Euro, geld, goodwill

Europese tandartsen onderschrijven integratie van mondgezondheid en algemene gezondheid

Europese tandartsen onderschrijven integratie van mondgezondheid en algemene gezondheid. In plaats van het afzonderlijk diagnostiseren en behandelen van aandoeningen door verschillende groepen zorgverleners staan Europese tandartsen een effectieve aanpak voor, op basis van het kennisdelen en samenwerking tussen patienten en verschillende zorgverleners, voor zowel preventie van ziekten als voorlichting.

Wisselwerking
Risicofactoren voor problemen die de mondgezondheid bedreigen, bedreigen ook vaak de algemene gezondheid. Denk aan oorzaken van overgewicht, hart- en vaatziekten of diabetes. Onbehandelde mondziekten kunnen ook de kans vergroten op de ontwikkeling van algemene chronische aandoeningen.

Scholing en erkenning professionele kwalificaties
Daarnaast onderschrijft de Council of European Dentists het belang van goede scholing van tandartsen en een goede procedure voor erkenning van professionele kwalificaties.

Patiëntveiligheid en kwaliteit apparatuur
Tot slot pleit de Council of European Dentists voor voldoende patiëntenveiligheid en waarborg van de kwaliteit van medische apparatuur binnen de EU.

Bron:
Council of European Dentists
NMT

Lees meer over: Samenwerken, Thema A-Z
prijsvorming

Vrije prijsvorming definitief per 1 januari 2012

Gisteren heeft minister Schippers van VWS de Tweede Kamer geïnformeerd dat zij besloten heeft het experiment vrije prijsvorming in de mondzorg per 1 januari 2012 in te voeren.

Looptijd 3 jaar
Het experiment heeft een looptijd van 3 jaar met een mogelijke verlening van nog eens 2 jaar en richt zich op alle beroepsbeoefenaren in de mondzorg. De minister behoudt zich het recht voor om het experiment voortijdig te kunnen beëindigen, maar geeft aan op dit moment niet precies te kunnen duiden wanneer het omslagmoment is bereikt waarop ingrijpen noodzakelijk wordt.

Extra capaciteit IGZ
De Nederlandse Zorg Autoriteit (NZA) en de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) krijgen in dit experiment de toezicht- en handhavingstaken, waarbij voor de IGZ extra capaciteit gerealiseerd zal gaan worden.

Geen verhoging numerus fixus tandheelkunde
De numerus fixus voor de studie tandheelkunde zal niet verhoogd worden.

Bron:
Rijksoverheid.nl

Lees meer over: Tarieven, Thema A-Z
kaakchirurgie

Amerikaanse krijgt Europees accent na bezoek aan kaakchirurg

Toen ze ontwaakte uit de narcose na een tandheelkundige ingreep anderhalf jaar geleden voelde haar tandvlees nog verdoofd aan, maar tegelijkertijd kreeg Karen Butler een opvallend buitenlands accent. Butler is een geboren en getogen Amerikaanse, maar zo klinkt ze niet meer. Ze heeft nu een accent dat het midden houdt tussen Brits-Engels, Iers en Oost-Europees, terwijl ze nooit in Europa is geweest.

Foreign Accent Syndrome
Ze lijdt aan het ‘foreign accent syndrome’, een zeldzame neurologische aandoening die meestal optreedt als er sprake is van beschadiging van een deel van de hersenen, namelijk het spraakcentrum. Er zijn slechts een honderdtal gevallen bekend sinds het syndroom voor het eerst beschreven werd in de jaren ’40. Het meest bekende geval was dat van een Noorse vrouw die door granaatscherven werd geraakt in in WO II. Zij kreeg een Duits accent en werd verbannen.

Het ‘foreign accent syndrome’ tast een klein deel van het spraakvermogen aan. Na een beroerte hebben mensen doorgaans meer spraakproblemen, maar het is mogelijk dat mevrouw Butler een lichte beroerte heeft gehad toen ze onder narcose was. Door een scan van haar hersenen te vergelijken met eentje van voor het bezoek aan de kaakchirurg kan dit vastgesteld worden. Ook is het mogelijk dat ze haar Amerikaans accent terug krijgt door middel van intensieve logopedie. Maar in tegenstelling tot de meeste andere mensen met deze ziekte wil Butler haar bijzondere accent houden. Het biedt namelijk altijd aanknopingspunten voor een gesprek.

Bron:
Welingelichtekringen.nl

Lees meer over: Actueel, Thema A-Z
gebit

Unieke tand teruggevonden in museum

Wetenschappers hebben in een museum in het Zweedse Uppsala een unieke tand gevonden van een vroege mensensoort. Het gaat om een hoektand van een pekingmens, een ondersoort van de uitgestorven mensensoort homo erectus.

Begin vorige eeuw werden door een Zweedse expeditie in de buurt van de Chinese hoofdstad veel resten gevonden van de pekingmens. Naast werktuigen werden ook botten en tanden gevonden van de mensensoort, die 750.000 jaar geleden in China moet hebben geleefd.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden de resten naar de VS gestuurd om te bewaren, maar ze verdwenen tijdens het transport. Dat maakt de hoektand uniek.

Archief
Deze tand werd teruggevonden in dozen die de Zweedse expeditie in de jaren twintig naar de Universiteit van Uppsala stuurde. De tand was niet eerder ontdekt, omdat het onderzoek stil was komen te liggen na de dood van de belangrijkste paleontoloog.

De dozen waren daarop ongeopend in het archief van het Evolutiemuseum van de universiteit terechtgekomen.

Recentelijk werden de dozen teruggevonden in het depot en onderzocht door Zweedse en Chinese experts. Die zijn lyrisch over de vondst. “Dit is echt heel belangrijk. Het is de enige hoektand die we kennen. Het kan ons veel vertellen over het leven van homo erectus in China.”

Voedsel
Wetenschappers gaan kijken of de manier waarop de tand is afgesleten iets zegt over het voedsel van de vroege mensensoort. Ook hopen ze minuscule plantensporen aan te treffen die daar meer over kunnen vertellen.

Van de pekingmens zijn wereldwijd maar enkele tientallen botresten bekend. In China zijn vijf tanden en wat schedelfragmenten bekend, in Uppsala hebben ze nu in totaal vier tanden.

Bron:
NOS.nl

Lees meer over: Actueel, Thema A-Z

Politie rukt uit om schreeuwende patiënt

Enkele inwoners van het Duitse Gelnhausen raakten donderdagavond in paniek. Ze hadden een luid geschreeuw waargenomen en schakelden de politie in.

Enkele agenten ontdekten uiteindelijk dat het gejammer uit de praktijk van de plaatselijke tandarts was gekomen.

Welke ingreep er werd uitgevoerd, is niet bekend. Wel is duidelijk dat de tandarts niet al te beste reclame heeft gekregen.

