Hocuspocuspilatespas, ik wou dat ik een holistische tandarts was. Met de boor als toverstaf de hele mens helen; lichaam en geest. Gaatjesvuller, dokter, zielenknijper en sjamaan ineen. Ik wou dat ik kon toveren!

Maar wat blijkt; ook zonder toverspreuken kan de boor de hele mens helen. Althans, een gezonde mond heeft invloed op de algehele gezondheid en dit geldt ook andersom. Dit is zelfs al aangetoond voor ziektes als diabetes type 2, hart- en vaatziekten en kanker en ook de positieve invloed van een pijnvrije mond en een mooie lach op het geestelijk welbevinden is moeilijk te weerleggen.

We kunnen ons dus gewoon met ons vak bezig houden om holistisch te werken. We hoeven geen arts of psycholoog te worden en we hoeven ons zeker niet te verdiepen in ‘zorg’, waarbij de influencers op social media de specialisten zijn en waar vooral de fabrikanten van de pillen, poeders en andere prullaria beter van worden. Schoenmaker, houdt u bij uw leest!

Toch is het opvallend dat maar enkele tandartsen zich profileren als een genezer van de hele mens. Misschien is de gemiddelde tandarts wars van pretentie of zijn ze al zo trots een eenvoudige  gaatjesvuller te zijn, dat ze al het andere wat we kunnen, liever onbenoemd laten. Bescheidenheid siert de mens.

We zijn dus allemaal holistische tandartsen, al is onze invloed op de algehele gezondheid slechts bijvangst van onze inspanningen in de mond. Ook weten we pas van enkele ziektes dat we er ook echt invloed op hebben, dus misschien is het maar beter om voorlopig niet te koop te lopen met hocus pocus holisme. We kunnen dan wel toveren met onze boor, maar we kennen nog lang niet alle toverspreuken.

Jerry Baas, tandarts
Lees meer blogs

Als je stilstaat bij waarom jij je werk doet als behandelaar in de mondzorg dan zal dat waarschijnlijk zijn omdat je de gezondheid van jouw patiënten wilt bevorderen. We willen niet alleen maar ziekte en klachten oplossen maar ook voorkomen. Daarom beschikken de meeste praktijken niet alleen maar over tandartsen maar ook mondhygiënisten en (paro)preventieassistenten. Met zijn allen kunnen we het doel bereiken, maar bereiken we het doel wel echt? En in welke mate? Is het voldoende om het protocol te volgen of is er meer nodig? In dit blog zoeken we de weg om een duidelijk doel te zetten, deze te meten en te monitoren. Maar we vragen ons ook af of dit echt het antwoord op de vraag geeft of dat we nog iets dieper moeten kijken.

Alles begint bij een startpunt

Heb jij enig idee hoe gezond jouw patiënten zijn? Zijn jouw patiënten er beter aan toe dan in andere praktijken of loop je achterop? Of framen we het nu verkeerd en is het niet zo eenvoudig? Kijk, daar gaan we al. Is jouw praktijk überhaupt te vergelijken met een andere praktijk en is dat eerlijk?

Als ik iets heb geleerd in de afgelopen 25 jaar dat ik praktijken heb mogen beleven dan is het wel dat elke praktijk zijn eigen patiëntenpopulatie heeft die niet te vergelijken is met een andere praktijk. Zelfs niet met die praktijk die misschien wel aan jouw praktijk vastgeplakt zit. Dat komt bijvoorbeeld doordat de praktijk zit ‘opgescheept’ met de patiënten van de vorige eigenaar. Die hebben zich (vrijwillig of onbewust gedwongen) gevoegd naar de praktijkcultuur. Zo kenden we vroeger de typische ziekenfondspraktijk en de praktijk voor particulier verzekerden. En dat ebt nog na in jouw praktijk. Je kunt dit soms herkennen aan de taal die je patiënten gebruiken. Zo spreken patiënten uit de ene praktijk nog over ‘de wolf’ en in de andere praktijk over ‘gouden onlays’. De mate van de mooie term dentalminded-heid kan dus per praktijk enorm verschillen.

