D66-kamerlid Pia Dijkstra stelde minister Schippers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport vragen over het onderzoek van Milliman waaruit blijkt dat de rapportages van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) over het experiment met vrije tandartstarieven ondeugdelijk en misleidend waren. Dit onderzoek werd in opdracht van de ANT uitgevoerd.

Bekijk hieronder de vragen die zij op 6 december stelde.

Vraag 1
Wat is uw reactie op het artikel «Tandarts maakte behandelingen niet duurder»?

Vraag 2
Hoe beoordeelt u de resultaten van onderzoeksbureau Milliman dat tandart-sen in 2012 slechts een inflatiecorrectie hebben doorgevoerd tijdens het experiment met vrije tandartstarieven, in plaats van prijsstijgingen van meer dan 10%, zoals aangegeven door de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa)?

Vraag 3
Bent u van mening dat naar aanleiding van de bevindingen van onderzoeks-bureau Milliman de NZa de marktscans inzake de vrije tandartstarieven moet herzien, en haar onderzoeksmethoden moet evalueren?

Vraag 4
Deelt u de mening dat het experiment met vrije tandartstarieven onnodig voortijdig is gestaakt op basis van onjuiste marktscans van de mondzorg-markt?

Vraag 5
Wat is de stand van zaken van het mondzorgonderzoek dat onderzoeksbureau Deloitte uitvoert namens de NZa naar de opbrengsten, productie, praktijkkos-ten en tijdbesteding bij aanbieders van mondzorg?

Vraag 6
Klopt het dat het onderzoek naar de mondzorgtarieven meer tijd en geld zal gaan kosten dan verwacht? Zo ja, om hoeveel extra tijd en geld gaat het naar verwachting?

Vraag 7
Wat is uw oordeel over de transparantie van de kosten, opbrengsten en kwaliteitsindicatoren van mondzorgaanbieders?

Vraag 8
In hoeverre konden mondzorgaanbieders het afgelopen jaar met vragen over de vragenlijsten in het kader van het kostenonderzoek terecht bij de NZa?

Vraag 9
Bent u van mening dat de NZa over voldoende kennis beschikt om de tarieven van mondzorg aanbieders te monitoren en berekenen, wanneer u het rapport van onderzoeksbureau Milliman in ogenschouw neemt? Zo nee, welke mogelijkheden ziet u om dit te verbeteren?

Vraag 10
In hoeverre acht u het vaststellen van adequate landelijke tarieven in de mondzorg überhaupt mogelijk, gezien de constatering uit het «Visiedocument bekostigingsstructuur Mondzorg» dat de werkelijke kosten per aanbieder altijd zullen afwijken als gevolg van onder meer de lokale kostprijsverschillen en schaalverschillen?

Vraag 11
Bent u bereid, gezien de resultaten van onderzoeksbureau Milliman, de problemen rondom het huidige kostenonderzoek en de eerdere constateringen uit het Visiedocument, te onderzoeken of een nieuw experiment met vrije prijzen mogelijk is, om te beginnen met bijvoorbeeld de sector orthodontie? Zo nee, waarom niet?

Bron:
Tweedekamer.nl

De rapportages van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) over het experiment met vrije tandartstarieven waren ondeugdelijk en misleidend. Dat is gebleken uit onafhankelijk onderzoek door het gerenommeerde onderzoeksbureau Milliman in opdracht van de Associatie Nederlandse Tandartsen (ANT).

Onterecht
Het besluit om in 2012 het experiment met de vrije tarieven vroegtijdig te stoppen vanwege bewuste prijsopdrijving door tandartsen was dan ook voorbarig en onterecht. Berekeningen tonen glashelder aan dat tandartsen in 2012 slechts een inflatiecorrectie hebben doorgevoerd. Prijsstijgingen door tandartsen van meer dan 10 procent, zoals gecommuniceerd in de marktscans van de NZa, blijken niet alleen onjuist, maar bovendien gebaseerd op methodologische tekortkomingen. Uit het onderzoek komt naar voren dat de prijsstijgingen vooral zijn veroorzaakt door factoren die niet het gevolg zijn van de invoering van de vrije prijsvorming, maar van systeemwijzigingen door de NZa zelf. “De NZa en de politiek wilden veel te snel resultaten en hebben zich laten leiden door een tunnelvisie met alle kwalijke gevolgen van dien”, stelt ANT-voorzitter Jan Willem Vaartjes.