Bron:
HBvL.be

Lees meer over: Actueel, Thema A-Z
Casus: Medicijn tegen hoge bloeddruk veroorzaakt gingiva hyperplasie bij 52-jarige man

Behandeling patiënten met gebruik antistollingsmiddelen

Bent u al bekend met de nieuwe afspraken voor het behandelen van patiënten die antistollingsmiddelen gebruiken? De belangrijkste aandachtspunten met ACTA richtlijn.

Het is belangrijk regelmatig de medische anamnese bij uw patiënten af te nemen en/of na te vragen of er veranderingen zijn opgetreden sinds het vorige bezoek. Sinds 1 januari 2011 is het zelfs verplicht voor de tandarts/mondhygiënist om een recent medicatieoverzicht beschikbaar te hebben. U dient met uw patiënt te evalueren welke voorgeschreven medicijnen de patiënt gebruikt en of de patiënt op eigen initiatief medicijnen – bijvoorbeeld van de drogist – gebruikt. Als uw patiënt antitrombotica gebruikt zal hij of zij een verhoogde bloedingsneiging hebben en dient u te overwegen of uw geplande ingreep kan plaatsvinden.

Geen stop antitrombotica
In het verleden werd geadviseerd de antitrombotica te (laten) stoppen voorafgaand aan een bloedige tandheelkundige ingreep, maar sinds 2007 zijn er internationale richtlijnen verschenen voor tandheelkundige ingrepen bij patiënten met antitrombotica. Hierin wordt gesteld dat nabloedingen weinig voorkomen en met lokale maatregelen kunnen worden bestreden. Het tijdelijk stoppen van antitrombotica kan leiden tot nieuwe trombose en mogelijk tot een hart- of herseninfarct of zelfs een fatale afloop hebben.

Overzicht nieuwe aandachtspunten voor tandarts/mondhygiënist

  • Bij elke controle aan de patiënt vragen of er veranderingen zijn opgetreden in de medische anamnese en de patiënt vragen naar het gebruik van coumarine (acenocoumarol, fenprocoumon) of TAR (Aspirine®; salicylaten, clopidogrel, prasugrel en dipyridamol).
  • De tandarts/mondhygiënist overweegt om met infiltratie of ligamentaire anesthesie te werken in plaats van met een mandibulair blok. Bij het gebruik van een mandibulair bestaat de kans dat een bloedvat wordt geraakt waardoor een hematoom kan ontstaan.
  • Bij voorkeur paracetamol als pijnstiller voorschrijven en terughoudend zijn met NSAID’s bij patiënten die coumarine of TAR gebruiken.
  • Regionaal afspreken met trombosedienstarts op welke wijze en hoeveel tijd van de tevoren de tandarts of patiënt de voorgenomen ingreep meldt bij de trombosedienstarts. De trombosedienstarts verifieert de aard van de ingreep en controleert of het antistollingsniveau in het therapeutische gebied ligt en de ingreep verantwoord kan plaatsvinden.
  • Bij gebruik van twee of meer antistollingsmiddelen overleggen met behandelend arts die de behandeling heeft ingesteld.
  • Bij tandheelkundige ingrepen met een laag bloedingsrisico, zoals een extractie van 1 tot 3 kiezen of een parodontale behandeling, kan de ingreep in principe zonder stoppen van de coumarinebehandeling plaatsvinden. Het gebruik van een TAR hoeft niet te worden gestaakt bij een laag bloedingsrisico.
  • Om lokaal het bloedingsrisico te verlagen, kan de tandarts/mondhygiënist tranexaminezuur 5% mondspoeling voorschrijven (zie recept). Deze mondspoeling wordt magistraal bereid en is twee weken houdbaar. Tandarts en apotheker spreken met elkaar af wie het recept voorschrijft en spreken een termijn af voor een tijdige bestelling van deze mondspoeling.Recept Tranexaminezuur
    R/ Tranexaminezuur 5% mondspoeling da 250 ml
    S/ 5 dagen 4 dd de mond zachtjes spoelen met 10 ml gedurende 2 minuten; niet doorslikken

Factoren
Om te bepalen welke strategie u kunt volgen zijn de volgende factoren van belang:

  • Welk antitromboticum gebruikt de patiënt?
  • Wanneer heeft de patiënt de laatste dosis ingenomen?
  • Voor welke ziekte of aandoening gebruikt de patiënt de antitrombotica?
  • Gebruikt de patiënt nog andere middelen die ook inwerken op de bloedstelping of bloedstolling?
  • Is de patiënt onder controle bij een trombosedienst?
  • Wat was zijn laatste INR waarde en wanneer is die gemeten?
  • Welke tandheelkundige ingreep wilt u uitvoeren?
  • Is het een spoedingreep of kan de behandeling eventueel op een gunstiger tijdstip worden afgesproken?
  • Is de patiënt in staat om een eventuele nabloeding op te merken en daar maatregelen op te nemen?

Afspraken en richtlijnen
Vanaf januari 2011 is de richtlijn “Overdracht medicatie-gegevens” definitief geworden. Dit betekent voor u als tandarts/mondhygiënist dat u altijd over een recent medicatie overzicht van uw patiënt moet beschikken.

De Landelijke Eerstelijns Samenwerkingsafspraak Antistolling (LESA) is in februari 2011 verschenen. De LESA geeft veel duidelijkheid voor alle behandelaars; huisarts, apotheker, tandarts en de trombosedienstarts, kunnen met behulp van deze samenwerkingsafspraak de patiënt die een antistollingsmiddel gebruikt beter helpen en behandelen.
In de loop van 2011 wordt ook een landelijke richtlijn “Tandheelkundige ingrepen bij patiënten met antitrombotica” voor tandartsen en kaakchirurgen verwacht. Op dit moment wordt door veel tandartsen en kaakchirurgen gewerkt met de ACTA richtlijn uit 2010.

ACTA-richtlijn: Beleid bij tandheelkundige ingrepen tijdens antitrombotische behandeling

Bij het gebruik van één trombocytenaggregatieremmer (Ascal®, Persantin®, Plavix® en Asasantin®) hoeven deze NIET gestaakt te worden voor een invasieve tandheelkundige ingreep*. Bij gelijktijdig gebruik van Ascal® en Plavix® of Persantin® moet één van beide in overleg met de voorschrijvend specialist tijdelijk gestaakt worden. Is staken van één van beide niet toegestaan dan volgt verwijzing naar een kaakchirurg.

* Dit geldt voor de volgende tandheelkundige ingrepen: extractie van 1-3 tanden of kiezen, operatieve verstandskies verwijdering, parodontale behandelingen, operatieve wortelkanaalbehandelingen, abcesincisie, plaatsen van max. 3 implantaten.

