mondspoelmiddel

Mondspoeling voorspelt terugkeer van keelkanker

Een mondspoeling zou de terugkeer van keelkanker kunnen voorspellen door de aanwezigheid van het humaan papillomavirus type 16 (HPV16) DNA in het speeksel. Dit blijkt uit onderzoek, gepubliceerd in het tijdschrift JAMA Oncology.

HPV
Het aantal patiënten in Nederland met keelkanker dat veroorzaakt wordt door het humaan papillomavirus (HPV), is in de laatste decennia flink toegenomen. Veel wisselende seksuele contacten en orale seks zijn risicofactoren voor deze vorm van keelkanker. Bij 10 tot 25 procent van het aantal patiënten komt na de behandeling de kanker weer terug. Een diagnose en behandeling in een vroeg stadium, vergroot de kans op genezing.

Onderzoek
De onderzoekers hebben mondspoelingen verzameld van 124 patiënten met keelkanker. Zowel voor als na de behandeling. Hieruit blijkt dat bij 67 patiënten HPV-16 aanwezig was op het moment van de diagnose. Na de behandeling was het DNA nog aanwezig bij zes patiënten, inclusief de vijf patiënten met een persistente HPV-infectie. Bij deze vijf patiënten is keelkanker teruggekeerd. Drie patiënten zijn uiteindelijk overleden. Van de 119 patiënten zonder HPV-16, is de ziekte bij negen patiënten teruggekomen.

Conclusie
Ondanks de kleine onderzoeksgroep, suggereren de gevonden resultaten dat de aanwezigheid van persistente HPV-16 DNA in mondspoelingen na de behandeling, in verband kan staan met een slechte prognose en de terugkeer van keelkanker.

Bron: Jama Oncology

Lees meer over: Kennis, Onderzoek

Tanden rechtzetten voor meer zelfvertrouwen

85% van de volwassenen laat hun tanden recht zetten vanwege psychosociale problemen. Met behulp van een gebitscorrectie hopen zij weer meer zelfvertrouwen te krijgen. Zowel in de privésfeer als op de werkvloer.

Zelfvertrouwen
Orthodontisten hebben data vrijgegeven waaruit blijkt dat meer dan 85% van de patiënten een beugel wil vanwege psychosociale problemen. Van deze groep patiënten wil 42% meer zelfvertrouwen krijgen. Bijna 50% wil weer kunnen lachen op foto’s en 3% wil een beugel omdat zij gepest wordt vanwege hun gebit.

Carrière
Het creëren van carrièremogelijkheden was ook een van de redenen om te kiezen voor een orthodontische behandeling. Zo wil bijvoorbeeld 41% serieuzer worden genomen op werk, en een vijfde hoopt dat een gecorrigeerd gebit hen helpt om een nieuwe baan te krijgen.

Behandelplan
Door de angsten, beweegredenen en wensen van de patiënt in kaart te brengen kan de orthodontist een behandelplan opstellen dat het beste bij de persoon past. Hij kan bijvoorbeeld de keuze voorleggen tussen een doorzichtige kunststof beugel of een linguale beugel.

Bron: Dentistry 

Lees meer over: Actueel, Kennis, Onderzoek, Thema A-Z

Poster Goed Gebekt over tanden bleken

Goed Gebekt, een consumentenwebsite van vier mondhygiënistondernemers, heeft een poster over bleken gemaakt voor communicatie aan de patiënt. De kopregel van de poster luidt:

Laat u uw tanden bleken bij de schoonheidsspecialist of nagelstylist?

De poster is gratis te downloaden via de website van Goed Gebekt


Lees meer over: Communicatie patiënt, Kennis

Twee preventieprojecten Ivoren Kruis gekozen als best practice in Europa

Het European Platform for Better Oral Health heeft de preventieprojecten Hou je mond gezond! en (h)Oud de mond gezond van het Ivoren Kruis gekozen als best practices voor de promotie van mondgezondheid in Europa.

Preventieprojecten mondgezondheid
In totaal werden 28 best practices gekozen uit 14 EU-landen. De projecten hebben betrekking op zwangere vrouwen, kinderen en jongeren, ouderen en kansarme groepen. Best practices omvatten programma’s voor het opleiden van professionals, preventieprojecten in het onderwijs, integratie van de mondgezondheid in bredere algemene gezondheidsprogramma’s, bevordering van de gezondheid, de verstrekking van zorg, veranderingen in het beleid die een betere mondgezondheid bevorderen, levering van orale gezondheidszorgdiensten en programma’s die specifiek gericht zijn op het terugdringen van ongelijkheden op het gebied van mondgezondheid. Het zijn succesvolle initiatieven die mondziekten kunnen helpen voorkomen, die de sociale lasten kunnen verminderen en op hun beurt bestaande ongelijkheden verminderen.

Preventieprojecten Ivoren Kruis
Het landelijke lesproject Hou je mond gezond! heeft door de ruim 20.000 poetslessen die door 3.000 vrijwillige mondzorgverleners en 2.900 leerkrachten op basisscholen en peuterspeelzalen sinds de introductie zijn gegeven, al 600.000 kinderen bereikt. Driekwart van de mondzorgverleners en 70% van de leerkrachten verwachten dat leerlingen na een Hou je mond gezond! poetsles beter hun tanden zullen poetsen. Ook rekent 44% van de respondenten uit de mondzorg en 40% van de respondenten uit het onderwijs erop dat het onderwijsproject Hou je mond gezond! van het Ivoren Kruis een impuls zal geven aan het tandartsbezoek van de leerlingen.