Marktscan NZa onder de loep
Met gegevens verkregen op basis van de Wet openbaarheid van bestuur (WOB) heeft ANT aan Milliman opdracht gegeven om de marktscans van de NZa onder de loep te nemen. Milliman is wereldwijd één van de grootste onafhankelijke consultancybureaus op het gebied van actuarieel onderzoek, onder andere in de zorg. Aanleiding voor het onderzoek was het besluit van de minister van VWS om op basis van de marktscans vroegtijdig de stekker uit het experiment met de vrije prijzen te trekken. De NZa beschuldigde de tandartsen van bewuste prijsopdrijving met gemiddeld 10,7 procent.

Milliman heeft de methodologische tekortkomingen van de marktscans blootgelegd en de gevolgen objectief gekwantificeerd. De bevindingen van Milliman roepen belangrijke vragen op over de werkwijze van de NZa. Ze laten zien dat er grond voor gerede twijfel is aan de onderbouwing van beslissingen die op basis van de marktscans zijn genomen. Opzienbarend omdat de NZa tot nu toe elke vorm van kritiek van tafel veegde en de schuld eenzijdig bij de tandartsen bleef leggen. De beroepsgroep heeft daardoor – ten onrechte – grote reputatieschade opgelopen.

Conclusies Milliman
Uit het Milliman-rapport blijkt dat tandartsen in 2012 slechts een inflatiecorrectie van bijna 3 procent hebben doorgevoerd bij het vaststellen van de vrije tarieven, lager dan de door de NZa voorgenomen indexatie dat jaar. De rest van de vermeende prijsstijging is vrijwel geheel terug te voeren op maatregelen door de NZa zelf. Belangrijke oorzaak is de introductie van een nieuw prestatiesysteem door de NZa. De behandelingen werden opnieuw ingedeeld, waarbij 480 declaratiecodes zijn teruggebracht tot 180 geclusterde codes. Maximaal 3 procent prijsstijging kan worden toegerekend aan deze overgang naar nieuwe prestatiecodes, waarvoor de NZa verzuimd heeft een conversietabel en referentietarieven beschikbaar te maken voor tandartsen.
Ook is de NZa niet in staat gebleken om op correcte wijze de referentietarieven 2011 te berekenen. Conclusie is dan ook dat van prijsopdrijving door tandartsen geen sprake is geweest.

NZa moet pas op de plaats maken
“Tandartsen zijn volkomen onterecht in het beklaagdenbankje gezet”, reageert Jan Willem Vaartjes. “De conclusie is dat de NZa is bezweken onder de complexiteit van de regels voor de mondzorg waar de NZa zelf verantwoordelijk voor is. Door de afwezigheid van referentieprijzen zijn veel tandartsen op het verkeerde been gezet en hebben – naar eer en geweten – getracht prijzen te berekenen bij deze nieuwe codes. De NZa heeft gefaald als marktmeester door pas medio 2012 referentieprijzen vast te stellen en deze met terugwerkende kracht toe te passen, zonder enig overleg met de sector. De NZa had hier zorgvuldiger naar moeten kijken en daarom de conclusies op basis van de Marktscan 2012 onder voorbehoud moeten trekken. De NZa is veel te stellig geweest en heeft daardoor een onjuist beeld van de sector neergezet. Er zijn verregaande conclusies getrokken uit een kort onderzoek naar een zeer complex vraagstuk.”

Wortelkanaalbehandeling
Het stoort de ANT dat de NZa in haar onderzoeken heeft nagelaten om te onderzoeken of te vermelden wat de relatie was tussen de vergelijkbaarheid en complexiteit van de behandelingen en de gemeten prijsstijging in 2012 ten opzichte van 2011. De kritiek op de werkwijze en bevindingen van de NZa is goed te illustreren aan de hand van een wortelkanaalbehandeling. In plaats van de door de NZa bekend gemaakte prijsstijging tussen de 30 en 40 procent is de prijs in werkelijkheid gestegen met nog geen 1,5 procent, zo blijkt uit berekeningen van Milliman. Vaartjes: “We zijn geschokt. Als de NZa diverse zaken in de vergelijking niet meeneemt, dan klopt er weinig van de uitkomst van het onderzoek. Dit is niet te aanvaarden gezien de grote gevolgen die het rapport heeft gehad voor de mondzorg. We overwegen met dit rapport van Milliman in de hand maatregelen te treffen tegen de NZa. We hopen echter dat de NZa het niet zover zal laten komen en het rapport van Milliman serieus neemt. Juist in 2014 is het belangrijk dat wij open en constructief met de NZa in dialoog kunnen gaan en dat we collectief kunnen werken aan een aantal belangrijke dossiers. Ik zou heel teleurgesteld zijn als we niet samen deze extra mijl zouden kunnen optrekken, bijvoorbeeld in het kader van het nog lopende kostenonderzoek in de mondzorg, waarbij de Zorgautoriteit zich opnieuw dreigt te verslikken in de complexiteit van de sector.”