Bij het gebruik van anticoagulantia zoals acenocoumarol (Sintrom®) of fenprocoumon (Marcoumar®) behoeven deze NIET routinematig gestopt te worden voor tandheelkundige ingrepen* MITS

  1. De INR maximaal 24 uur voor de ingreep is bepaald en niet hoger is dan 3.5
  2. De ingreep zo atraumatisch mogelijk verricht wordt
  3. Na extractie de wond gehecht wordt
  4. De patiënt de praktijk pas verlaat als de bloeding gestelpt is
  5. De patiënt de mond zachtjes spoelt met 10 ml 5% tranexaminezuur mondspoeling 4 dd gedurende 5 dagen.
  6. De patiënt mondelinge en schriftelijke instructies krijgt over postoperatieve beloop en te nemen maatregelen bij een nabloeding.
  7. De patiënt zich telefonisch bij de tandarts meldt indien een nabloeding toch optreedt
    en niet zelf te stoppen is.
  8. De tandarts of zijn vervanger voor de patiënt bereikbaar is buiten kantooruren.

Is de INR >3.5 en mag deze niet naar een lagere waarde worden bijgesteld dan volgt verwijzing naar een kaakchirurg. Zijn er grotere of meer invasieve ingrepen gepland dan volgt verwijzing naar een kaakchirurg.

Deze richtlijn is samengesteld op basis van een systematische search naar bestaande Evidence-based richtlijnen en gebaseerd op bestaande richtlijnen uit de UK en de VS. Een Nederlandse multidisciplinaire evidence-based richtlijn is in ontwikkeling. Hoewel de aanbevelingen geacht worden juist te zijn, kan ACTA niet verantwoordelijk gesteld worden voor nadelige gevolgen die ontstaan bij naleving van deze richtlijn.

Bereikbaarheid van diverse zorgverleners
Het gebruik van antistollingsmiddelen gaat gepaard met een verhoogd risico op bloedingen. Dit kan acute complicaties opleveren en direct ingrijpen noodzakelijk maken. Om die reden is het belangrijk dat huisarts, apotheker, trombosedienstarts en tandarts bereikbaar zijn voor overleg en direct in de omgeving van de patiënt zorg kunnen verlenen. De zorgverleners moeten weten op welk telefoonnummer zij elkaar of hun vervangers in noodsituaties dag en nacht kunnen bereiken.
De tandarts moet tevens na een ingreep bij een patiënt die een antistollingsmiddel gebruikt, schriftelijke informatie meegeven waarin het telefoonnummer van de praktijk en de dienstdoende tandarts of van de lokale spoedgevallendienst staat vermeld.

Conclusie
De meeste tandheelkundige ingrepen kunnen uitgevoerd worden bij patiënten die antitrombotica gebruiken, mits aan een aantal voorwaarden is voldaan, die in dit artikel zijn aangestipt. Door goed op de hoogte te zijn van de medische status van de patiënt en zijn medicatiegebruik, kunnen onnodige risico’s worden vermeden en kan de tandheelkundige zorg voor medisch complexe patiënten zo veilig mogelijk worden uitgevoerd. Een definitieve richtlijn voor tandartsen en kaakchirurgen is in wording en wordt in de loop van 2011 verwacht.

Klik hier voor het volledige artikel “Antitrombotische medicatie bij tandheelkundige patiënten”, auteur mevrouw D. van Diermen.

Mevrouw D. Van Diermen is arts-docent bij de afdeling Mondziekten en Kaakchirurgie/Ziekteleer en Medisch Tandheelkundige Interactie bij het Academisch Centrum voor Tandheelkunde Amsterdam (ACTA). Tevens doet zij onderzoek op dit gebied. Daarnaast was Van Diermen bestuurslid van de Vereniging voor Medische Tandheelkundige Interactie (VMTI).

Klik hier voor de Landelijke Eerstelijns Samenwerkings Afspraak Antistolling

Literatuur

  • Landelijke Eerstelijns Samenwerkings Afspraak Antistolling
  • Brennan MT, Wynn RL, Miller CS. Aspirin and bleeding in dentistry: an update and recommendations. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 2007;104:316-323.
  • Diermen, D.E. van, Hoogstraten, J, Waal, I van der. Bloedige ingrepen bij patiënten met antitrombotica: nieuwe inzichten. Ned Tijdschr Tandheelkd 2008:115: 225-229.
  • Diermen DE van, Aartman IHA, Baart JA, et al. Dental management of patients using antithrombotic drugs. Critical appraisal of existing guidelines. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 2009; 107: 616-624.
  • Douketis JD, Berger PB, Dunn AS, et al. The Perioperative Management of Antithrombotic Therapy: American College of Chest Physicians Evidence–based Clinical Practice Guideline. Chest 2008; 133; 299-339.
  • Perry DJ, Noakes, TJC, Helliwell PS. Guidelines for the management of patients on oral anticoagulants requiring dental surgery. Br Dent J 2007; 203:389-393.

 


Download brochure lesa-antistolling-04-111.pdf
Download brochure antitrombotische-medicatie-bij-tandheelkundige-patienten.pdf
Lees meer over: Kennis, Medisch | Tandheelkundig, Scholing, Thema A-Z
Hygiëne - handen wassen

Hygiëneprotocol voor mondhygiënisten en preventieassistenten

Hygiëneprotocol voor de alleen-werkende mondhygiënist en preventieassistent. Stapsgewijs vanaf het opstarten tot het afsluiten van de werkdag.

Opstarten

  • Doe nieuw water in de container.
  • Spuit de unit door.
  • Haal de afzuigslangen uit de soda. Nogmaals doorspoelen met water.
  • Neem unit en werkblad af met alcoholdoekjes.

Vóór patiëntenbehandeling

  • Gebruik handalcohol.
  • Doe handschoenen aan.
  • Gebruik tray en traypapier.
  • Leg alles op de tray wat u nodig denkt te hebben, inclusief monddoekje, bril, handschoenen.
  • Leg het pincet gereed om andere dingen uit de laatjes te pakken.
  • Plaats de afzuigers in de zuigers.
  • Doe het handstuk op het tandsteenapparaat en draai er een gesteriliseerde tip op.
  • Doe uw handschoenen uit.

Tijdens patiëntenbehandeling

  • Doe neusmonddoekje en bril op.
  • Reinig met handalcohol gedurende 1 minuut.
  • Doe handschoenen aan.
  • Start met de behandeling.
  • Als de telefoon opgenomen moet worden of iets dergelijks, doe dan de handschoenen uit.
  • Als u even iemand te woord moet staan buiten de behandelruimte, gaan handschoenen uit en mondneuskapje af.
  • Als de handschoenen weer aan gaan, moet er eerst weer handalcohol gebruikt worden.
  • Bedien tijdens behandeling de computer via het touchscreen met de achterkant van de spiegel.
  • Pak de dingen die u uit de la nodig heeft met een pincet.