Sturen op cijfers

Dus, ik zou willen zeggen: Het gaat er niet om over hoe je goed of slecht je er bij staat, maar ken wel je 0-punt. Pas als je weet wat je getallen nu zijn, kan je gaan inschatten wat een reëel doel is. Je kunt dan bedenken waarmee je tevreden zal zijn en binnen welk termijn. Je hoeft dus geen oordeel te vormen over je data die je kunt verzamelen uit de software. Niks is slecht of goed, het is enkel de startlijn waar vanaf je de wedstrijd aangaat.

Het is wat anders als je cijfers na je inzet de verkeerde kant op hollen. Het is de bedoeling dat als je gaat evalueren je trots kunt uitspreken dat je richting de finish aan het gaan bent. Dus je startpunt is puur een cijfer ter referentie voor in je eigen praktijk, niet meer niet minder.

Probeer niet klakkeloos een vinkje neer te zetten als blijkt dat je op de goede weg zit naar de finishlijn. Het is juist de bedoeling om te bekijken hoe je daar bent gekomen. Wat is de exacte reden van het succes? Welke acties hebben jullie ondernomen dat waarschijnlijk tot dit succes heeft geleid? Pas als je dit in beeld hebt, dan is er sprake van een nuttige evaluatie. Je kunt dan deze actie behouden of nog meer uitwerken.

Ik wil graag benadrukken dat juist de samenwerking tussen tandarts, mondhygiënist en (paro)preventieassistent cruciaal is om cijfers goed te duiden. Want wie trekt welke conclusies? Wordt het beleid afgestemd of blijft het hangen bij losse cijfers zonder gezamenlijke interpretatie?

Welke getallen?

Maar over welke getallen hebben we het dan? Dat ligt in wezen aan je ambitie. Misschien is het te veel gevraagd om meteen alles van stal te halen en wil je alleen de getallen weten van wat je werkelijk op dit moment van belang vindt. Of wat je überhaupt lukt om in beeld te brengen. Want het vergt wel enige handigheid en know-how van software. Een trucje is om aan bepaalde behandelcodes een voorloopcode te plaatsen zodat je het voortaan wel lukt om het uit je software te trekken. Want het moet dus wel terug te vinden zijn. Niet ingevoerd betekent, niet terug te vinden. Een aantal voorbeelden van getallen die interessant kunnen zijn:

• Hoeveel restauraties worden er gelegd per leeftijdscategorie?
• Hoeveel PPS3 hebben we in onze praktijk?
• Naar welke behandelaars gaan de patiënten met PPS3?
• Hoeveel patiënten zitten er in de T-codes?
• Hoeveel T32 zijn er dit jaar (of de afgelopen) jaren gedaan?
• Hoeveel procent bloeding is (in bepaalde tijd) er bij patiënten in de M-codes?
• Hoeveel procent plak is er bij patiënten met M-codes?
• Bij hoeveel volwassen patiënten die bij de preventie-assistent komen, is de bloedingsindex gescoord?
• Hoeveel procent bloeding is er bij de patiënten in de nazorgcodes?
• Hoe diep zijn de pockets bij patiënten met een recente T12 code?
• Hoe diep zijn de pockets bij patiënten met een recente T32 code?
• Hoeveel endo’s zijn er het afgelopen jaar gedaan?
• Hoeveel kronen?
• Hoeveel protheses?
• Hoeveel implantaten?
• Hoeveel extracties?
• Hoeveel van de patiënten met implantaten gaan er naar de mondhygiënist?
• Hoe vaak worden er röntgenfoto’s gemaakt?
• Hoe vaak wordt de anamnese ingevuld?
• Hoeveel Mcodes werden er gedeclareerd ten opzichte van de ingeplande tijd?
• Hoeveel ouderen zijn er dit jaar naar de praktijk gekomen en hoeveel niet?

Een en een is niet altijd twee

Je ziet, je kunt van alles meten. Maar…sommige dingen laten zich moeilijk of slecht meten. Dus we adviseren om je getallen te kennen, maar maak ze niet belangrijker dan ze zijn. Hou ook oog voor hetgeen dat zich niet of moeilijk laat meten.

