GUM® ORTHO

GUM® ORTHO: De complete verzorgingslijn voor jouw beugel

Ontdek de GUM® ORTHO lijn, speciaal ontwikkeld voor beugeldragers. Versterk je tandglazuur, verminder tandplak en kalmeer je tandvlees met natuurlijke ingrediënten. Voor een frisse adem en optimale mondverzorging, elke dag.

GUM® ORTHO

De GUM® ORTHO lijn is speciaal ontwikkeld om de mondgezondheid te ondersteunen tijdens orthodontische behandelingen. De producten versterken het tandglazuur, helpen gaatjes en witte vlekjes voorkomen, en verminderen tandplakopbouw. Dankzij natuurlijke ingrediënten zoals aloë vera en gemberextract kalmeren ze geïrriteerd tandvlees, terwijl vitamine E bijdraagt aan gezond tandvlees. De gel tandpasta en overige producten bereiken moeilijk te reinigen plekken rond de beugel voor een grondige reiniging. Met een zachte spearmint smaak zorgt GUM® ORTHO niet alleen voor een frisse adem, maar biedt het ook optimale bescherming voor zowel volwassenen als kinderen vanaf 7 jaar.

De GUM® ORTHO lijn biedt een complete verzorgingsroutine in drie essentiële stappen voor iedereen met een beugel. Elke stap is zorgvuldig ontwikkeld om de mondgezondheid te beschermen en te optimaliseren tijdens een orthodontische behandeling.

Stap 1: Interdentaal reinigen

Dit is de basisstap voor een gezonde mondverzorging. Interdentaal reinigen verwijdert tandplak en voedselresten die zich tussen tanden, kiezen, en beugels ophopen, waar een normale tandenborstel moeilijk bij kan komen. GUM® biedt hiervoor verschillende hulpmiddelen, zoals de GUM® TRAV-LER®, een rager met buigbare kop om makkelijk tussen de tanden en om de beugel te reinigen.

Stap 2: Poetsen

De tweede stap is het poetsen van je tanden met GUM® ORTHO tandpasta. Met zijn unieke formule versterkt het de tanden, vermindert het tandplak en kalmeert het geïrriteerd tandvlees. De tandpasta heeft een hoger fluoride gehalte om de tanden extra goed te beschermen en verzachtende ingrediënten die gevoelige tandvlees kalmeren. De V-vormige borstelharen van de bijbehorende GUM® ORTHO tandenborstel zorgen voor een optimale reiniging rondom beugels, om makkelijk op moeilijk bereikbare plekken te komen.

Stap 3: Spoelen

Na het reinigen is het belangrijk om de mond te spoelen met een antibacteriële mondspoeling. GUM® ORTHO mondspoeling biedt extra bescherming tegen gaatjes en tandvleesproblemen door de groei van bacteriën te remmen. Het bereikt plekken die zelfs na het reinigen en poetsen moeilijk toegankelijk zijn en zorgt voor een frisse adem. Gebruik de GUM® ORTHO wax tegen irritaties in de mond door de beugel.

Volg deze drie stappen dagelijks voor een gezonde mond tijdens je orthodontische behandeling met de GUM® ORTHO lijn.

Lees meer over: Mondhygiëne, Producten
rager---interdentale-cleaning---vergelijking-ragers

Gebruik van interdentale ragers in combinatie met tandpasta kan leiden tot approximale slijtage

Uit een onderzoek gepubliceerd in het International Journal of Dental Hygiene blijkt dat interdentale reiniging met ragers in combinatie met tandpasta kan leiden tot approximale slijtage van het dentine.

Approximale slijtage

Wanneer interdentale ragers in combinatie met tandpasta worden gebruikt kan dit zorgen voor slijtage van de approximale worteloppervlakken. De achtergebleven tandpasta bevat schuurmiddelen en dit kan leiden tot geaccentueerde slijtage. Daarentegen vertoonde interdentaal reinigen met chloorhexidinegel of povidon-jodium gorgelen geen dentineverlies.

Casus

Een gezonde, niet rokende man van 66 jaar bezocht de tandartspraktijk in verband met verlies van buccaal en interproximaal tandverlies. De man poetste driemaal per dag interdentaal met een rager in combinatie met een middelmatig tot sterk schurende tandpasta en dit leidde tot het approximaal tandverlies.

Onderzoek

Om het effect van tandpasta’s en gels in combinatie met het gebruik van ragers te evalueren werd een in vitro onderzoek opgezet, namelijk een in vitro tandenborstelmodel. Het model imiteerde een weergave van een interdentale ruimte met een interdentale rager. Het onderzoek werd uitgevoerd met kunstmatig speeksel, tandpasta’s, chloorhexidine- en fluoridegels en een povidon-joodoplossing. Deze middelen hebben relatieve dentineschuurwaarden tussen 29 en 100.

Resultaten

Chloohexidine gel en povidon-jood toonden geen dentineverlies wanneer deze werden geappliceerd op een interdentale rager om te reinigen. Echter vertoonden tandpasta’s oppervlakteschade en slijtage in een lineair verband. Namelijk, hoe hoger de abrasiviteitswaarde van het dentine, hoe groter de oppervlakteschade.
Er waren enkele beperkingen van het onderzoek omdat er geen rekening is gehouden met remineralisatiefasen. Verder hangt verwijdering van dentine ook af van de hardheid en stijfheid van een tandenborstel.

Conclusie

Patiënten moeten een juiste instructie krijgen over het gebruik van interdentale reinigingsmiddelen en toepassing in combinatie met schurende tandpasta’s moet worden vermeden.

Bron:
International Journal of Dental Hygiene

Lees meer over: Mondhygiëne, Thema A-Z
politiek

NVM-mondhygiënisten organiseert symposium over Preventieve Mondzorg voor leden van de Tweede Kamer

Woensdag 11 september 2024 van 15.00 tot 17.00 uur organiseert NVM-mondhygiënisten het Symposium Preventieve Mondzorg: van nazorg naar voorzorg in Perscentrum Nieuwspoort te Den Haag. Leden van de Tweede Kamer worden voor dit symposium uitgenodigd.

Aanleiding Symposium

Op dit moment staat het dossier mondzorg sterk in de belangstelling. In de recente verkiezingsprogramma’s van de politieke partijen werden diverse oplossingen voorgedragen voor de toegankelijkheid, financiering en preventieve werking van de mondzorg. Met het symposium wil NVM-mondhygiënisten de recente stand van wetenschap en praktijk toetsen aan de ideeën van de politiek en diverse stakeholders. De visie van NVM-mondhygiënisten blijft kristalhelder: kies en investeer in preventieve mondzorg en een stevige basis voor de jeugd.

Sprekers tijdens dit symposium

  • Marcel Levi; internist, voorzitter van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) en hoogleraar geneeskunde aan de Universiteit van Amsterdam.
  • Marcel Canoy; hoogleraar aan de VU op het gebied van gezondheidseconomie. Daarnaast is hij adviseur van ACM en Zorginstituut Nederland.
  • Brenda Grift; mondhygiënist, gezondheidswetenschapper en hogeschooldocent aan de opleiding Mondzorgkunde aan de HU.
  • Loes Velthoven-Verlinden; voorzitter NVM-mondhygiënisten.

Aan de paneldiscussie zullen deelnemen:

  • Julian Bushoff, lid van de Tweede Kamerfractie GroenLinks-PvdA.
  • Ramin Najafbagy, mondhygiënist, praktijkeigenaar van Mondfit Mondzorg Rotterdam en Mondhygiënepraktijk Mondclinic te Rotterdam.
  • Loes Velthoven, voorzitter NVM-mondygiënisten
  • Thomas Plochg, directeur Federatie voor Gezondheid

 

Lees meer over: Mondhygiëne, Thema A-Z
Mondverzorging in de tijd van de Vikingen

Mondverzorging in de tijd van de Vikingen

Een onderzoek gepubliceerd in PLOS One heeft uit opgravingen op een begraafplaats in Zweden kunnen afleiden hoe Vikingen aan mondverzorging deden en dat meer dan de helft van de Vikingen cariës had.

Onderzoek

Er zijn meer dan 2.300 tanden gevonden en deze overblijfselen geven veel inzicht in de mondgezondheid en mondgewoonten, het gebruik van interdentale reiniging en tandaanpassingen in de tijd van de Vikingen. Er zijn opgravingen van 300 individuen onderzocht en daarvan waren in totaal 171 gedeeltelijk of volledig geschikt voor tandheelkundig onderzoek. Er werd klinisch onderzoek uitgevoerd onder een sterke lichtbron met behulp van een sonde. Bij 18 willekeurige personen werden bitewings gemaakt om cariës te registreren.

Resultaten

Het aantal personen met een blijvend gebit was 133 en er werden in totaal 3.293 tanden onderzocht. Tijdens het onderzoek werd bij 83 van de 171 volwassen individuen (49%) één carieuze laesie aangetroffen. Het worteloppervlak was het meest aangedane oppervlak door cariës en de eerste molaar in de onderkaak werd het meest aangetast door cariës. Omdat er bij een aantal individuen geschaafde plekken te zien waren wordt er gedacht dat er tandenstokers gebruikt werden. Ook werden er andere sporen van tandmanipulatie gevonden, vermoedelijk om pijn veroorzaakt door ernstige cariës te verlichten.

