Oral Qamera: een Nederlandse uitvinding die de wereld van tandheelkunde definitief gaat vernieuwen

QLF is in meer dan 400 wetenschappelijke artikelen beschreven. Publicaties verschenen in toonaangevende bladen als Journal of Dentistry, Caries Research, Operative Denstistry, Oral and Craniofacial Research, The Journal of Evidence-Based Dental Practice en American Journal of Orthodontics and Dentofacial Orthopedics.

De grootste uitvinding sinds de boor

QLF™ gebruikt fluorescentie. Fluorescentie is een eigenschap van specifieke stofjes, fluoroforen, die licht van een specifieke kleur absorberen en weer uitzenden in een ander kleur licht. Door met een filter het licht van de oorspronkelijke kleur te blokkeren blijft het fluorescentiebeeld over: het beeld dat ontstaat door het licht dat door de fluoroforen wordt uitgestraald. QLF™ gebruikt twee soorten fluoroforen. Porfyrines die worden aangemaakt door bacteriën en rood fluoresceren en fluoroforen die zich op de grens van tandglazuur en dentine bevinden en groen fluoresceren. De rode fluorescentie is een maat voor schadelijke bacteriële activiteit en de groene fluorescentie maakt kleine beschadigingen van het tandglazuur zichtbaar. Samen met een speciaal filter levert dat het QLF-beeld op.

Contrast tussen schoon en besmet weefsel

In het QLF-beeld is het contrast tussen schoon en besmet weefsel en tussen gezond en aangetast glazuur veel groter dan bij normale belichting. Dat maakt het ook voor niet-ingewijden veel makkelijker om te zien of een mond gezond is of niet. De mate van besmetting en de grootte van de aantasting van het glazuur, kunnen bovendien op elk moment gemeten worden en die metingen zijn te gebruiken om een objectief beeld te krijgen van de ontwikkeling van de mondgezondheid in de tijd. Omdat de methode heel gevoelig is en zelfs de geringste afwijking laat zien, kan ingegrepen worden voordat het te laat is.

Oral Qamera in het kort

• Verlicht het gebitselement met blauw licht op een piekfrequentie van 405nm
• Ontsluit met behulp van filters het doordoor ontstane fluorescentiebeeld
• Daarin zijn locaties met verhoogde cariogene bacteriële activiteit en vroege verzwakkingen van het glazuur veel beter te ontdekken.
• Kwantificeert de aanwezigheid van tandplak, cariës, calculus en tandscheuren
• Maakt kwantitatieve en longitudinale monitoring van bacteriële activiteit en de- en remineralisatie mogelijk
• De inzet van Oral Qamera/QLF kan worden gedeclareerd via M01 en F724

QLF is een uitvinding van Inspektor Research Systems uit Nederland

Het bedrijf is opgericht door Elbert de Josselin de Jong en Elbert Waller in 1987.

Uitvinder De Josselin de Jong vertelt: ‘Het is mijn wens om cariës de wereld uit te helpen. Mijn jeugd is voor een groot deel in beslaggenomen door zenuwslopende pijnen in de mond als gevolg van een super slechte en verwaarloosde mondgezondheid. Mijn beide ouders, mijn vader een hoogopgeleide wetenschapper en mijn moeder een meisje uit een zeer gegoede familie, waren als de dood voor de tandarts. Er werd niet over tanden gesproken thuis en er werd geen gram aandacht besteed aan poetsen en andere manieren om de mond schoon te maken. Wij hadden allemaal heel veel problemen in onze monden. Toen ik werd opgeroepen voor militaire dienst, heb ik gekozen voor een alternatieve dienstplicht-vervulling als fysisch onderzoeker bij Tandheelkunde op de Rijksuniversiteit Groningen. Daar leerde ik hoe je gaatjes kon voorkomen door het gebruik van een beetje fluor en goed te kijken waar die stomme plak zit en dat weghalen. Ik wilde de mondgezondheid gaan meten en dacht dat dat wel kon met behulp van toen nog onbekende computertechnieken. Het werd een obsessie, die geleid heeft tot het opzetten van Inspektor met Elbert Waller, die toen aan computerprojecten werkte bij Informatica in Delft. De vondst dat bacteriën in de mond een biofilm achterlaten die op waanzinnig elegante wijze zichtbaar gemaakt kan worden met behulp van fluorescentie, houdt mij nog steeds 24 uur per dag bezig. Wakker worden in een wereld zonder cariës, dat is mijn droom. En met de introductie van Oral Qamera hoop ik dat deze droom werkelijkheid wordt.’

