800.000 jaar oude tand werpt nieuw licht op menselijke evolutie

Volgens de studie is Homo Antecessor, een controversiële soort die in de jaren negentig werd ontdekt, een naaste verwant, maar geen directe voorouder van Neanderthalers, Denisovans en Homo sapiens, zoals sommige wetenschappers theoretiseren.

“Onze resultaten ondersteunen de plaatsing van Homo Antecessor als nauwe verwant van de laatste gemeenschappelijke voorouder van Homo sapiens, Neanderthalers en Denisovans”, schreven de auteurs onder leiding van Frido Welker, PhD, in hun onderzoek dat 1 april in Nature werd gepubliceerd.

Nog steeds aan het leren

Hoewel de voorouders van mensen en chimpansees minstens 7 miljoen jaar geleden van elkaar zijn gescheiden, begrijpen wetenschappers nog steeds niet volledig hoe menselijke soorten zijn geëvolueerd van anderen. Sommige wetenschappers dachten dat ze een doorbraak hadden bereikt toen er halverwege de jaren negentig overblijfselen werden ontdekt in de grotten van Gran Dolina in de Sierra de Atapuerca in Spanje.

Wetenschappers waren geïntrigeerd door Homo Antecessor vanwege de interessante mix van menselijke en oude gelaatstrekken, wat hen deed veronderstellen dat deze een grote rol speelden in de menselijke evolutie. Onderzoekers weten echter weinig over Homo Antecessor, behalve dat sommige botten van de groep met precisie zijn afgehakt, wat voor sommigen aangeeft dat deze soort zich bezighield met kannibalisme.

Massaspectrometrie

Onderzoekers hebben deze theorie weerlegd door een techniek genaamd massaspectrometrie te gebruiken om oude eiwitten uit het tandglazuur te ordenen van de ongeveer 800.000 jaar oude tand van een man die werd gevonden in de Gran Dolina-grot.

De methode stelde hen in staat moleculair bewijs op te halen om de menselijke evolutie van verder terug in de tijd dan ooit tevoren nauwkeurig te reconstrueren. Tot nu toe was het oudste teruggewonnen menselijke DNA gedateerd op niet meer dan ongeveer 400.000 jaar oud vanwege de chemische afbraak die na verloop van tijd in het DNA optreedt.

Met behulp van deze methode konden wetenschappers vol vertrouwen de plaats van Homo Antecessor in de menselijke stamboom bepalen, aldus de studie. De wetenschappers merkten op dat proteïnen van tandglazuur gedurende honderdduizenden jaren overleven, waardoor het een waardevol materiaal is om evolutie te bestuderen.

“Huidig onderzoek suggereert daarom dat tandglazuur, het hardste weefsel in het skelet van zoogdieren, bij uitstek het beste materiaal is voor de analyse van de evolutie van mensachtigen in vroege tijd”, aldus de auteurs.

Bron:
Nature