Het streefgetal kan moeilijkheden opleveren als het niet behaald wordt. Want de verleiding zit erin om dan te bekijken wat er verkeerd is gegaan. Maar misschien is er niks verkeerd gegaan maar juist goed. En dit is een spannend stukje waar je als manager zonder tandheelkundige achtergrond niet uit zal komen. Dit vergt een kritisch dentaal oog. Zo is het logisch dat als je patiëntenpopulatie uit veel ouderen bestaat er sprake zou kunnen zijn van veel spacing, van veel solitaire elementen, patiënten die niet gewend zijn aan regelmatige röntgenfoto’s en deze weigeren en van zeer stabiele gebitten. Allemaal hele goede redenen om die röntgenfoto juist niet te maken. Je snapt dat het uiterst vervelend kan zijn als de behandelaar die het ALARA-principe ter harte neemt, wordt aangesproken op het aantal foto’s. Of neem die mondhygiënist die bij een aantal PPS3 patiënten geen T-codes hanteert en bestraffend zou worden aangesproken terwijl ze dit zorgvuldig heeft afgewogen, omdat er bijvoorbeeld enkel een M3 verdiept was, of deze patiënten nog in een gedragsverandering zitten, niet in het bezit zijn van een fijne motoriek, of er voor gereguleerde afbouw is gekozen of er een endo-paro was.

Complexe casussen

Verder kunnen casussen erg complex zijn. Dan is stilstand of glijdende achteruitgang soms al een hele prestatie. Even een noot qua parodontologie hierbij: in het stellen van de diagnose kunnen sommige casussen hierbij als complex uit de bus komen. Persoonlijk vind ik dit nogal een foute manier. Er wordt dan enkel bekeken hoeveel elementen er nog zijn, hoeveel plak/tandsteen en of er sprake is van roken en diabetes. Terwijl parodontitis zeer duidelijk multicausaal is en er in werkelijkheid zoveel meer factoren kunnen meespelen dan die gevangen (kunnen?) worden binnen deze formuleringen. Het idee dat er dan per definitie een parodontoloog nodig is, kan ook over gediscussieerd worden. Wat mij betreft kan hier gezegd worden dat we tegen de rand van de mogelijkheden van wetenschap oplopen en we meer moeten leunen op wijsheid. Want kan een parodontoloog meer mentale steun geven dan een mondhygiënist? Moeten we iemand die overloopt van het werk, het gezin, het mantelzorgen ook nog een extra reistijd geven naar de parodontoloog?

Wat is kwaliteit?

En zo lopen we zo zachtjes tegen de vraag aan wat goede zorg nu eigenlijk is.

Al eerder werd aangegeven dat niet alles zich in cijfers laat vangen. En misschien zal je nu denken dat een behandelaar die zijn zachte kant kan inzetten en de patiënt het perfect naar het zin maakt toch ook de kwaliteit bepaalt? Zeker, alleen vergeten we een ding. Een tevreden patiënt is nog niet een goed verzorgde patiënt. Uit een patiëntenenquête kan veel gehaald worden, maar veel hiervan is subjectief of nog erger…nog niet eens subjectief. De patiënt heeft regelmatig geen vergelijkingsmateriaal, weet dus ook niet of het beter zou kunnen of hoe heel erg slecht het er dan uit zou zien. En meten we niet juist alleen maar welke verwachtingen een patiënt had en of ze zijn uitgekomen? Een patiënt met lage verwachtingen is niet zo moeilijk tevreden te stellen. Een patiënt die gewend is om op vakantie te gaan in een 5-sterren hotel en champagne bij de kapper te krijgen, is moeilijker tevreden te stellen en je kunt jezelf afvragen of je diegene wel tevreden zou moeten willen stellen.