Beperkingen

Er waren echter beperkingen tijdens het onderzoek. Er was een ongelijke verdeling tussen mannen en vrouwen in de onderzochte populatie. Het is daarom niet mogelijk om conclusies te trekken over verschil in prevalentie van cariës en tandverlies tussen mannen en vrouwen.

Conclusie

De bevindingen hebben een uniek inzicht gegeven in leven en dood in de tijd van de Vikingen en geven aan dat het in die tijd gebruikelijk was om te lijden aan tandcariës, tandverlies, infecties en tandpijn. Daarnaast is er inzicht verkregen in het feit dat Vikingen ook gebruik maakt van tandenstokers en andere manieren om hun mond te verzorgen.

Bron:
PLOS One

Lees meer over: Mondhygiëne, Thema A-Z
Kindergebit

Prachtig initiatief van Rotterdamse mondzorgverleners om kinderen een goede start te geven

Op zaterdag 6 en 13 juli a.s. screenen Rotterdamse mondzorgverleners; tandartsen, mondhygiënisten en tandartsassistenten, 220 kinderen van statushouders op het schip Silja Europa aan de Merwehaven te Rotterdam.

Op verzoek van stichting Mano, een organisatie die zich inzet voor de meest kwetsbaren in de Rotterdamse samenleving, slaan mondzorgverleners de handen in elkaar om de gebitten van deze kinderen niet alleen te onderzoeken maar ook te behandelen. Deze aanpak is uniek in zijn soort en is een mooie, creatieve manier om moeilijk te bereiken doelgroepen voor de mondzorg te benaderen.

Achterstand mondzorg

Dit initiatief is hard nodig. Deze kinderen beginnen vaak met een achterstand qua mondgezondheid. Vaak is er sprake van achterstallig onderhoud en een hoger dan gemiddeld aantal (pijn)klachten op het gebied van tandheelkundige problemen. Dit komt door de beperkte mondzorg in de landen van herkomst en slechte hygiëne tijdens de soms langdurige vlucht.

Preventieve mondzorg en waar nodig direct behandelen

Op het schip vinden de eerste consulten plaats in vier spreekkamers. De kinderen worden na de intake in drie groepen ingedeeld; kinderen die acute zorg nodig hebben, kinderen die zorg nodig hebben maar geen acute zorg en kinderen die geen zorg nodig hebben op korte termijn maar wel voorlichting en of advies. Aan de kade is een volledige tandheelkundige unit aanwezig, voor het maken van röntgenfoto’s en het behandelen van de kinderen.

Mooie samenwerking in Rotterdam

Dit initiatief is een mooie samenwerking tussen mondhygiënisten, tandartsassistenten en tandartsen. Veel partijen hebben dit ook financieel of materieel mogelijk gemaakt, zonder hen was dit niet van de grond gekomen. Dankzij de stichting WS Burgerfonds, een fonds in Rotterdam opgericht door tandartsen, nemen veel tandartsen deel aan dit initiatief. Stichting Mondzorg en Stichting WS Burgerfonds hebben voor een hypermoderne mobiele tandartspraktijken gezorgd, waarmee de tandartsen op de wal direct de kinderen kunnen behandelen.

Lees meer over: Mondhygiëne, Thema A-Z
Interdentale reiniging en chloorhexidine om tandvleesaandoeningen te behandelen bij diabetespatiënten

Interdentale reiniging en chloorhexidine om tandvleesaandoeningen te behandelen bij diabetespatiënten

Onderzoekers van de universiteit van Buffalo hebben aangetoond dat regelmatig spoelen met chloorhexidine en gebruik van interdentale reinigingsmiddelen zoals ragers een effectieve manier is om tandvleesaandoeningen bij patiënten met diabetes onder controle te houden.

Diabetes

Patiënten met diabetes hebben een verzwakte genezingsreactie volgens wetenschappers van het Microbiome Center van de universiteit van Buffalo. Diabetespatiënten met parodontitis die mondspoeling gebruikten vertoonden een significant grotere vermindering van parodontale ontstekingen vergeleken met de diabetespatiënten die een algemene mondverzorgingsroutine deden.

Onderzoek

Om de effecten van het anti-plaqueregime en scaling en root planing vast te stellen voor de behandeling van matige tot ernstige parodontitis werd er een onderzoek uitgevoerd.
Tijdens het onderzoek werden 114 patiënten verdeeld in 2 groepen en gedurende zes maanden behandeld. De ene groep onderging scaling en root planing (SRP), moest gedurende drie maanden tweemaal daags spoelen met chloorhexidine en gedurende zes maanden tweemaal daags rubberen interproximale borstels gebruiken. De andere groep kreeg SRP en algemene mondhygiëne instructies.

Resultaten

Patiënten met diabetes die chloorhexidine mondspoeling en interdentale ragers gebruikten ondervonden minder parodontale ontstekingen. Patiënten zonder diabetes die deze middelen gebruikten zagen geen voordelen hiervan.
Echter zorgde langdurig gebruik van chloorhexidine wel voor bijwerkingen zoals verkleuring van de tanden en smaakstoornissen. De smaak kwam echter wel weer terug na stoppen van de mondspoeling. Door supragingivale reiniging kon de verkleuring van de tanden worden opgelost.

Conclusie

De huidige onderzoeken laten zien hoe de mondverzorgingsroutine het orale microbioom kan wijzigen en kan zorgen voor betere genezing. Echter gaat het onderzoeksteam meer onderzoek doen naar het microbioom en de manier waarop het diabetes kan beïnvloeden.

Bron:
University at Buffalo

 

Lees meer over: Medisch | Tandheelkundig, Mondhygiëne, Thema A-Z
tandenborstel - tandpasta

Persoonlijke gebitsbeschermer voor het verwijderen van tandplaque

Ouderen hebben vaak last van xerostomie en dit kan de snelheid van microbiële kolonisatie verhogen. Verder neemt de functie van de hand vaak af met de leeftijd en dit maakt het moeilijker om goed te poetsen, terwijl het verwijderen van tandplaque juist essentieel is om ontstekingen te minimaliseren en het ontstaan van tandsteen te voorkomen. Het verwijderen van tandplaque bij ouderen is dus erg belangrijk voor een optimale mondgezondheid en algemene gezondheid.

Verschillende manieren om tanden te reinigen

Er zijn verschillende manieren om tanden te reinigen namelijk het mechanisch reinigen met een tandenborstel, waterdruk met behulp van een waterflosser en mondspoelmiddelen. Een andere manier is micro-mist, een combinatie van waterdruppels en luchtstroom met een groot tand reinigend vermogen.

Onderzoekers Hihara et al ontwikkelden een apparaat voor het verwijderen van tandplaque met behulp van micronevelspray. Maar het nadeel hiervan is dat er iemand nodig is om het apparaat te bedienen.

In deze huidige studie is er een 3D-geprinte gebitsbeschermer met micromist-injectie uitgevonden. Het doel van deze gebitsbeschermer is het veilig en effectief reinigen bij ouderen en gehandicapten.

De gebitsbeschermer

De gebitsbeschermer is gemaakt naar de tandboogvorm en zo ontworpen dat er uitlaten gericht zijn op de tandvleesrand. De lucht- en waterkanalen die een kleine hoeveelheid water micronevels vormen komen terecht op de tandplaque bij de tandvleesrand.

Het onderzoek

De studie was bedoeld om de effectiviteit van het verwijderen van tandplaque van de gebitsbeschermer te testen. De deelnemers van het onderzoek mochten 8 uur voor de proef hun tanden niet poetsen. Er werd een vloeistof aangebracht om plaque aan te kleuren om vervolgens een krachtige spoeling toe te passen. Er werden foto’s van de tanden gemaakt vanuit verschillende hoeken om de buccale vlakken te visualiseren.
Vervolgens werd de gebitsbeschermer gebuikt om de tanden te reinigen.

Resultaten

De op maat gemaakte gebitsbeschermer met micronevelinjectie kan de aanslag en tandplaque op de tanden effectief verminderen. De micronevel kan met een hoge snelheid op de tanden en het tandvlees sproeien. De waterdruppeltjes hebben een microdiameter, een laag gewicht en hoge kinetische energie en zijn daarom in staat om tandplaque te verwijderen zonder tandhyperesthesie, pijn of letsel.

Conclusie

De op maat gemaakte gebitsbeschermer met micronevelinjectie is effectief bij het verwijderen van tandplaque op de voortanden. De effectiviteit van het apparaat ligt tussen die van een tandenborstel en die van mondspoeling.
Het apparaat heeft een eenvoudige inbrengprocedure en kan de gehele dentitie tegelijk reinigen. Dit apparaat is geschikt voor ouderen en gehandicapten die moeite hebben met het vasthouden van een tandenborstel.

Bron:

International Dental Journal

 

 

Lees meer over: Mondhygiëne, Thema A-Z
Hydroxyapatiet in tandpasta als alternatief voor fluoridetandpasta

Hydroxyapatiet in tandpasta als alternatief voor fluoridetandpasta

Cariës is een wereldwijd probleem. Fluoride in tandpasta is een bewezen effectieve manier om cariës te voorkomen. Er zijn echter zorgen over de gezondheidsrisico’s die fluoride met zich mee zou brengen, met name voor kinderen, die mogelijk te veel fluoride binnenkrijgen door tandpasta in te slikken. Voor hen is er een alternatief voor fluoridetandpasta gevonden: hydroxyapatiettandpasta.