Voordelen consument vrije tarieven
Omdat is gebleken dat de prijzen veel minder zijn gestegen dan door de NZa in 2012 is gecommuniceerd, is de ANT voorstander om opnieuw te kijken of het mogelijk is – al dan niet op kleinere schaal – te experimenteren met bandbreedtes in de tarieven. In de korte tijd dat het experiment heeft geduurd hebben de vrije tarieven een aantal positieve bemoedigende ontwikkelingen laten zien op het gebied van variatie in service en kwaliteit voor de consument, zoals bijvoorbeeld ruimere openingstijden en garantie. Tevens hebben de tandartsen hard gewerkt aan het transparant maken van de prijzen en de kwaliteit van de zorg die zij leveren (prijs- en praktijkinformatie via de praktijkwebsite, service-informatie via KiesBeter.nl). Vaartjes: “Het idee van het experiment met meer vrijheid ten aanzien van de tarieven is dat de consument iets te kiezen heeft en dat heeft de minister nadrukkelijk als uitgangspunt voor een succesvol experiment geformuleerd.”

Bekijk de samenvatting van het Milliman onderzoek

Bron:
ANT

Veel mondzorgaanbieders zijn niet open over de kosten en opbrengsten van hun praktijk, zegt de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). De overheidsorganisatie tikte honderden mondzorgpraktijken hiervoor op de vingers. Bij 65 mondzorgpraktijken nam de NZa strengere maatregelen. Acht van hen moeten een boete betalen – van een paar duizend tot twintigduizend euro – als zij ontbrekende gegevens niet aanleveren.

Deloitte voert het kostenonderzoek onder mondzorgaanbieders uit voor de NZa die de resultaten gebruikt om de mondzorgtarieven te berekenen.

Onvolledig
Bij enkele honderden mondzorgpraktijken uit de steekproef van negenhonderd in totaal, waren de antwoorden over de kosten en opbrengsten van hun praktijk onvolledig volgens de NZa. De meeste daarvan leverden de gegevens desgevraagd alsnog aan. Acht mondzorgaanbieders van de 900 praktijken in de steekproef – dus minder dan 1% – leverden ondanks herhaalde verzoeken geen gegevens aan, schrijft de NZa in haar persbericht. Zij kregen een last onder dwangsom opgelegd die kan oplopen tot twintigduizend euro en moeten alsnog de gegevens aanleveren.

Toelichten
Daarnaast leverde een groot aantal mondzorgpraktijken uit de steekproef (deels) onjuiste of onrealistische gegevens aan volgens de NZa. Deze praktijken krijgen het verzoek om de gegevens toe te lichten of alsnog de juiste gegevens aan te leveren.

Reactie NMT
‘Stellen dat veel tandartsen niet transparant zijn over hun praktijkkosten en praktijkinkomens is ver naast de werkelijkheid. Het doet de beroepsgroep onrecht en schaadt hun vertrouwensrelatie met de patiënt.’ Dit zegt voorzitter Rob Barnasconi van de NMT in reactie op de berichtgeving door de NZa.

De NMT vraagt praktijken brieven van de NZa over aanvullende informatie kostenonderzoek te mailen aan de ledenservice via LS@nmt.nl 

Reactie ANT
De ANT geeft in een persbericht als reactie: ‘Het persbericht van de NZa over de voortgang van het kostenonderzoek is in de ogen van de ANT uiterst tendentieus en onnodig grievend. Onder de kop ‘Veel aanbieders van mondzorg niet open over kosten en opbrengsten’ wordt de schuld voor de vertraging van het lopende onderzoek eenzijdig bij de tandartsen gelegd. Het persbericht heeft inmiddels tot een golf van emoties en woede geleid, zowel binnen als buiten de mondzorgsector. De ANT zal mede namens de achterban de NZa aanspreken op hun werkwijze en communicatie en onze gevoelens daarover ook in Den Haag kenbaar maken.