Welke praktijk je ook meet met een enquête, er komt waarschijnlijk een 8 uit. Bovendien, moeten we af en toe niet soms onvriendelijk zijn? Zeker als je je met gedragsverandering bezigt dan is het voor de patiënt zeker niet altijd even prettig om zichzelf in de spiegel te zien. We hebben vele plichten die nu eenmaal patiëntonvriendelijk zijn. Bijvoorbeeld als je iemand naar huis moet sturen omdat de INR-waarde niet is bepaald of een andere reden waarom behandelen niet verstandig is. Of als iemand moet wachten omdat er een spoedgeval tussendoor kwam. Of als iemand jou heel respectloos behandelt, mag je dan nog een grens stellen of zijn we bang voor een slechte review? Moet alles wijken voor de patiënt en voor kwaliteit? Mag jouw rug naar de knoppen gaan omdat anders de patiënt niet zo lekker ligt? Dan kennen we ook nog het spreekwoord zachte heelmeesters maken stinkende wonden. Want als je elke keer de patiënt maar over de bol aait terwijl het gebit op instorten staat, zal de patiënt je fantastisch vinden maar is je tandheelkunde beroerd.

Natuurwetenschap versus menswetenschap

Onze manieren van meten en handelen binnen de mondzorg die veelvuldig besproken worden op congressen liggen vaak binnen de natuurwetenschap. De natuurwetenschap is objectief, probeert waarnemingen en metingen te doen los van meningen of emoties. Het gebruikt onderzoek in gecontroleerde omstandigheden en zoekt naar wetten en patronen die herhaalbaar (!) zijn. Het ontdekt universele regels die overal gelden. Nou, hier zijn zorgverzekeringen dol op. Je komt vast ook vaak uit met de UPT-codes en vergoedingen, maar vaak ook niet, toch? En dat je dan een aanvraag moet doen op een vast format. Alsof je een mens van A tot Z kunt doormeten en ook nog eens in concrete taal kunt formuleren. Alsof je een mens door een computer kunt halen en er dan een kloppend papiertje uit komt rollen zoals tegenwoordig uit de zij van een serveerster voor de rekening.

Elke behandelaar weet dat elke patiënt anders is en de toekomst niet zo eenvoudig is om te voorspellen. De patiënt heeft passende zorg nodig. De juiste zorg in de juiste stoel. Daar heeft zelfs de politiek het hart van vol.

Binnen de menswetenschap wordt de mens, menselijk gedrag, cultuur, taal, geschiedenis, denken en samenleven onderzocht. Dit raakt het multicausale karakter toch veel meer, zou je zeggen. Het is interpretatief, dat wil zeggen dat het vaak gaat om het begrijpen van betekenissen, overtuigingen en context. Het is dus contextgebonden als in wat waar is in de ene cultuur/tijd is dat niet altijd in de andere. Het is niet altijd meetbaar, maar werkt met interviews, observaties of teksten en dus niet alleen cijfers. De onderzoeker beïnvloedt het proces meer omdat de mens zelf het onderwerp is. Het doel van menswetenschap is begrijpen en interpreteren. Maar het is nu juist de politiek die louter meetbare kwaliteit wil en aanstuurt op vaste kwaliteitsindicatoren.

Bijvoorbeeld: een patiënt met lage bloeding maar ernstig angstig. Het cijfer lijkt goed, maar gezondheidswinst nihil. Of juist een PPS3-patiënt met stabiel maar niet perfect resultaat, waarbij de winst juist zit in gedragsverandering en therapietrouw. En denk ook eens over deze na: Een praktijk met zeer lage bloedingsscores en waar vrijwel iedereen de mondhygiënist of preventieassistenten bezoekt…is dit kwaliteit of is dit overbehandeling?

Speur de afwijking op

Het interessante is dus om niet alleen maar te juichen bij vooruitgang in de cijfers maar ook eens uit te diepen welke patiënten niet zijn meegekomen in het succes.

Dit zijn uitstekende voorbeelden om eens met het hele team te bespreken. Om ook eens professionals te betrekken buiten je praktijk, zoals de huisarts, de logopedist, de diëtist of psycholoog. Bekijk hierin vooral hoeveel de context meespeelt. En wie weet, kom je er achter dat je de politiek / de gemeente nodig hebt om je doel bij sommige patiënten echt te bereiken. Want context gaat ook vaak om omgeving en deze speelt een grote rol in gedragsverandering. Ook zou je je casus op Mondzorgforum kunnen plaatsen als je advies wil van tandartsen, mondhygiënisten of (paro)preventieassistenten van buiten je praktijk.

