Recent afgestudeerde tandartsen zijn bijzonder tevreden met hun functie. Dat blijkt uit onderzoek van Vacatures.nl op basis van gevens van Elsevier. Afgestudeerden van de opleiding Tandheelkunde geven hun functie gemiddeld een 8,5, waar het gemiddelde van wo-opleidingen op 7,5 ligt.

Positie op de arbeidsmarkt

Niet alleen over hun baan zelf, ook over de aansluiting op de arbeidsmarkt zijn de startende tandartsen relatief tevreden. Ze beoordelen deze aansluiting gemiddeld met een 7,8 (tegenover een 6,8 voor de gemiddelde wo-opleiding). Daarnaast zijn tandartsen minder dan gemiddeld op zoek naar ander werk. Slechts 6% geeft anderhalf jaar na afstuderen aan op zoek te zijn naar ander werk, waar dit voor de gemiddelde universitaire studie 22% is.

Gunstige perspectieven

Ook wat betreft de kansen om snel een baan te vinden scoort de opleiding Tandheelkunde goed. Een afgestudeerde tandheelkundige stuurt gemiddeld acht sollicitatiebrieven voordat hij een baan vindt, terwijl dit er voor de gemiddelde wo-opleiding ruim negentien zijn. Het rendement van deze brieven ligt ook nog eens een stuk hoger: de gemiddelde werkzoekende tandarts voert 5,3 sollicitatiegesprekken, terwijl het gemiddelde van alle universitaire studies op 4,6 ligt. De gemiddelde tandarts heeft na zijn afstuderen iets meer dan zes maanden nodig om een baan te vinden.

Toelichting op het onderzoek

Het onderzoek is gebaseerd op het Elsevier-rapport “Beste Banen 2015”.

Bent u succesvol als mondzorgprofessional? Wat is succesvol zijn en hoe bereikt u dit? Een interview met psycholoog Erik Ranzijn, tandarts Ria van der Meer, vrijgevestigde mondhygiënist Bronwyn Brouwer, en Yvonne van Vugt-Kort, vitaliteitstherapeut en mondhygiënist.

Wat is succesvol zijn en hoe bereikt u dit? Op LinkedIn werd ik zelf door iemand ‘succesvol’ genoemd. Alhoewel dit als compliment werd bedoeld, werd ik in verwarring gebracht. Eigenlijk had ik er nooit bij stilgestaan, het was geen doel op zich voor mij. Zo werd mijn nieuwsgierigheid gewekt naar het fenomeen ‘succes’ en vroeg ik mijzelf af hoe mijn collega’s dit beleefde.

Ik hield interviews met psycholoog Erik Ranzijn en collega’s Ria van der Meer, eerder tandartsassistent en nu opgeklommen tot tandarts, Bronwyn Brouwer, vrijgevestigde mondhygiënist en Yvonne van Vugt-Kort, vitaliteitstherapeut en mondhygiënist. Van Vugt verzorgt minicursussen over het verhogen van geluksgevoel en succes.

Betekenis ‘succesvol zijn’ verandert met de tijd
Tijdens het interview met Brouwer werd meteen duidelijk dat succesvol zijn niet alleen met geld te maken heeft. “Ik heb gemerkt dat ik werken niet erg vind, als ik maar voor fijne mensen werk. Ik hou van mensen dus de meeste van mijn klanten zijn iets meer dan dat. Ik vind het heel jammer als collega’s werk zien als een soort geldmachine in plaats van plezier in het contact met mensen.” Brouwer is sinds 2006 ongehuwd en heeft een zoon van 14 jaar oud. In 2007 behaalde ze haar diploma tot mondhygiënist wat haar aardig wat doorzettingsvermogen heeft gekost. Met haar net behaalde diploma huurde ze een praktijkkamer van een tandarts in Amsterdam. In 2008 opende ze haar eigen praktijk in Diemen en in 2010 had ze daar voldoende klanten om de praktijkkamer in Amsterdam op te zeggen. Hier werkt ze inmiddels samen met een mondhygiënist in opleiding. In 2012 heeft ze een praktijk in Apeldoorn overgenomen om in 2013 weer door te verkopen. Ze vindt zichzelf inmiddels redelijk succesvol: “Een beetje. Ik heb in een korte tijd een moderne praktijk met een stabiel klantenbestand opgebouwd. Sinds de verkoop van de praktijk in Apeldoorn, heb ik gelukkig meer tijd om met mijn zoon door te brengen. Zonder zijn zelfstandige karakter zouden een hoop van mijn uitdagingen niet mogelijk zijn geweest. Hij heeft dan ook wel af en toe de prijs betaald voor mijn succes. Ik ben dus minder succesvol als ouder!”

