implantaat

Implantologie: Diagnostiek, indicatiestelling en behandelplanning

Orale implantologie is niet meer is weg te denken als mogelijke behandeloptie voor uw patiënt. Als tandarts algemeen practicus treedt u op als regisseur. Hoe houdt u controle? Wat delegeert u? Wat doet u zelf? Congresverslag over diagnostiek, indicatiestelling en behandelplanning bij implantologie.

Verslag van de lezingen van prof. dr. Marco Cune, prof. dr. Henny Meijer, prof. dr. Daniël Wismeyer tijdens het congres Implantologie 2013 van Bureau Kalker. Het lezingenprogramma omvatte alles wat u moet weten over implantologie. Zo kunt u uw patiënt begeleiden bij de verwijzing en ervoor zorgen dat u de regie over de behandeling behoudt.

Waar let u op als er een implantaat geïndiceerd is?

  • Verwachtingen van de patiënt
  • Algemene gezondheid
  • Parodontale status (parodontitis in het verleden)
  • Mondhygiëne en compliance van de patiënt
  • Roken
  • Craniofaciale en skeletale groei
  • Mondopening

Enkelvoudig diasteem
Een implantaatgedragen kroon is de eerste keus bij een enkelvoudig diasteem (NTvT december 2012 door: H.J.A. Meijer, M.S. Cune). Voor het behandelresultaat van een implantaat in het front speelt de esthetische prognose een belangrijke rol. Het is afhankelijk van de zachte weefsels en het onderliggende bot hoe de interdentale papillen eruit gaan zien. De afwezigheid van bot vergroot de kans op ‘black triangle’.

Vanaf 18 jaar
Uit onderzoek blijkt dat mensen levenslang in zekere mate doorgroeien. Een implantaat gedraagt zich als een ankylotisch gebitselement en groeit niet mee waardoor een infra-occlusie ontstaat. Dit is een risico voor het esthetisch resultaat van implantaten in de frontregio. Prof. dr. Meijer adviseert een minimum leeftijd van 18 jaar voor implanteren.

Dimensie voor het implantaat
Bij het plaatsen van het implantaat zijn de implantaatpositie en asrichting van belang. In het bijzonder in het front. Het maken van een proefopstelling en vervaardigen van een boorsjabloon zijn hierbij onontbeerlijk.

Dimensie voor prothetiek
Voor de bepalen van de vormgeving van de constructie is het essentieel een prothetisch ontwerp te maken. Voor de behandelplanning zult u studiemodellen moet vervaardigen, waarbij u een proefopstelling maakt en de occlusie en articulatie bepaalt.

Diameter
Bij implantaten in het front gaat de voorkeur uit naar direct implanteren vanwege behoud van de buccale botlamel. De buccale botlamel resorbeert sowieso, maar bij direct implanteren in mindere mate. Bij frontimplantaten wordt gebruik gemaakt van een normale diameter.

Er is een mindere tendens naar grote implantaten, in de molaarregio in de bovenkaak is hiervoor soms een indicatie.

Er wordt een onderscheid gemaakt tussen implantaten:
1. Implantaten geplaatst op bothoogte (voor kronen op implantaten)
2. Implantaten geplaatst op gingivahoogte (voor overkappingsprotheses op implantaten)

Risicoanalyse voor de esthetische regio

  • Liplijn
    Een lage liplijn waarbij de interdentale papillen niet getoond worden is een lager risico dan een hoge liplijn met zichtbare papillen.
  • Gingiva biotype
    Bij een dun gingiva type is de kans groter op recessies, dan bij een dik gingivatype.
  • Vorm tandkroon
    Rechthoekige tanden hebben een grotere kans op papil vorming omdat zij vaak een dik gingiva type hebben. Dit in tegenstelling tot driehoekige tanden.
  • Ontsteking bij implantaatregio
    Ontstekingen hebben een negatieve invloed op de harde en zachte weefsels.
  • Botniveau buurelement
    Bij een oorspronkelijk botniveau is er een grotere kans op papilvorming.
  • Restauraties in de sulcus van de gingiva
    Kans op recessie van de gingiva.
  • Grootte van het diasteem
    1 tand of meerdere tanden vervangen. Tussen twee implantaten ontbreekt vaak de botpiek, waardoor men niet hoeft te verwachten dat er een interdentale papil wordt gevormd.
  • Is de te vervangen tand nog aanwezig?
  • Soft tissue anatomie
    De zachte weefsel worden ondersteund door het onderliggende bot.
  • Botvolume
    Het esthetische resultaat voor de lange termijn is afhankelijke van voldoende horizontaal en verticaal botvolume.

