Orthodontische behandeling zorgt vergroot het risico op parafunctioneren

10 juni 2025

Een artikel in BMC Oral Health laat zien dat de helft van de patiënten die een orthodontische behandeling ondergaat, last heeft van klemmen en knarsen. Manipulatie van de tandpositie kan leiden tot occlusale interferenties en kunnen bruxisme veroorzaken.

Bruxisme

Bruxisme is de repetitieve kauwspieractiviteit die gepaard gaat met klemmen en knarsen van de tanden. Dit kan leiden tot hypertrofie van de kaakspieren, slijtage en gevoelige of pijnlijke tanden. Daarnaast kan het ook leiden tot fracturen van tandmateriaal of restauraties en verlies van parodontale ondersteuning van de tanden.
Bruxisme is een multifactoriële aandoening veroorzaakt door occlusale discrepanties, kaakanatomie en ook pathofysiologische en psychosociale factoren.
Patiënten die een orthodontische behandeling ondergaan hebben vaak verschillende malocclusies die de kans op het ontwikkelen van bruxisme vergroten.

Onderzoek

Bij 80 patiënten die minimaal zes maanden een orthodontische behandeling ondergingen werd een bruxismevragenlijst afgenomen. Daarbij werden ook de gegevens over het gezichtstype, divergentie, skeletale en dentale malocclusies gemeten. Aan de hand van binominale logistieke regressieanalyse werd de associatie van deze factoren met bruxisme beoordeeld.

Resultaten

Van de orthodontische patiënten meldde ongeveer 45% bruxisme na aanvang van de orthodontische behandeling. Van de patiënten die meededen aan het onderzoek was 60% vrouw en de gemiddelde leeftijd was 19,8 jaar. De binominale regressieanalyse toonde geen verband tussen geslacht en leeftijd met bruxisme. De analyse van de associatie met het type gezicht, divergentie, skeletale en dentale malocclusie toonde ook geen significante associatie. De resultaten lieten zien dat patiënten met een hypodivergent gezicht en malocclusie klasse III vaker bruxisme rapporteerden na de start van de orthodontische behandeling. Er werd daarnaast ook een significante associatie gevonden met kaakvermoeidheid of -pijn bij het wakker worden, klemmen en knarsen in de bruxismegroep.

Conclusie

45% van de patiënten rapporteerde bruxisme na het starten van de orthodontische behandeling, er is dus een risico op bruxisme bij orthodontische patiënten.
Patiënten met bruxisme rapporteerden vaak vermoeidheid van de kaken, pijn bij het ontwaken, klemmen, knarsen, gevoelige tanden en last van het tandvlees.