Het is haar doel geweest om succesvol te worden, maar de betekenis van succesvol zijn is voor haar in de loop der tijd veranderd: “Vroeger wilde ik een keten van mondzorgpraktijken. Dat is niet gelukt, maar desondanks wil ik nog steeds meer en vooral alles. Ik vind het namelijk lekker om niet fulltime aan de stoel te zitten, dit geeft mij wat meer tijd om andere dingen te ondernemen.”

Brouwer wil nu zakelijk succesvol zijn zonder dat dit ten koste gaat van haar gezin: “Succesvol zijn lukt niet zonder concessies te doen, maar in plaats van deze concessie uit mijn gezin te halen probeer ik nu partners in crime te vinden zodat de workload verdeeld kan worden.”

Tip
Haar tip voor collega’s: “Maak er een uitdaging van om mensen minimaal pijn te doen en toch goed werk af te leveren. Een behandeling mag ook een paar minuten langer duren. Succes is ook een goed gevoel achterlaten bij de klanten.”

Geluk en ontspanning
Van Vugt-Kort beaamt dat succesvol zijn voor iedereen weer anders is. Het is mogelijk om op verschillende gebieden succesvol te zijn. Zelf wil ze succesvol zijn in haar werk en binnen haar gezin. “Succesvol zijn op werkgebied betekent voor mij dat ik kwaliteit lever en dat ik iets kan bijdragen aan de gezondheid, kennis en ontwikkeling van anderen. Succesvol zijn is voor mij gelukkig zijn. Ik word er gelukkig van als ik het gevoel heb succesvol te zijn. Het gevoel succesvol te zijn, krijg ik door positieve reacties van anderen en door mensen die ik kan helpen aan bepaalde informatie, een behandeling of begeleiding. Eigenlijk wil ik net iets anders of meer te bieden hebben dan anderen.”

De geïnterviewden voelen allen toch wat schroom als ze praten over zichzelf binnen dit onderwerp. Het voelt al snel als opscheppen en arrogantie. Dit geeft van Vugt-Kort ook aan: “Over jezelf zeggen dat je succesvol bent, vind ik een beetje raar. Ik hoop wel succesvol te worden door alle energie die ik in mijn werk en gezin steek. Door mezelf te blijven ontwikkelen voel ik me succesvol.” Van Vugt-Kort vervolgt: “Zoals ik al eerder zei, nog een heel belangrijk onderdeel van succesvol zijn voor mij, is mijn gezin. Ik wil mijn dochter een liefdevolle en veilige omgeving kunnen bieden. Ik hoop dat mijn dochter later kan zeggen dat ze een fijne jeugd heeft gehad.”

Als vitaliteitstherapeut weet van Vugt-Kort wat meer over de gevolgen van succesvol willen zijn: “Stress hebben we nodig om iets te bereiken in het leven. Te veel stress werkt helaas averechts en eindigt soms in ziekte. Een streven naar succes kan te veel stress opleveren waardoor je je doel niet zal bereiken. Een juiste balans is erg belangrijk. Dus voldoende ontspannen en de dingen af en toe even loslaten. Brouwer haakt hier op in: “Onvoldoende ontspanning heeft mij heel veel stress opgeleverd. Mijn les is dat ik niet meer alles alleen wil doen. Ik ben nu dus op zoek naar een partner. Samenwerken zal ik moeten leren, maar het lijkt mij beter dan wat ik voorheen gedaan heb; werken, werken, werken.” Toch is het hebben van een uitdaging belangrijk om het gevoel te krijgen succesvol te zijn of te worden. Van Vugt-Kort: “Het moet wel een uitdaging zijn die men onder controle heeft. Ik zal zelf waarschijnlijk nooit ‘klaar’ zijn en zal blijven zoeken naar nieuwe uitdagingen.”