Inspektor Reseach Systems introduceert Oral Qamera

Met de introductie van Oral Qamera op basis van QLF wil het Nederlandse bedrijf in eerste instantie de klinische markt in Nederland veroveren en in tweede instantie de consumentenmarkt. De klinische wereld heeft behoefte aan innovatie. Innovatie die ervoor gaat zorgen dat de nadruk komt te leggen op preventief handelen in plaats van op genezen.

CCO Nico Mussert: ‘Oral Qamera is een duurzame investering en dat begint bij de aantrekkelijke prijsstelling. We willen dat zoveel mogelijk professionals met onze technologie gaan werken. Het verbetert de zorg omdat je precies weet wat je doet, automatisch wordt er ook nog eens een patiëntendossier aangelegd en omdat van elke behandeling foto’s gemaakt worden, kun je de klant (patiënt) ook gerichter en dus betere adviezen geven om het poetsen te verbeteren. Oral Qamera maakt het mogelijk om als tandarts de activiteiten te verleggen van invasief naar preventief handelen. En als we zo gaan denken, worden mensen ook minder bang voor de tandarts. Nu zijn ze bang voor de boor. Straks denken ze ‘we gaan eerst foto’s maken om te kijken hoe de gezondheid van mijn mond is’. Op basis van die foto’s gaan professional en patiënt kijken wat er wel of niet goed is. Dus niet langer boren voor de zekerheid, maar boren omdat het echt nodig is, niet anders kan. Preventief handelen is trouwens ook de enige manier om de zorgkosten in de hand te houden. Jaarlijks geven we binnen de EU een bedrag van 52 miljard euro uit aan tandartskosten voor het behandelen van cariës. En dan hebben we het nog niet eens over alle kosten van ziekten die rechtstreeks verband houden met tandbederf. Denk aan hart- en vaatziekten en Alzheimer bijvoorbeeld. Cariës is een sluipende ziekte die het leven van miljoenen mensen verwoest.’

Preventief handelen is de boodschap

We moeten minder afhankelijk worden van de tandarts. En dat dit hard nodig is, bewijst een rapport van ABN AMRO waarin staat dat er te weinig nieuwe tandartsen bijkomen, terwijl de vraag naar complexe mondzorg juist stijgt. Hier is natuurlijk een aantal redenen voor. Zo stoppen er meer tandartsen met hun praktijk dan er nieuwe tandartsen bijkomen en blijven veel afgestuurde tandartsen wonen en werken in de steden waar ze afgestudeerd zijn. Bovendien hebben we te maken met het feit dat er in Nederland, net als in de rest van de wereld, te vaak naar de boor wordt gegrepen om een probleem op te lossen, terwijl dat probleem voorkomen had kunnen worden.

Zonder invasieve behandeling

CEO Erik van den Heuvel: ‘Ruim tien jaar geleden heb ik me aangesloten bij de uitvinders van de QLF-technologie. Vanaf dat eerste moment is het mijn doel geworden om ervoor te zorgen dat deze fascinerende technologie, die met name gebruikt werd in de wetenschap, ook breed ingezet gaat worden door mondzorg-professionals en consumenten. Cariës is namelijk een onderschatte ziekte die veel schade aan het menselijk lichaam toebrengt. We zijn inmiddels op een punt aangekomen, dat met QLF-technologie deze ziekte effectief bestreden kan worden. En dit alles zonder invasieve behandeling als eerste oplossing, een oplossing die niet duurzaam is. Met mijn collega’s werk ik samen om andere orale anomalieën in een vroeg stadium op te sporen: het is mijn doel om de diagnostische mogelijkheden van Oral Qamera op basis van QLF uit te breiden naar een volledige beoordeling van de mondgezondheid. Dan heb ik het over tanden, tandvlees en slijmvliezen. Bovendien voorzien wij mondzorg-professionals en consumenten van waardevolle data om de mond, de poort naar ons lichaam, gezond en veilig te houden.”