Edentate onderkaak
Patiënten met een edentate onderkaak hebben vaak gebrek aan retentie en stabiliteit van de conventionele gebitsprothese. Bij edentate patiënten is toepassing van twee implantaten in de onderkaak eerste keus. Door deze behandeling neemt het kauwvermogen niet significant toe, maar zijn patiënten wel tevredener.

Verzekeringsaspecten implantaatbehandeling
Een behandeling met implantaten is kostbaar: de prijs voor een implantaat met kroon ligt tussen de €2000 en €2300. In geval van trauma kan de patiënt recht hebben op vergoeding vanuit de basisverzekering. In de meeste gevallen moet het implantaat echter zelf betaald worden of wordt een gedeelte vergoed vanuit de aanvullende verzekering.

De prothetische behandeling van de edentate patiënt wordt, op de eigen bijdrage na, na machtiging vergoed vanuit de basisverzekering. Mogelijke argumenten voor een vergoeding uit de basisverzekering zijn:

  1. Geresorbeerde processus
  2. Onregelmatige processus
  3. Torus
  4. Geen omslagplooi

Nadelen en risico’s implantaatbehandeling
Voor een esthetisch resultaat bij een implantaat in het front is de hoeveelheid buccaal bot bepalend. Implantaten in de frontregio worden tegenwoordig meer naar palatinaal geplaatst. Vaak wordt gekozen voor een proefopstelling om verrassingen te voorkomen.

Een risico van een prothese op implantaten in de onderkaak tegenover een onbetande bovenkaak is het syndroom van Kelly. Grote krachten kunnen dan resulteren in resorptie en fibreuze hyperplasie van de processus alveolaris superior.

Prof. dr. Marco S. Cune
Is hoogleraar restauratieve en reconstructieve tandheelkunde en hoofd van de sectie Orale Functieleer van het Centrum voor Tandheelkunde en Mondzorgkunde van het UMC Groningen. Daarnaast is hij werkzaam in het Centrum voor Bijzondere Tandheelkunde van het St. Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein. Zijn klinische en onderzoeksinteresses bestrijken een breed scala aan onderwerpen, maar richten zich met name op de orale implantologie en restauratieve tandheelkunde.

Prof. dr. Henny Meijer
Behaalde in 1988 het tandartsdiploma aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij deed onderzoek aan de Rijksuniversiteit Utrecht op het gebied van de implantologie, in 1992 resulterend in een proefschrift. Momenteel is hij werkzaam bij het Centrum voor Tandheelkunde & Mondzorgkunde en bij de Afdeling Mondziekten, Kaakchirurgie en Bijzondere Tandheelkunde van het UMC Groningen. Vanaf 2006 is hij hoogleraar Implantologie en Prothetische Tandheelkunde. Naast de klinische werkzaamheden, doet hij onderzoek op het gebied van de orale implantologie, begeleidt onderzoek en is als docent betrokken bij verschillende cursussen.

Prof. dr. Daniël Wismeyer
Rondde zijn studie tandheelkunde af in 1984 aan de KU Nijmegen en werkte in het CBT aldaar tot 1994. In 1995 ging hij naar de ACTA waar hij promoveerde op het proefschrift “BIOS, The Breda Implant Overdenture Study”. Van 1985 tot 2006 heeft hij gewerkt in het CBT van het Amphia Ziekenhuis te Breda. In 2006 is hij benoemd als Hoogleraar Orale implantologie en Prothetische Tandheelkunde aan de ACTA waar hij een 0,7 Fte aanstelling heeft. Tevens werkt hij in de verwijspraktijk voor Orale Implantologie Veluwe-zoom te Dieren die hij in 1991 heeft opgericht. Vanaf 2009 is hij voorzitter van de afdeling Functieleer en Restauratieve Tandheelkunde aan de ACTA.

Verslag door Joanne de Roos voor dental INFO van de lezing van prof. dr. M.S. Cune, prof. dr. H. Meijer en prof.dr. D. Wismeyer tijdens het congres Implantologie 2013 van Bureau Kalker.

 

/door Lees meer over: Congresverslagen, Diagnostiek, Implantologie, Kennis, Thema A-Z
kanaalbehandeling voor en na

Pijn voor, tijdens en na de kanaalbehandeling

Ongeveer 60% van alle pijnklachten in de algemene tandarts praktijk heeft een endodontische oorzaak. Welke oorzaken zijn er en hoe lost u dit op? Wat doet u bij napijn? Verslag van de lezing van endodontoloog Michiel de Cleen.