Tip
Ook van Vugt-Kort wil haar collega’s graag een advies geven: “Mijn tip voor alle collega’s gaat eigenlijk meer over geluk. 40% van je geluk heb je namelijk zelf in de hand. Er bestaat een ABC van geluk: De A staat voor autonomie, de B voor binding en de C voor competentie. Vooral de A en de C zijn belangrijk om in een bepaalde flow te komen en mensen het gevoel te geven dat ze succesvol zijn. Hoe kan u hieraan werken? Doe dingen die u belangrijk vindt en waar u goed in bent. Zorg voor een doel met subdoelen die haalbaar zijn.“

Relatie met patiënten draagt bij aan het gevoel succesvol te zijn
De ambitieuze Ria Van der Meer behaalde eerst haar diploma tandartsassistent. “Mijn plan was verder te gaan als mondhygiënist, maar ik werd uitgeloot. Ik ben toen als assistent aan het werk gegaan. Door privéomstandigheden besloot ik op mijn 27ste toch de opleiding voor mondhygiënist te gaan doen. Tijdens mijn fulltimebaan als tandartsassistent dook ik ’s avonds de boeken in. In twee jaar tijd behaalde ik de colloqium doctum in de vakken natuurkunde, scheikunde en biologie. Uiteindelijk werd ik ingeloot voor tandheelkunde in 2002 en studeerde ik in 2007 af als tandarts.” Haar doel is altijd geweest om een eigen praktijk te beginnen. Op haar website is ze heel open over haar privésituatie: “Als tandarts en als persoon ben ik erg open, dit omdat het gewoon in mijn aard zit. Mijn visie is dat wanneer je open bent, je minder afstand creëert waardoor mensen zich op hun gemak voelen. Het behandelen van angstige volwassenen en kinderen, is een van mijn passies. Het is voor mij en mijn team een uitdaging om angstige volwassenen en kinderen toch op een gewone manier te kunnen behandelen.” Van der Meer heeft een duidelijk missie, ze is erg preventief gericht: “We hebben individuele zorg hoog in het vaandel staan. Er wordt dan ook veel aandacht besteed aan voorlichting, waaronder ook op scholen en door het gehele team.” Van der Meer gaf als een van de eerste een reactie op mijn oproep wie wat zou willen vertellen over succesvol zijn. Ze twitterde: “Binnen anderhalf jaar hebben we 900 nieuwe inschrijvingen gehad!”

Succesvol
Ook voor Van der Meer is het financiële aspect niet het belangrijkste: “Mijn praktijk is succesvol als het financieel goed gaat, maar bovenal als ik na een dag werken terug kan kijken op een gezellige dag met mijn team en als ik terug kan denken aan fijne gesprekken en behandelingen. De positieve reacties van vele patiënten geven ons een goed gevoel over ons werk. De toestroom van nieuwe patiënten via mond-tot-mond- reclame gaat dan ook snel.” Ook Van der Meer heeft een periode met stress doorgemaakt, maar wist hier een positieve draai aan te geven: “Na mijn afstuderen werkte ik in een pand met nog 2 tandartsen(praktijken). In de nacht van 1 op 2 oktober 2012 is de praktijk afgebrand. Een hectische periode brak aan. We gingen op zoek naar een nieuw (tijdelijk) onderkomen. De praktijken werden toen noodgedwongen opgesplitst. Binnen drie weken hadden we al een nieuw onderkomen ingericht. Dit lukte vooral door de hulp en inzet van mijn team en hun partners, geweldig!”