(h)Oud de mond gezond mag sinds de recente introductie al rekenen op 300 vrijwillige mondzorgverleners. Uiteindelijk zullen 500 vrijwilligers gezamenlijk 5.000 verzorgenden trainen over mondgezondheid van ouderen in verpleeg- en verzorgingshuizen. Voor beide projecten verstrekt elmex educatieve poetskoffers met o.a. tandpasta en tandenborstels. Daarmee wordt de klinische les extra aantrekkelijk voor de vrijwilligers en de verzorgenden.

Platform for Better Oral Health
Het Europees Platform voor Better Oral Health streeft ernaar gezamenlijke oplossingen te vinden om de mondgezondheid in de hele EU te verbeteren en ongelijkheden te verminderen. Daarvoor verzamelde het Platform een reeks van best practices waarvan er uiteindelijk 28 zijn gekozen uit 14 landen. Twee initiatieven zijn van het Ivoren Kruis. Beleidsmakers en specialisten kwamen op 13 oktober in Brussel samen om het belang van de mondgezondheid op de algehele gezondheid en welzijn te benadrukken. Beleidsmakers zullen zich committeren aan de ontwikkeling en financiering van een beleid dat de preventie van mondziekten en hun behandeling zal verbeteren. De Europese Commissie en de lidstaten willen een ‘joint-action’ op het gebied van mondgezondheid stimuleren, die zich focust op het delen van de best practices tussen de lidstaten. Er wordt naar gestreefd om daarmee de effectiviteit van de orale gezondheidszorgbudgetten te maximaliseren, de negatieve economische gevolgen van orale ziekten te verminderen en de kwaliteit van leven van alle EU-burgers te verbeteren.

Lees meer over: Communicatie patiënt, Kennis

Groei wereldwijde orthodontiemarkt

De wereldwijde markt voor orthodontie staat aan het begin van grote groei. De verwachtingen zijn om in 2020 een omzet te behalen van bijna 4 miljard dollar, wat een constante groei van 6,9% gedurende deze periode zal betekenen.

Meer orthodontie in Azië en Zuid-Amerika
Voornamelijk in Azië en Zuid-Amerika wordt grote groei verwacht. Reden voor dit is dat in ontwikkelingslanden veel meer gebitsproblemen voorkomen, gezien de vaak geringe mondzorg. Daarnaast helpen ook technologische verbeteringen en met name de groeiende economie in landen zoals India, China en Brazilië mee met de enorme groei in vraag naar orthodontie. Verwacht is dat vaste beugels het grootste aandeel hierin zullen gaan leveren

Vier regio’s
In het onderzoek werd de wereldwijde markt voor orthodontie geclassificeerd in vier regio’s, namelijk Noord-Amerika, Europa, Azië-Pacific en de RoW – de rest van de wereld. Daarnaast is de markt ook geanalyseerd op nationaal niveau. Op dit moment is de markt het grootst in Noord-Amerika, gevolgd door Europa. Ondanks de groei in opkomst in Azië-Pacific zal dit hoogstwaarschijnlijk ook zo blijven.

Bron: Reportlinker.com

Lees meer over: Actueel, Kennis, Onderzoek, Thema A-Z

Verwijderen verstandskiezen niet altijd even goed

Uit Australisch onderzoek is niet alleen gebleken dat het vaker niet-verwijderen van verstandskiezen de overheid niet alleen veel geld kan kosten, maar vaak ook nog beter is voor de patiënt.

Preventief verwijderen van verstandskiezen
Ook het British Dental Journal geeft aan materiaal te hebben dat bewijst dat verstandskiezen vaak worden verwijderd voordat het duidelijk is of deze überhaupt ooit problemen zullen veroorzaken. Verstandskiezen zijn de laatste die in de mond verschijnen, en bij gebrek aan ruimte veroorzaken deze regelmatig problemen, zoals het wegduwen van andere tanden. Om deze reden verwijderen tandartsen deze kiezen vaak maar preventief.

Controle door tandartsen
Het preventief verwijderen van verstandskiezen is echter, zowel volgens de Britse als de Australische onderzoeker, lang niet altijd nodig. Er is geen bewijs dat het voortijdig verwijderen voordelen heeft voor de patiënt. Het lijkt de onderzoekers beter als de tandartsen simpelweg de groei van verstandskiezen goed in de gaten houden, zodat deze bij daadwerkelijke probleemvorming kunnen worden verwijderd. Dit is hetzelfde als wat staat aangegeven in de officiële richtlijnen voor tandartsen in Engeland.

Enorm kostenvoordeel voor Australische overheid
In Australië is onderzoek gedaan naar het kostenvoordeel dat de Australische overheid eruit zou kunnen halen door minder verstandskiezen te verwijderen, met het jaar 2008/2009 en de leeftijdsgroep van 15-34 jaar als uitgangspunt. In die periode werden bij 97,949 mensen de verstandskiezen verwijderd, wat een totaal aantal kosten van $531 miljoen met zich meebracht. Na het bestuderen van het aantal patiënten waarbij de verwijderde kiezen daadwerkelijk problemen hadden opgeleverd, blijkt dat bij 83,850 van deze mensen het verwijderen niet noodzakelijk was geweest, en vervangen had kunnen worden door toezicht van een tandarts. Dit had de Australische overheid tussen de $420 en $513 miljoen kunnen schelen.

Voordelen voor patiënt
Naast dit ongelooflijk grote kostenvoordeel kan het minder vaak verwijderen van de verstandskiezen ook voordelen met zich meebrengen voor de patiënt. Operaties kunnen namelijk ook vele complicaties met zich meebrengen. Denk hierbij aan zenuwbeschadiging, schade aan (meerdere) tanden, infecties, zwellingen, bloedingen en/of pijn.