Ongeveer 60% van alle pijnklachten in de algemene tandarts praktijk heeft een endodontische oorzaak. In 90% van de gevallen is er sprake van pulpitis of een pijnlijke parodontische apicalis. Indien u geen diagnose kunt stellen, laat u dan niet verleiden tot behandeling. Beter kunt u pijnstilling voorschrijven en de patiënt terug laten komen na enkele dagen. Erg bestaat nog geen test om een onderscheid te maken tussen reversibele en een irreversibele pulpitis.

Bij een kiespijn die soms ineens spontaan komt opzetten en met name een heftige reactie geeft bij een koude prikkel, is de mogelijke oorzaak een cracked tooth. Na het vervangen van de amalgaam restauratie kunnen de klachten nog ongeveer drie maanden aanhouden. Uit onderzoek blijkt dat bij een pijnlijke pulpitis uw mandubulair blok in ongeveer een derde van de gevallen zorgt voor complete pijnreductie. Als check voor een adequate anesthesie kunt u de koude test uitvoeren.

Alternatieven
Alternatieven die u heeft als de verdoving onvoldoende is:

  • Buccale infiltratie anesthesie
  • Intra-ossale anesthesie
  • Intrapulpale anesthesie

Wat te doen?

  • Pijnlijke pulpitis
    In 90% van de gevallen geeft een pulpotomie reductie van de pijn.
  • Pijnlijke parodontitis apicalis zonder endodontische behandeling
    Voor pijnreductie dienen alle kanalen tot de hoofdvijl te worden schoongemaakt.
  • Pijnlijke parodontitis apicalis met endodontische behandeling
    Opties die u heeft zijn het trekken van de kies of een endodontische herbehandeling. Vaak ontbreekt het u aan tijd in de spoeddienst om een herbehandeling uit te voeren. Schrijf de patiënt dan pijnstilling voor.

Wel of geen calciumhydroxide?
CaHO geeft geen invloed op de pijnbestrijding. Volgens De Cleen maakt het niet uit of u het wel of niet gebruikt. Er bestaat hierover nog weinig consensus.

Kans op napijn
Endodontologen hebben weinig pijnklachten in de (verwijs)praktijk, vaak worden de pijnklachten behandeld bij de algemeen practicus. Heeft meer dan 5% van uw patiënten napijn, dan moeten bellen gaan rinkelen of u iets verkeerd doet: u zit boven het gemiddelde.

Wanneer napijn?
Napijn is erg lastig te voorspellen, onderstaande factoren vergroten de kans op napijn.

  • Pijn voor de kanaalbehandeling
  • Grootte van de zwarting (hoe groter des te meer kans)
  • Meer kanalen geven een grotere kans
  • Vrouwen hebben meer last dan mannen

Flare-up is een ernstige napijn. U dient de patiënt te zien en behandeling is noodzakelijk. Een behandeling voor napijn is geen antibioticum kuur. Tonen van empathie door te bellen een dag na te behandeling heeft resultaat: deze patiënten rapporteren minder napijn.

Het is niet waar dat endodontische herbehandelingen een grotere kans zouden hebben op napijn. De totale hoeveelheid pijn is geen voorspeller voor de herinnering aan pijn. Het laatste moment wordt meestal herinnerd, dus probeer de behandeling altijd pijnloos af te sluiten.

Michiel de Cleen (1962) is tandarts-endodontoloog. Na zijn afstuderen aan de Universiteit van Amsterdam was hij van 1988 tot 1995 (gast)medewerker van de vakgroep Cariologie en Endodontologie van ACTA. Thans voert hij een fulltime endodontische praktijk. Tot medio 2010 was hij hoofdredacteur van het tijdschrift TandartsPraktijk. Michiel de Cleen is mede-auteur van het standaardwerk Endodontologie en van zijn hand verschijnen regelmatig publicaties op het gebied van de endodontologie. Hij gaf talloze lezingen en cursussen in binnen- en buitenland.

Verslag door Joanne de Roos voor dental INFO van de lezing van Michiel de Cleen tijdens het congres Pijn en pijnbestrijding van Dental Best Practice.