Leidinggeven
Voor Van der Meer blijven er ook nog steeds uitdagingen ontstaan, maar ook zij schakelt hiervoor, net als Brouwer, hulp in. “Het moeilijkste voor mij is het leidinggeven aan mijn team. Dit is iets waar we in de opleiding weinig over meegekregen hebben. Hiervoor heb ik nu een coach die mij en mijn team een aantal middagen komt helpen op dit gebied.”

Tips
Van der Meer heeft ook een aantal tips: “Laagdrempeligheid is belangrijk om patiënten zich op hun gemak te laten voelen. Dit gaat bij ons in de praktijk vanzelf, een soort aangeboren talent. Blijf altijd dicht bij jezelf en probeer in de schoenen van de patiënt te gaan staan om er achter te komen hoe zij erover denken. Niet iedereen kan een dure behandeling betalen, soms is het leuk om samen naar een goedkopere, maar zeker niet slechtere oplossing, te zoeken. Wie veel tijd en aandacht aan zijn patiënten besteedt, zal zeker succesvol zijn.”

Succes ervaren verschilt per persoon
Aan Ranzijn vroeg ik: “Wanneer ben je succesvol?” “Dit is zeer individueel. De een vindt zichzelf succesvol bij het behalen van grote commerciële successen, terwijl anderen bij een goede ‘work-life-balance’ het zelfde gevoel hebben. Volgens mij definieert iedereen zijn eigen succes. Men is succesvol als de vastgestelde doelen zijn bereikt. Nadal is succesvol als hij Roland Garros wint, ik ben succesvol als ik ergens in de middenmoot van de clubkampioenschappen eindig. Als ik mezelf tot doel stel clubkampioen te worden, weet ik zeker dat ik zal falen en dus niet succesvol zal zijn. Mijn doelen moeten dus ook nog eens realistisch zijn.

Het is belangrijk om succesvol te zijn omdat men hier een belangrijk deel van eigenwaarde uit haalt. Echter als u uw eigenwaarde teveel gaat baseren op de al dan niet feitelijke waardering door anderen dan gaat het succesvol willen zijn tegen uzelf in werken. Als men dan ook nog, onder invloed van de omgeving, de doelen gaat aanpassen, bestaat het risico dat de doelen onrealistisch worden. Het kan natuurlijk ook zo zijn dat de successen de realiteitszin gaan beïnvloeden. Men denkt steeds meer aan te kunnen. Hiervan hebben we in de wereldgeschiedenis voldoende voorbeelden gezien, maar ik kom het in mijn praktijk ook tegen. Recent nog. Een manager die uitstekend een middelgrote afdeling van een organisatie kon leiden, vond dat hij wel méér aankon. Hij wist directeur van een zorginstelling te worden, maar dit was boven zijn competenties. Dit pakte verkeerd uit, zowel voor hem, als voor de organisatie.”

Genieten en op de lauweren gaan zitten als men eenmaal succesvol is, is dat aan te raden? “Uiteraard! Dat moet u lekker helemaal zelf weten, als anderen er maar geen last van hebben dat u een stapje terugdoet. En tot die tijd: stel realistische doelen en tussendoelen op.”

Interview door Lieneke Steverink-Jorna, mondhygiënist

Studenten tandheelkunde komen bijna zeker aan de baan waarvoor ze zijn opgeleid. Voor het merendeel van de studenten met een andere opleiding zal het tot 2018 moeilijk zijn om een baan te vinden. Dit blijkt uit de Keuzegids Universiteiten 2015. 

Bijzonder goede kansen
De afgelopen 30 jaar is de situatie niet zo matig geweest als nu en is de arbeidsmarkt verslechterd voor jonge mensen. Alleen de opleidingen tandheelkunde, elektrotechniek, werktuigbouwkunde en theologie bieden nog een bijzonder goede kans op een baan. Studenten Informatica en Civiele techniek maken ook nog een goede kans op een baan.