Bron: News Discovery, Nature

Lees meer over: Kennis, Onderzoek
Pillen

Medicatie in de tandartspraktijk: wat, wanneer en hoe voor te schrijven?

Als er medicatie in de tandheelkundige praktijk wordt voorgeschreven betreft dat meestal pijn- of infectiebestrijding. Waar moet u rekening mee houden bij het voorschrijven en welke medicatie wordt geadviseerd?

Verslag van de lezing van dr. Stegenga, staflid afdeling MKA-chirurgie UMCG.

Farmacotherapie
Het voorschrijven van medicatie in de tandheelkundige praktijk dient in de meeste gevallen als ondersteuning van de behandeling. Bij het voorschrijven van medicatie moet rekening gehouden worden met de volgende aspecten:

  • Het voorschrijven van medicatie mag nooit gebeuren zonder gezondheidsanamnese. Onderdeel daarvan is het actuele medicatie-gebruik.
  • Wees bewust van het doel waarvoor het medicijn voorgeschreven wordt: symptoombestrijding of oorzaakbestrijding.
  • Communicatie/ overleg met de huisarts is in sommige gevallen sterk aan te bevelen.
  • Bij langdurige medicamenteuze therapie is samenwerking met huisarts of andere behandelaars belangrijk.
  • Medicatie (en dosering) wordt voorgeschreven op basis van een rationele keuze.
  • Gebruik het farmacotherapeutisch kompas.

Welke factoren spelen een rol bij het maken van een rationele keuze?

  • Bewezen effectiviteit. Dit kan worden uitgedrukt in het zogenaamde Number-needed-to-treat (NNT): hoeveel mensen je moet behandelen om het beoogde effect bij één mens te bereiken? NNT = 1 is ideaal.
  • Kosten.
  • Bijwerkingenprofiel en interacties (achterhalen actuele medicatie!).
  • Gebruiksgemak (bijvoorbeeld poeder versus tablet).
  • Toepasbaarheid (zwangerschap, ouderen).

Pijnbestrijding
Over het algemeen kan het voorschrijven van medicijnen in de tandartspraktijk onderverdeeld worden in de volgende groepen:

  • Gebits- en mondslijmvliesgerelateerde afwijkingen
  • Stollingsafwijkingen
  • Voorkomen en bestrijden van infecties
  • Pijnbestrijding

Hier wordt ingegaan op de pijnbestrijding in de tandheelkunde. Bij pijn moet onderscheid gemaakt worden tussen acute en chronische pijn. Daarnaast is het belangrijk om te weten of het om somatische pijn gaat, pijn die ontstaat wanneer lichaamsweefsel wordt beschadigd, of om neuropathische pijn. Neuropathische pijn wordt gegenereerd in het zenuwstelsel. Pijnstillers die perifeer aangrijpen zijn NSAID’s en paracetamol. Opiaten, anti-epileptica en antidepressiva grijpen centraal aan.

Acute pijn
Acute pijn treedt meestal op door activatie van het ontstekingsproces na weefselbeschadiging. Er komt een enorme hoeveelheid bioactieve moleculen vrij (o.a. prostaglandinen). Deze moleculen maken receptoren in het gebied met weefselbeschadiging extra gevoelig (perifere sensitisatie).
De prostaglandinesynthese wordt in gang gezet:

  • Onder invloed van fosfolipase: celmembraanfosfolipiden –> arachidonzuur
  • Onder invloed van cyclooxygenase (cox-1, cox-2): arachidonzuur –> prostaglandinen en leukotrienes. Cox-1 zorgt o.a. voor de bescherming van de maag en nieren. Cox-2 speelt o.a. een grote rol in het ontstekingproces.

NSAID
NSAID’s remmen zowel Cox-1 als Cox-2. Cox-2 speelt een rol in het ontstaan van de ontsteking en moet dus geremd worden. Helaas wordt ook de bescherming van de maag geremd (Cox-1). Indien er dus sprake is van maagklachten mag er geen NSAID voorgeschreven worden of moet er een maagbeschermer bij gegeven worden. Wanneer de dosis van ibuprofen 1500 mg per dag (of hoger) is, dan is er een enorme stijging van het relatieve risico op maagklachten. Andere bijwerkingen van NSAIDs zijn nierinsufficiëntie, cardiovasculaire problematiek (vooral bij chronisch gebruik), invloed op de plaatjes aggregatie en op de zwangerschap.
Het beste is om deze bijwerkingen te voorkomen. Om de kans op bijwerkingen te verkleinen kan het volgende gedaan worden:

  • Dosering beperken
  • Ander middel kiezen
  • Selectieve cox 2 remmers voorschrijven
  • Middel met relatief gunstige cox2/cox1 verhouding voorschrijven
  • Gastro-protectie (bijvoorbeeld omeprazol)

Interacties
Ook moet er rekening gehouden worden met interacties die kunnen plaatsvinden met andere medicatie:

  • corticosteroïden, cumarinederivaten of SSRI’s worden door gelijktijdig gebruik van NSAIDs beïnvloed
  • NSAIDs remmen de trombocyten-aggregatie-remming van acetylsalicylzuur.

NNT
NNT van NSAID ligt tussen de 2.3-2.7. Indien het NSAID niet werkt dan moet de dosis niet verhoogd worden maar moet een ander NSAID worden geprobeerd, bijvoorbeeld naproxen of diclofenac, voorgeschreven worden. Deze medicijnen zijn goed uitwisselbaar omdat ze allemaal ongeveer dezelfde NNT en dezelfde bijwerkingen hebben.

