Tandarts en mondhygiënist kunnen van elkaar leren

Via Twitter vroeg ik welke tandartsen een prettige samenwerking hadden met de mondhygiënist. Zeer vlot stroomden de reacties binnen. Vier mondzorgprofessionals gaven antwoord op mijn vragen via de digitale snelweg:

– Rik van Vulpen, tandarts bij praktijk Glimlach! Tandzorg
– Pascal Boer, tandarts bij Mondzorgcentrum Giethoorn en docent bij Dentalskills
– Diana Kas, praktijkmanager bij Vallei Tandartsen
– Haakon Kuit, tandarts-parodontoloog en implantoloog bij Praktijk voor Parodontologie en Implantologie Arnhem en ook werkzaam bij ACTA.

Rik van Vulpen waarschuwde me voordat ik begon met lezen: “Ik heb alle vragen naar eerlijkheid beantwoord, ook al lijken het soms gewenste antwoorden”.

Volledigheid en kwaliteit
Alle beantwoorders waren het volledig met elkaar eens: De mondhygiënist is onmisbaar. Zelfs als er parodontologen en preventieassisenten in de praktijk werkzaam zijn. De mondhygiënist is namelijk een belangrijke schakel: het team is pas compleet als er een mondhygiënist is. “Met een mondhygiënist in het team kan de volledige verantwoordelijkheid voor de mondzorg van de patiënt gedragen worden”, aldus Diana Kas van Vallei Tandartsen. Het takenpakket blijkt veel breder te zijn dan alleen het behandelen van parodontitispatiënten, caviteiten en preventie. Zo zorgt de mondhygiënist ook voor de begeleiding van de preventieassistenten en het opzetten van protocollen om uiteindelijk kwalitatief hoogwaardige mondzorg volgens de laatste standaarden te leveren.

Overleg
De vier geïnterviewde mondzorgprofessionals ervaren de samenwerking met de mondhygiënist als uitermate positief en ook plezierig. “Het is heerlijk om samen aan de gezondheid van de patiënt te werken”, zei één van de ondervraagden. Er wordt dan ook volop overlegd met elkaar.

Rik van Vulpen: “De overlegmomenten zijn meestal aan het eind van de werkdag, dan lopen we het programma door en bespreken we bijvoorbeeld de motivatie van de patiënt. Ook de parodontoloog heeft geregeld contact met de mondhygiënist.” Pascal Boer heeft eveneens gedurende de dag overleg en een maal per maand is er een speciaal behandelaarsoverleg met alle tandartsen en mondhygiënisten. Vallei Tandartsen heeft dagelijks een individueel overlegmoment met de mondhygiënist, net als Haakon Kuit. Ook heeft Kuit elke twee maanden overleg met het gehele mondhygiënistenteam.

Aandachtspunten voor tandarts
Door duidelijk overleg leren tandartsen van hun mondhygiënist en vice versa. “Soms komt dan aan het licht dat een patiënt in eerste instantie direct naar de mondhygiënist is verwezen, maar dat hij toch liever ziet dat de parodontoloog de behandeling begeleidt. Ik moet het dan dus nauwkeuriger beoordelen”, zegt Van Vulpen. “En ik heb ook geleerd dat ik meer moet omschrijven in de kaart, zodat de patiënt geen blanco blad is voor de mondhygiënist.”

Kuit vindt dat tandartsen inderdaad beter zouden moeten documenteren: “Ja, de verwijsbrieven van een mondhygiënist zijn zonder uitzondering heel uitgebreid, goed onderbouwd en voorzien van duidelijke documentatie.”

Boer leerde nog meer over het belang van gezond tandvlees. Kas van Vallei Tandartsen vindt dat de patiënt gebaat is bij een goede samenwerking tussen tandarts en mondhygiënist. Vallei Tandartsen kiest er daarom voor nog een extra mondhygiënist aan te stellen.

Aandachtspunten voor de mondhygiënist
De opleiding Mondzorgkunde zou meer aandacht aan samenwerking en communicatie moeten besteden volgens Kas. “Ervan uitgaande dat de opleiding inhoudelijk gelijke tred houdt met de nieuwste technologische ontwikkelingen en mogelijkheden op tandheelkundig gebied, dient binnen de opleiding communicatie over de hele breedte een van de meest belangrijke speerpunten te zijn. Zeker ook in relatie tot de veranderende samenleving, waarin patiënten steeds ‘mondiger’ worden. Internet en sociale media spelen hierin een belangrijke rol. Zowel positief als negatief, omdat nieuwe ontwikkelingen razendsnel en soms eerder bij de zorgconsument binnenkomen dan bij de tandarts zelf”, gaf Kas aan.

Kuit: “Het echte werk wordt sowieso pas in de praktijk geleerd. We zien dat een mondhygiënist na ongeveer vijf jaar het gewenste niveau haalt. Het is meer de instelling en ambitie van de mondhygiënist zelf die bepalend zijn voor de kwaliteit van de samenwerking dan de gevolgde opleiding. Wat mij betreft mag er bij de opleiding meer aandacht worden besteed aan het goed leren verwijderen van subgingivaal tandsteen. Dit blijft het moeilijkste onderdeel.”

Kuit vindt dat de mondhygiënist over het algemeen sterke punten heeft zoals
het hebben van veel geduld en aandacht voor het belangrijkste onderdeel van de patiëntbehandeling, namelijk het preventieve gedeelte. “Sommige tandartsen kunnen hier nog een voorbeeld aan nemen.”

Door: Lieneke Steverink-Jorna, mondhygiënist