/door Lees meer over: Congresverslagen, Endodontie, Kennis, Pijn | Angst, Thema A-Z

Sinterklaas: Bezuinig niet op uw mond(zorg)

Sinterklaas: Bezuinig niet op uw mond(zorg)

Dit is de kop van het persbericht waarmee de NVM in de media aangeeft dat een regelmatig bezoek aan de mondhygiënist juist kosten bespaart. Voorkomen is beter dan genezen. In de afgelopen weken kwam in het nieuws dat steeds meer consumenten hun mondzorgbehandeling uitstellen om financiële redenen.

Hieronder leest u het gehele NVM-persbericht.

Voorkomen is goedkoper dan genezen. In de afgelopen weken kwam in het nieuws dat steeds meer consumenten hun mondzorgbehandeling uitstellen. Dit heeft veelal een financiële reden: het budget van de mondzorgverzekering is op, de crisis eist zijn tol en Sinterklaas en Kerst staan voor de deur. Begrijpelijk? Of toch niet? Juist om kosten te besparen is het van belang om regelmatig de mondhygiënist te bezoeken. Gaatjes en tandvleesproblemen zijn immers te voorkomen!

Kostbaar bezit
(Mond)gezondheid is een kostbaar bezit en verdient dan ook alle aandacht. Het merendeel van de volwassenen heeft weleens last van bloedend tandvlees. Bloedend tandvlees is een teken van ontsteking, veroorzaakt door de bacteriën in de tandplak. Bacteriën veroorzaken niet alleen tandvleesontsteking, maar ook spelen ze, samen met voedingsgewoonten, een belangrijke rol bij het ontstaan van gaatjes (cariës). Daarnaast bestaat er een relatie tussen ontstoken tandvlees en hart- en vaatziekten, vroeggeboortes of complicaties bij diabetes. Een gezonde mond is dus ontzettend belangrijk. Voor jong en oud, van 0 – 100, is een bezoek aan de mondhygiënist dan ook aan te raden. Door samen te werken aan een gezonde mond worden hoge kosten op de lange termijn juist voorkomen.

Kwaliteit
Mondhygiënisten en andere mondzorgverleners merken steeds vaker dat patiënten aan het einde van het jaar bezuinigen op de mondzorgbehandelingen. Ellen Bol, directeur van de Nederlandse Vereniging van Mondhygiënisten (NVM) en tevens mondhygiënist, maakt zich zorgen over deze ontwikkeling maar waardeert de kritische houding van de consument wel: Een patiënt moet niet wegblijven bij de mondhygiënist, maar het is wel goed dat men kritisch blijft en let op de kwaliteit van de zorg. De mondhygiënist, dé professional in preventieve mondzorg is ervoor opgeleid om de patiënt te coachen naar een goede mondgezondheid. Met persoonlijke aandacht en individueel afgestemde mondzorgadviezen en behandelingen, helpt de mondhygiënist problemen in de mond te voorkomen. Ons motto is ‘een leven lang een gezonde mond’, voor iedereen!

Mondzorg voor de jeugd in de basisverzekering
Je kunt niet vroeg genoeg beginnen met aandacht voor de mondgezondheid. Juist voor de jeugd is een bezoek aan de mondhygiënist dan ook aan te bevelen. Zo kan aantasting van het gebit (bijvoorbeeld tanderosie en cariës) worden voorkomen en kan het gebit een leven lang mee. Handig hierbij om te weten is dat de mondzorgbehandelingen voor de jeugd tot 18 jaar vergoed worden vanuit de basisverzekering.

Bron:
NVM

/0 Reacties/door Lees meer over: Communicatie patiënt, Kennis

Winnaars NVM Oral-B Studieprijs 2013

Tijdens het NVM Najaarscongres op zaterdag 16 november zijn de prijzen voor de Studieprijs 2013 op een feestelijke wijze uitgereikt. De doelstelling van de NVM-OralB studieprijs is tweeledig. Als mondhygiënisten kunnen we kennis nemen van de inhoud van de afstudeeropdrachten. Daarnaast vormt de prijs een beloning voor al die klokuren werk die de studenten in hun afstudeeropdracht hebben gestopt.