Hydroxyapatiet

Hydroxyapatiet is een mineraal dat veel calcium en fosfaat bevat en van nature in tanden en bot voor komt. Hydroxyapatiet kan net als fluoride tandbederf voorkomen en zorgen voor remineralisatie van beschadigde oppervlakken. Daarnaast schrijven wetenschappers dat hydroxyapatiettandpasta een veilig en effectief alternatief is voor fluoride voor de dagelijkse preventie van cariës.

Onderzoek

Het doel van het 18 maanden durende onderzoek was om de cariëspreventieve effecten van hydroxyapatiettandpasta zonder fluoride te vergelijken met fluoridetandpasta bij volwassenen.
In een onderzoek met 189 volwassenen werd aangetoond dat hydroxyapatiettandpasta net zo effectief was als fluoridetandpasta in het voorkomen van tandbederf. De controlegroep gebruikte fluoridetandpasta en de andere groep gebruikte hydroxyapatiettandpasta.
De decayed missed filled surfaces (DMFS) index werd gemeten volgens PP-analyse. De DMFS-index bij de groep die poetste met hydroxyapatiettandpasta was 89,3% en de DMFS-index van de groep die poetste met fluoridetandpasta was 87,4%. Er werd dus nauwelijks toename in de DMFS-index waargenomen en dus was er geen verschil in effectiviteit tussen beide groepen.

Conclusie

Klinische onderzoeken die eerder gepubliceerd zijn tonen ook aan dat het hydroxyapatiet een cariësvoorkomend effect heeft bij kinderen en patiënten met orthodontische apparatuur. Het nieuwe klinische onderzoek heeft aangetoond dat hydroxyapatiet ook beschermt tegen cariës bij volwassenen.

Bron:
Frontiers

 

Lees meer over: Mondhygiëne, Thema A-Z
Kosten behandeling van cariës

Kosten cariës, tandvleesaandoeningen en tandverlies vormen 4,9% van mondiale gezondheidszorguitgaven

In een artikel gepubliceerd in de European Federation of Periodontology is een artikel gepubliceerd die de associatie tussen parodontitis en cariës heeft onderzocht.
De EFP zet zich in voor het bevorderen van de parodontale wetenschap en het belang van de tandvleesgezondheid. Het artikel stelt een gecombineerde aanpak voor om de mond- en systemische gezondheidsresultaten van de bevolking te verbeteren.

Kosten cariësbehandeling

Tandcariës treft wereldwijd meer dan twee miljard mensen en ernstige tandvleesaandoeningen staan op plek twee. De kosten voor behandeling van cariës, tandvleesaandoeningen en tandverlies komen neer op 4,9% van de mondiale gezondheidszorguitgaven. De kosten van tandcariës werd in zes landen onderzocht. De kosten van cariës waren het hoogste in Brazilië, Frankrijk, Italië en Verenigd Koninkrijk.

Mondgezondheid

Mondziekten treffen ongeveer de helft van de wereldbevolking, daarna komen niet-overdraagbare ziektes zoals diabetes, hartziekten, kanker en beroertes.
Om wereldwijd te zorgen voor een betere mondgezondheid is het tijd om actie te ondernemen. Het is belangrijk om te investeren en te zorgen voor preventiemaatregelen.
Er moet vooral worden gekeken naar risicofactoren zoals voeding, tabak en alcoholgebruik om mondziekten en ook niet-overdraagbare ziekten te verminderen.

Innovatief model

Het innovatieve model beschrijft de progressie van cariës gedetailleerd en preventieve interventies. De interventies zijn onder andere het handhaven van de mondhygiëne door te poetsen met gefluorideerde tandpasta, aanbrengen van plaatselijk fluoride en zich richten op verschillende stadia om de ontwikkeling van cariës te voorkomen.

Bron:
European Federation of Periodontology

Lees meer over: Mondhygiëne, Thema A-Z
Fabels en feiten over mondverzorgingsproducten

Fabels en feiten over mondverzorgingsproducten

Tijdens het NVvP congres checkten Fridus van der Weijden en Dagmar Else Slot feiten & fabels over preventie en verschillende producten die beschikbaar zijn voor de dagelijkse mondverzorging. Bekijk het overzicht hieronder.

Is een spoelmiddel met essentiële oliën een goede keuze voor dagelijks gebruik?

Er zijn veel artikelen over essentiële oliën waarvan een flink aantal klinische studies. Meerdere systematic reviews hebben de gegevens die in de internationale literatuur naar voren komen samengevat. Daaruit bleek dat spoelmiddelen met essentiële oliën een anti-plak en anti-gingivitis effect hebben. Van origine zijn deze spoelmiddelen geformuleerd met een alcohol basis. De vraag zou kunnen zijn: is het effect een gevolg van de essentiële oliën of van de alcohol? Uit onderzoek blijkt dat het toch echt de essentiële oliën zijn die het effect verzorgen. Het effect van alleen alcohol was vergelijkbaar met het effect van spoelen met water. Samengevat laat de wetenschappelijk literatuur zien dat voor een korte termijn spoelen chloorhexidine effectiever is maar dat er bij dagelijks gebruik voor de lange termijn geen verschil is tussen een spoelmiddel met chloorhexidine of essentiële oliën.

Maakt het niet uit wat voor tandpasta je gebruikt zo lang er maar fluoride inzit?

Fluoride tandpasta ontving in 1960 het seal van de American Dental Association waarmee verklaard werd dat fluoride een belangrijk bijdrage levert aan cariës reductie. Recent werd door een expert comité van de World Health Organization (WHO) fluoride bestempeld als een noodzakelijk en essentieel medicijn tegen cariës. Tinfluoride heeft iets extra’s. Het tin ion heeft namelijk ook een antibacterieel effect en het vormt een beschermend laagje wat bijvoorbeeld helpt tegen dentine overgevoeligheid. Opvallend was dat uit onderzoek blijkt dat poetsen met tandpasta geen extra effect heeft op de mate van plakverwijdering. De tandenborstel doet daarin het meeste werk. Je kunt je dan afvragen waarom we dan tandpasta gebruiken – los van dat de fluoride natuurlijk belangrijk is. In ieder geval voor een schoon en fris gevoel want de literatuur laat zien dat dit voor mensen een belangrijke reden is. Verder zijn er tandpasta met extra toevoegingen zoals producten die tanden witter maken. Ingrediënten die voorkomen dat tandplak minder snel terug groeit, zorgen dat de gingiva ontsteking vermindert, antitandsteen producten en stofjes tegen dentineovergevoeligheid. Kortom een heel scala aan extra ondersteuning van de dagelijkse mondverzorging waardoor er meer is voor onze patiënten dan alleen de fluoride.

Helpt het gebruik van tandfloss tegen cariës en gingivitis?

Met de publicaties van de onderzoeksgroep van Fridus en Dagmar in 2008 in de International Journal of dental Hygiene is het gebruik van floss aardig in opspraak geraakt. Het bleek dat er onvoldoende wetenschappelijk bewijs is dat flossen helpt om tandplak, gingivitis of cariës te verminderen. De European Federation of Periodontology (EFP) stelt in haar richtlijn dat: “De eerste keus voor interdentale reiniging de rager is en als de interdentale ruimte deze niet toelaat andere interdentale mondhygiëne hulpmiddelen zoals floss overwogen kunnen worden.” Toch wordt er nog steeds onderzoek met floss gedaan. Bijvoorbeeld over dat er een verschil is tussen eerst flossen en dan poetsen in vergelijking met eerst poetsen en dan flossen. Dat bleek niet het geval te zijn. Er werd ook een flossdraad met een stukje verdikking onderzocht en vergeleken met een gewone flossdraad. Ook hierbij werd geen verschil gevonden. Heeft het misschien nut om een knoopje in het flossdraad te leggen en dan te flossen? Op de plakscore scheelde het een beetje maar er was geen effect op de mate van bloeding. Het bleek wel motiverend te werken. Patiënten vonden het prettiger aanvoelen en hadden het idee dat het beter werkte. Concluderend blijkt dat het effect van floss teleurstellend is en er beter een andere keuze gemaakt kan worden om tussen de tanden en kiezen te reinigen.

Zijn rubberen interdental stokers dan een alternatief voor floss?

Uit Zweeds onderzoek blijkt dat van de volwassenen 12% regelmatig flossdraad gebruikt en 46% houten tandenstokers. Deze voorkeur voor een stoker is van invloed op de compliance van onze patiënten voor de dagelijkse interdentale reiniging. Daarin zou een rubberen tandenstoker een rol kunnen spelen. Het eerste klinische onderzoek stamt uit 2006 waarbij floss werd vergeleken met een rubberen stoker. De rubberen stoker was hierbij niet verschillend van floss. Dit werd ook in ander onderzoek bevestigd. De rubberen stoker werd vergeleken met een rager en hierbij werd geen verschil gezien. Er is zelfs een klinisch onderzoek waarbij een rubberen stoker beter bleek dan een hele kleine rager. Uit laboratoriumonderzoeken waarin gebitsmodellen worden gebruikt blijkt toch dat een rager het beter doet dan een rubberen stoker qua plakverwijdering. Een reden voor de onderzoeksgroep van ACTA om een systematisch review van de beschikbare literatuur te doen. Daaruit blijkt dat de rubberen stoker een effect heeft op plak en gingivitis maar dat het bewijs is zwak. Wat wel duidelijk naar voren kwam uit alle geïncludeerde onderzoeken was dat de patiënt een rubberen stoker wel erg prettig vindt in het gebruik. Daarmee zijn ze zeker een goed alternatief voor floss.