Salaris
De goede baanvooruitzichten voor tandartsen hebben zijn weerslag in het salaris dat zij gaan verdienen. Startende tandartsen verdienen volgens de Keuzegids € 4.750 per maand en hebben daarmee het hoogste salaris van alle starters. Op de tweede plaats komen fiscaal juristen met een startsalaris van € 3245, gevolgd door artsen met een salaris van € 3185.

Tandarts en mondhygiënist zijn twee van de beste banen voor 2014 volgens een Amerikaanse ranglijst. Tandarts staat op de derde plaats en mondhygiënist op de tiende plaats in de lijst, meldt Dr Bicuspid.

In de lijst staan banen gerangschikt op onder andere salaris, baanzekerheid en doorgroeimogelijkheden. Ook de hoeveelheid stress woog mee.

Banen in de zorg
In de top 100 staan vooral veel banen in de zorg. Van alle banen in zorg staat tandarts op één en mondhygiënist op nummer zeven.

Groei
Verwacht wordt dat het aantal Amerikaanse mondhygiënisten tot 2022 met een derde zal toenemen ten opzichte van 2012. Ook het aantal Amerikaanse tandartsen zal waarschijnlijk stijgen door ongeveer 23.000 nieuwe banen in de komende 8 jaar.

Bron:
Dr. Bicuspid

Regelmatig worden de capaciteiten van de mondhygiënist onderschat of juist overschat, Welke gevolgen dat heeft voor de loopbaan, onderzocht Katarina Jerkovic-Cosic.

Onder- of overschatting kan leiden tot ontevredenheid op het werk. De werknemer kan een andere baan zoeken, zich erbij neerleggen, de ontevredenheid compenseren met iets anders of juist in gesprek gaan hierover Maar welke beslissing neemt men nu wanneer? En waar ligt de grens? Jerkovic sprak erover op het lustrumcongres van de NVM.

Rolconflict
Over het algemeen zijn mondhygiënisten behoorlijk tevreden over hun baan, stelt Jerkovic. Dat geldt in mindere mate voor mondhygiënisten met een vierjarige opleiding. Dit komt door een rolconflict, waarbij spanning ontstaat tussen willen, kunnen en moeten. Het schijnt tandartsen niet geheel duidelijk te zijn wat een mondhygiënist wel en niet aankan. Het maken van een behandelplan nemen zij de mondhygiënist vaak uit handen.

Regisseur
De verwachtingen van de net afgestudeerde mondhygiënisten zijn hoog, maar zij komen soms bedrogen uit. En dan is het kiezen…Niet voor niks werken veel mondhygiënisten in verschillende praktijken of hebben er nog een andere tandheelkundige baan naast. Dit doen ze in de hoop daar wel te vinden waarnaar ze op zoek zijn: een match tussen willen, kunnen en daadwerkelijk hiervoor de ruimte krijgen. De mondhygiënist is regisseur van de eigen beroepsuitoefening en loopbaan, meent Jerkovic. “Neem dus je eigen verantwoordelijkheid en ga het gesprek aan met je werkgever.”

Verwarring
Soms is het lastig om te weten hoe je nu er precies tegenover staat. Jeroen Craandijk adviseert op het NVM Lustrumcongres: “Een raadgeving voor het goede leven kan ik niet geven. Maar bekijk het euvel volgens de Socratische methode van alle kanten en stel jezelf en de ander net zolang vragen tot je in totale verwarring bent. Wat je dacht te weten blijkt dan niet zo te zijn. Pas dan kom je tot ware inzichten. Dan kun je kritisch zijn en verantwoording afleggen.” Uit de eigen emotie stappen is essentieel in deze fase van de ethische reflectie en discussie. “Daarna ga je de argumenten wegen”, vervolgt Craandijk. “Welke argumenten hebben voorrang en welke niet? Wat ga je doen? Accepteren, een compromis sluiten of toch weggaan? Als men voor het compromis gaat, dan is het handig om een proeftijd af te spreken. Houdt de werkgever zich aan de afspraken? Voelt het goed aan?”