Na behandeling

  • Gooi alle disposables weg.
  • Leg alles wat naar de sterilisatieruimte gaat op de tray.
  • Doe de handschoenen uit en het mondneuskapje af.
  • Gebruik handalcohol.
  • Maak met de patiënt een afspraak voor de volgende keer.
  • Breng de tray naar de sterilisatieruimte.
  • Trek huishandschoenen aan.
  • Spoel en borstel de instrumenten af onder de kraan.
  • Zet de spiegel en zuigers in een ultrasoonbad, stand 10 minuten.
  • Zet sondes en scalers/curettes in Sekusept. Haal de vorige eruit en leg deze op een tray voor sterilisatie.
  • Haal het polijsthoekstuk door de Assistina en leg deze klaar voor sterilisatie.
  • Haal het handstuk van het tandsteenapparaat voor sterilistatie.
  • Neem de tray af met H202.
  • Doe de huishoudhandschoenen uit.
  • Gebruik handalcohol.
  • Doe handschoenen aan.
  • Neem de tray weer mee naar de behandelkamer.
  • Neem alles af met alcoholdoekje tot op 1 meter afstand van de stoel.
  • Neem de touchscreen en laatjes af met een alcoholdoekje.
  • Reinig de stoel huishoudelijk.
  • Doe de handschoenen uit.
  • Gebruik handalcohol.
  • Doe handschoenen aan.
  • Zet zuigers erop.
  • Zet een nieuwe spuittip erop, spoel 10 seconde door.
  • Zet het gesteriliseerde handstuk en het hoekstuk erop.
  • Leg alles op de tray wat u denkt te gebruiken.
  • Doe de handschoenen uit.
  • Gebruik handalcohol.

Einde van de dag

  • Laat de afzuigers een emmer met water en chloor leeg zuigen.
  • Doe de afzuigers in emmer met water en soda.
  • Reinig de pot van de afzuiger mechanisch. Gooi de rest van het water van de container weg.
  • Gooi de vuilniszakken weg.
  • Reinig het gehele werkblad met de spray-wipe-spray-methode.
  • Laat de schoonmaakster de praktijk schoonmaken.
  • Zet de sterilisator aan.
  • Sterilator gaat tussendoor aan wanneer nodig.

Dit protocol kunt u aanpassen aan uw eigen praktijkomgeving.

Bron:
Lezing van IQUALgroep, vertaald in dit protocol en vervolgens op juistheid gecheckt door Thea Daha, Adviseur Infectiepreventie Werkgroep Infectiepreventie LUMC.

Door:
Lieneke Steverink-Jorna, mondhygiënist

Lees meer over: Inspectie, Thema A-Z
orthodontist - Beugel

Verlaging orthodontietarieven van start: 32% in 2 stappen

De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) verlaagt op 1 juli 2011 de orthodontietarieven. De prijzen gaan dan met 16% omlaag. Ook worden vanaf 1 juli de orthodontietarieven gelijkgetrokken voor tandartsen en orthodontisten. De tweede tariefsverlaging van 16% volgt in juli 2012.

Verlaging in stappen
De NZa heeft gekozen voor een stapsgewijze verlaging om de tijd te hebben om samen met partijen tot een oplossing te komen voor speciale patiëntencategorieën, zoals mensen met autisme of het syndroom van Down. Die patiënten vragen meer tijd van de tandarts en orthodontist, zonder dat daar een extra financiële vergoeding tegenover staat. Bij verlaging ineens bestaat het risico dat deze mensen niet meer de aandacht krijgen die ze nodig hebben of niet behandeld worden. Door de verlaging in stappen krijgen tandartsen en orthodontisten daarnaast de ruimte om hun bedrijfsvoering aan te passen.

NZa gaat effecten meten
Aanvankelijk was het plan om de verlaging per 2011 in te voeren, maar de NZa wilde eerst het onderzoek naar de gevolgen voor de toegankelijkheid van orthodontie bij tariefsverlaging afronden. Door een gerechtelijke procedure had de NZa die gegevens nog niet. Uit het nu afgeronde onderzoek blijkt dat de toegankelijkheid geborgd blijft. Hoe dit in de werkelijkheid uitpakt is pas zichtbaar na de tariefsverlaging. Op advies van consumentenorganisaties, verzekeraars en koepels van tandartsen gaat de NZa de werkelijke effecten op de toegankelijkheid van orthodontie meten.

Tarieven tandartsen en orthodontisten gelijk
De NZa vindt dat het niet moet uitmaken wie een orthodontiebehandeling uitvoert en maakt daarom de tarieven voor tandartsen en orthodontisten vanaf 1 juli gelijk. Nu mag een tandarts voor het plaatsen van een beugel nog een hoger tarief rekenen dan een orthodontist. Het verschil in tarief was ongeveer 3%. De functionele tarieven zijn gebaseerd op de orthodontist, die de meest specifiek opgeleide aanbieder is in het vakgebied orthodontie.

Bij vrije prijzen geen tweede verlaging tarieven
Als de minister van VWS na de zomer besluit om vrije prijzen in te voeren in de mondzorg vanaf 2012, dan zal de NZa de tweede stap van de verlaging niet invoeren. Bij vrije prijzen kunnen consumenten en verzekeraars zelf onderhanden over de prijs van een behandeling.

Innovatieve behandeling: Elektronische chip
De NZa heeft deze week ook een tarief vastgesteld voor een elektronische chip. Vanaf 1 juli is het mogelijk om bij de tandarts via een elektronische chip te laten bijhouden hoe vaak en hoe lang een beugel is gedragen. Hierdoor krijgen beugeldragers en hun ouders inzicht in hun therapietrouw en kan uiteindelijk de kwaliteit van zorg verbeteren en de behandelduur afnemen.

Bron:
NZa

Lees meer over: Tarieven, Thema A-Z
Gesloten

Inspectie sluit tandartspraktijk Assen

Een tandartspraktijk in Assen heeft op last van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) de deuren moeten sluiten. Bij een onaangekondigde controle dinsdag 24 mei bleek dat de praktijk geen verantwoorde zorg kan leveren, meldt de IGZ vrijdag 27 mei.

De praktijk Tandzorg Assen kreeg het bevel de deuren te sluiten donderdag. De controle volgde op eerdere constateringen van de IGZ dat de praktijk de zaken niet goed op orde had.

Reiniging instrumenten
Tijdens de controle bleek onder meer dat de wijze waarop de instrumenten in de praktijk na gebruik worden schoongemaakt geen garantie geeft dat ze echt geen infecties meer kunnen overbrengen. De apparatuur voor het reinigen en steriliseren van instrumenten wordt niet systematisch gecontroleerd en onderhouden.

Hepatitis B, persoonlijk handhygiëne en röntgenfoto’s
Verder is onduidelijk of de tandartsen en medewerkers van de praktijk beschermd zijn tegen hepatitis B. Ook liet de persoonlijke en handhygiëne van medewerkers te wensen over. Zo droegen medewerkers sieraden aan de handen, terwijl dat vanwege de hygiëne niet is toegestaan. Bij de behandelstoelen was geen behandelalcohol aanwezig. Daarnaast worden röntgenfoto’s genomen in een praktijkruimte waar ook andere patiënten en medewerkers aanwezig zijn.

Het bevel tot sluiting eindigt donderdag, maar kan worden verlengd. Tandzorg Assen mag de deuren pas weer openen als de vereiste verbeteringen zijn doorgevoerd.

Lees het bevel van de IGZ.