Is een monddouche effectief of spoelt die alleen maar etensresten weg?

De monddouche bestaat al heel lang en kreeg op basis van het klinische onderzoek in 2017 seal van de American Dental Association. Uit het beschikbare onderzoek komt geen effect op de plaque score naar voren maar wel een reductie van gingivitis. Recent is door Network Meta Analyse naar de verschillende producten voor interdentale reiniging gekeken. Deze manier van analyseren maakt het mogelijk om alles met elkaar te vergelijken in 1 model waaruit dan een hiërarchie naar voren komt. Daaruit bleek dat interdentale ragers en de monddouche als meest effectieve producten rankten. Omdat een monddouche werkt op basis van schuifkrachten die veroorzaakt worden door krachtig snelstromend water, is het effect in een smalle ruimte groter dat in een open approximale ruimte. Daarom is de monddouche met name geschikt voor gingivitis patiënten en dus niet zo zeer voor mensen met parodontitis. Een monddouche doet dus meer dan alleen etensresten wegspoelen.

Afsluiting

In recent artikel uit hun onderzoeksgroep is geëvalueerd in hoeverre mensen in het kader van een niet-chirurgische parodontale behandeling mondverzorgingsadviezen ook opvolgen. Het blijkt dat mensen langer gaan poetsen, vaker een elektrische tandenborstel, tandenstokers en interdentale ragers gaan gebruiken. Het is goed om te zien dat met ‘feiten’ onderbouwde adviezen hun opvolging krijgen bij onze patiënten.

Prof. dr. Fridus van der Weijden studeerde af al tandarts, promoveerde en werd benoemd tot hoogleraar ‘Preventie en Therapie van Parodontale Aandoeningen’ aan ACTA. Door zijn wetenschappelijke oeuvre verwierf hij meerdere (inter)nationale prijzen onder andere van de NVvP, het Ivoren Kruis, de IADR en de ORCA. Hij is erkent als tandarts-parodontoloog door de NVvP en tandarts-implantoloog door de NVOI. Het grootste deel van zijn carrière verdeelt hij zijn tijd tussen Paro Praktijk Utrecht, Implantologie Utrecht en de sectie Parodontologie van ACTA.

Prof. dr. Dagmar Else Slot is opgeleid tot mondhygiënist en heeft daarnaast een onderwijskundige achtergrond, is klinisch epidemioloog en heeft een MBA afgerond. Zij is benoemd bij ACTA als hoogleraar ‘Preventie in de Mondzorg’ en voelt zij zich zeer verbonden met de dagelijkse klinische praktijk en de mondhygiënist in het bijzonder. Zij verdeelt momenteel haar tijd tussen sectie Parodontologie van ACTA, de mondzorgpraktijk, de master HGZO en het International Journal of Dental Hygiene.

Verslag door Lieneke Steverink-Jorna, mondhygiënist, voor dental INFO van de lezing van prof. dr. Fridus van der Weijden en prof. dr. Dagmar Else Slot tijdens het NVvP congres April Fools, daily rules

Lees meer over: Congresverslagen, Kennis, Mondhygiëne, Thema A-Z
"Breng het belang van mondgezondheid onder de aandacht van de politiek”

“Breng het belang van mondgezondheid onder de aandacht van de politiek”

Tijdens de IFDH Global Oral Health Summit hield Corrie Jongbloed-Zoet een lezing over de toegankelijkheid van mondzorg. In veel landen is mondzorg niet toegankelijk of niet bereikbaar of onbetaalbaar. Zij riep mondzorgprofessionals daarom op het belang van mondgezondheid onder de aandacht te brengen bij politici.

Corrie Jongbloed-Zoet was president-elect, vice president en president  van de International Federation of Dental Hygienists (IFDH) van 2013 tot 2022. Daarvoor was zij voorzitter van NVM-Mondhygiënisten. Lees hieronder een verslag van haar lezing.

Volgens het Draft Global Oral Health Action Plan van de WHO, blijkt dat de helft van de wereldbevolking lijdt aan een van de meeste voorkomende mondziektes zoals;

  • Cariës
  • Gingivitis
  • Tandverlies
  • Tandtrauma
  • Mondkanker

Al deze ziektes zijn of te voorkomen of behandelbaar in een vroeg stadium. Dit resulteert tegelijkertijd ook weer in een grote uitdaging, want om al deze problemen op te kunnen lossen of op zijn minst te kunnen verminderen of te voorkomen moeten er kosten gemaakt worden en meer zorgverleners worden ingezet. Niet iedereen of elke overheid kan het zich veroorloven om deze kosten te maken: de financieel kwetsbaren zijn hier uiteindelijk de dupe van.

Bewustzijn creëren

Om iets te kunnen veranderen is het belangrijk om politici bewust te maken van het probleem. Het is essentieel om daarom de belangrijkste feiten te kennen.

  • Wereldwijd worden 3,5 miljoen mensen getroffen door mondziektes.
  • Daarvan hebben 2,3 miljard mensen onbehandelde cariës in permanente tanden.
  • Ruim 530 miljoen kinderen lijden aan onbehandelde cariës in hun melktanden.

Niet alleen op het gebied van mondziektes zijn de cijfers dramatisch maar ook op economisch gebied.

  • Publieke en private uitgaven voor mondgezondheidszorg hebben wereldwijd naar schatting 387 miljard dollar per jaar bereikt met een zeer ongelijke verdeling over regio’s en landen.
  • Voor Europa bedragen de directe kosten van mondziektes 100 miljard per jaar, met 57 miljard euro aan productiviteitsverlies.

Het is schokkend dat de mondgezondheidsproblemen wereldwijd op de tweede plaats staan in de lijst van kosten voor gezondheidszorg. Ze komen zelfs nog voor de kosten van de behandeling voor kanker.
Al deze cijfers zijn gebaseerd op de wereldwijde situatie, maar om als beleidsmaker echt goed na te kunnen denken over mogelijke strategieën en oplossingen is het belangrijk om de situatie in het eigen land of regio te kennen.

Het overtuigen van de beleidsmakers en politici

Naast bewustwording van het probleem is het ook belangrijk om het belang van mondgezondheid te benoemen. Veel mensen onderschatten het feit dat mondziektes in nauwe verbinding staan met de algehele gezondheid.

  • Een goede mondgezondheid is van fundamenteel belang voor ons vermogen om te kunnen ademen, te praten en te eten.
  • Mondziektes veroorzaken pijn, ongemak, productiviteitsverlies, misvorming en in het ergste geval de dood.

Daarnaast houden mondziekten verband met de algemene gezondheid en worden veroorzaakt door een reeks gemeenschappelijke risicofactoren. Denk hierbij aan tabaksgebruik, alcoholgebruik, ongezond eten en drinken, obesitas. En al deze risicofactoren zijn gelinkt aan andere medische aandoeningen of niet-overdraagbare ziekten zoals diabetes, kanker, chronische luchtwegaandoeningen, hart- en vaatziekten of psychische stoornissen.

In de video hieronder vertelt dr. Benoit Varenne, dental officer van de WHO, over het belang van mondgezondheid.

Argumenten

Om beleidsmakers en politici te overtuigen kunnen de voordelen van een goede mondgezondheid en een goede algemene gezondheid benadrukt worden en kunnen sterke argumenten gebruikt worden zoals:

  • Wijzigen van het verzekeringssysteem: met opname van mondzorg in de verzekering
  • Vrije toegankelijkheid voor mondhygiënisten, preventieve mondzorg
  • Meer aandacht voor primaire preventie en preventieve mondzorg
  • Een update of uitbreiding van het curriculum van de mondhygiënistenopleiding
  • Implementatie van preventiemaatregelen op scholen en in bedrijven
  • Een preventieprogramma voor een minderheidsgroep in de samenleving
  • Verlaging van de belasting op fluoridetandpasta en tandenborstels
  • Verhoging van belasting op suiker en suikerhoudende dranken
  • Integratie van mondgezondheid in de algemene gezondheidszorgEnz.

“Er zijn zoveel mogelijkheden om bij te dragen aan een betere mondgezondheid. Op grote of kleinere schaal, het maakt niet uit. Alle maatregelen kunnen bijdragen aan het wereldwijd verbeteren van de mondgezondheid”, zei Jongbloed.

“Alle lidstaten van de WHO hebben overeenstemming bereikt over de mondiale strategie voor mondgezondheid. Ze waren het er allemaal over eens dat de mondgezondheid moet worden geïntegreerd in het nationale gezondheidszorgbeleid, waarbij de focus wordt verlegd van curatieve naar preventieve mondzorg.”

Jongbloed is van mening is dat we de focus meer op de preventieve mondzorg moeten leggen. Mondhygiënisten kunnen daarbij een belangrijke rol spelen. Want voorkomen is beter dan genezen en preventie beter dan curatie!

Verslag van de lezing van Corrie Jongbloed-Zoet tijdens de IFDH Global Oral Health Summit.

De IFDH is een internationale niet-gouvernementele organisatie zonder politieke, raciale of religieuze banden. Het is opgericht en geregistreerd in de Verenigde Staten als een non-profitorganisatie. Het verenigt mondhygiëneverenigingen van over de hele wereld in hun gemeenschappelijke doel: het bevorderen van de mondgezondheid.