Conclusie

Dus we willen heel graag grip krijgen en cijfers lijken ons dat te geven. We krijgen het idee dat we dan de controle kunnen pakken en zaken vergelijkbaar kunnen maken. Maar, juist als we kwaliteit willen, zullen we moeten kijken naar de menselijke bejegening, vertrouwen, angstvermindering en mooie gesprekken. Zorg is meer dan een getal.

Een patiënt die zich gehoord voelt en serieus genomen voelt, zie je niet terug in M-declaraties. En wat bij deze specifieke patiënt blijkt te werken, kan bij een andere patiënt totaal het tegenovergestelde opleveren. Een goede mondzorgverlener leest niet alleen het dossier, maar ook de mens achter de mond.

Kwaliteit betekent voor de ene patiënt een stralende lach en voor de andere geen pijn of angst. Als je je kwaliteit wilt leveren, zal je je cijfers wel moeten weten maar deze ook op de juiste manier moeten interpreteren. Het zijn stukjes van een grotere puzzel. Zonder inzicht in de achterliggende omstandigheden, het patiënttype, de behandeldoelen of zelfs de communicatiestijl van de zorgverlener, kunnen cijfers misleiden in plaats van verhelderen. Goede mondzorg betekent dus meer dan scoren op meetbare indicatoren. Het vraagt om klinisch redeneren, empathie, ethiek en het vermogen om cijfers te interpreteren in het licht van het individuele verhaal van de patiënt.

Je moet weten wat je meet, maar vooral begrijpen wat die meting wel en niet zegt.

Goede mondzorg vraagt om een combinatie van harde data én zachte vaardigheden. Alleen door beide te integreren, kunnen we échte gezondheidswinst boeken.

Dit stuk werd mede geïnspireerd door het boek Wijsheid van Paul Verhaeghe

Lieneke Steverink-Jorna, mondhygiënist
Lees meer blogs

Een sluimerende eenzaamheid tijdens het grootste gedeelte van de dag. Alleen zijn samen met de viezigheid en een kritisch en negatief uitpubliek. Een afgesloten hokje. Een isoleercel. Steeds maar hetzelfde. Opnieuw en opnieuw en opnieuw en opnieuw. Op de radio hoor je: “I Say a Little Prayer” met later in de middag het nummer “Think”, Van wie zijn die nummers ook alweer? Je eigen gedachten houden je gezelschap. Leuk joh.

Wat doe je de hele dag? Nou, alles wat met het opruimen van smerige rotzooi te maken heeft. Een soort vuilnisman. Of afwasser in een restaurant waar alles met vis, knoflook en Franse kaas bereid wordt. Of schoonmaker in zorginstellingen waar demente ouderen met hun doorligplekken vastplakken aan de lakens en de diarree van eergisteren. En dan dierenartsen. Die hebben in hoge mate last van depressieve gedachten en plegen vaak zelfmoord.

Maar… dit is allemaal eigenlijk illustratief voor één soort werk… Even een raadsel: Wat is het toppunt van viezigheid? De vuilnisbelt. Haha, maar wie hangt er de hele dag boven de vuilnisbelt? De mondhygiënist. Wie moet dat schoon maken met gebogen rug? De mondhygiënist. En wie moet de hele dag een innemende vriendelijke en liefst ook nog mooie glimlach opzetten? De mondhygiënist. Jazeker, want anders is ze direct een akelige heks. Heksen bestaan alleen in sprookjes. En in sprookjes moet je geloven. Anders werken ze niet.