Paracetamol
Bij het gebruik van paracetamol moet er gestart worden met een dosis van 1000mg. De maximale dagdosering is 4000 mg. De pijnstiller heeft bij normale dosering weinig bijwerkingen maar bij (te) hoge dosering kan het zorgen voor ernstige leverschade (helemaal bij chronisch alcoholgebruik).

Opiaten
Zwakke opiaten zijn codeïne en tramadol. Sterke opiaten zijn morfine, oxycodon en fentanyl. Het voorschrijven van opiaten is te overwegen in acute situaties wanneer NSAIDS gecontra-indiceerd zijn.

Combinatie pijnmedicatie
Pijnstillers kunnen gecombineerd worden indien het analgetisch effect niet toeneemt bij het verhogen van de dosis.

Samenvatting

  • Wanneer er sprake is van pijn dan hebben we in de meeste gevallen te maken met nociceptieve pijn. In die gevallen is het vaak voldoende om NSAID of paracetamol voor te schrijven.
  • Bij het voorschrijven van een medicijn moet rekening gehouden worden met de effectiviteit, bijwerkingen en interacties.
  • Bij milde pijn kan er het beste paracetamol voorgeschreven worden.
  • Bij matige pijn kan er het beste NSAID (eventueel i.c.m. maagbescherming) voorgeschreven worden.
  • Bij hevige pijn kan er het beste een opiaat i.c.m. NSAID voorgeschreven worden.
  • Er moet terughoudend gedaan worden met het voorschrijven van NSAID en opiaten bij chronische pijn. Vaak worden dan antidepressiva of anti-epileptica voorgeschreven.

Dr. B. Stegenga, staflid afdeling MKA-chirurgie.

Verslag door Marieke Filius, onderzoekster afdeling kaakchirurgie, UMCG, voor dental INFO van de lezing van dr. Stegenga tijdens de klinische avond Wat te doen bij niet alledaagse, maar wel herkenbare problemen in de dagelijkse praktijk van het Wenckebach Instituut in het UMCG.

Lees meer over: Congresverslagen, Kennis, Medisch | Tandheelkundig, Pijn | Angst, Thema A-Z
Close-up of model teeth

Preventieve endodontologie: denken vanuit de weefsels

Preventieve endodontologie: Biologisch denken
In de tandheelkunde staan vaak de mechanische aspecten centraal, bijvoorbeeld bij het vervaardigen van een restauratie. Biologisch denken, wat hier lijnrecht tegenover staat, is net zo belangrijk of eigenlijk nog belangrijker. Veel problemen kunnen voorkomen worden door te denken vanuit de weefsels van de tand en dit is waar preventieve endodontologie voor staat. Histologie, fysiologie, pathologie en immunologie staan hierin centraal.

Dentine
In een tand bevindt zich een vaatzenuwstreng: bindweefsel dat in staat is tot een immuunrespons. De vaatzenuwstreng heeft uitlopers tot in dentine, dentine is dus vitaal weefsel. In dentine zijn tubuli aanwezig. Centraal (dicht bij de pulpa) zijn deze tubuli breder en in grotere getalen aanwezig dan perifeer.
Zolang een element vitaal is, vinden er veel veranderingen plaats in het dentine. Primair dentine wordt tijdens de ontwikkeling van het element gevormd. Vervolgens zorgt de vorming van secundair dentine ervoor dat de tubuli langer worden en dat de wortel zich afvormt. Peritubulair dentine zorgt voor het dichtslibben van de dentine tubuli en tertiar dentine – ook wel reparatief dentine genoemd – wordt gevormd als reactie op trauma.

Voordelen preventieve endodontologie
Preventieve endodontologie kent vele voordelen: het voorkomt overbehandeling, het kost minder tijd en geld, er is minder verlies aan tandweefsel en de vitaliteit kan behouden blijven waardoor het immuunrespons van de pulpa behouden blijft.
Dit laatste is erg belangrijk omdat het element beter bestand is tegen cariës wanneer het vitaal is. De aanwezigheid van cariogene bacteriën in het dentine zorgt namelijk voor een afweerreactie vanuit de pulpa. Indien het element niet meer vitaal is dan verliest het zijn capaciteit om bacteriën aan te pakken.

Trauma op jonge leeftijd
De leeftijd van een patiënt waarop een trauma plaatsvindt kan grote gevolgen hebben voor de prognose van het element. De prognose van een gecompliceerd fractuur (dus waarbij de pulpa is betrokken) bij iemand van 14 kan gunstiger zijn dan een ongecompliceerd fractuur bij iemand van 7 jaar. Dit heeft te maken met het volgende.
Bij de jongen van 14 met een gecompliceerd fractuur kan, na het verwijderen van de pulpahoorns (om verkleuring te voorkomen), vitrebond aangebracht worden en een restauratie vervaardigd worden. Vaak blijft het element vitaal. Het succespercentage van een pulpaoverkapping ligt op 93 % bij een jonge patiënt. Hoe jonger het element, hoe groter de kans van slagen. De prognose van de ongecompliceerde fractuur bij de jongen van 7 jaar kan slechter zijn. Dit komt namelijk omdat de tubuli nog wijd open liggen: er is nog geen secundair dentine gevormd en er is nog geen sprake van sclerosering. Ook is vaak de radix nog niet afgevormd. Het element zal altijd zwak blijven omdat de afvorming van de radix stopt.