Bron:
Nieuws.nl

IGZ.nl

Mei 2011

 

Lees meer over: Inspectie, Thema A-Z
Minister Schouten wil terugkomst van schooltandarts

Kaakchirurg Ruud Boos: Geef kind fluoridepil

Ouders zouden jonge kinderen fluoridepillen moeten geven in de strijd tegen tandbederf. Dat betogen hoogleraar kaakchirurgie aan het UMCG Ruud Bos en huisarts Bert Tent.

Ze reageren hiermee op de ophef die is ontstaan over de toename van het aantal zeer jonge kinderen met verrotte melkgebitten. Kaakchirurgen in het Noorden luidden de noodklok omdat ze er niet meer tegen kunnen dat ze onder narcose complete melkgebitten moeten trekken omdat ze niet meer te vullen zijn.

Te veel snoepen, zoete drankjes en slecht poetsen
De oorzaak is te veel snoepen, zoete drankjes en te slecht poetsen. “Maar ja, blijkbaar lukt het gewoon niet om die ouders en kinderen zo ver te krijgen dat ze gaan poetsen”, zegt Tent. “Ik adviseer mijn patiënten met jonge kinderen dus om maar weer fluoridepillen te slikken, net als vroeger.”

Bos zou ook toevoeging van fluoride aan het drinkwater toejuichen, net als in sommige andere landen. “Maar dat ligt politiek erg lastig en is dus niet zomaar te realiseren.”

Fluoridepillen niet meer geadviseerd
Fluoridepillen worden niet meer geadviseerd door het Ivoren Kruis. “Maar dat is omdat ze er vanuit gaan dat kinderen twee keer per dag twee keer poetsen met fluoridehoudende tandpasta”, zegt Bos. “Dat blijkt in praktijk dus vaak niet te gebeuren.”

Bron:
Dvhn.nl

Lees meer over: Communicatie patiënt, Kennis, Kindertandheelkunde, Thema A-Z
melktanden - kindergebit - lachen - kind

Alarm over slechte staat melkgebitten

Het is slecht gesteld met de gebitten van kinderen. Tandartsen, gebitsorganisaties en specialisten in ziekenhuizen slaan alarm. Ze zien in het hele land lange wachtrijen bij jonge kinderen, bij wie ze soms het complete melkgebit moeten trekken of renoveren,  schrijf het AD.

TNO onderzoek
Concrete cijfers over de staat van de melkgebitten ontbreken nog. TNO is bezig met een onderzoek. “Of het echt veel slechter gaat dan een paar jaar geleden moet nog blijken”, zegt hoogleraar tandheelkunde van het UMC St. Radboud in Nijmegen Gert-Jan Truin. “Maar ik hoor ook zorgelijke geluiden uit het beroepsveld.”

Zorgen
Gebitsorganisaties Ivoren Kuis, NVvK en Acta maken zich zorgen. De gebitsrot bij jonge kinderen komt onder meer door slecht poetsen, niet napoetsen door ouders, de hele dag snoepen en doordat kinderen een zuigflesje mee naar bed krijgen. De exacte oorzaak van de veronderstelde toename is onduidelijk.

Campagnes
Kaakchirurgen en tandartsen vinden dat verzekeraars en gezondheidsdiensten actie moeten ondernemen. Ze pleiten voor campagnes om te wijzen op de gevaren van tandbederf bij kinderen. Zo kunnen kinderen totdat ze gaan wisselen tandeloos blijven en kan het ook het volwassen gebit aantasten.

Bron:
Nieuws.nl

Lees meer over: Communicatie patiënt, Kennis, Kindertandheelkunde, Thema A-Z
Massage en aromatherapie

Tandvleesmassage bij hotelspa

In de wereldberoemde Gellert Bath & Spa in Boedapest kan er niet alleen in thermaalbaden van 40 graden Celcisus worden gezwommen, maar kan men ook een tandvleesmassage ondergaan. Al naar gelang degene die deze behandeling uitvoert, kan deze aangenaam kietelend of angstaanjagend pijnlijk uitvallen. Deze Tooth Gum Shower is goed voor de doorbloeding en kost 10 euro.

Gellertbath.com

Bron:
NRC.nl

Lees meer over: Actueel, Thema A-Z
Kunstgebit

Kunstgebit sterft uit in Nederland

Steeds meer Nederlanders worden oud met hun eigen gebit, waardoor het kunstgebit langzaam maar zeker uitsterft. In 1990 had 24% van de totale bevolking geen eigen tanden meer. In 2009 was is dat percentage teruggelopen naar 12%. Deze daling begint al bij de leeftijdsgroep van 45 tot 65 jaar: daar daalde het percentage kunstgebitdragers van 37% naar 12%. Bij de 65-plussers daalde dat van 70% naar 41%. Aldus de Nederlandse Maatschappij tot Bevordering der Tandheelkunde (NMT).

In het verleden werd vaak op relatief jonge leeftijd routinematig tanden en kiezen getrokken (bij cariës), waarna je een paar maanden tandeloos rondliep, totdat de kaak geslonken en genezen was. Daarna kreeg je een kunstgebit aangemeten.

In de loop van de jaren zestig ontstond in de samenleving het besef dat er iets gedaan moest worden aan de slechte gebitstoestand van veel Nederlanders. Er kwamen grote publiekscampagnes, er werden schooltandartsendiensten opgezet en tandpasta’s werden gefluorideerd. Tandartsbezoek werd gestimuleerd en de Nederlander begon serieuzer zijn tanden te poetsen.
In relatief korte tijd nam daardoor de mondgezondheid toe. Men kwam tot de conclusie dat het verlies van tanden en kiezen niet was terug te voeren op het oud worden als zodanig, maar dat het te maken had met slechte mondhygiëne en onvoldoende begeleiding door tandartsen in de jeugdjaren. Met de verbetering van de mondgezondheid, nam ook het aantal Nederlanders dat tot op hoge leeftijd de eigen tanden en kiezen behield toe. Vooral onder ouderen.

Bron:
NMT

Lees meer over: Actueel, Thema A-Z
antbiotica

Marktwerking apothekers leidt tot duurdere medicijnen

Invoering van vrije prijzen voor geneesmiddelen per 2012 zonder daaraan voorwaarden te verbinden, zal leiden tot prijsstijgingen. Dat blijkt uit onderzoek van de Boston Consulting Group (BCG) in opdracht van Zorgverzekeraars Nederland.

Vrije prijzen geneesmiddelen en farmaceutische zorg
Het ministerie van VWS wil vanaf 1 januari 2012 vrije prijzen invoeren voor geneesmiddelen en farmaceutische zorg. ZN is daar voorstander van maar pleit voor een geleidelijke invoering. Uit het onderzoek van BCG blijkt dat het onvoorwaardelijk invoeren van vrije prijzen na vijf jaar kan leiden tot een kostenstijging van 170 miljoen à 200 miljoen euro.