Dus lachend zeg je: “Knibbel knabbel knuisje, kan ik je mond uitknijpen? Het ruikt als een puistje.” En de betweterige mond van de patiënt antwoordt:  “De wind, de wind dat hemelse kind.” (want dat zeggen Hans en Grietje) ‘Wind?’ denk je bij jezelf, ‘die winden van m’n vent onder de dekens stinken nog niet zo erg als die bek van jou. Jezus Christus, wat een paardenmest. Wat een bedorven moerasgeur. Onzichtbaar, maar oh zo ranzig. Zuurstof arme zwavellucht. Bah. Bezwete sokken die twee weken vacuüm verpakt zijn gebleven. Gadverdamme. Dit wil ik niet ruiken.’ De scherp zurige babypoepgeur wanneer je lucht blaast tussen die vla kleurige 25 en de dof wit met donker grijs metalen 26. Tot overmaat van ramp blaas je daarmee nog een gelig wit stukje etensrest weg. Dicht gaat de mond. Godzijdank, denk je, dat wordt doorgeslikt. Echter, ineens komt de tong tussen de lippen door. Met daarbovenop een beige verfrommeld kipstukje. Heel blij wordt je aangekeken. Met de houding: ‘toe maar, ik help je wel even’. En je wil het niet zeggen, maar onvrijwillig zeg je toch: “Dank je.” Terwijl je buikspieren zich heel kort om je maaginhoud aanspannen, neem je het klontje weg met je spiegeltje. Maar er wordt alweer gedirigeerd. Gebiedend gewezen. Grote ogen met de mond open. Achter in de keel wordt de boodschap kracht bij gezet door een rochelend geluid alsof er een buitenboordmotor aan wordt gezet. ‘Hej jij, zuig eens op’ is de boodschap. ‘Ik heb 100 liter water en speeksel in mijn keel en ik verdrink als jij dit niet snel doet.’ Gedienstig zet jij de plastic slurf in de beerput met het kleine beetje lichaamsvocht. Je hoort “Chain of Fools” als je aan het laatste spalkje van de dag begint. Je zakt nog iets verder ineen op je krukje. En dan moet je eigenlijk nog over het stoken beginnen. Stoken. Stoken in je eigen relatie als mondhygiënist met de patiënt zeker. Want beter wordt het niet. En hoe vaker je er over begint. Des te geërgerder word je aangekeken. En jij die nog steeds de mooiste glimlach acteert terwijl de patiënt zijn afkering spuwt: “Ik heb hier dus helemaal geen zin in.” Jij glimlacht stralend. “Ik móest naar de mondhygiënist.” Jij glimlacht als een zon tussen de wolken. “Ik haat dit, maar het is niet persoonlijk hoor.” Jij glimlacht met je mond en kijkt met ogen als onweer.

Je moet wel sterk in je schoenen staan om je leven lang als mondhygiënist te kunnen blijven werken. Alles is relatief. En juist daarom dus: wordt geen mondhygiënist. Doe het niet. Wordt vrachtwagenchauffeur. Dan kan je lekker de hele dag tegen je medeweggebruikers schelden. Of relatietherapeut, lekker stoken. Of de vreugde gevende kapper of gelukkige bloemist. Maar geen mondhygiënist. Doe het niet. Nu het nog kan.

Haal je echter als werkzaam mondhygiënist dankbaarheid in plaats van ondankbaarheid uit je baan? Vind je het levendig, in plaats van geestdodend? Is het comfortabel, in plaats van zwaar? Ja? Dan verdient dat RESPECT. En de muziek van Aretha Franklin.

Bram Koolstra, tandarts
Lees meer blogs

Petje op, wij behandelen patiënten of, petje af, we behandelen cliënten. Petje op toch, want cliënten klinkt zo commercieel! We zijn toch geen winkeliers of stiekem toch wel? Wat is het verschil eigenlijk tussen patiënten en cliënten?

‘Patiënten zijn zorgbehoevend en worden daarvoor behandeld (petje op) en cliënten in de zorg krijgen een behandeling die niet gericht is op genezing van een aandoening of ziekte (petje af).’ Cariës en ontsteking (gingivitis, parodontitis, enzovoort met -itis) zijn volgens mij de enige echte ziektes in ons vak, maar als je niet goed kunt kauwen, lachen of praten levert dat ook een zorgvraag op. Aan patiënten geen tekort dus.

Toch zijn er tegenwoordig praktijken waar misschien wel de helft van de omzet wordt gemaakt met preventieve mondzorg bij cliënten, die dus niet zorgbehoevend zijn. Voorkomen is namelijk beter dan genezen en een goed verdienmodel bovendien. Bijna al mijn cliënten gaan in ieder geval regelmatig naar de mondhygiënist of preventie assistent of er nou een tandvlees ziekte is of niet en met als steeds weer terugkerende onderdeel: de mondhygiëne-instructie. Net zolang, totdat er niets meer te verbeteren valt, ze er gek van worden en gaan klagen over betutteling. Doel bereikt.