Cariës
Tandglazuur zorgt voor een hermetische afsluiting van het vitale deel van het gebitselement. Wanneer het glazuur is aangetast, krijgen micro-organismen de kans om de pulpa te bereiken. De pulpa reageert op deze pathogene aanval met een immuunrespons: Nieuwe odontoblasten maken tertiair dentine aan en door demineralisatie van dentine komen er groeifactoren vrij. De pulpa is dus in staat zich te verdedigen tegen deze bacteriën en bacterie-producten. Echter, als het cariësproces niet gestopt wordt dan zal dit leiden tot pulpa necrose.
De vraag is dus wat de beste manier is om dit cariësproces te stoppen. De infectie door deze micro-organismen is vrij complex: actieve en inactieve processen liggen naast elkaar, het front van de infectie is niet gelijk aan het front van de demineralisatie en de activiteit van cariës is gelegen in een biofilm. Wat is nu de juiste behandeling?

Voorkomen endodontische behandeling
Wanneer het cariësproces zich heeft uitgebreid tot bij de pulpa dan moet er met enige voorzichtigheid gehandeld worden om een pulpa-exponatie tijdens het behandelen te voorkomen. Aan de ene kant moet er genoeg (geïnfecteerd) weefsel weggehaald worden om het cariësproces te stoppen en aan de andere kant moet voorkomen worden dat de pulpa wordt geraakt.

Hardheid en verkleuring
Hardheid van dentine is niet hetzelfde als infectie: hard dentine is in 64% van de gevallen steriel en zacht dentine in 23% van de gevallen. Ook verkleuring is niet gelijk aan infectie. Omdat centraal gelegen verkleurd dentine groeifactoren bevat, kan beter niet alles weggehaald worden.

Cariësindicator
Cariës indicator is niet betrouwbaar voor het verwijderen van geïnfecteerd dentine: alleen verweekt dentine wordt aangegeven door de kleur.

Stepwise excavation
Bij stepwise exvavation wordt er perifeer gereinigd en centraal niet. Op een later moment wordt de restauratie verwijderd en wordt er opnieuw geëxcaveerd. Het blijkt dat het dentine harder is dan voorheen. Dit is dus een goede manier op pulpa exponatie te voorkomen. Echter, na heropenen blijkt dat er in 17% van de gevallen alsnog exponatie optreedt.

Sealing
Er zijn een aantal studies bekend waarbij er een sealing op carieus dentine geplaatst werd. Het bleek dat de laesie zich zowel klinisch als radiologisch niet uitbreidt.

Indirect Pulp Therapy (IPT)
Deze methode heeft als doel het verwijderen van de biofilm. Eerst wordt de glazuurdentine grens geëxaveerd met als criterium hardheid, ook omdat de restauratie retentie moet hebben. Alleen centraal wordt de biofilm met een Prophybrush verwijderd. Daarna wordt er een hermetische afsluiting gemaakt. Volgens onderzoek ligt het succespercentage boven de 90%.

Indicatie IPT 

  1. De eerste stap is een diagnose van de pulpa stellen. Dit is echter niet mogelijk.
  2. Er moet geverifieerd worden of er inderdaad sprake is van reversibele pulpitis.
  3. De pulpa moet sensibel reageren: Er mag verhoogd worden gereageerd maar niet verlengd.
  4. Afwezigheid van percussie pijn.
  5. Afwezigheid van spontane pijn.

Protocol IPT

  1. Anesthesie geven en cofferdam aanbrengen.
  2. Zacht dentine op de glazuur-dentine grens moet verwijderd worden met een ronde boor in groen hoekstuk met waterkoeling. Er is genoeg weefsel verwijderd wanneer de glazuur-dentine grens hard voelt.
  3. Met een polijstborsteltje (Prophy-brush 2000rpm) met tandpasta wordt centraal gepolijst. Op deze manier wordt de biofilm verwijderd.
  4. Er wordt een glas-ionomeer-lining aangebracht op het dentine.
  5. Er wordt hermetisch afgesloten met een restauratie.

IPT kan worden toegepast in verschillende situaties:

  • Melkelement: hiermee wordt voorkomen dat een melkkies vroegtijdig geëxtraheerd moet worden.
  • Lekkende restauratie bij een element met niet afgevormde wortels. Hiermee kan een lastige endodontische behandeling voorkomen worden. Wanneer de wortels uiteindelijk afgevormd zijn dan is dit het ultieme bewijs van vitaliteit.
  • Oudere patiënt, om endodontische behandeling te voorkomen.

Conclusie

  • Probeer niet alleen mechanisch maar ook biologisch te denken.
  • Streef naar behoud van pulpa-vitaliteit.
  • Bij jonge patiënten moet het doel ‘behoud van afvorming van de radices’ zijn.

Jenneke de Jong is tandarts-endodontoloog en huidig voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Endodontologie. Ze is werkzaam in een praktijk voor endodontologie en parttime medewerker bij de het Centrum voor Tandheelkudne en Mondzorgkunde van het UMC Groningen. Daar is ze betrokken bij het klinisch en pre-klinisch onderwijs op het gebied van de endodontologie.