Winnaars
De winnaars van de Studieprijs 2013 zijn: 

Nummer 1: Het gebruik van gebitsslijtage indices door mondhygiënisten door Marcelina Chlewika en Michelle Dekker (Hogeschool Utrecht)

Nummer 2: Wat weet de Nederlander van het takenpakket van de mondhygiënist? door Maud Palmen, Irma Reijnders, Brenda van Puijenbroek en Carlijn Scheepens (Hogeschool van Arnhem en Nijmegen)

Nummer 3: Parodontitis en vitamine C door Iris van Doesburgh en Romana Visser (InHolland Amsterdam)

Bron:
NVM


/0 Reacties/door Lees meer over: Kennis, Onderzoek
big-register

Schippers stuurt evaluatie Wet BIG naar de Kamer

De evaluatie van de Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (Wet BIG) is door minister Edith Schippers aan de Tweede Kamer aangeboden. Deze tweede evaluatie van de Wet BIG richt zich op de vraag of de wet nog altijd haar doel bereikt namelijk; het bevorderen en bewaken van de kwaliteit van de beroepsuitoefening en het beschermen van de patiënt tegen ondeskundig en onzorgvuldig handelen in de gezondheidszorg. En het gaat in op de vraag of de wet nog voldoende toekomstbestendig is in de huidige vorm.

In de evaluatie komen de thema’s registratie en titelbescherming, opleidingseisen en deskundigheidsgebieden, voorbehouden handelingen, tuchtrecht en strafrecht aan de orde, en wordt besproken hoe de wet op die onderdelen functioneert en in hoeverre dat bijdraagt aan het realiseren van de doelstellingen van de Wet BIG.

De evaluatie heeft plaatsgevonden onder verantwoordelijkheid van ZonMw. Minister Schippers komt binnen drie maanden met een inhoudelijke reactie op het rapport.

Bron:
Rijksoverheid.nl

 

/door Lees meer over: Kennis, Kwaliteit
vakbeurs mondhygiene

De Vakbeurs Mondhygiëne

Op zaterdag 8 maart 2014 is Dé Vakbeurs Mondhygiëne in het Congrescentrum 1931 nabij het centrum van Den Bosch. Een eigen praktijk starten kost veel tijd, zeker als je nog alles moet gaan uitzoeken en uitvinden. Wilt u voor uzelf beginnen, maar weet u niet hoe? Waar moet je beginnen en wat komt er allemaal bij kijken? Of heeft u al jaren een praktijk en wilt u die vergroten, moderniseren of juist verkopen? Tijdens deze dag wordt dit allemaal duidelijk.

Algemeen
Wat: Dé Vakbeurs Mondhygiëne van Nederland
Wanneer: 8 maart 2014
Waar: Congrescentrum 1931 te ’s-Hertogenbosch
Wie: Mondhygiënisten.

Beschrijving
Alle facetten van de moderne praktijkvoering komen aan bod: financiën, automatisering, facturering, modeshow, social media, WIP-richtlijnen, praktijkinrichting etc. U wordt in één dag volledig geïnformeerd, zodat als u thuis komt u alles naast elkaar kunt leggen en alleen nog de puzzelstukjes op de goede plek hoeft te leggen. Tevens biedt de beurs gelegenheid om op een rustige plek de deelnemers een op een te spreken.

Gedurende de dag wordt er een banenmarkt in de vorm van enkele speeddatesessies georganiseerd. Speeddaten is een snelle en efficiënte manier om een eerste indruk te krijgen van elkaar. Als het klikt kan het leiden tot een vervolgafspraak.
Na een inspannend maar zeker zinvol bezoek kan de dag afgesloten worden met een bezoek aan de prachtige stad ’s-Hertogenbosch. De gezelligheid en het eigen, intieme karakter zijn de trots van ‘s-Hertogenbosch. Gemoedelijkheid, ambitie, warmte en ‘s-Hertogenbosch mag je ook in één adem uitspreken. De binnenstad van ‘s-Hertogenbosch is rijkelijk voorzien van gezellige en sfeervolle winkels, cafés en restaurants.

Kortom een mooie dag om het nuttige met het aangename te verenigen.

Meer informatie

/door Lees meer over: Kennis, Scholing

De Poetsbus bij Heit & Mem-beurs in Leeuwarden

Van 25 t/m 27 oktober vond de eerste editie van de Heit & Mem-beurs in het WTC Expo in Leeuwarden plaats. De beurs was gericht op aanstaande ouders en jonge gezinnen met kinderen tot en met 12 jaar.

Speciaal voor deze beurs reed de Nederlandse vereniging van Mondhygiënisten met een Poetsbus de beursvloer op, in samenwerking met Stichting Poetsbus.

Ouders en hun kinderen waren welkom in de Poetsbus. Zij kregen in de bus samples en een poetsles van een mondhygiënist. Ook konden zij een poetsdiploma behalen en meedoen aan een kleurplaatwedstrijd.