 

 

Lees meer over: Congresverslagen, Kennis, Mondhygiëne, Thema A-Z
Jolanda Gortzak

Mondgezondheid en (top)sport: veel interesse hiervoor maar nog weinig kennis

Mondhygiënist Jolanda Gortzak sprak over haar project Sport Fit met een Gezond Gebit op het LBHD-congres van de mondhygiënevereniging in Litouwen. Ook bezocht zij het symposium van de European Association 4 Sport Dentistry in Edinburgh. Zij concludeert dat er veel belangstelling is voor mondgezondheid en (top)sport maar dat er hierover nog weinig kennis is. Hieronder lees je haar verslag.

Sport Fit met een Gezond Gebit

Op 17 november werd een nationaal congres georganiseerd door de vereniging van mondhygiëne in Litouwen, beter bekend onder de naam Lietuvos Burnos Higienistų Draugija (LBHD). Deze vereniging bestaat 25 jaar en heeft een groeiend aantal actieve en gemotiveerde leden. Jolanda  Gortzak, mondhygiënist met haar passie voor de mondgezondheid bij topsport, was blij verrast toen zij door voorzitter Gitana Rėderienė  gevraagd werd om wat meer over haar project ”Sport Fit met een Gezond Gebit” te vertellen op dit congres. Het project is altijd “on the move” met nieuwe interviews met topsporters, presentaties/webinars  op (inter)nationale- congressen en het verrichten van onderzoek.  Een van haar grootste uitdagingen binnen het project was de ontwikkeling van het e-magazine Oral-Vision  met als titel: “Mondgezondheid bij topsporters “, dat zij samen met dr. Yvonne Buunk-Werkhoven ontwikkelde als een professionele interventie om bewustwording te creëren en kennis over te dragen over het belang van een gezonde mond in relatie tot de algehele gezondheid en sportprestaties.

Positieve effect van sporten/bewegen op mondgezondheid

Zowel in Nederland als Litouwen is bekend dat sporten/bewegen positieve effecten heeft op de fysieke en mentale gezondheid.  Wij zien ook dat er de laatste jaren meer aandacht is voor de negatieve effecten van sporten op de mondgezondheid. Een aantal recente studies laat zien dat de mondgezondheid van professionele atleten te wensen overlaat. Het frequent en met hoge intensiteit sporten heeft invloed op de mondgezondheid. Hierbij spelen factoren als mentale en fysieke stress, voeding, frequentie en duur van de inspanning een grote rol. Ook het speeksel en de mondhygiëne spelen hierin een grote rol. Dat de mondgezondheid zo’n invloed kan hebben op de prestaties van een atleet was bij de deelnemers van het congres nog onbekend.

Tijdens haar presentatie vertelde Jolanda Gortzak over de weg die is bewandeld bij haar project ”Sport Fit met een Gezond Gebit”. Als interactief deel binnen de presentatie werd gemeten of je een neus- of mondademhaler bent waarbij de voor- en nadelen werden toegelicht. Een mondademhaler neemt  60% minder zuurstof op dan mensen die door hun neus ademen. Verder lijkt de  kooldioxide ratio  veel optimaler te zijn bij neusademhalers t.o.v.mondademhalers . De ontstekingsgevoeligheid is bij mondademhalers  hoger  (immuunsysteem), dat weer effect heeft op de hersteltijd van het lichaam van de atleet Ook onderwerpen zoals het dragen van mondbeschermers binnen de (top)sport kwamen aan bod. Ter sprake kwam het preventief inzetten van biomarkers in de (top)sport. Een vroege detectie van het alfa-mmp8 cytokine in het speeksel geeft aan dat er ontstekingen in de mond of het lichaam aanwezig zijn. Voor een professionele sporter zou dit o.a. kunnen duiden op overbelasting van het lichaam en spiervermoeidheid.

Grote opkomst

In totaal waren er 340 mondhygiënisten aanwezig, een grote opkomst voor een nationaal congres. De overige sprekers op deze conferentie kwamen uit Litouwen. De Engelse taal wordt daar niet door iedereen gesproken en begrepen en daarom was er voor iedere congresbezoeker een koptelefoon aanwezig zodat de lezing werd vertaald van het Engels naar het Litouws.

Veel interesse in onderwerp mondgezondheid en (top)sport maar weinig kennis

Jolanda concludeert dat de interesse voor het onderwerp mondgezondheid en (top)sport groot is binnen de tandheelkundige professie, maar dat de kennis over dit onderwerp nog te wensen overlaat.

International Sports Dentistry Symposium

Na het LBHD-congres in Litouwen ging Jolanda naar een volgend symposium in Edinburg: de 3e editie van het International Sports Dentistry Symposium, dat gehouden werd in het bekende Murrayfield stadion in Edinburgh. Dit symposium werd georganiseerd door de European Association 4 Sport Dentistry( EA4SD), met als thema: ” Healthy Teammates.

Het doel van de EA4SD is om sporttandheelkunde en -geneeskunde dichter bij elkaar te brengen en te analyseren hoe deze samenwerken voor de gezondheid van atleten. Een grote groep sporttandartsen en sportartsen binnen Europa kwamen bij elkaar om de belangrijke elementen te benadrukken met uitkomsten van nieuw onderzoek bij het voorkomen van blessures en het monitoren van de gezondheid binnen de sport.

Deelnemers aan het EA4SD Symposium in Edinburgh

Tijdens het International Sports Dentistry Symposium werd gesproken over het preventief inzetten van mondbeschermers om hoofd, kaak en gebitsblessures te voorkomen, mondgezondheid van atleten en de impact hiervan op hun prestaties en herstelvermogen, welke trauma’s het meest voorkomen en hoe te behandelen.
Een interessant onderwerp was een sportarts die werkt met paralympische atleten. Hij gaf inzicht in de problemen die deze atleten hebben en hoe hij als teamarts daarmee omgaat.  Denk aan de verschillende handicaps die mensen hebben, waarbij zij wel dezelfde sport beoefenen.  In Nederland lopen wij voorop en trainen zij samen met valide atleten, helaas kan dat in de rest van de wereld nog beter geregeld worden.

Ook was er een lezing over toxicologie waarbij het materiaalgebruik binnen de tandheelkundige professie besproken werd en welk effect dit heeft op het lichaam van de sporter. Er was daarnaast een lezing over gebitselementen die endodontisch behandeld zijn, waar nog een verborgen ontsteking aanwezig is die niet te zien is op gewone röntgen foto’s, maar wel op een CBCT-3D.  Een CBCT-3D scan werd geadviseerd bij aanhoudelijke fysieke klachten van een atleet met een onbekende oorzaak. Occlusie- en TMJ-problemen bij atleten passeerden ook de revue.

Altijd mooi en interessant is het verhaal van de atleet zelf. Op dit congres vertelde rugbyspeler Thomas Appleton over de weg de hij bewandelde naar de top. Hij vertelde over de successen, maar ook over al zijn blessures. De drang en het belang van de club om zo snel mogelijk weer het veld op te kunnen gaan waren groter dan het kunnen luisteren naar zijn lichaam voor een goed herstel. De up’s en down’s  die hij meemaakte om aan de top te komen en te blijven geven aan dat je mentaal sterk in je schoenen moet staan. Door lezingen van sportartsen werd inzichtelijk gemaakt waar de belangen van professionele clubs liggen. Deze belangen komen niet altijd overeen met de het belang van de gezondheid van de atleet. Hier valt nog winst te behalen.

Het Symposium wed afgesloten met een Galadiner en het bijwonen van een rugbywedstrijd.

Jolanda geeft aan dat de interesse in sporttandheelkunde groeit, maar dat er nog wel wat hobbels genomen moeten worden om preventieve sporttandheelkunde volledig te integreren binnen de topsport. Dr. Amir Pakravan  https://amirpakravan.co.uk/ gaf aan om sporttandheelkunde volledig te integreren binnen de topsport zul je ook met een financieel plan moeten komen. Daarbij gaf hij aan om onderzoek te blijven doen, data te verzamelen en dit ook te presenteren aan (top)sportbonden, sportclubs om zo de gezondheid van de (professionele) atleten te bewaken.

 

Door: Mondhygiënist en eigenaar van Oral-Vision, info@oral-vision.nl
Jolanda-Gortzak mondhygiënist

 

 

 

 

Lees meer over: Congresverslagen, Kennis, Mondhygiëne, Sporttandheelkunde, Thema A-Z
mondpiercing

De risico’s van piercings in of rond de mond

Mondsieraden, zoals piercings of edelstenen op tanden, kunnen de mond en tanden op verschillende manieren beschadigen. Zo kunnen er verwondingen ontstaan aan het tandvlees, de tong of de tanden. Ook kunnen mondsieraden de manier waarop tanden en mond samenwerken in de weg zitten. Het wordt lastig om duidelijk te praten, en er wordt soms te veel speeksel aangemaakt. En er is een verhoogd risico op complicaties die de mondgezondheid kunnen beïnvloeden.