Verslag door Marieke Filius, onderzoeker bij de afdeling MKA-chirurgie, UMCG, voor dental INFO van het congres De tand in al z’n facetten, georganiseerd door NVT – NVvE – NVVRT – NVvK – VvO – NVMKA – RTV – NVM 

Lees meer over: Congresverslagen, Endodontie, Kennis, Thema A-Z

Onderzoekers ontwikkelen antimicrobieel plastic voor 3D implantaten

De ontwikkelingen op het gebied van  3D printing gaan snel. Andreas Hermann en zijn team van de Universiteit van Groningen ontwikkelden een antimicrobieel plastic waarmee 3D implantaten geprint kunnen worden die bacteriën doden.
Het team voegde antimicrobiële quaternaire ammoniumzouten toe aan bestaande materialen die voor implantaten gebruikt worden. Het materiaal met de zouten kan bacteriën doden wanneer deze ermee in contact komen zonder dat dit schadelijk is voor menselijke cellen, zegt Hermann tegen de New Scientist. Het onderzoek is gepubliceerd in het vakblad Advanced Functional Materials.

Resultaat
De onderzoekers stelden vast dat het nieuwe materiaal meer dan 99 procent van de bacteriën doodde vergeleken met een uitkomst van minder dan 1 procent bij een implantaat zonder de toegevoegde zouten.

Verder onderzoek
Verder onderzoek is nodig voordat het materiaal bij patiënten kan worden gebruikt omdat het team de monsters gedurende slechts zes dagen testte. In het vervolgonderzoek zal ook de wisselwerking met tandpasta onderzocht worden en de sterkte van het materiaal voor gebruik als dentaal implantaat.

Bron:
Advanced Functional Materials
The New Scientist

Lees meer over: Implantologie, Kennis, Onderzoek, Thema A-Z
Restauratie: minimaal invasief, maximaal effectief

Restauratie: minimaal invasief, maximaal effectief

Minimaal invasief werken is de eerste weg om te bewandelen. Het is van belang om een goede mix te gebruiken van directe en indirecte technieken. Met de lancering van nieuwe, indirecte restauratiematerialen en de ontwikkeling van nieuwe behandeltechnieken kunnen indicatiegebieden worden uitgebreid. In veel gevallen leidt dit tot esthetisch fraaiere restauraties. Het nadeel van deze materialen is grotere gevoeligheid voor de juiste verwerking in de mond. Het succes valt of staat dan ook bij het stellen van een juiste indicatie, de preparatietechniek, materiaalkeuze en het cementeren. Een goede samenwerking tussen de tandartspraktijk en het tandtechnisch laboratorium is bepalend om tot een goed eindresultaat te komen.

Verslag van de lezing van Patrick Oosterwijk, tandtechnicus.


1. Indicatie
2. Communicatie
3. Materialen
4. Cementeren


1. Indicatie

  • Minimaal invasief is altijd de eerste keuze.
  • Het moet wel optimaal invasief zijn en dit is niet altijd gelijk aan minimaal invasief. Als er alleen vanuit minimaal invasief oogpunt wordt gewerkt kan het zijn dat de kans op breuk juist groter is.
  • Indicatiegericht in plaats van productgericht: hiervoor is een open systeem nodig. Dit is vaak niet het geval waardoor er toch productgericht wordt gewerkt in plaats van indicatiegericht.
  • Direct vs. Indirect: Naast de kosten kunnen onderstaande punten een leidraad zijn

Indirect

  • Knobbeloverkapping (binnen UMCG en ACTA de richtlijnen)
  • Functieherstel
  • Contourherstel: indirect makkelijker en eenvoudiger

Direct

  • Indien restauratie binnen de knobbels valt (binnen UMCG en ACTA de richtlijnen)

Een groot deel van de voorzieningen die worden gemaakt is monolithisch. Dit betekent dat het materiaal uit een deel vervaardigd is. Minimaal invasief is bijna altijd monolithisch: uit één deel geperst of gefreesd. Monolitisch hoeft door de opbouw van de blokken waaruit gefreesd wordt niet monochroom te zijn.

Voor een volledige kroonomslijping heb je 70% afname, door indirecte kronen te vervaardigen en dus minimaal invasief te werken kun je dit reduceren naar 22% tot 35%.

Voordelen van een partiële omslijping

  • Preparatiegrenzen liggen geheel of gedeeltelijk supragingivaal.
  • Vriendelijker voor het softtissue en het is ook voor het dragen van tijdelijke voorziening gunstiger. Er zijn minder ontsteking van de gingiva als gevolg van een slecht aansluitende noodkroon.
  • Makkelijker afdrukken vervaardigen. (dit ook voor digitale afdrukken)
  • Geen cement subgingivaal.
  • Plaatsen is makkelijker.

Problemen bij in- en onlays

  • Isthmus vaak te smal bij preparaties waardoor de breukkans omhoog gaat. Er is minimaal 2 mm nodig, anders is het beter om een volledige omslijping te maken en te overkappen.
  • Verkeerde hoek geprepareerd vanuit de box. Deze is idealiter 45 graden. Vaak is deze te scherp of wordt er een bevelachtige preparatie gemaakt. Hierdoor is de kans op breuk groter.

Brugoverspanningen
Zirconiumbrug indicatie: soms is metaal porselein ook nog een goede materiaalkeuze zeker bij lage verbindingen als er een brugconstructie wordt gemaakt.

  • Als connector 2x zo hoog is, dan is deze 4x zo sterk.
  • Maximaal 9 mm overspanning posterior tussen pijlers.
  • Maximaal 11 mm overspanning anterior tussen pijlers.

