohn’s disease of sarcoïdose. Ook zou u moeten opmerken als er sprake is van vermoeidheid, gewichtsverlies, malaise, keelpijn of huidinfecties.

– Vraag aan de patiënt of er sprake is van mondademen of het dragen van frames of prothesen.

– Noteer het verloop van de klachten, inclusief de locatie en het begin van de vergroting/zwelling, pijn of bloeding, andere geassocieerde factoren en andere laesies op de rest van het lichaam.

– Extra-oraal, kijk of er zwelling te zien is. Palpeer de lymfeklieren en controleer of er sprake is van zwelling van de parotis klieren.

– Intra-oraal: beoordeel de mondhygiëne. Controleer de fit van mogelijke prothesen.

– Controleer de elementen. Noteer de mobiliteit en de aanwezigheid van mogelijke plaque retentie plaatsen. Beoordeel de vitaliteit/sensibiliteit van de elementen ter plaatse van de zwelling.

– Controleer het gebied van de vergroting: lokaal of gegeneraliseerd, locatie van de betrokken gingiva en nabijheid van andere structuren (dentale oorzaak, drukplaatsen van prothesen, etc.). Noteer de grootte, het aantal en de vorm (conisch, steelvormig, nodulair, etc.) van de zwellingen. Let hierbij op het uiterlijk en de kleur van het gebied (droog, glimmend, wit, rood, donkerrood, etc.). Let ook op bloedingen en ulceraties.

Palpeer het gebied en let op gevoeligheid, afscheiding uit de pockets, fixatie, indrukbaarheid en de textuur. Controleer ook op de aanwezigheid van petechiën of onderhuidse bloedingen. Meet de pocketdiepte van de aangrenzende elementen en beoordeel of er sprake kan zijn van parodontale abcessen.

Vaak kan een diagnose gesteld worden op basis van deze onderzoeken. Verdere onderzoeken kunnen zijn:
– Radiologisch onderzoek
– Bloed onderzoek
– Biopsie

Bron: Journal of the Irish Dental Association, aug/sep 2015, Donna Paton, foto’s dr. Lee Kin

Lees meer over: Casus, Kennis