Nieuwe KNMT-praktijkrichtlijn ‘Opvang tandheelkundige spoedgevallen buiten praktijkuren’

Voor wie is de richtlijn bedoeld?

“De praktijkrichtlijn ‘Opvang tandheelkundige spoedgevallen buiten praktijkuren’ biedt een leidraad voor de afspraken die gemaakt moeten worden tussen tandartspraktijken binnen een spoedgevallendienst, dan wel die tandartspraktijken moeten maken met een spoedpraktijk. De richtlijn is dus bedoeld voor zorgverleners en zorgaanbieders, in de meeste gevallen zijn dit tandartsen en tandartspraktijken. Maar ook vrijgevestigde geregistreerd-mondhygiënisten dienen een regeling te treffen voor de spoedeisende zorg aan hun patiënten. Deze nieuwe groep is ook benoemd in de herziene richtlijn.”

Waarom was deze nieuwe richtlijn nodig en hoe is deze tot stand gekomen?

“Aanleiding voor deze herziening was het van kracht worden van nieuwe wet- en regelgeving, zoals de invoering van de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) en recente jurisprudentie. Maar ook dat er allerlei ontwikkelingen gaande zijn in de organisatie van de spoedeisende zorg en de komst van spoedpraktijken.
De richtlijn is samen met de KNMT-projectgroep Richtlijnen tot stand gekomen. Deze projectgroep bestaat uit een aantal tandartsen waardoor (tandheelkundige) expertise geborgd is en bureaumedewerkers van de KNMT met verschillende expertises. De richtlijn is voor commentaar voorgelegd aan onze leden, waarna de projectgroep het commentaar heeft besproken en gewogen. Vervolgens zijn de leden die commentaar hebben gegeven geïnformeerd over hoe het commentaar is verwerkt.”

Kun je iets vertellen over de inhoud van de richtlijn?

“De richtlijn helpt om de opvang van spoedgevallen te regelen op basis van de geldende wet- en regelgeving en geeft richting vanuit de beroepsorganisatie in hoe te handelen met de huidige ontwikkelingen. Binnen welke termijn moet een patiënt worden gezien? Hoe kan de patiënt contact opnemen met de praktijk? Wat dien je vast te leggen in het patiëntendossier? Op dit soort vragen geeft de richtlijn allemaal antwoorden, die voortkomen uit wet- en regelgeving, maar ook uit jurisprudentie.”

Waar moeten mondzorgverleners in verband met spoedzorg vooral op letten?

“Op grond van de Wkkgz zijn zorgaanbieders verplicht om goede zorg te leveren. Dat wil zeggen zorg van goede kwaliteit, die veilig, doeltreffend, doelmatig en patiëntgericht is, tijdig wordt verleend en is afgestemd op de reële behoefte van een patiënt. Hierbij moet je handelen conform de professionele standaard, de rechten van de patiënt zorgvuldig in acht nemen en de patiënt met respect behandelen. Hieruit volgt dat een zorgaanbieder continuïteit van de zorg dient te waarborgen, waarbij het onder meer gaat om de spoedeisende zorg buiten reguliere openingstijden. In alle gevallen dient een tandarts zich ervan te vergewissen dat zijn patiënten in voorkomende gevallen een beroep kunnen doen op goede spoedeisende zorg, te leveren door gekwalificeerde tandartsen. “

Hoe wordt bepaald of een patiënt buiten praktijkuren gezien moet worden?

“De dienstdoende tandarts beoordeelt of en zo ja op welke termijn een patiënt moet worden gezien of behandeld. In de richtlijn zijn een aantal specifieke gevallen beschreven, bijvoorbeeld dat een spoedklacht van een kind zo snel mogelijk moet worden beoordeeld en dat bij forse acute pijnklachten een kind altijd gezien moet worden. Een nabloeding is telefonisch lastig te beoordelen. In zijn algemeenheid geldt dat de patiënt in dat geval binnen 60 minuten moet worden gezien. Bij avulsie geldt een tijdsbestek van 30-60 minuten.”

Op welke manieren kan de opvang van tandheelkundige spoedgevallen buiten praktijkuren geregeld worden?
“Tandartsen of tandartspraktijken kunnen onderling in een spoedgevallendienst de opvang van de spoedgevallen regelen. Wij raden aan het KNMT-modelreglement te gebruiken. Dit draagt bij aan duidelijkheid over de gemaakte afspraken.
Een andere mogelijkheid is om een contract af te sluiten met een spoedpraktijk. Een spoedpraktijk neemt voor tandartspraktijken de opvang van spoedgevallen buiten de praktijkuren over. De herziening van de richtlijn gaat in op deze mogelijkheid en geeft een aantal aanbevelingen hiervoor.”

Als er sprake is van een spoedgevallendienst, hoe moet die dan georganiseerd worden?

“Allereerst moet het verzorgingsgebied van de spoedgevallendienst bepaald worden. De dienstdoende tandarts en de patiënt moeten binnen redelijke tijd op de behandellocatie aanwezig kunnen zijn, idealiter binnen 30 tot 60 minuten. Deelnemers zijn tandartspraktijken die gevestigd zijn in dit verzorgingsgebied. Wij raden aan onderlinge afspraken vast te leggen in het KNMT-modelreglement.”

Als een tandartspraktijk gebruik maakt van een spoedpraktijk, wat moet er dan geregeld worden?

“In dat geval worden de afspraken vastgelegd in een contract of overeenkomst. Bij het afsluiten van een contract c.q. een overeenkomst voor waarneming met een spoedpraktijk wordt aanbevolen om afspraken te maken over:

• de beoordeling en behandeling van spoedklachten;
• de spoedtijden en de locatie van de spoedbehandeling;
• de communicatie met patiënten
• de wijze van declareren aan de patiënt en de terugkoppeling van de geboden zorg aan de tandartspraktijk;
• de eisen waaraan dienstdoende tandartsen moeten voldoen
• de aansprakelijkheid, het hebben van een klachten- en geschillenregeling en de wijze waarop met incidenten en calamiteiten wordt omgegaan;
• de kosten van de dienstverlening, de omgang met geschillen en de wijze waarop wordt omgegaan met eventuele wijzigingen in of beëindiging van de overeenkomst.”

Heb je nog aanbevelingen voor mondzorgverleners?

“Onze aanbeveling is: leg de afspraken met de spoedgevallendienst goed vast. Daarbij kan gebruik worden gemaakt van een contract/overeenkomst met een spoedpraktijk. Maak daarnaast gebruik van de hulpmiddelen die de KNMT voor haar leden heeft ontwikkeld voor het toepassen van de richtlijn, zoals:

• een handleiding voor triagemedewerkers (inclusief triageschema);
• een modelreglement om afspraken in vast te leggen;
• per onderdeel van de richtlijn een overzicht van de kernpunten.

Alle hulpmiddelen en de richtlijn ‘Opvang tandheelkundige spoedgevallen buiten praktijkuren’ zijn te vinden op www.knmt.nl/spoed.”

Webinar
Op woensdagavond 13 juli organiseert de KNMT Academy een webinar over deze herziene richtlijn. Tijdens dit webinar legt Wil van der Sanden uit welke wijzigingen er zijn doorgevoerd en geeft hij praktische tips over de toepassing en implementatie van de richtlijn in de praktijk.