Lithiumdisilicaat

  • Solitaire kronen
  • Voor front en tot en met de 2de premolaar posterior te gebruiken voor brugconstructie
  • De interocclusale ruimte moet minimaal 1,5 mm zijn
  • Voor bruggen is een connector van minimaal 16 mm2 nodig. Anders geen functioneel sterke brug mogelijk

Zirconiumoxide

  • Kan conventioneel gecementeerd worden maar bij voorkeur
  • Dun uit te werken
  • Kan subgingivaal geprepareerd worden (dan indien niet onder cofferdam te plaatsen conventioneel cementeren)

Emax

  • Minder sterk, wel esthetisch
  • 1,5 mm nodig circulair en occlusaal

Preparatievoorwaarden lithiumdisilicaat

Wel

  • Chamfer preparatie
  • Afgeronde hoeken
  • Voor kroonpreparatie 4-6 graden conisch

Geen

  • Scherpe hoeken
  • Ondersnijdingen
  • Holle schouder

2. Communicatie

Welke informatie dient u aan te leveren aan de tandtechnieker?

  • Huidige situatie: foto’s, filmpjes, modellen
  • Omschrijving van de wensen van de patiënt
  • Eventuele tijdelijke voorziening
  • Stompkleur (met behulp van de stomplkeurring van Ivoclar). Dit kan ook aan de hand van foto’s/ filmpjes extra gedaan worden

3. Materialen
Materialen die tegenwoordig veel worden gebruikt voor indirecte restauraties zijn:

  • Pmma – polymethylmethacrylaat (kunststof) – Pasfase
  • Hybride – (Semi)permanent
  • Synthetisch glaskeramiek – Indirect permanent
  • Zirconiumoxides 1000-1200 Mpa – Indirect permanent

Al deze materialen kunnen monolithisch worden verwerkt.

Keuze op basis van:

  • Beschikbare interocclusale ruimte
  • Esthetische eisen
  • Transparantie buurelementen
  • Stompkleur
  • Mogelijkheid tot adhesief bevestigen


Pmma

  • 80 / 110 Mpa
  • Tijdelijke kronen en bruggen
  • Veneering van onderstructuren
  • Koudpolimerisaat, gefreesd of geprint

Synthetisch glaskeramiek – lithiumdisilicaat
Persen en frezen
Bijvoorbeeld: Ivoclar EMax en Vita Suprinity: EB

Sterkte en indicatie

  • Ongecementeerd tussen 360 en 400 MPa
  • Kronen en partiële kronen
  • Bruggen anterior en premolaar regio
  • Etsbruggen
  • Inlay’s en onlay’s
  • Facings
  • Monolithisch en als onderstructuur

Zirconiumoxide

  • 1000-1200 MPa
  • Solitaire kronen tot grotere overspanningen
  • Opgebakken monolithisch

Slijtage door zirconium van de antagonist is lager dan bij veldspaat indien het gepolijst is. Dit geldt niet als de zirconiumkap alleen geglazuurd is, dan is het juist wel abrasief. Dikte 0,5 -1 mm, hoge translucentie.

4.Cementeren

  • Hybride Materialen waar glaskeramiek in zit altijd adhesief: 5% HF nodig.
  • Zirconiumoxide en hybride materiaal met als vulstof zirconiumoxide (Lava Ultimate) adhesief plaatsen maar niet etsen
  • Indien niet onder cofferdam te plaatsen zirconiumoxide plaatsen met gemodificeerd glasionomeer.

Uitgangspunt faculteit Groningen: Indien geen rubberdam kan worden aangebracht dan mogen ook geen adhesieve kronen worden geplaatst.

Zirconiumoxide

  • Conventioneel cementeren
  • Zirconiumoxide is inert
  • Cementeren met gemodificeerd glasionomeer
  • Indien goed droog te houden met composiet
  • Niet zandstralen met straalmiddel >50 mμ dit verzwakt het element tot helft van initiële sterkte!
  • Voorbewerken 30 mμ Rotatec parels en weinig druk heeft misschien positieve werking
  • Zorg voor mechanische retentie
  • Minimale preparatie nodig 0.5 mm

IDS: Immediate Dentin Sealing

Direct na preparatie primer een adhesief aan te brengen om openstaande tubili te gebruiken. Significant hoger hechtkracht dan DelayedDentalSealing.

Preparatie

  • Etsen
  • Primer
  • Bonden
  • Flowable composiet, 2 werkingen: Alle scherpe hoeken worden afgevlakt en het beschermt de IDS-laag voor het zandstralen

Restauratie

  • Zandstralen
  • Rode ets
  • Primer
  • Cementeren met composietcement
  • Glycerine gel: beperkt zuurstof inhibitie laag, dekt het af voor zuurstof zodat materiaal volledig kan uitharden


Patrick Oosterwijk Is tandtechnicus sinds 1985. Na het behalen van zijn IVT-diploma heeft de ontwikkeling van de tandtechniek altijd een prominente plaats ingenomen in zijn loopbaan. Als ondernemer heeft hij aan de basis gestaan van T.T.L. Oosterwijk in Utrecht en in Amersfoort en aan het ACTA. Vanuit de firma Oral Scan houdt hij zich bezig met mondscanners. Vanaf 2012 is hij verantwoordelijk voor de lokale productie van Elysee Dental en geeft hij diverse lezingen over de digitalisering in de tandtechniek.

Verslag door Nika van Koolwijk, tandarts, van de lezing van Patrick van Oosterwijk tijdens de zomerafsluiting van Elysee Campus.  

Lees meer over: Congresverslagen, Kennis, Restaureren, Tandprothese | techniek, Thema A-Z

Meer tandverlies bij kinderen op speciale scholen

Bij kinderen op special scholen worden vaker tanden verwijderd, aldus onderzoek van Public Health England.

Slechte mond hygiëne
Bij kinderen op speciale scholen werd vaker tandbederf en slechte mond hygiëne gevonden. Bij 22% van de vijfjarige kinderen was dit het geval, en zelfs bij 29% van de twaalfjarigen. Dit is het dubbele van het aantal van kinderen op ‘normale’ scholen.