Soms is het onvermijdelijk om de praktijk te verlaten. Er is dan een impasse tussen werkgever en werknemer. Maar voordat het zover komt, kan ook nog de hulp worden ingeschakeld worden van een derde partij. Zo blijf je uiteindelijk de regisseur van je eigen beroepsuitoefening.

Mr.drs. J. (Jeroen) Craandijk studeerde tandheelkunde, rechten en wijsbegeerte. Specialiseerde zich in de parodontologie en implantologie. Zijn aandachtsgebieden zijn de verhouding mens en techniek, rechtvaardige zorgverdeling, en de immuno biologie van parodontitis.

Dr. K. (Katarina) Jerkovic-Cosic is mondhygiënist en gepromoveerd aan de faculteit Economie en Bedrijfskunde van de Universiteit Groningen met het proefschrift: “The relation between profession development and job (re)design: The case of dental hygiene in the Netherlands”.

Verslag door Lieneke Steverink-Jorna, mondhygiënist, voor dental INFO van het NVM Lustrumcongres

Een kaakchirurg die begin dit jaar zijn werk bij de MC groep kwijt raakte, vechtte dit aan bij de rechter. De voorzitter van de maatschap waarin de 62-jarige kaakchirurg werkte, wil hem niet meer terug zien. Dit meldt de Stentor.

Kritiek
De kaakchirurg werkte sinds vorig jaar als waarnemer op de poli in Dronten en in de ziekenhuizen in Lelystad en Emmeloord.
De maatschap was bij de start positief over het werk van de kaakchirurg maar gaandeweg groeide de kritiek op hem. Hij zou het niet zo nauw nemen met de hygiëne en zijn werk op ongebruikelijke tijdstippen hebben afgebroken. Ook zou hij onterecht de titel van ‘professor’ voeren en zijn werk in Nederlandse ziekenhuizen op zijn cv hebben weggelaten.

Klachten
De kaakchirurg weigerde mee te werken aan de afhandeling van klachten tegen hem van enkele patiënten. Dit vindt de maatschap het meest kwalijk. ‘We hadden een zeer goede naam in Dronten, maar vanwege de manier waarop hij patiënten en tandartsen bejegende, wilden verwijzers geen patiënten meer sturen.’, zei de maatschapsvoorzitter in een interview met de Stentor.

Verweer
De chirurg gaf de rechter als argument aan dat hij hard gewerkt had voor de maatschap. Hij stelde bovendien dat hij een dienstverband zou hebben dat niet zomaar opgezegd kon worden. Volgens de Stentor is nergens vastgelegd dat de chirurg in loondienst is bij de maatschap. Op 25 oktober is de uitspraak van de kantonrechter.

Artsen die na het bereiken van de pensioenleeftijd willen doorwerken, lopen tegen allerlei problemen aan. Ruim honderd artsen, afgestudeerd te Nijmegen in de eerste helft van de jaren zeventig, bogen zich onlangs op het symposium “Doktersloopbaan: uitdaging of keurslijf” over deze problemen, die ze aan den lijve ondervinden. Werkgevers zijn lang niet altijd bereid een nieuwe arbeidsovereenkomst aan te bieden. Verzekeraars kunnen dwarsliggen. Dat staat in schril contrast met het nu al zeer grote artsentekort in de ouderenzorg, de zorg voor verstandelijk gehandicapten en de bedrijfsgeneeskunde.

Barrières slechten
De symposiumdeelnemers pleitten voor het slechten van barrières voor artsen om langer door te werken. Doorwerken na de pensioenleeftijd moet gebeuren tegen een gangbare honorering en goede arbeidsvoorwaarden. Voorts moeten oudere artsen hun registratie kunnen behouden, ook als zij minder of geen avond-, nacht- en weekenddiensten meer willen draaien. De artsenorganisatie KNMG is gevraagd een beleid te ontwikkelen dat duurzame inzetbaarheid van artsen mogelijk maakt.

Bron:
UMC St Radboud