Er zijn ook praktijken die onder preventieve tandheelkunde nog iets anders verstaan. Daar worden ‘gezonde’ vullingen en kronen vervangen voor nieuwe, mooiere en duurdere exemplaren. Dit is ook een uitstekend verdienmodel, maar levert geen gezondheidswinst op en soms zelfs (weefsel-)verlies. De (onwetende) cliënten worden hier weliswaar niet betutteld, maar wel ingepakt door een als tandarts vermomde winkelier.

Echte preventie zorgt gelukkig wel voor gezondere monden, maar helaas wordt deze winst steeds meer gecompenseerd  door de toegenomen functionele en esthetische wensen van de patiënten. Dus hoe commercieel sommige mondzorgverleners  ook zijn en (preventieve) zorg verkopen aan gezonde cliënten, aan echte patiënten valt nooit te ontkomen.

Mijn antwoord op de vraag (Petje op; wij behandelen patiënten of Petje af; we behandelen cliënten.) is dan ook: ik reken beide goed.

Jerry Baas, tandarts

Lees meer blogs

Ik keek in zijn kaart. Normaal gesproken belt hij zelf altijd om een afspraak met mij in te plannen, maar nu zag ik dat het al enige tijd geleden was. Ik besloot hem te bellen. Met een zachte stem nam hij op. ‘Oh… je bent mij niet vergeten’ zei hij.

‘Natuurlijk ben ik u niet vergeten. Hoe gaat het met u?’ ‘Niet zo goed’ zei hij, ‘mijn tijd is gekomen.’ Morgen zal hij komen te overlijden.

Hij vond het fijn om mij nog even te kunnen spreken. ‘Vindt u het fijn als ik zo nog even bij u langskom? Dan kunnen we nog even waardig afscheid nemen.’ Dat vond hij heel fijn.

Ik stapte gelijk in de auto en meneer had geregeld dat hij voor de laatste keer aangekleed en wel nog op de stoel voor het raam kon zitten om zo nog even wat laatste woorden met mij te wisselen. Met een lach en een traan namen we afscheid van elkaar.
–
Er kwam een berichtje binnen. Een groepsapp uitnodiging.

Ik was toegevoegd bij een familie-, vrienden- en burenapp van een patiënt. Haar man, ook een patiënt van mij, lag op sterven.

Via de app werden wij op de hoogte gehouden. Ik kwam al jaren bij hun aan huis omdat mevrouw niet meer de deur uit kon. Na het overlijden van haar man had zij besloten dat ook zij niet verder wilde leven en een week later overleed zij.

Bijzonder om zo via de app betrokken te mogen zijn bij de laatste dagen van dit echtpaar.
–
Vorige week kreeg ik een ingesproken berichtje via de app. Zijn laatste dagen waren geteld en hij wilde mij nog even laten weten dat hij in het hospice lag en bedankte mij voor alle mooie gesprekken die we hadden gehad.

Ik bedankte hem voor zijn mooie woorden, zijn vertrouwen en onze mooie waardevolle gesprekken.

Dit zijn misschien niet de meest opgetogen verhalen van een mondhygiënist maar ze maken mij wel dankbaar voor de relaties die ik op mag bouwen.

Wat een prachtig beroep hebben we toch.

Misschien vinden sommigen het vak soms wat eentonig maar wanneer je echt een relatie opbouwt met de patiënt en verder kijkt dan alleen maar de mond, dan mag je genieten van de veelkleurigheid van de patiënten, de mooie maar soms ook verdrietige verhalen, een luisterend oor zijn maar ook zelf leren van de verhalen die we horen.

Dan trek je soms meer tijd uit voor een behandeling omdat je weet dat je wat meer kletst, ook al krijg je dat niet uitbetaald.

Maar pfff…. Wat verrijkt je dit op een andere manier!

Ik voel mij een dankbare mondhygiënist die haar vak nu 25 jaar uitoefent en hoop dat er nog vele jaren bij komen.