Mogelijke complicaties

De meest voorkomende complicatie voor de mondgezondheid van orale piercing is een ontsteking op de plaats van de piercing. Het gebruik van niet-steriele apparatuur om de piercing te plaatsen of het hanteren van de piercing na plaatsing kunnen de plek blootstellen aan ziektekiemen die een infectie kunnen veroorzaken. Infecties in de mond kunnen in de bloedbaan terechtkomen en zich door het lichaam verspreiden. Soms zijn deze infecties zo ernstig dat iemand in het ziekenhuis belandt. Andere mogelijke complicaties zijn:

  • Zwellingen
  • Bloedingen
  • Scheuren
  • Allergische reacties
  • Het inslikken of ademen van een losgekomen sieraad

Slissen en fluiten

Veranderingen in spraak zijn een van de meest voorkomende manieren waarop piercings invloed kunnen hebben op hoe de mond werkt. Mensen kunnen gaan slissen of fluiten tijdens het praten, vooral als ze een tongpiercing hebben. Zo’n tongpiercing kan ook het kauwen en slikken verstoren. Daarnaast kan er zenuwbeschadiging optreden, wat het smaakgevoel kan beïnvloeden.

Verwondingen

Behalve dat piercings en tandsieraden de correcte werking van de mond in de weg kunnen zitten, kunnen ze ook voor vervelende verwondingen zorgen. Tanden en zacht weefsel (zoals het tandvlees en de wang) kunnen beschadigen door een piercing. Zo kunnen tanden beschadigd raken als iemand op zijn of haar piercing bijt, en kan een wangpiercing ervoor zorgen dat het tandvlees rond die plek wegtrekt.

Als er een sieraad op een tand geplakt wordt, moet het galzuur op die plek verwijderd worden. Dat maakt deze plek op de tanden extra gevoelig voor gaatjes. Bovendien kunnen tandsieraden zweren veroorzaken aan het zachte weefsel waar ze tegenaan komen.

 

Advies voor patiënten met piercings

Het is belangrijk om te weten dat deze complicaties lang niet altijd optreden. Toch is het goed om patiënten met piercings te informeren over deze risico’s en tips te geven voor hoe ze mogelijke complicaties kunnen voorkomen. Het liefste voordat de piercing gezet wordt.

De belangrijkste tip: verzorg je tanden en tandvlees goed. Natuurlijk is dit voor iedereen belangrijk, maar het is goed om het belang van mondverzorging extra te benadrukken bij patiënten met een piercing. Daardoor kunnen vervelende complicaties voorkomen worden. De basis moet in orde zijn. Dat wil zeggen:

  • Twee maal daags twee minuten poetsen met tandpasta die fluoride bevat
  • Dagelijks tussen de tanden reinigen
  • Dagelijks de mond spoelen met niet-alcoholische mondspoeling om het risico op infectie te verkleinen

Bron:
JADA

 

 

Lees meer over: Mondhygiëne, Thema A-Z
Manon Veenstra

Sport Fit with Sound Teeth: video van BMX topatlete Manon Veenstra

In aanloop naar de Olympische Spelen van Parijs in 2024, is extra aandacht voor de mondgezondheid van een professionele atleet van groot belang, vooral in verband met hun welbevinden en prestaties. Via een videoboodschap verwoordt de 24-jarige Nederlandse Manon Veenstra, BMX topatlete, haar visie en ervaringen van een – speciaal voor haar op maat gemaakte – mondhygiëne zelfzorginterventie door de mondhygiënist.

Naast een uitgebreide gebitsscreening (DMFT-, BEWE-, en DPSI-index) en professionele mondhygiënezorg werd bij de intake een diepgaand semi-gestructureerd interview afgenomen. Naast een reguliere medische vragenlijst aangevuld met vragen over stress, slapen en ademhaling vulde Manon de zogenaamde “Mind & Mouth” vragenlijst in. Hierin is de Nederlandse versie opgenomen van het Oral Health Impact Profile-14 (OHIP-14-NL als meting van OH-QoL) en schalen voor persoonlijke verwachte sociale uitkomsten voor het hebben van een gezond gebit, attitude ten opzichte van mondhygiënegedrag (OHB-index), en angst voor de tandarts.

Waarde van professionele individuele mondhygiëne-instructies

Manon benadrukt in deze video de waarde van professionele individuele mondhygiëne-instructies en voorlichting, en met haar boodschap illustreert ze dat effectieve mondzorggedrag bij en/of van haarzelf als topsporter een belangrijke rol speelt bij het verminderen van cariës en bij het zelf ervaren OH-QoL.

Bekijk de videoboodschap Manon Veenstra

 

Jolanda zal deze persoonlijk videoboodschap van Manon Veenstra nader toelichten tijdens haar key-note presentatie op 18 november bij LBHD tarptautinė konferencija, een mondhygiëne congres in Litouwen.

Door:
Jolanda Gortzak, mondhygiënist en eigenaar van Oral-Vision, info@oral-vision.nl

Lees meer over: Mondhygiëne, Thema A-Z
Uitblinkers

Pilot mondhygiënist op consultatiebureau is een succes

De gemeente Doetinchem startte in april 2022 de pilot Elke peuter- en kleutermond gezond! waarbij mondhygiënisten op het consulatiebureau aanwezig zijn. Aansluitend aan het consult worden ouders uitgenodigd om een bezoek aan de mondhygiënist te brengen. De mondhygiënist kijkt in de mond van het kind en doet het tandenpoetsen op een speelse manier voor. Vervolgens oefent de ouder dit. Als het nodig is, verwijst de mondhygiënist naar een tandarts door.

Deze pilot is opgezet door mondhygiënist Lieneke Steverink-Jorna. Samen met mondhygiënist Silvia van Hagen was zij aanwezig op het consultatiebureau. We vroegen Lieneke om een reactie. “Eindelijk heb ik het gevoel op tijd te zijn. We zien nu kinderen voordat ze gaatjes krijgen. Elke keer als ik op het consultatiebureau ben, merk ik weer hoe hard het nodig is. Hoeveel ouders nog niet begonnen zijn met poetsen of die per ongeluk hun kind pijn doen bij het poetsen. Tijdens het tandenpoetsen screen ik het gebit en ouders kunnen meteen meekijken hoe ik dat doe. Een vader kwam erachter dat hij nog nooit de binnenkant van de tanden had gepoetst. Een moeder kwam er achter dat de wangen en de lippen opzij gehouden moeten worden maar dat dit niet gaat met haar prachtige lange nagels. Ook slaan ouders het poetsen vaak over of denken dat babykoekjes nodig zijn voor de groei van hun kindje. Door met ze in gesprek te gaan, kan je ze inzicht geven. Ook de kindjes zijn vaak heel blij als ze merken dat je hun ouders helpt met beter bij hen te poetsen. Je ziet ze een team worden.”

Uitblinkers methodiek

De mondhygiënisten werken volgens de Uitblinkers methodiek waarmee ouders tandenpoets gerelateerde opvoedingsvaardigheden krijgen aangeleerd. Deze gespreksmethodiek is ontwikkeld voor ouders van 2- tot 10-jarigen.

Doelen van de pilot

Hoewel mondzorg voor kinderen volledig wordt vergoed vanuit de basisverzekering, worden niet alle kinderen hiermee bereikt. In de gemeente Doetinchem heeft 16-36% van de kinderen gedurende een jaar geen preventieve mond- en tandzorg ontvangen (peiljaar 2020, www.waarstaatjegemeente.nl). In de pilot ‘Elke peuter- en kleutermond gezond!’ wordt onderzocht hoe mondzorg laagdrempeliger en toegankelijker kan worden gemaakt door inzet van de mondhygiënist op het consultatiebureau.

Met de pilot worden de volgende doelen beoogd:

  1. Vergroten van bereik van kinderen die mondzorg ontvangen;
  2. Bewustwording onder ouders met betrekking tot het belang van goede mondzorg;
  3. Gedragsverbetering m.b.t. goede mondzorg (poetsen, voeding, gezoete dranken, speen/duimgebruik);
  4. Empowerment van ouder(s): wegnemen van barrières m.b.t. goede mondzorg door middel van het toepassen van de Uitblinkers methodiek.

De pilot startte met kinderen uit Doetinchem-Noord en Wehl en loopt van april 2022 tot en met april 2024. Er wordt uitgegaan van een bereik van circa 2.000 kinderen die gedurende de periode van de pilot gezien worden op het consultatiebureau. De mondhygiënisten zijn in totaal gemiddeld 6 dagdelen per maand op twee consultatiebureaus aanwezig, waardoor zij niet alle kinderen die naar het consultatiebureau komen kunnen zien.

Tussentijdse evaluatie

Het Evaluatiebureau heeft een tussentijdse evaluatie geschreven over het bereik, de waardering en de uitvoering van de pilot ‘Elke peuter- en kleutermond gezond!’. Voor deze evaluatie is een digitale vragenlijst afgenomen onder 11 betrokken professionals (3 assistenten JGZ, 4 jeugdverpleegkundigen, 2 jeugdartsen en 2 mondhygiënisten) en ook is er een verdiepend groepsinterview gehouden met 2 mondhygiënisten, een jeugdarts en jeugdverpleegkundige.

Resultaten

In totaal zijn er 446 kinderen in de leeftijd van 0-4 jaar gezien door de mondhygiënist. Kinderen kregen o.a. informatie en advies over het bezoeken van een tandarts, tandenpoetsen en gewoontes rondom speengebruik en duimen en voeding. Bij 24 kinderen was er sprake van actieve of behandelde cariës.