/0 Reacties/door Lees meer over: Communicatie patiënt, Kennis
Orthodontie geen oplossing bij onderbeet

Orthodontie geen oplossing bij onderbeet

Kinderen en jongeren met een prominente onderkaak hebben weinig tot geen baat bij de huidige orthodontie. Dat blijkt uit een overzichtsstudie naar orthodontische behandelingen bij klasse III malocclusie.

Oorzaken
Klasse III malocclusie kan veroorzaakt worden door een verkeerde positie van de onder- of bovenkaak. De afwijking kan ook ontstaan als de bovenste snijtanden naar achter hellen, of als de onderste snijtanden naar voren zijn gekanteld.

Behandeling
Er zijn verschillende orthodontische behandelmethoden voor klasse III malocclusie bij kinderen en jongeren. Een daarvan is een gezichtsmasker dat de bovenkaak naar voren trekt.

Effectiviteit
Uit de overzichtsstudie blijkt dat het gezichtsmasker de enige behandelmethode is die mogelijk effectief is op korte termijn. Het resultaat op volwassen leeftijd is echter onbekend. Voor de effectiviteit van andere behandelmethoden was geen overtuigend bewijs, concludeerden de onderzoekers.

Bron:
Studie

 

/door Lees meer over: Kennis, Onderzoek, Orthodontie, Thema A-Z

Zoetstoffen maken hersens hongerig naar suiker

Het eten van voedingsmiddelen met zoetstoffen kan er toe leiden dat mensen niet afvallen, maar juist aankomen. Dat blijkt uit een studie van Yale University, schrijft de University Herald.

Suikerrijke frisdranken vormen een risico voor de mondgezondheid. Maar de lightalternatieven met zoetstoffen erin dragen mogelijk bij aan overgewicht.

De onderzoekers ontdekten dat de consumptie van zoetstoffen de hersenen anders beïnvloedt dan suiker. Als het lichaam suiker afbreekt, geven de hersens een seintje wanneer het lichaam genoeg energie heeft vrijgemaakt. Uit zoetstoffen daarentegen kan het lichaam geen energie halen. Er volgt dus ook geen beloningssignaal in de hersenen.

Het is dus beter om voedingsmiddelen met zoetstoffen en een beetje suiker te eten. Daardoor blijft het bloedsuikerniveau stabiel en het aantal calorieën beperkt.

Bron:
University Herald

/0 Reacties/door Lees meer over: Kennis, Onderzoek

Angstbegeleiding in 3 minuten

Tijd is een beperkende factor en de behandeling dient aangepast te worden aan de patiënt en niet andersom. Leonard Wetzels, angsttandarts bij het CBT Fatima, over hoe u een angstige patiënt in drie minuten kunt begeleiden.

Tijd is een beperkende factor. Maar de behandeling dient aangepast te worden aan de patiënt en niet andersom. Daarom vertelde Leonard Wetzels tijdens de netwerkbijeenkomst van het CBT Fatima te Nieuw Wehl hoe u een angstige patiënt in drie minuten kunt begeleiden.

Als u een patiënt uit de wachtkamer ophaalt, kunt u direct zien of iemand bang is. De patiënt slaakt dan bijvoorbeeld een zucht of schudt u een klamme hand. Angst voor de tandarts komt veel voor. Maar liefst 40% van de Nederlanders is angstig voor de tandarts, 20% is erg angstig en 5% vermijdt de behandeling geheel. 800.000 Nederlanders gaan nooit naar een tandarts omdat ze angstig zijn. Leonard Wetzels sprak vooral over de 40% die tandartsen en mondhygiënisten nog prima in de eigen praktijk kunnen behandelen. Tenminste, als zij weten hoe.

Vijf tips
Vijf algemene tips bij behandeling angstige patiënten

  1. Werk altijd vanuit vertrouwen
    Doe dit bij elke patiënt, ook bij niet angstige. Het moet klikken tussen de patiënt en behandelaar. Dat is afhankelijk van chemie tussen patiënt en behandelaar. Maar ook moet de patiënt goede ervaringen krijgen: “Je moet je bewijzen.” Goede afspraken vooraf zijn essentieel. Dat geldt over en weer.
  2. Behandel zo pijnloos mogelijk
    Voer een goed (100%) en betrouwbaar verdovingsbeleid. Eerlijkheid loont: beloof geen gouden bergen. Als u het niet zeker weet, zeg dan: “Ik weet niet of het gaat helpen”. En natuurlijk dient u voorzichtig te behandelen.
  3. Behandel zo voorspelbaar mogelijk
    Maak gebruik van Tell-Show-Do, in niet-bedreigende taal. Doe dit niet te kinderachtig, maar vertel gewoon wat u gaat doen. Laat de patiënt meekijken met een spiegel. Het is aan te bevelen om tijdens de behandeling te vertellen hoe ver u bent en wat de patiënt kan verwachten. Spreek een tijdsduur af per behandeling.
  4. Behandel zo beheersbaar mogelijk
    Mensen krijgen traumatische ervaringen als ze zich hopeloos voelen. Dit is belangrijker dan of het iets zeer doet of niet. Spreek een stopteken af. De wetenschap dat deze er is, is vaak al voldoende geruststellend. Nadeel is wel dat u dit MOET nakomen. Anders is het vertrouwen weer kwijt. Deel de behandeling op in kleinere stukken, van enkele seconden. Geef de patiënt zoveel mogelijk controle over wat u doet.