Onvoldoende concurrentie
Oorzaak van de te verwachten prijsstijgingen is dat in grote delen van het land de concurrentie tussen apothekers onvoldoende is. Volgens BCG is er slechts in veertig procent van de Nederlandse markt voldoende concurrentie om met vrije prijzen te werken. Vooral in plattelandsgebieden is er vaak maar één apotheek of zorgt een apotheekhoudende huisarts voor de geneesmiddelenvoorziening.

Geleidelijke liberalisering
ZN pleit voor een geleidelijke liberalisering van de prijzen. Zo zou er in ieder geval nog een maximumtarief moeten blijven gelden voor de geneesmiddelenkosten. Dat voorkomt dat er gestage prijsstijgingen ontstaan.

Bron:
Zorgvisie.nl

Lees meer over: Tarieven, Thema A-Z
computer, scherm, app

Verzekeraars verbeteren informatie websites

De informatie die zorgverzekeraars op hun websites geven aan consumenten over hun basisverzekering wordt beter. Dat constateert de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) na een jaarlijks onderzoek van de sites. Waar bepaalde informatie ontbrak, vulden verzekeraars die na een oproep van de NZa alsnog aan.

Compensatieregeling eigen risico
Zo hadden vijf verzekeraars geen actuele lijst van de preferente geneesmiddelen die zij vergoeden op hun website staan. Ook ontbrak bij een aantal verzekeraars informatie over de compensatieregeling eigen risico.

Overzicht van zorgaanbieders
Op de websites van een tiental verzekeraars was geen volledig overzicht beschikbaar van de zorgaanbieders die zij voor het komende jaar hadden gecontracteerd op het moment dat consumenten hun verzekering opnieuw afsluiten (vanaf november).
Als reden gaven verzekeraars aan dat op dat moment de onderhandelingen met de zorgaanbieders nog liepen. De NZa vindt dat verzekeraars dat dan ook op de website moeten melden. Bij een na-controle bleek dat verzekeraars hun informatie na de opmerkingen van de NZa alsnog hadden aangepast.

De informatie die zorgverzekeraars geven over de basisverzekering voldoet nu aan het Richtsnoer Informatieverstrekking ziektekostenverzekeraars van de NZa. Duidelijke informatie is van belang zodat consumenten een weloverwogen keuze maken voor een zorgverzekeraar en een zorgpolis.

Bron:
NZa

Lees meer over: Thema A-Z, Zorgverzekeringen

Alarm melkgebit kleuters

Kaakchirurgen in Noord-Nederland kunnen er niet goed meer tegen. Steeds vaker moeten ze bij jonge kinderen het hele gebit trekken.

Volkomen verrot, niks meer aan te doen, bericht de Leeuwarder Courant.

Het gaat om jonge kinderen, een jaar of vijf, zes en zelfs nog jonger. Ze komen voor het eerst in hun leven bij de tandarts omdat ze zo’n pijn hebben. Tanden zijn half weggerot, kiezen hebben gaatjes al voordat ze zijn uitgegroeid, tandvlees is ontstoken. Maar al snel komt de beslissing: trek het hele melkgebit maar. En dan maar hopen dat het met het volwassenengebit wel goed komt.

“Het gaat niet goed en er moet iets gebeuren”, zegt kaakchirurg professor dr. Ruud Bos van het UMCG. “Het gaat om kinderen die de hele dag door grazen en geen goede poetsdiscipline hebben”, weet zijn collega kindertandarts dr. Gert Stel. “Het is vooral de houding en kennis van de ouders. Een kind beneden de tien jaar moet je altijd helpen met poetsen.”

Bron:
Leeuwarder Courant

Lees meer over: Kindertandheelkunde, Thema A-Z

Uitgaven gezondheidszorg gestegen met ruim 5,8%

De uitgaven aan gezondheids- en welzijnszorg zijn vorig jaar gestegen tot 83,8 miljard euro. Dat is ten opzichte van 2008 ruim 5,8 procent meer, zo blijkt uit cijfers die het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) donderdag heeft bekendgemaakt.

Meer banen
Er zijn meer banen bijgekomen. Ook stegen de lonen. Daardoor nam de loonsom van de zorginstellingen in 2009 toe met ongeveer 5,5 procent. Vooral ziekenhuiszorg blijkt duur. De kosten voor ziekenhuiszorg inclusief die voor medisch specialisten maken ruim een kwart uit van de totale uitgaven aan zorg.

Vergrijzing
Een veelvoorkomende verklaring voor de stijging is, volgens het CBS, de vergrijzing van de bevolking. De ouderenzorg is gestegen met 4,7 procent.

In de gehandicaptenzorg is de stijging met 9 procent het grootst. Deze groei is onder meer het gevolg van een toegenomen aantal opvangplaatsen.

De zorguitgaven per Nederlander bedragen ruim 5000 euro, een stijging van 5,2 procent ten opzichte van 2008.

Bron:
NU.nl

Lees meer over: Actueel, Thema A-Z
tand - tandarts

Casus: Patiënt met een hard plekje naast een kies

Een man meldt zich bij u met gevoeligheid in de regio linguaal 37. Hij ervaart hier pijn rechts van de mandibula tot aan de kin. Er is duidelijk een laesie aanwezig. Wat is uw diagnose en behandeling?

Casus
Een man van 45 jaar meldt zich bij u met gevoeligheid in de regio linguaal 37. Hij ervaart hier pijn rechts van de mandibula tot aan de kin. De patiënt vertelt dat het een doffe pijn is die heviger wordt bij het kauwen. Hij is zich niet bewust van enig opgelopen trauma. Enkele maanden eerder was de patiënt bij de kaakchirurg geweest met een vergelijkbare klacht, echter is er toen geen pathologie gevonden. Op dit moment is er duidelijk een laesie aanwezig linguaal van de 37 (zie fig).

Foto’s: dr. Melissa Dennison, Bedford, N.H.

Diagnose
De diagnose is linguale mandibulaire sequestratie, die voorkomt in de linguomandibulaire regio. De natuurlijke positie van de tanden zorgen voor een beschutte omgeving om het weefsel tegen chronische aanvallen en besmetting te beschermen. Wanneer een tand geëxtraheerd is, is het gebied meer kwetsbaar voor irritatie door het verlies van bescherming. Daarnaast kan de druk van het kauwen een chronische ontsteking veroorzaken binnen het weefsel en bot door constante krachten op de molaarregio met als gevolg necrose van het bot.

Osteonecrose wordt ook geassocieerd met een aantal risicofactoren: extracties, trauma, systemische factoren zoals diabetes, immunosuppressie, ziekte van Paget, osteopetrose en radiotherapie. Osteonecrose als gevolg van therapie waarbij bisfosfonaten gebruikt worden, wordt ook genoemd omdat de medicijnen osteoclasten onderdrukken en botremodilatie belemmeren. Bedogni, et al. (2010) legde verband tussen osteonecrose en het gebruik van alendronaat (Fosamax), het ontwikkelen van linguale mandibulaire sequestratie, en het falen van implantaten in sommige gevallen.