“Oral Qamera is tijdens het dragen van een beugel van onschatbare waarde”

Een aantal tandarts- en orthodontiepraktijken in Nederland werkt inmiddels met Oral Qamera. Een van de gebruikers is Katja van Oort. Zij vertelt: ‘Oral Qamera heeft het vak van orthodontie echt veranderd en dat begint al bij de intake van een nieuwe patiënt. Als iemand hier voor de eerste keer komt, ga ik kijken of de tanden wel goed gepoetst worden. In de meeste gevallen betekent dit, dat we kinderen, maar ook volwassenen, eerst bewust maken van het belang van goed poetsen. En dan gaan we pas starten met het aanmeten van de beugel. Het grappige van eerst leren poetsen is dat je eigenlijk meteen een fijne band opbouwt. Zie het maar als een investering in de relatie die door de verzekeraar wordt vergoed. Oral Qamera is tijdens het dragen van een beugel van onschatbare waarde. Bij iedere controle, check ik of de patiënt nog goed poetst. Gewoon even een QLF-foto maken. Zeker bij de eerste controle, na het plaatsen van de beugel, zie je precies of de tandplak onder controle is. En het mooie is dat de score motiverend werkt. Kinderen zijn heel digitaal en plaatjes zijn altijd duidelijker dan alleen mondelinge uitleg geven. Op de foto zien ze precies waar het beter moet worden schoongemaakt. Voor mij is dit de moderne, eenvoudige en betere manier om een plaquekleurtest te doen. Met Oral Qamera kun je een patiënt gewoon veel beter monitoren en bouw je bovendien automatisch een dossier op. Om maar een voorbeeld te geven: meisje komt binnen met een vieze mond: score 5. Na het zien van de foto en uitleg daarover begrijpt ze het belang en weet ze waar ze beter haar best op moet doen. Tijdens de orthodontie geen problemen met haar gehad, want ze had alleen maar 0 scores! Vandaag de dag kan ik me niet meer voorstellen dat ik zou werken zonder Oral Qamera. Je hebt altijd een actueel beeld van je patiënt en dat geeft zelfvertrouwen en motiveert.’

In Den Haag realiseren ze zich ook steeds meer dat preventief handelen de oplossing is

Op dit moment worden alle tandartskosten van kinderen tot 18 jaar vergoed, maar het zou nog beter zijn om die leeftijdsgrens op te trekken naar 25 jaar. Dat is de leeftijd dat een gebit helemaal is uitgegroeid. Met name tussen de 18 en 25 jaar, neemt het tandartsbezoek af en daarmee krijgt cariës kans om onherstelbare schade aan het gebit toe te brengen. Schade die op latere leeftijd vaak leidt tot lichamelijke problemen. De afname van tandartsbezoek komt enerzijds door het ontbreken van ouderlijk toezicht en anderzijds door de kosten die een bezoek met zich meebrengt. Met Oral Qamera krijgen professionals een tool in handen om deze doelgroep de beste mondzorg te geven, zeker wanneer deze vergoed wordt door de verzekeraar. En met de beste zorg bedoelen we zorg die erop gericht is om schade te voorkomen. Schade aangericht door tandbederf, maar ook schade door boren. Dat tandheelkunde gericht is op het behandelen van problemen zit al in de naam. Het helen van tanden. In de praktijk betekent dit boren, zodra de contouren van een gaatje ontstaan. Dat eerste gat levert blijvende gebitsschade op voor de patiënt in kwestie en voor de maatschappij. Een kies die één keer geboord wordt kost uiteindelijk 3000 euro. En die kosten moeten omlaag. Die kosten kunnen omlaag. Wat nodig is, is een fundamentele verandering. Het uitgangspunt moet preventief handelen zijn. Dus vaker naar mondhygiënisten die zorgen dat tandplak verwijderd wordt, maar die ook op basis van foto’s patiënten uitleggen hoe en waar ze beter moeten poetsen.

