Keuzemenu voor communicatie met patiënt: waar doen we het voor?
“Heeft u wensen?” Deze vraag leerde ik stellen tijdens de opleiding. Patiënten kijken vaak een tikje verward als ik hier naar vraag. “Gewoon…tandsteen verwijderen…toch?”, vragen ze dan onzeker. Het was niet het antwoord dat ik wilde. Tandsteen verwijderen is een middel en geen doel. “Wat wilt u bereiken met het tandsteen verwijderen”, vroeg ik dan. Ook deze vraag geeft regelmatig een wilde blik in de ogen. Daarom werk ik nu met een keuzemenu en deze deel ik graag met je.
Je kunt het keuzemenu downloaden voor 19,95 euro, excl btw.
Motivatie voor het zorgplan
Door het benoemen van doelen krijgt de patiënt veel beter een idee van wat je als preventieassistent, mondhygiënist of tandarts echt zou willen weten. Waar werken we naar toe? Waar ligt nu echt de motivatie van de patiënt, dat is wat je wilt weten. Als je dat weet dan kan je gericht een zorgplan opstellen en uiteindelijk ook een behandelplan. Voor iedereen kan het doel anders zijn. Zo kan iemand zijn gezondheid helemaal niet zo belangrijk vinden, maar het uiterlijk wel.
Verleiden tot gedragsverandering
Je kunt op het doel je tekst en uitleg bij een instructie aanpassen. Je kunt bij je instructie benoemen dat het poetsen of rageren van de tanden belangrijk is voor een mooie mond. Dat je hiermee die nare donkere aanslag kunt voorkomen. Je krijgt dan een meewerkende patiënt. Ga je dit zelfde aanhalen bij iemand die niks om zijn uiterlijk geeft maar wel om zijn gezondheid, dan sla je de plank totaal mis.
Visueel aspect
Het verbaal noemen van doelen kan soms niet helemaal goed aankomen bij je patiënt. Bovendien kan het soms gekunsteld overkomen, sla je het per ongeluk over, is je patiënt is niet zo taalvaardig of moet je patiënt even nadenken. Het kost bovendien wel even tijd. Deze tijd is een investering want je zal merken dat de relatie tussen jou en je patiënt verbetert omdat je de patiënt centraal zet en doelgericht kunt werken. Om te zorgen dat het wel goed aankomt en dat het niet al te tijdrovend is, kan beeld helpen. Het is voor de patiënt comfortabel om even van je weg te kijken zodat hij kan nadenken en jij kunt ondertussen wat anders doen. Het menu is daarom op een simpele manier vorm gegeven.
Hoe gebruik je het keuzemenu?
Je kunt het keuzemenu insealen en bij de voorbereiding op een intake of behandeling klaarleggen naast of in de stoel. Je kunt ook een stapeltje keuzemenu’s in de wachtkamer neerleggen zodat patiënten het daar al kunnen invullen. En wat dacht je van het tonen van het keuzemenu op het wachtkamerscherm? Daarmee laat je de patiënt al hierover nadenken.
Cijfer
Het geven van cijfers hoeft niet per definitie maar kan wel helpen. Een patiënt kan aanwijzen wat hij het belangrijkste vindt. Op het moment dat hij zegt dat hij het belangrijk vindt maar je hoort in de stem iets anders, zou je verder kunnen vragen. Je kunt hierbij benoemen dat sommige mensen namelijk zeggen iets redelijk belangrijk te vinden maar toch een mager zesje geven of juist een dikke tien. Een cijfer geeft jou meer richting voor de behandeling. Je wilt namelijk niet iets doen wat iemand eigenlijk helemaal niet wil en ook niet iets laten wat iemand wel ontzettend graag zou willen.
Eigen regie pakken
Het keuzemenu helpt je patiënten hun eigen regie te pakken. Bovendien raken ze zich sneller bewust van wat hun mondgezondheid. Bewustzijn is de eerste stap in gedragsverandering. Na het stellen van het doel kan er ook vrij soepel overgegaan worden in het mondonderzoek, de bespreking daarvan en de acceptatie van een behandelplan. Ook geeft het een basis aan het afnemen van een gedragsboekje.
Veel werkplezier
Het geeft je echt een kijkje in het hoofd van je patiënt. Zo kan hij zeggen: “Maar ik ben gezond dus…” Hiermee geeft de patiënt in wezen aan dat hij zich niet beseft dat gezondheid iets is waarvoor je moet blijven werken. Het geeft je de ruimte om uit te leggen dat iets gezond houden ook een hele uitdaging kan zijn. Je kunt verder vragen door te zeggen: “Dus zegt hiermee dat je het wel belangrijk vindt om gezond te blijven? Zullen we dan eens bekijken hoe gezond je tandvlees precies is? Dan geef ik op mijn beurt een cijfer. Deze loopt van 1 tot 3. Je mag meteen meekijken in de spiegel, als je wilt.” Zo geef je een soepel verloop aan je behandeling. Veel werkplezier dus!
Je kunt het keuzemenu downloaden voor 19,95 euro, excl btw.
Download ook de Gedragsboekjes
Bestel ook de Gedragboekjes met vragenlijst om de patiënt zelf te laten nadenken wat de oplossing is, voor commitment aan gedragsverandering. De drie gedragsboekjes samen met het voedingsdagje kun je downloaden voor 99 euro totaal, excl btw. Je kunt ook een los boekje bestellen voor 49,50 euro, excl btw:
Bestel Gedragsboekje ontstoken tandvlees
Bestel Gedragsboekje gezond kindergebit
Bestel Gedragsboekje gaaf tienergebit
Het Keuzemenu en de Gedragsboekjes zijn ontwikkeld door mondhygiënist Lieneke Steverink-Jorna, samen met dental INFO.