Do’s en Dont’s
Wetzels gaf ook enkel Do’s en Dont’s:

Do’s

  • Wees voorspelbaar
  • Maak het beheersbaar
  • Zorg ervoor dat de behandeling pijnvrij is
  • Kom afspraken na, ook als het niet goed uitkomt
  • Pas u – als behandelend team – aan de patiënt aan en niet andersom

Dont’s

  • Niet nakomen van afspraken, in het bijzonder het stopteken
  • Bot of boos reageren: “Ik ben bijna klaar”, “Nog een klein stukje, ik heb al zo vaak verdoofd, de kies moet wel verdoofd zijn”, “u vergist zich.” Of nog erger: “Stel u niet zo aan”.
    Dit onthouden patiënten en zij gaan hier doemverhalen van maken.

Communicatie
Wetzels gaf nog enkele tips voor communicatie met uw patiënt.

Let goed op uw taalgebruik. Zeg geen nare woorden zoals pijn, boren, naald en voelen. Laat ook niet het woord “proberen” vallen. Dit is een vervelend woord omdat het insinueert dat het mis kan gaan. Als angstpatiënten dit horen, zijn ze een stuk minder gerust. Gebruik ook geen niet-boodschappen, zoals “het doet geen pijn” of “u hoeft niet bang te zijn”. Veel mensen letten namelijk meer op de woorden “pijn” en “bang” en verwerken het woord “niet” minder.

Protocol
Hieronder vindt u een protocol voor omgang met angstige patiënten.

  • Initiële diagnostiek
    Herken de angstpatiënt
  • Maak het bespreekbaar
    Wees respectvol. Vraag: “ Klopt het dat u hier moeite mee heeft?”
  • Waar is patiënt bang voor?
    Vraag “Waar bent u NU bang voor?”
  • Ramp
    Vraag patiënt wat hij het allerengste vindt wat kan misgaan
  • Doe een interventievoorstel
    “Als ik het nu 100% verdoof, kan het dan nog misgaan? En als u uw vinger opsteekt, dan stop ik en verdoof ik desgewenst bij.”
  • Tijdens behandeling
    Vraag: “En? Is het goed verdoofd?”. Weiger door te behandelen, als ‘het wel gaat’ en verdoof bij. Wees daar zelf koppig in, u houdt zich aan uw afspraak.
  • Post-operatief
    Vraag: “En? Was het nu nog zo spannend? Als we dit nu altijd zo aanpakken?”

Het bovenstaande protocol kost slechts 3 minuten.

Resultaat
De angst daalt vaak al na 2 behandelingen. Misschien zelfs wel blijvend. Dit levert u een tevreden patiënt op, die actief participeert in de behandeling. Er is mogelijk een positief effect op de therapietrouwheid. Door al deze dingen neemt uw arbeidssatisfactie toe. Lukt het niet? Dan kunt u altijd doorverwijzen naar de tweedelijnszorg.

Verslag door: Lieneke Steverink-Jorna, mondhygiënist, van de lezing van angsttandarts Leonard Wetzels tijdens denetwerkbijeenkomst van het Centrum Bijzondere Tandheelkunde (CBT) Fatima te Nieuw Wehl.

/0 Reacties/door Lees meer over: Congresverslagen, Kennis, Pijn | Angst, Thema A-Z
taakdelegatie-180

Praktijkwijzer Verwijzing en Taakdelegatie

In deze praktijkwijzer staat beschreven wat onder verwijzing en taakdelegatie in de tandartspraktijk wordt verstaan en welke randvoorwaarden hierbij gelden.