De meeste adviezen van de mondhygiënisten (46%) gingen over tandenpoetsen, gevolgd door advies over speengebruik en duimen (21%) en het aantal eetmomenten incl. speengebruik in de nacht (19%). Ook werd er advies gegeven aan kinderen van 2 jaar en ouder om de tandarts te bezoeken als ze daar nog niet waren geweest (12%) en advies om een tandarts te zoeken aan kinderen van 2 jaar en ouder die nog geen tandarts hadden (2%).

Alle 11 professionals waren (heel) tevreden over de pilot en noemen deze zinvol en van meerwaarde. “Primaire preventie m.b.t. mondzorg krijgt op deze manier vorm, met daarbij een groot bereik van ouders en kinderen. Het is een aanvulling op het consult bij de jeugdverpleegkundige of jeugdarts, waar er maar beperkt aandacht kan zijn voor mondzorg”, zegt het rapport.

Het laagdrempelige karakter wordt gezien als een voordeel en ook dat de doelgroep de aanwezigheid van de mondhygiënist waardeert.

Bijna alle professionals vinden dat de pilot bijdraagt aan de gestelde doelen.

De professionals denken dat ouders blij zijn met de ontvangen informatie en adviezen. Het laagdrempelige en niet-verplichte karakter van het bezoek aan de mondhygiënist helpt daarin volgens hen mee, en ook de poetsinstructies waarbij ter plekke wordt geoefend. Hierdoor is de indruk dat adviezen beter worden onthouden. Ook vinden de meeste professionals dat de meeste kinderen het bezoek aan de mondhygiënist als positief ervaren waarbij ook de setting van het consultatiebureau spanning verlagend werkt.

Lees de gehele evaluatie op de website van de Gemeente Doetinchem

Lees meer over: Kindertandheelkunde, Mondhygiëne, Thema A-Z
Oratie prof. dr. Katarina Jerković-Ćosić

Oratie prof. dr. Katarina Jerković-Ćosić, bijzonder hoogleraar Publieke Gezondheid en Mondzorg

Op 28 september gaf Prof. dr. Katarina Jerković-Ćosić, bijzonder hoogleraar Publieke Gezondheid en Mondzorg, haar oratie. Zij sprak over het belang van toegang tot mondzorg en dat dit niet vanzelfsprekend is voor iedereen.

Zij pleitte voor mondzorgcoaches bij de consultatiebureaus voor kinderen van 0-4 jaar en de aandacht voor mondgezondheid binnen collectieve wijkgerichte preventie.

Katarina Jerković-Ćosić  is per 1 september 2022 benoemd tot bijzonder hoogleraar Publieke Gezondheid en Mondzorg, door de Universiteit van Amsterdam (UvA) en is als lector verbonden aan Hogeschool Utrecht. Zij richt zich op inbedding van mondzorg binnen de publieke preventieve gezondheidszorg, vooral bij sociaal maatschappelijke risicogroepen.

De oratie van Jerković-Ćosić werd gecombineerd met het afscheidscollege van prof. dr. Geert van der Heijden.

Haar oratie en het afscheidscollege kun je hier terugkijken

Lees meer over: Mondhygiëne, Thema A-Z

Je gebit reinigen met nanobots? Wetenschappers werken eraan

Een nieuwe studie gepubliceerd in het tijdschrift ACS Nano en ondersteund door het Amerikaanse National Institute of Dental and Craniofacial Research (NIDCR) toont de haalbaarheid aan van het robotsysteem, dat ooit zou kunnen worden aangepast voor gebruik bij mensen.

“We willen de mondgezondheid verbeteren voor mensen met een handicap en geriatrische populaties die niet de handvaardigheid hebben om routinematige mondzorg uit te voeren”, zegt tandarts-wetenschapper en senior auteur Dr. Hyun Koo. “Het is een onvervulde behoefte in de mondzorg en het is tijd voor technologische ontwikkeling.”

Magnetische deeltjes

De ‘robots’ zijn eigenlijk ijzeroxidedeeltjes op nanoschaal, elk ongeveer 100 keer kleiner dan een stuifmeelkorrel. In aanwezigheid van een magneet clusteren de nanodeeltjes in een soort borstelhaartjes die in de richting van het magnetische veld wijzen. Door fijn afgestelde aanpassingen aan het veld aan te brengen, konden de onderzoekers de bewegingen van de borstelharen precies richten, hun stijfheid aanpassen en ze inkorten of verlengen.

“Een van de geweldige dingen van het werken met magnetische velden is dat ze weefsels binnendringen en onschadelijk zijn op het niveau waarop we ze gebruiken. Dat betekent dat het systeem moeilijk toegankelijke ruimtes kan bereiken”, zegt microrobotica-ingenieur en co-senior auteur Dr. Edward Steager.

De onderzoekers testten de schrobkracht van de robots op verschillende oppervlakken, waaronder een 3D-geprint model van menselijke voortanden, echte menselijke voortanden gemonteerd op kunstmatig tandvlees en een gedeelte van een varkenskaak met tandvlees en tanden.

Verschillende functies

Deze ijzerstructuren kunnen van vorm veranderen. Van borstelachtige haren naar flossachtige snaren die zich aanpassen aan het tandoppervlak en de hoeken en gaten tussen de tanden schrobben. Een apart experiment toonde aan dat ze zacht genoeg zijn om het tandvlees van varkens onbeschadigd te laten, maar sterk genoeg om tandplak af te breken.

Als het gaat om het afbreken van tandplak, hebben deze robotachtige nanodeeltjes nog een truc in petto. Ze hebben een natuurlijk het vermogen om chemische reacties te veroorzaken die microbe-dodende moleculen vrijgeven. Er wordt dan in wezen een antimicrobiële spoeling aangemaakt. In de experimenten stelde dit de kleine robotlegers in staat om tandplak uit elkaar te halen en de bacteriën erin te doden. Daardoor bleven er geen detecteerbare levende ziekteverwekkers achter.

De volgende stap: klinische proeven

Maar voordat we een peloton kleine robots in onze mond sturen, zijn klinische proeven nodig, zeggen de onderzoekers. Om het robotsysteem te optimaliseren en betaalbaar te maken voor dagelijks gebruik, is het team van plan om prototypes te ontwerpen die in een mond passen. Ze stellen zich een programmeerbaar, volledig geautomatiseerd systeem voor dat zich kan aanpassen aan de unieke kenmerken van de mondholte van een persoon, waardoor gepersonaliseerde mondzorg mogelijk wordt.

Toepassingen buiten de tandheelkunde

De groep onderzoekt ook andere toepassingen. In een proof-of-concept-studie die onlangs is gepubliceerd in het Journal of Dental Research, toonden de onderzoekers aan dat microrobots magnetisch door het wortelkanaal kunnen worden geleid om biofilms te verwijderen en mogelijk medicijnen te vervoeren en af te leveren. Naast tandheelkunde zien de wetenschappers een rol weggelegd voor de technologie bij het reinigen van katheters, chirurgische implantaten en zelfs waterleidingen.

“Je ziet dat dit soort resultaten een heel nieuw gebied en nieuwe toepassingen opent. Beter dan dat wordt het niet in de wetenschap”, zegt Steager.

Bron:
ACS Nano

 

 

Lees meer over: Mondhygiëne, Thema A-Z
Mondhygieniste en clown in een 400

Een mondhygiëniste en clown in één

Een rode neus of clownskleding draagt ze misschien niet tijdens haar werk als mondhygiënist, maar de technieken die ze heeft geleerd als contactclown past ze zeer zeker wel toe. Baukje de Jong is een zelfstandige mondhygiëniste, die daarnaast aan de slag gaat als contactclown.

Waarom ben je contact clown geworden? En hoe?

Tijdens mijn werk als mobiele mondhygiënist in een zorginstelling kwam ik in contact met Mimakker Joris, een clown die onder anderen met mensen met dementie werkt. De manier waarop hij met de bewoners aan het werk was sprak mij erg aan. Nadat hij meer over zijn werk had verteld leek dit mij wel het onderzoeken waard.

In deze periode kwam ik een collega-mondhygiënist tegen die ook een opleiding tot contactclown had gedaan. Via haar heb ik een opleiding in het noorden van Nederland gevonden. Een uitkomst, omdat de opleiding tot Mimakker voor mij eigenlijk te ver weg was.

Ik ben begonnen met een aantal introductiedagen. Een opleiding tot contactclown bestaat uit verschillende onderdelen. Ik heb inmiddels de eerste 2 delen van de opleiding afgerond. Nu de basis er is, kan ik mij meer verdiepen in specifieke groepen, zoals mensen met dementie of GGZ-patiënten.

Hoe combineer je dat met je werk als mondhygiënist?

Ik ben aangesloten bij de stichting Dichterbij Clown. Via deze stichting kunnen particulieren of zorginstellingen contactclowns inhuren. Zodra er een aanvraag is, wordt deze onder de leden verspreid. Ik bekijk per keer of het qua afstand en tijd mogelijk is om mee te spelen. Als zelfstandig mondhygiënist kan ik mijn eigen agenda plannen, wat in dit geval wel een voordeel is.

Gebruik je jouw ervaringen/technieken als contactclown ook in jouw werk als mondhygiëniste en andersom?