Van den Heuvel: ‘Het mooie van Oral Qamera is dat de professional kan zien of een gaatje echt geboord moet worden, want veel gaatjes genezen vanzelf. Als je een wondje hebt aan je vingertop, dan hakken we toch ook niet dat deel van de vinger af? Bij een tand gebeurt dit wel. Natuurlijk niet vanuit slechte bedoeldingen, maar omdat het tot op heden niet mogelijk was om de ontwikkeling van een gaatje in een tand te volgen. Daarom werd een beginnend gaatje altijd voor de zekerheid geboord. Oral Qamera zorgt ervoor dat een tandarts beter kan inschatten of boren noodzakelijk is of niet. Onze technologie maakt het mogelijk om tandplak zichtbaar te maken. En dat niet alleen. Met Oral Qamera wordt ook het negatieve effect van tandplak zichtbaar gemaakt. Zo is te zien in welke mate een tand of kies door tandplak is aangetast. Voor consumenten heeft dit als grote voordeel dat je met Oral Qamera kunt zien of je wel goed poetst en goed poetsen verkleint de kans op tandplak en dus ook op cariës.  Voor de tandarts betekent dat Oral Qamera het vak fundamenteel gaat veranderen, omdat bijvoorbeeld precies gemonitord kan worden of een gaatje wel of niet geboord moet worden. Met Oral Qamera wordt het mogelijk om de algehele gezondheid van de mond nauwlettend in de gaten te houden.’

De toekomst van tandheelkunde

Met de komst van Oral Qamera worden de werkzaamheden van mondhygiënisten veel effectiever en de kwaliteit inzichtelijk gemaakt. Op basis van beelden kunnen betere poetsinstructies gegeven worden en wordt het tevens mogelijk om te kijken wat het effect is van die poetsinstructies. En als mensen beter gaan poetsen, dan vermindert dit de kans op gaatjes en wordt de totale gezondheid van de mond verhoogd.

Minder vaak naar de tandarts, maar vaker naar de mondhygiënist of naar een assistent die de gezondheid van de mond nauwkeurig volgt en vastlegt. Deze mondzorgprofessionals kunnen ervoor zorgen dat mensen met minder angst in de stoel van de tandarts gaan liggen. Voor orthodontisten geldt dat zij de gezondheid van de mond nauwkeurig kunnen volgen, waardoor de kans op gaatjes tot een minimum wordt beperkt. Tandartsen kunnen hun werkzaamheden zo inrichten dat ze meer complexe mondproblemen aanpakken. De doelgroep van de tandarts zal bovendien steeds ouder worden omdat steeds meer ouderen hun eigen tanden hebben en deze willen behouden.

En dan is er nog een ontwikkeling die de toekomst van tandheelkunde gaat veranderen. Elbert Waller vertelt enthousiast: ‘Oral Qamera draait in feite om twee zaken die niet los van elkaar gezien kunnen worden. Dan heb ik het over QLF waarmee zonder gezondheidsrisico’s foto’s gemaakt kunnen worden, in tegenstelling tot röntgenfoto’s die door straling schadelijk zijn. En over Q-Ray de software waarmee het mogelijk is om de foto’s op te slaan en te analyseren. Onze Oral Qamera’s zijn op dit moment geschikt om oude tandplak op te sporen, maar zoals het er nu uitziet komen we volgend jaar met een device voor de consument waarmee ook jonge plak gedetecteerd kan worden. Je kunt met dit device aan het eind van de dag zien of je die ochtend goed gepoetst hebt. Het device gaan we koppelen aan de Oral Qamera App die de resultaten opslaat en desgewenst doorstuurt naar de mondzorgprofessional die daardoor een actueel beeld van de gezondheid in de mond krijgt. Wij hopen natuurlijk dat we met dit nieuwe device tandbederf voorgoed de wereld uitkrijgen. Ik weet dat dit ambitieus klinkt, maar ik heb in mijn leven al veel dingen laten vliegen en Oral Qamera is voor mij de allerbelangrijkste.’

Meer informatie over Oral Qamera

Foto’s door Daan van Oort Fotografie