Kronen bij kinderen

Kronen - tand

“Kwalitatief goede tandheelkunde leveren bij kinderen is een uitdaging. Juist daarom is optimale doelmatigheid zo belangrijk: Eén keer en daarna nooit meer!” ‘The state of the art’ betekent in het Nederlands ‘de kroon op het werk’.

Roestvrijstalen kroon (RVS)

Resultaten uit onderzoek (Cochrane review van Ricketts et al. 2015) geven aan dat het plaatsen van RVS-kronen de aanbevolen behandeling is voor melkmolaren die ernstig zijn afgebroken, een pulpa-behandeling hebben ondergaan of ernstig tandbederf vertonen. Ook kan een RVS-kroon geplaatst worden bij een kaasmolaar. Het is gebleken dat RVS-kronen in 94-100% van de gevallen succesvol zijn, wat inhoudt dat ze succesvol en probleemloos functioneren totdat het element wisselt. Het principe van een RVS-kroon is ‘een keer en nooit weer’. Deze behandeling voorkomt dus meerdere restauratieve behandelingen aan hetzelfde melkelement waardoor de belasting voor het kind geminimaliseerd wordt. Helaas wordt deze methode nog weinig toegepast in de algemene praktijk.
Kronen bij kinderen

De indicatie wordt gesteld aan de hand van de anamnese, klinisch- en röntgenonderzoek. Hierbij speelt de fase van gebitsontwikkeling een rol en wordt rekening gehouden met de patiëntfactoren. Het nadeel van de behandeling is dat het esthetisch vaak minder fraai is en dat er een risico bestaat tot aspiratie of inslikken van de RVS-kroon tijdens het plaatsen.

Werkwijze

  1. Het element occlusaal 1 millimeter verlagen.
  2. Het element approximaal slicen.
  3. Kroon passen waarbij het van belang is dat het kroontje zo min mogelijk roteert / kipt.
  4. Kroon plaatsen met glasionomeercement.

HALL-techniek

Deze techniek werd voor het eerst beschreven door Nicola Innes en Dafydd Evans. Het voordeel is dat er geen cariës verwijderd hoeft te worden en er geen anesthesie nodig is. Het verschil met de hiervoor beschreven techniek is dat het element niet geprepareerd hoeft te worden. Een HALL-kroon kan veilig geplaatst worden wanneer er geen sprake is geweest van spontane pijn en er ‘a clear dentine band’ aanwezig is. Volgens recent onderzoek (Ludwig et al. 2015) is deze methode nog succesvoller (97%) in vergelijking met de traditionele RVS-kronen (94%).

Kronen bij kinderen Kronen bij kinderen

Werkwijze

Een goede voorbereiding is het halve werk. Zorg ervoor dat het kind op de hoogte is van de stappen van de procedure. Laat de kroon aan het kind zien en leg uit dat het om een ‘piraten’ of ‘prinsessen’ kroon gaat.

  1. Ten eerst worden er separatie-elastieken geplaatst (‘kauwgom elastiekje’). Deze moeten minimaal vier uur blijven zitten.
  2. Voordat de kroon gepast wordt, is het belangrijk dat de keel beschermd wordt met gaas om aspiratie of inslikken te voorkomen.
  3. Pas confectiekronen en kies de kleinst mogelijke (maat 4 en 5 zijn het meest gangbaar (3M)).
  4. De kroon wordt gedroogd en gevuld met glasionomeercement (Fuji 1 van GC)
  5. De kies moet zo goed mogelijk gereinigd en gedroogd zijn. Eventueel kan hiervoor een wattenbolletje gebruikt worden (‘konijnenstaartje’).
  6. Bij het plaatsen van de kroon kunt u het kind dicht laten bijten, echter heeft het de voorkeur de kroon zelf op de goede plaats te drukken.
  7. Geef goede instructie aan ouders. Het kan wel een aantal dagen wennen zijn omdat de kroon tegen het tandvlees duwt en de occlusie vaak veranderd is (beetverhoging). Soms duurt het wel drie maanden totdat de beet weer normaal is.

Contra-indicaties

  • Wanneer er geen goede coöperatie met het kind mogelijk is, wordt deze techniek afgeraden. De kans op aspiratie of inslikken is te groot.
  • Wanneer esthetiek onacceptabel lijkt.
  • Het plaatsen van twee kronen naast elkaar in één zitting of twee kronen tegen over elkaar in één zitting.

Take home message

  • Restauratief maakt u als tandarts het verschil door gebruik van:
    • RVS confectiekronen
    • Pulpotomie met MTA
  • Kindertandheelkunde kan voorspelbaar, goed en goedkoop
  • ‘Houd de mond gezond’ en de ‘mens’ pijn- en angstvrij

Arie Riem is tandarts sinds 1988 en zijn aandacht is altijd uitgegaan naar bijzondere zorggroepen. Ruim 10 jaar was hij lid van de vereniging van Justitietandartsen en tandarts van onder andere het Pieter Baan Centrum. Hij was 12 jaar bestuurslid van de Nederlandse Vereniging voor Kindertandheelkunde. Sinds 2006 is hij een door de NVvK erkend pedodontoloog. Hij werkte 14 jaar op de afdeling angstbegeleiding en gehandicaptenzorg van de Stichting Bijzondere Tandheelkunde in Amsterdam. Van 2002 tot 2010 was hij verbonden aan het CBT van het St. Antonius ziekenhuis waar hij voor regio Midden Nederland de gebitsbehandelingen onder algehele anesthesie bij gezonde kinderen uitvoerde. Sinds 2012 werkt hij bij de Kinderkliniek TandInZicht en helpt verwezen kinderen. Hij geeft lezingen en een cursus over kindertandheelkunde.

Verslag door Marieke Filius, onderzoeker bij de afdeling MKA-chirurgie, UMCG, voor dental INFO van de lezing van Arie Riem tijdens het congres Kindertandheelkunde van Bureau Kalker.

 

Lees meer over: Kindertandheelkunde, Thema A-Z