We kennen allemaal wel die patiënten waarbij je in de wachtkamer al ziet dat het niet goed gaat of dat ze er juist wel zin in hebben. Maar je bent zelf natuurlijk ook een belangrijke schakel. Als je zelf niet fit bent of er geen zin in hebt, straal je dat onbewust ook uit.

Tijdens de opleiding tot contactclown leer je op verschillende manieren richting te geven aan je eigen emoties. En daarna hoe je in kunt spelen op de emoties van degene waar je voor speelt. Daarvoor gebruik je ook je attributen en je clownsoutfit inclusief de rode neus.

Tijdens mijn werk als mondhygiënist heb ik gewoon mijn eigen werkkleren aan. Ik kan deze kennis ook zonder rode neus toepassen en dat doe ik tijdens mijn werk vaak onbewust. Als mobiele mondhygiënist heb ik regelmatig patiënten met dementie. Met op ooghoogte praten met de patiënt of een oprechte vraag over bijvoorbeeld het ontbijt of een activiteit kun je samen een “moment” beleven. Dit “moment” kan per persoon verschillen.

Werkt het om deze technieken toe te passen?

Het toepassen van de contactclown kennis werkt voor mij. Zeker als de zorgmedewerkers aangeven dat een cliënt zich niet in de mond wil laten kijken, is het de uitdaging om het wel voor elkaar te krijgen. Over het algemeen wordt het simpeler en ook leuker om te behandelen.

Raad je je mede mondhygiënisten dit ook aan om te gaan doen?

Ik denk dat het altijd goed is om jezelf door te ontwikkelen als mondhygiënist. Dit doe je vooral op vaktechnisch gebied. Er zitten zeker onderdelen in de opleiding tot contactclown waar je als mondhygiënist voordeel van kunt hebben bij patiënten. Het is echter wel een opleiding waar je jezelf en je eigen emoties onder ogen moet komen. Als je dit wilt kan het zeker een mooie aanvulling zijn.

Baukje de Jong, Mondhygiënist Te Plak

 

Lees meer over: Interview, Kennis, Mondhygiëne, Opinie, Thema A-Z
Kindertandpasta

Gebruik van hoge concentratie fluoridetandpasta en -gel

De remineralisatie van tanden bij volwassenen kan onder ideale omstandigheden gestimuleerd worden door het gebruik van een fluoridetandpasta of fluoridegel. Echter is het onduidelijk of het ook werkt in de ‘echte’ wereld, volgens een artikel van Journal of the American Dental Association.

Fluoridetandapasta voorschrijven

Fluoridetandpasta of -gel is een aanbevolen cariëspreventiemaatregel voor volwassenen. Maar vanwege de hoge fluorideconcentratie van 1,1% (5500 ppm), is de natriumfluoridetandpasta of -gel niet goedgekeurd door de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA). Omdat het niet is goedgekeurd door de FDA, moet een tandarts in de Verenigde Staten het voorschrijven wanneer het medisch noodzakelijk is.

Onderzoek naar effectiviteit en werkzaamheid van natriumfluoride tandpasta

Er is beperkt onderzoek gedaan naar het onderscheid tussen de effectiviteit en werkzaamheid van 1,1% natriumfluoride tandpasta of -gel bij volwassenen met een verhoogd risico op cariës. Daarom hebben clinici meer informatie nodig over de dagelijkse dosis en blootstelling om optimale resultaten te krijgen.

Effectiviteit van verschillende fluoride applicaties

Tot op heden gaat het in de in de literatuur over 1,1% natriumfluoridetandpasta of -gel gerelateerd aan werkzaamheid, en niet aan effectiviteit. In 2022 is een studie gepubliceerd die de effectiviteit beoordeelde van verschillende soorten professioneel aangebrachte en op recept zelf aangebrachte fluoride voor het voorkomen van nieuwe cariësgerelateerde restauraties of extracties. De uitkomsten van het onderzoek lieten zien dat gedurende het jaar na professionele toepassing van fluoride, patiënten ongeveer 30% minder kans hadden op een cariësgerelateerde behandeling. Volgens de onderzoekers werd er geen positief effect waargenomen bij degenen die alleen de tandpasta of gel gebruikten.

Gebruik van fluorideproducten

Naast dat er weinig onderzoek is gedaan naar de effectiviteit van natriumfluorideproducten bij volwassenen met een hoog risico op cariës, is er ook geen duidelijke richtlijn over hoe vaak fluorideproducten per dag gebruikt moeten worden en of de tandpasta en gel anders moeten worden gebruikt dan vrij verkrijgbare producten.
De voorgestelde doserings- en toedieningsaanbevelingen voor 1,1% natriumfluorideproducten variëren, met aanbevolen gebruik variërend van één tot drie keer per dag. Patiënten mogen na het gebruik van de 1,1% natriumfluoridetandpasta of -gel niet spoelen met water, in tegenstelling tot normale pasta uit de winkel waarbij dat wel mag.
Spoelen met water verlaagt het fluoridegehalte in zowel interdentale plaque als speeksel. Het is belangrijk dat tenminste één van de dagelijkse fluoridetoepassingen van een patiënt voor het slapengaan plaatsvindt om de retentie van fluoride te optimaliseren en remineralisatie te verbeteren.

Conclusie

Het is belangrijk dat er rekening moet worden gehouden met deze factoren en de bereidheid van patiënten om de instructies op te volgen bij het voorschrijven van een krachtige fluoridetandpasta of -gel.

Bron:
The Journal of the American Dental Association

 

 

Lees meer over: Cariës, Mondhygiëne, Thema A-Z
Volwassenen met een handicap in de VS worden geconfronteerd met onevenredige uitdagingen bij de toegang tot tandheelkundige zorg

Volwassenen met een handicap in de VS worden geconfronteerd met onevenredige uitdagingen bij de toegang tot tandheelkundige zorg

Mensen met een intellectuele, verworven of ontwikkelingsstoornis (IADD) hebben in de VS minder toegang tot mondzorg vergeleken met volwassenen met een andere handicap of zonder handicap. Volgens een studie die is gepubliceerd in het Journal of the American Dental Association kan dit bijdragen aan verminderde gezondheidsresultaten. Dit kan leiden tot meer invaliditeit, hogere zorgkosten en verminderde kwaliteit van leven.

Meest onvervulde zorgbehoefte

Ongeveer 25% van de volwassenen in de Verenigde Staten heeft een handicap die het functioneren en de onafhankelijkheid beperkt. Mondzorg vertegenwoordigt de meest onvervulde zorgbehoefte. Het is gebleken dat dit deel van de populatie verminderde mondgezondheidsresultaten heeft in vergelijking met de algemene bevolking.

Drie categorieën

De auteurs van de University of Maryland School of Dentistry gebruikten de National Health Interview Survey 2018 voor volwassenen om het verband tussen de invaliditeitsstatus en het gebruik van tandheelkundige zorg te beoordelen. Deelnemers waren verdeeld in mensen met een IADD die het functioneren beperkt, een andere handicap die het functioneren beperkt of geen handicap.

Oorzaken niet begrepen

Hoewel de mondgezondheidsstatus voor volwassenen met een handicap en IADD’s goed is gedocumenteerd, zijn de oorzaken voor de verschillen niet goed begrepen. Onderzoekers evalueerden de associatie tussen invaliditeitsstatus en gebruik van mondzorg, met speciale aandacht voor volwassenen met IADD-diagnoses.

Beperkingen in functioneren

IADD’s worden gekenmerkt door beperkingen in intellectueel functioneren en adaptief gedrag en worden geassocieerd met een slechte mondgezondheid. Tot 92% van de volwassenen met IADD’s heeft last van parodontitis en bijna 73% heeft edentulisme.

Minste tandartsbezoeken

In vergelijking met volwassenen met een andere handicap of geen handicap, bezoeken volwassenen met IADD’s minder vaak een tandarts, zo bleek uit de studie. Volwassenen met een IADD hadden 2,29 keer zoveel kans om in de afgelopen twee jaar geen tandartsbezoek te hebben gehad in vergelijking met volwassenen zonder handicap. Mensen met een andere handicap hadden 1,5 keer zoveel kans om geen bezoek te hebben gehad.

Zorg vergemakkelijken

De auteurs van het onderzoek dringen er bij tandheelkundige professionals op aan om hun onderzoek te gebruiken om de implicaties van een IADD-diagnose op het gebruik van mondzorg beter te begrijpen en om inspanningen te leveren om de zorg voor deze patiënten te vergemakkelijken.

Kostenbarrières

Een manier die de tandheelkundige zorg voor dit deel van de bevolking zou kunnen verbeteren is door kostenbarrières te verminderen. In het onderzoek was het gebruik van mondzorg voor mensen met IADD’s niet statistisch verschillend van volwassenen met andere handicaps, wanneer alleen rekening werd gehouden met degenen die zich geen mondzorg konden veroorloven.

Onevenredige belemmeringen

Volwassenen met IADD’s zijn vaak verzekerd via Medicaid, dat doorgaans een beperkt aantal tandartsen heeft. Hierdoor is de kans kleiner dat mensen met een handicap de noodzakelijke zorg krijgen. “De onevenredige belemmeringen voor mondgezondheidszorg voor volwassenen met IADD’s, vooral die welke worden gedekt door Medicaid, kunnen worden verbeterd met een nauwer geïntegreerde medische en mondzorg”, schreven de auteurs.

Bron:
Journal of the American Dental Association

 

 

Lees meer over: Mondhygiëne, Thema A-Z