De NZa heeft het gewraakte persbericht afgelopen maandag verstuurd, na ontvangst van het rapport van Milliman over de ondeugdelijke marktscans van NZa en vlak voordat dit rapport op dinsdag door de ANT wereldkundig is gemaakt. Het persbericht bevat volgens de ANT geen enkele informatie die dringend met de buitenwereld gedeeld had hoeven te worden of iets toevoegt aan het lopende kostenonderzoek.

De NZa stelt met zoveel woorden dat honderden mondzorgpraktijken opzettelijk onjuiste of onrealistische gegevens hebben aangeleverd. Dit is een slag in het gezicht van de bijna duizend mondzorgverleners die zijn aangeschreven voor deelname aan het kostenonderzoek. Terugkoppeling vanuit deze groep heeft geleerd dat met het invullen van de vragenlijsten en het uitzoeken van de informatie dagen gemoeid zijn geweest en dat soms duizenden euro’s aan accountantskosten zijn gemaakt om aan de (wettelijke) verplichting tot aanlevering van gegevens te voldoen.
Zolang het kostenonderzoek door Deloitte niet is afgerond kan de NZa simpelweg niet met stelligheid beweren of de aangeleverde informatie juist is dan wel onrealistisch, laat staan dat de mondzorgaanbieders bewust dit onderzoek tegenwerken. Het tegendeel is het geval. Conclusies mogen getrokken worden, maar dan wel graag na afloop en op basis van degelijk en objectief onderzoek en niet als een vorm van ‘shooting from the hip’.’

Bron:
NZa, NMT, ANT

De mondzorgtarieven worden pas in de loop van 2014 aangepast en niet per 1 januari, zoals eerder gepland. De NZa meldt dat zij meer tijd nodig voor de implementatie van de uitkomsten van het kostenonderzoek en de discussie over de herijking van het norminkomen.

Zowel de NVM als NMT vinden dit een positief signaal. ‘Dat er nu meer tijd genomen wordt voor het zorgvuldig afronden van het onderzoek en de discussie over de herijking van het norminkomen is een positief signaal voor alle professionals in de mondzorg’, meldt de NMT.

Norminkomen
Ook publiceerde de NZa het concept-rapport over de herijking van het norminkomen van KPMG. De NZa geeft aan dat er diverse methoden zijn om tot een norminkomen te komen en het advies van KPMG is één van de mogelijke methoden.

De beroepsverenigingen zijn niet betrokken geweest bij de totstandkoming van het KPMG-rapport. De NZa geeft aan dat het rapport het startsein is voor discussie met het veld. Ook zegt de NZa dat er in het KMPG-rapport nog geen rekening gehouden is met het ondernemerschap.

Bron:
NZa

De uitkomst van het NZa kostenonderzoek kan een desastreuze cascade voor de kwaliteit van de Nederlandse tandheelkunde teweeg brengen. Bekijk het debat over de toekomst van de tandheelkunde en de te volgen koers.

Debaters waren:

Joep Rompen, tandarts te Nijmegen,
Jan Willem Vaartjes, voorzitter van de ANT
Rob Barnasconi, voorzitter van de NMT
Bas van den Heuvel, onderzoeker MSNP
Marc Wiggers, advocaat zorgrecht bij Loyens en Loeff, gepromoveerd op het proefschrif

Bekijk de video

Patiënten hebben de laatste vijf jaar meer betaald voor hun aanvullende tandartsverzekering maar kregen minder vergoed, meldt de Telegraaf. Dit blijkt uit een intern VvAA onderzoek dat de Telegraaf in haar bezit heeft.

Het rapport laat zien dat zorgverzekeraars de premie voor tandartsverzekeringen tussen 2008 en 2013 met 20% lieten stijgen terwijl de maximale netto betaalde vergoeding voor tandartskosten met 13,6% daalde.