Patiënten beschrijven de pijn als een “doffe pijn” die vaak heviger wordt bij kauwen en slikken. Ulceratie kan plaatsvinden met het verschijnen van osseuze fragmenten. De tong kan ulceraties vertonen door de wrijving tegen de botfragmenten.

Elf casen van linguale mandibulaire sequestratie werden gedocumenteerd door Peters et al. in 1993. Het is aannemelijk dat de molaarregio gevoeliger is voor deze type sequestratie en dat milde trauma genoeg is om de veranderingen in bot te starten en ulceraties te veroorzaken. Een röntgenfoto bij dit ziektebeeld geeft geen typisch beeld, omdat het beeld er normaal uitziet en geen radiologische afwijkingen vertoont. Dit komt doordat de laeses slechts een beperkt gebied van de linguale corticale plaat aan doen. Kessler (2005) suggereert dat er mogelijk een bijzonderheid is van die specifieke locatie die ervoor zorgt dat het ziektebeeld daar tot uiting komt. Hij voegt bij aan deze theorie toe dat het merendeel van de gedocumenteerde casen in de regio van de linea mylohyoidea voorkomen. Hij legt verder uit dat een hoge positie van de linea er ook voor zorgt dat die regio kwetsbaarder is voor trauma, ulceratie en fractuur. Kessler benadrukt dat wanneer de linea mylohyoidea verhoogd is en dicht onder het mucosale oppervlak van de ulceratie, dat micro-organismen en ontsteking makkelijk kunnen uitbreiden naar het uitstekende bot. Dit kan als gevolg op lokaal gebied een osteomyelitis veroorzaken met botnecrose en sequestratie.

Kleine gebieden van bot beginnen dan los te laten en het proces van sequestratie begint. Als osteoclasten proberen om de losse botfragmenten te resorberen, produceren de onstekingscellen granulatieweefsel als de botpartikels naar het oppervlak gestuwd worden.

De patiënten met linguale mandibulaire sequestratie uit het casereport van Peters hadden een gemiddelde leeftijd van 47 jaar met een range van 32-57 jaar. De tijdsduur van constatering tot het einde van behandeling was zo’n drie weken. De verhouding man-vrouw lag op 7:4. Deze ratio is anders dan de ratio gevonden bij de bifosfonaatgebruikers, aangezien de vrouwen dit product veel meer gebruiken.

Behandeling
Vaak is het mogelijk om voorzichtig de botfragmenten te verwijderen met compleet herstel als gevolg. Echter bestaat de behandeling meestal uit chirurgische verwijdering van de botfragmenten, die normaal resulteert in heling van het aangedane gebied. De keuze van therapie is afhankelijk van de ernst van de symptomen.

Bron:
rdhmag.com

Mei 2011

 

Lees meer over: Casus, Kennis, Pijn | Angst, Thema A-Z
Tandslijtage - kapot tand

Voorbeeld preventieschema erosie

Behandelschema’s hebben een logische structuur die voor iedereen goed te volgen is. Door het schema te volgen, weet u zeker dat u grondig te werk gaat en niks vergeet. Als u een patiënt van een collega overneemt, weet u precies hoe u verder moet (be)handelen. Tevens heeft het als voordeel dat uw patiënt precies weet wat hij kan verwachten en waarom hij regelmatig terug moet komen.

1e zitting

  1. Info erosie. Weet de patiënt wat erosie is? Waardoor wordt het veroorzaakt? Hoe kan je het zien?
  2. Uitsluiten andere soorten slijtage (abrasie, atritie) of andere oorzaken dan zure voeding/drank (anorexia, slecht sluitend maagklepje). Als hier sprake van is, pas dan het schema aan of verwijs naar de juiste professional.
  3. Voedingsdagboek meegeven
  4. Instructie poetsen (zachte tandenborstel, moment van poetsen)
  5. Mondfoto’s om situatie vast te leggen
  6. Presentje?
  7. Afspraak maken
  8. Noteer alles in de kaart

2e zitting

  1. Voedingsdagboek doornemen en advies geven. Nog eens laten invullen.
  2. Fluoridelak aanbrengen
  3. Voorlichting fluoride. Eventueel speciale tandpasta en spoelmiddel meegeven.
  4. Afspraak maken
  5. Presentje?
  6. Noteer alles in de kaart

3e zitting

  1. Voedingsdagboek doornemen en advies geven
  2. Advies: naspoelen met water of melk drinken na zure consumpties
  3. Sealen (ook op de knobbels + palatinaal bovenfront). Let op: behalve zuur heeft fluoride zo ook minder toegang tot het element!
  4. Afspraak voor controle maken
  5. Presentje?

Vervolgzittingen
Er kunnen nog meer vervolgzittingen worden gepland. Vaak is één maal het voedingsdagboek doornemen niet genoeg. De patiënt heeft vaak behoefte aan controle van de voeding. Voorbeeld: Als u ontdekt dat er veel cola wordt gedronken en u adviseert dit te vervangen door melk, water of thee, kan de patiënt dit toch verkeerd begrijpen. De cola kan door de patiënt vervangen worden door ice tea. Door de voeding en drank te blijven controleren, kunt u dit ondervangen.

Composiet?
Als het glazuur – en misschien ook al dentine – dusdanig is versleten dat het de occlusie/articulatie verstoord, moet er overwogen worden of dit met composiet weer opgebouwd moet worden. Hetzelfde geldt voor een verslechterde esthetiek en aanhoudende klachten.

Voorbeeldbrief voor ouders
Download hier de voorbeeldbrief voor ouders

Ter inspiratie werd gebruikt:
Ivoren Kruis
Cursus gebitsslijtage, Tenel
NTVT april 2005: orale aandoeningen bij zwemmers + sportdieeten en mondgezondheid
Kindertandheelkunde hoofdstuk 15

Door Lieneke Steverink-Jorna, mondhygiënist

Lees meer over: Mondhygiëne, Thema A-Z
tandarts, behandeling

Help, mijn patiënt heeft ADHD

Hoe uit ADHD zich en welk gedrag kunt u verwachten bij ADHD-kinderen? Achtergrondinformatie en tips bij de tandheelkundige behandeling van ADHD-kinderen.

Het eerste probleem waar u tegen aan kunt lopen als u een ADHD-patiëntje in de stoel krijgt, is dat u vaak niet weet dat het ADHD heeft. Immers in de gebruikelijke anamnese wordt niet gevraagd of er problemen zijn met het gedrag van het kind of met de geestelijke gesteldheid. Als u er wel van op de hoogte bent, is het vaak niet duidelijk om welk type ADHD het gaat. Terwijl dit belangrijk is te weten, zodat u het behandelplan hieraan kan aanpassen.

Hoe uit ADHD zich?
De twee kenmerken hyperactiviteit en impulsiviteit kunnen voor grote problemen zorgen in de praktijk. Alhoewel deze kenmerken niet hoeven voor te komen bij elk ADHD-kind, denk aan ADD’ers (één van de ADHD-types) die over het algemeen alleen een aandachtstekort hebben.

