Van satéprikker tot tandenstoker met bewustwording: 30 jaar na een bezoek aan het Satéhuis
Eind 1995, dertig jaar geleden, stapte ik voor het eerst met mijn ouders het Satéhuis in Groningen binnen. Een eenvoudig, gezellig eethuis dat net haar deuren had geopend en waar de geur van geroosterde pindasaus en gebakken knoflook je al bij de ingang tegemoetkwam. Wat me toen bijbleef, was niet alleen de smaak van de heerlijke sateetjes, zoals ik die van thuis kende van tante Jo, maar vooral het kleine detail dat de avond afsloot: de tandenstoker. Een houten stokje, bewust neergelegd naast het schaaltje kroepoek, bedoeld om restjes vlees tussen de tanden en kiezen vandaan te peuteren. Een alledaags gebruiksvoorwerp, bijna onzichtbaar in zijn vanzelfsprekendheid.
‘Fast forward’ naar vandaag. Hetzelfde Satéhuis, nog steeds op dezelfde hoek aan het eind van de Herestraat, heeft van meet af aan een subtiele maar betekenisvolle trend gezet: de professionele tandenstoker. Géén cocktailprikker, zoals in andere restaurants, geen goedkoop, ruw stokje, maar een zorgvuldig ontworpen stukje mondverzorging dat hygiënisch is verpakt. Expliciet straalt het een verborgen boodschap uit: “Zorg voor een glimlach, ook na de maaltijd”.
Het lijkt een detail, maar het zegt veel over hoe Mevrouw Lin, de eigenaar van dit restaurant, met warme zorgzaamheid haar klanten, en impliciet ook onze samenleving tegemoet treedt.
Van prikker naar promotie en preventie
Onderzoek van de afgelopen jaren heeft aangetoond dat restaurants een verrassend belangrijke rol kunnen spelen in de bewustwording rondom mondverzorging, leefstijl en gezondheid. Waar vroeger het gebaar van de prikker puur praktisch was, kan het nu worden ingezet als subtiele educatie. Een simpel gebruiksvoorwerp verandert in een communicatiemiddel en in sommige situaties zou het gebruik van de tandenstoker als substitutiegedrag kunnen dienen, bijvoorbeeld voor roken. Het idee dat zorg voor het gebit (de mond) uitsluitend een privézaak is, verschuift mondjesmaat naar een bredere maatschappelijke verantwoordelijkheid: een vorm van “publieke gezondheid aan tafel”.
F.I.T. hands-on event van Elysee Dental
Het F.I.T. hands-on event is ontwikkeld om tandartsen kennis te laten maken met onze Forma®-Injectietechniek. F.I.T. is een unieke oplossing om verlies van tandoppervlak op een snelle, gemakkelijke, voorspelbare en efficiënte manier te behandelen. Locaties: Apeldoorn, Alphen a/d Rijn, Breda, Hoorn en Zwolle. Lees meer over F.I.T. hands-on event
De invoering van professionele tandenstokers in horecagelegenheden, zoals in het Satéhuis, kan worden gezien als een impactvolle revolutie in gewoontevorming. Net zoals het aanbieden van kraanwater of vegetarische opties ooit een bewuste keuze werd, kan wellicht dit gebaar ook een nieuwe standaard worden. Niet alleen voor comfort, maar eveneens voor gezondheid.
De kracht van symboliek
Wat me persoonlijk raakt en inspireert, is de symboliek van dit veranderingsproces. De reguliere ouderwetse cocktailprikker is een wegwerpvoorwerp.
De professionele tandenstoker is een uitnodiging; een herinnering aan zelfzorg, aan aandacht voor jezelf. Het kleine houten stokje staat symbool voor een groter idéé, een gezonde beweging: dat bewustwording begint bij de details van het dagelijks leven!
Wanneer een restaurant besluit niet alleen voedselgerechten te serveren, maar ook een glimlach te bevorderen, wordt eten weer een sociaal ritueel met betekenis. Niet alleen een moment van genot, maar ook van zorg.
Een glimlach als maatschappelijke boodschap
Het Satéhuis in Groningen is meer dan een eetgelegenheid; het is een plek waar nostalgie en vooruitgang elkaar ontmoeten. Dertig jaar geleden was het niet enkel een huis van “homemade Maleisische en Indonesische smaken”, tot de dag van vandaag is het ook een huis van sociaal, cultureel en zorg-sensitieve waarden. De tandenstoker, professioneel en bewust gepresenteerd, fungeert als een kleine geste voor de volksgezondheid.
Wat ooit een gewoonte was, is nu een gespreksonderwerp geworden. Mensen praten over mondverzorging, over bewust en gezond eten, over kleine gebaren die grote effecten kunnen hebben. En wie weet? Misschien denken we over dertig jaar opnieuw terug aan dit moment, aan hoe een stukje hout, bescheiden en onopvallend, de start was van een grotere beweging richting bewust welzijn. Want, soms begint gedragsverandering niet met een groot gebaar, maar juist met iets kleins dat tussen je tanden en kiezen blijft steken, én je prikkelt of aanzet om er verder over na te denken én er daadwerkelijk iets mee te doen!
Dr. Yvonne Buunk-Werkhoven is Associate Professor (gedragswetenschapper, psycholoog en mondhygiënist) remote werkzaam aan de Medische faculteit van het Kauno kolegija in Litouwen.