Bron:
De Telegraaf

De Associatie Nederlandse Tandartsen (ANT) stapt per direct uit de klankbordgroep van het kostenonderzoek mondzorg, dat in opdracht van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) wordt uitgevoerd. Dit heeft de vereniging op 2 september laten weten in een brief aan de NZa. Voorzitter van de ANT, Jan Willem Vaartjes: “Maatregelen die worden genomen op basis van dit onderzoek in de huidige opzet, zullen de kwaliteit van de mondzorg in Nederland onherstelbare schade toebrengen. Uiteindelijk is vooral de patiënt daarvan de dupe. We hebben talloze keren en in een open brief bij de NZa onze zorgen geuit over de opzet en gevolgen van het kostenonderzoek. Alle argumenten worden echter in de wind geslagen.” De ANT stelt dat eerst samen met de gehele sector een goed onderbouwde toekomstgerichte visie ontwikkeld moet worden en heeft hierover inmiddels minister Schippers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) benaderd.

Bovengemiddelde kwaliteit tegen lagere kosten
Onderzoeken laten zien dat de kwaliteit van de mondzorg in Nederland bovengemiddeld goed is ten opzichte van andere landen in Europa. Bovendien liggen de kosten voor de mondzorg lager dan het Europese gemiddelde. Nederlanders zijn tevreden over hun tandarts en beoordelen deze gemiddeld met een 7,9. Ook qua innovatie loopt Nederland voorop en zijn alle wereldwijd beschikbare mondzorgbehandelingen mogelijk in Nederland.

Verkeerde conclusies
Met het kostenonderzoek wil de NZa de tarieven voor de mondzorg in 2014 onderbouwen of herijken. Volgens de ANT is het kostenonderzoek in de huidige opzet hiervoor niet geschikt. Naast bezwaren met betrekking tot validiteit en onvolkomenheid van het onderzoek, wordt volgens de ANT geen rekening gehouden met de snel groeiende diversiteit en complexiteit in het veld van de mondzorg. Dat gaat onherroepelijk leiden tot verkeerde inzichten en slecht onderbouwde, lees verkeerde, conclusies en beleidsmaatregelen. “Door het middelen van gemiddelden brengen eventuele maatregelen op basis van het kostenonderzoek de Nederlandse mondzorg van wereldtop naar grauwe middelmaat in de toekomst. Wie wil er een zes als je een acht kunt krijgen?”, stelt Vaartjes.

Gevolgen
De ANT vreest dat het terugdringen van de mondzorg naar een gemiddelde ook gevolgen zal hebben voor de toegankelijkheid, het maatwerk en het aanbod aan mogelijkheden voor patiënten. Zo zal een deel van de kleinere mondzorgpraktijken op lange termijn moeten sluiten en niet alle behandelingen kunnen nog langer worden aangeboden in Nederland. “Toekomstig beleid op basis van dit onderzoek zal de kwaliteit en toegankelijkheid van de mondzorg in Nederland ondermijnen en is daarom in strijd met waar de ANT voor staat: goede mondzorg en kwaliteit in en rond de tandartspraktijk.”

Toekomstvisie
Voordat ingrijpende maatregelen kunnen worden genomen die de huidige staat van de mondzorg beïnvloeden, pleit de ANT ervoor om eerst een duidelijke en breed gedragen toekomstvisie te ontwikkelen. Een visie die wordt ontwikkeld vanuit de politiek, in samenspraak met marktpartijen en mondzorgprofessionals, die duidelijk maakt wat de patiënt in de toekomst van de tandarts en andere betrokken partijen in de mondzorg kan verwachten. Kortom, een visie die verder gaat dan de huidige politieke opvatting van doelmatigheid en goedkoper is beter.
“Na het invoeren en weer afschaffen van de vrije tarieven is het veel te kort dag om een visie te implementeren. Wij vrezen voor overhaaste maatregelen en beslissingen. De sector heeft behoefte aan rust om samen de toekomst van de mondzorg te bepalen.”

De ANT vraagt de minister van VWS daarom eventuele maatregelen rond het kostenonderzoek op te schorten voor de tijd die nodig is om gezamenlijk met de sector een goed onderbouwde toekomstgerichte visie te ontwikkelen, met belangrijke thema’s als taakherschikking, preventie, jeugdtandzorg en kwaliteit. Inclusief gedegen onderbouwingen van de kosten (gebaseerd op een valide onderzoek); een budget (in relatie tot de basisverzekering) dat doelmatig en beheersbaar is en een tariefsysteem (gereguleerd of vrij) dat zowel recht doet aan de keuzevrijheid van de consument als ook aan de inspanningen en verantwoordelijkheid van alle professionele mondzorgverleners in Nederland.

Lees de ANT-brief aan de NZa

Lees de ANT-brief aan minister Schipper van VWS