Download brochure nmt-praktijkwijzer-taakdelegatie-2005.pdf
/door Lees meer over: Kennis, Richtlijnen

Richtlijn Verticale verwijzing

In deze praktijkrichtlijn zijn de aspecten die van belang zijn voor een zorgvuldige, professioneel verantwoorde en patiëntvriendelijke verwijzing op een rij gezet met als doel een leidraad te bieden voor het verticale verwijzingsproces.


Download brochure praktijkrichtlijn-verticale-verwijzing-091203.pdf
/door Lees meer over: Kennis, Richtlijnen

Richtlijn Horizontale verwijzing

In deze praktijkrichtlijn zijn de aspecten die van belang zijn voor een zorgvuldige, professioneel verantwoorde en patiëntvriendelijke verwijzing op een rij gezet.


Download brochure praktijkrichtlijn-horizontale-verwijzing-091203.pdf
/door Lees meer over: Kennis, Richtlijnen

Praktijkwijzer WGBO in de praktijk

Deze praktijkwijzer gaat in op de toepassing van de Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO) in de dagelijkse tandartspraktijk.


Download brochure nmt-praktijkwijzer-wgbo-2006.pdf
/door Lees meer over: Kennis, Richtlijnen

Gedragsregels voor tandartsen

Deze richtlijn is samengesteld door de Koninklijke Nederlandse Maatschappij tot bevordering der Tandheelkunde.


Download brochure gedragsregels.pdf
/door Lees meer over: Kennis, Richtlijnen

Endoprotocol – Quality guidelines for endodontic treatment

Endoprotocol: Quality guidelines for endodontic treatment: consensus report of the European Society of Endodontology.

 


Download brochure quality-guidelines.pdf
/door Lees meer over: Kennis, Richtlijnen

Guidelines on CBCT for Dental en Maxillofacial Radiology, 2011, Sedentexct

Door: European Commission, 2011


Download brochure radiation-protection-european-commission.pdf
/door Lees meer over: Kennis, Richtlijnen

European guidelines on radiation protection in dental radiology

Door: European Commission


Download brochure radiation-protection-european-guidelines.pdf
/door Lees meer over: Kennis, Richtlijnen
congres: De tand in al zijn facetten

Congres: De tand in al zijn facetten

14 t/m 15 november 2013, Rotterdam

De besturen van de NVT – NVvE – NVVRT – NVvK – VvO – NVMKA – RTV – NVM zijn erg trots op het unieke congres: De tand in al zijn Facetten II. Bedoeld voor Tandartsen, Mondhygiënisten, Studenten en Assistenten.

Thema
De tandheelkundige zorg tot 18 jaar én de tandheelkundige zorg voor ouderen (55+)

Doelgroep
Tandartsen, Mondhygiënisten, Studenten, Assistenten

Donderdagavond 14 november 2013 wordt het thema behandeld uitgaande van twee casussen. Iedere casus wordt in een kleine groep besproken , waarbij de inzichten en behandelplannen vanuit meerdere disciplines naar voren komen.
Doelgroep: tandartsen, kaakchirurgen en orthodontisten.

Op vrijdag 15 november 2013 worden in 4 parallelsessies door ca. 30 sprekers uit binnen- en buitenland, vanuit specifieke invalshoeken, meerdere disciplines van het thema behandeld.

Locatie
De Doelen, Rotterdam

/door Lees meer over: Kennis, Scholing
naamloos-1

Algemene richtlijn tandheelkundige implantaten

NVOI-richtlijn. De toepassing van implantaten kan een oplossing zijn voor veel “protheseleed”. Het is
de taak van de tandarts om naar de individuele patiënt toe gericht advies te geven in
de edentate fase over de verschillende behandelingsmogelijkheden.
Om tot een harmonieus herstel te komen zal de tandarts bij elke patiënt met specifieke
factoren dienen rekening te houden alvorens over te gaan tot de keuze van aantal en
plaats van de implantaten, keuze van abutment en connectie met de prothese.
Deze indicaties worden besproken voor de bovenkaak en de onderkaak in functie van
kaakrelatie en antagonist.

Er gaat tevens aandacht naar het economisch aspect waarbij de kosteffectiviteit van
de overkappingsprothese op implantaten in functie van initiële kost en onderhoudskost
wordt doorgelicht.

Tijdens het praktijkgedeelte wordt dieper ingegaan op de verschillende types
implantaten en connecties die op de markt zijn en heeft de cursist de mogelijkheid om
deze materialen te testen en de bevestigingstechnieken in te oefenen.

/door Lees meer over: Kennis, Richtlijnen