Jet Visscher, mondhygiënist
Lees meer blogs

Handig hoor, al die uitzendbureaus in de mondzorg. Handig voor de werkzoekenden, want eigen initiatief is niet meer nodig, maar ook voor mij als praktijkhouder. Ik zoek, zij vinden. Waar ik ook naar op zoek zou zijn, zij hebben het in de aanbieding; tandartsassistenten die alles kunnen en gedaan hebben (voorbehouden of niet), ZZP-mondhygiënisten die veel meer omzetten dan de gemiddelde tandarts en daar dan slechts 60% van willen opstrijken of one-man-army-tandartsen die op 3 kamers werken en zo single-handedly je omzet verdubbelen en tegelijkertijd het tandartstekort oplossen, mocht daar behoefte aan zijn. Alle smaken hebben ze, om van te watertanden.

Zelf had ik helaas een iets minder goede ervaring met de mondzorgbaan-bemiddelaars, al is het n=1, dus u kunt het direct weer vergeten. Toen ik één keer echt omhoog zat en dringend assistentie nodig had, nam ik maar eens contact op met één van de vele bemiddelingsbureaus. Ondanks de dagelijkse e-mails met het aanbod van de meest fantastische kandidaten, had ik ze tot dan toe altijd links laten liggen, want ik regelde het zelf wel. Wellicht tegen beter weten in.

Weldra kwamen ze op de proppen met een zeer ervaren (want zeer oude) tandartsassistente. Ze was handig aan de stoel, maar onhandig met computers (voordat alleen nog maar de patiëntenkaart op het scherm stond, waren we tien minuten verder). Daarnaast had ze ook nog irreële salariseisen voor wat ze kon en was ze niet inzetbaar voor het aantal uren wat ik had aangevraagd. N=1=exit en dat scheelde ook weer bemiddelingskosten, want ‘no cure, no pay’.

Handig was voor mij toch niet zo handig en onnodig bovendien, want met personeel ronselen heb ik meestal niet zo’n moeite. Mijn meeste sollicitanten komen namelijk via het netwerk van de al bij mij werkzame tandartsen, mondhygiënisten en ook via de studenten mondzorgkunde en tandheelkunde die bij mij in de avond werken. Soms lukt het dan toch niet om een tandarts te vinden en dan is er altijd nog de vacaturebank van de ‘good old’ KNMT. (Heeft de NVM eigenlijk ook een vacaturebank?).

Wat misschien wel heel onhandig van mij is, is dat ik voor nieuwe tandartsassistenten een voorkeur heb voor kandidaten die het vak nog moeten leren. Dat heeft wel als voordeel dat er altijd heel veel reacties op mijn leerbaan-vacatures (op Indeed) zijn, want ook een vooropleiding van meer dan VMBO vraag ik niet. De selectieprocedure moet ik dan als niet-HRM-professional natuurlijk zelf doen, maar dan is de kans wel groter dat de gekozen kandidaat beter bij jou en je praktijk past.

Mijn ervaring is inmiddels, dat de aangenomen talenten het vak in de praktijk, ondersteund door een online cursus, snel leren en binnen een maand kunnen meedraaien aan de stoel en achter de receptie. Als je iemand een kans geeft, wordt je vertrouwen niet snel geschaad. Ze hebben dan wel geen ‘branche-erkende’ (wie bepaalt dat eigenlijk?) opleiding gedaan, maar dat is volgens mij ook helemaal niet nodig of wettelijk verplicht. Het ABC-kwaliteitskeurmerk wat de KNMT nu weer heeft bedacht, is wat dat betreft, net als de KRT, een wassen neus.

Nog steeds lees ik met veel belangstelling het aanbod van de baanbemiddelaars in de vele e-mailbrieven die voorbij komen en verwonder ik me vaak over het aanbod en hoe ze al deze topkandidaten steeds weer weten te vinden. Hier zullen vast veel tandartspraktijken dankbaar gebruik van maken en zodoende de bemiddelaars vorstelijk belonen voor hun goede werk. Handig hoor, al die uitzendbureaus in de mondzorg.

Jerry Baas, tandarts
Lees meer blogs