Bij de tandarts zal een kind in rap tempo van alles willen onderzoeken en aanraken, dingen omgooien zoals bekertjes water en AMA-setjes. Ook kan het ineens in een impuls opspringen uit de stoel alsof het iets fantastisch heeft bedacht. Het zal moeilijk zijn mond kunnen houden en overal op reageren. Het kan niet stil liggen en er bestaat een kans dat het zichzelf bezeerd gedurende de behandeling. Het kan zelfs voorkomen dat het kind de behandelaar uitscheldt omdat iets niet prettig aanvoelt of zich vreselijk gaat aanstellen en op-en-neer gaat dansen van de pijn. Misschien bestaat er bij u dan de neiging om in de lach te schieten of u juist beledigd te voelen en uw geduld te verliezen.

Concentratieproblemen
Door aandachtsproblemen kunnen deze kinderen niet lang hun aandacht houden bij één en hetzelfde ding. Vooral niet als het saai en langdradig is. Ze kunnen maar moeilijk hun aandacht houden bij wat het belangrijkste zou moeten zijn. Hierdoor is het zeer moeilijk dit kind een nuttige instructie te geven of te informeren en dus te motiveren. Er bestaat de kans dat kinderen met ADHD poetsen absoluut niet zien als iets leuks of spannends. Ze verliezen al snel hun aandacht bij het poetsen en pakken die game-boy die in het oog ligt op. De mondhygiëne kan bij deze kinderen dus te wensen over laten.

Mondhygiëne
Zoals ik hierboven schreef, kan de mondhygiëne niet optimaal zijn. Dit komt niet alleen omdat poetsen niet spannend is, maar ook door een slechte fijne motoriek. Kinderen met ADHD hebben meer kans op een slechte motoriek dan hun leeftijdsgenootjes.
Ook wordt de mondhygiëne beïnvloed door medicatie. Sommige medicijnen veroorzaken xerostomie. Ook kan het zijn dat het kind erosie heeft, omdat het vaak moet overgeven van de medicatie. In mijn omgeving hoor ik geluiden over veelvuldig knarsen en klemmen. Dit kwam pas nadat de kinderen aan de medicijnen waren begonnen. Later bleek dat ze dan verkeerde medicijnen hadden gekregen door een foutieve diagnose. De kinderen bleek PDD-NOS te hebben en juist Resperdal nodig te hebben in plaats van een oppeppend middel zoals Ritalin of Concerta.

Slecht zelfbeeld
Veel ADHD-ers hebben weinig zelfvertrouwen. Dit kan komen omdat ze een slechte motoriek hebben en dus niet zullen uitblinken in sport en vaak onhandig zullen zijn. Zij moeten vaak gecorrigeerd worden omdat zij veelvuldig de mist in gaan door hun gedrag. Of doordat ze spelfouten maken door dyslexie. Ze horen dus vaak dat ze het fout doen. Ook wij, als mondzorgers, zullen ze moeten corrigeren, bijvoorbeeld bij het tandenpoetsen. Dit kan dus tot een sacherijnig gezicht leiden of zelfs tot een uitspatting.

Andere stoornissen
Bij veel ADHD-ers is de ADHD niet het enige probleem. Sommige hebben Gilles de la Tourette. Hun tics zullen de behandeling erg moeilijk maken. Ze kunnen ze wel even tegenhouden, maar dat is niet prettig; er bouwt zich dan een spanning op in het lichaam en die moet er nou eenmaal uit via tics.
Soms is er ook sprake van autisme. Autisme heeft als hoofdkenmerk het niet kunnen verwerken van sociale informatie en een onvermogen de wereld om zich heen te kunnen doorgronden. Zij ervaren de wereld om zich heen als bedreigend en klampen zich vast aan regels en rituelen, die onder geen beding mogen worden doorbroken. Dus het poetsgedrag zal heel moeilijk zijn te veranderen en contact met deze kinderen te leggen. Het helpt om deze autisten te vertellen dat bepaald gedrag normaal is. Hier worden ze rustig en coöperatief van.
Verder kunnen ze geen gevoel leggen in hun woorden en zullen het gevoel in woorden van een ander ook niet herkennen.
De stoornis van Asperger heeft dezelfde symptomen als autisme. Het verschil is dat iemand met Asperger geen communicatieproblemen heeft. ADHD-kinderen kunnen ook een heel hoog IQ hebben, waardoor zij misschien meer weten dan u. Dit kan door u als bedreigend ervaren worden. Het omgekeerde is ook waar: Veel ADHD-ers hebben juist een laag IQ. Het is moeilijk om deze kinderen wat uit te leggen zonder geduld te verliezen. Dyslexie komt veelvuldig voor onder ADHD-ers. Foldermateriaal zal dan moeilijk te lezen zijn.

Tips bij de tandheelkundige behandeling van de ADHD-er:

  • Geef aan wat er verwacht wordt van het kind
  • Voorkom te veel of te weinig visuele en auditieve prikkels
  • Geef korte kernachtige instructies zonder veel woorden
  • Loop vooruit op moeilijke situaties en omschrijf wat er gaat gebeuren. Leg altijd uit wat u gaat doen, voor en tijdens de behandeling (stond als apart punt, erbij gezet)
  • Negeer mild ongewenst gedrag
  • Werk in kleine stapjes; maak duidelijk hoe lang het nog duurt
  • Sta geregeld even motorische activiteit toe (indien mogelijk)
  • Neem een een vriendelijke en accepterende houding aan
  • Geef duidelijke opdrachten
  • Gebruik humor
  • Bied structuur !!!!
  • Werk onder anesthesie
  • Wees voorspelbaar
  • Sluit de behandeling positief af
  • Verwijder dingen uit de behandelruimte die het kind sterk kunnen afleiden
  • Noem het kind continu bij de naam
  • Wees complimenteus

Bron:
– Kinder- und Jugendpsychologie in der zahnärrztlichen praxis, blz.120 t/m 123, Almuth Künkel 2000

– Diagnose ADHD, Een gids voor ouders en hulpverleners, R.A. Barkley, 1999, , ISBN 9026514808, blz. 29,73 t/m 82, 122, 143, 222 hoofdstuk 9,11,12,16

– Kindertandheelkunde1 2001,  Drs. J.S.J. Veerkamp Drs. W.E v. Amerongen, Drs. W.J.H. Berendsen, L.C. Martens .

– Tijdschrift Tandheelkunde, kinderen met ADHD, 1999, 106: blz. 222-225, Drs. P.P Prins. 1999

– Wat is ADHD? ADD of ADHD? Onderzoeksresultaten. Therapie en coaching.  A. van der Gouw, 2002

– Praktische tips voor de dagelijkse praktijk: ADHD een hele opgave, Zorg primair nummer 9 blz123-126, Mevr. C. Janssen, 2000

Door: Lieneke Steverink-Jorna, mondhygiënist

 

Lees meer over: Kindertandheelkunde, Thema A-Z