Oorzaken
Oorzaak zou kunnen zijn dat deze kinderen extra kwetsbaar zijn en meer hulp nodig hebben, en dus ook op het gebied van mondzorg. Wat ook zou kunnen helpen is borstvoeding, minder gebruik van flesjes, minder gesuikerd eten en beter opletten bij het tandenpoetsen.

Algemeen advies
Toch zou dit advies niet alleen moeten worden opgevolgd door kinderen op speciale scholen, aangezien ook op normale scholen de aantallen van slechte gebitten nog veel te hoog zijn.

Lees meer over: Kennis, Onderzoek

Goede resultaten bij direct plaatsen implantaten bij osteoporose

Uit onderzoek is gebleken dat het direct plaatsen van tandimplantaten na het trekken van tanden bij patiënten met osteoporose voor goede resultaten kan zorgen.

Bisfosfonaat geeft risico
Op dit moment wordt osteoporose vaak behandeld met behulp van bisfosfonaat, wat grote complicaties met zich mee kan brengen, en al zwakke botten nog meer kan verzwakken. In dit onderzoek werd daarom gekeken of patiënten met osteoporose, én die behandeld zijn met bisfosfonaat, een groter risico lopen op grote kaakbotproblemen.

Onderzoek
Er werd gekeken naar 24 patiënten van 54 jaar of ouder, met tand implantaten. Er werd gekeken naar het succes van deze implantaten, waarbij ze werden vergeleken op basis van het wel of niet hebben van osteoporose. Bij alle patiënten werden alle overgebleven tanden getrokken en onmiddellijk vervangen door implantaten, om een jaar later te kijken hoe goed het met deze implantaten ging. Hieruit bleek dat het aantal mensen met botverlies even groot was zowel bij de groep zonder osteoporose als bij de groep met osteoporose.

Goede resultaten
Bij alle patiënten werd het contact tussen het oppervlak van de implantaten en de botten goed bevonden. Daarnaast maakte het direct plaatsen van de implantaten dat het proces sneller verliep, de patiënten zich meer op hun gemak voelden en leidde dit zelfs tot goede resultaten bij patiënten met osteoporose.

Bron: American Academy of Implant Dentistry

Lees meer over: Kennis, Onderzoek

Onderzoek: Loodschort niet nodig bij zwangere patiënten

Het gebruik van een loodschort bij verschillende tandheelkundige röntgenopnames van zwangere patiënten is niet nodig. Dit blijkt uit onderzoek gepubliceerd in Dentomaxillofacial Radiology.

Straling
Het is niet duidelijk of lage stralingsdoses gezondheidsschade bij de mens veroorzaakt. Daardoor is het moeilijk te bepalen wanneer bescherming voor deze dosis straling nodig is. Het huidig onderzoek richt zich dan ook op het nut van het gebruik van een loodschort.

Onderzoek
Met behulp van een vrouwelijk antropomorfe fantoom en vier verschillende tandheelkundige röntgenopnames (intra orale, panoramische, cephalometrische en Cone-Beam röntgen) hebben de onderzoekers de stralingsdoses geschat die de foetus en de borsten van de zwangere vrouw ontvangen. Zowel met als zonder loodschort.

Resultaten
Het verschil in de stralingsbelasting bij het gebruik van een loodschort en geen loodschort, is verwaarloosbaar. De stralingsdosis blijft in beide gevallen ongeveer hetzelfde. De dosis tijdens de foetale periode zonder loodschort is minder dan 1% van de dosislimiet van 1 mSv per jaar. De onderzoekers concluderen dan ook dat het gebruik van een loodschort niet nodig is. De onderzoekers willen vooral benadrukken dat zwangerschap dus geen reden hoeft te zijn om tandheelkundig radiografisch onderzoek te vermijden.

Bron: NCBI 

Lees meer over: Kennis, Onderzoek
Invloed borstvoeding op de stand van de tanden

Invloed borstvoeding op de stand van de tanden

Langdurige borstvoeding vermindert de kans op scheve tanden bij kinderen. Dit blijkt uit onderzoek gepubliceerd in de Journal Pediatrics.

Onderzoek
Australische en Braziliaanse wetenschappers hebben onderzocht hoe borstvoeding invloed kan hebben op de positie van de tanden. 1303 kinderen van vijf jaar oud hebben mee gedaan het onderzoek. Naast de stand van de tanden, is onderzocht hoe lang de kinderen in hun eerste levensjaar borstvoeding hebben gekregen. Het blijkt dat bij kinderen die alleen maar borstvoeding hebben gekregen tot de leeftijd van zes maanden, de kans op scheve tanden 41 procent kleiner is in vergelijking met kinderen die nooit borstvoeding hebben gekregen. Als een kind langer dan zes maanden borstvoeding krijgt, vermindert de kans zelfs met 72 procent. Aanvullende voeding en het gebruik van een fopspeen, ook in combinatie met borstvoeding, verhogen weer het risico op scheve tanden.

Overbeet en open beet
Kinderen die langer dan 6 maanden alleen borstvoeding hebben gekregen, hebben 33 procent minder kans hebben op een open beet. Tevens hebben zij ook een kleinere kans op een overbeet.

Bron: Pediatrics

Lees meer over: Kennis, Onderzoek, Voeding en mondgezondheid

App motiveert gebruikers om regelmatig tanden te poetsen

Gezondheid-apps voor de mobiele telefoon helpen mensen om hun eigen gezondheid te monitoren. Zo zijn er apps die bijhouden hoe lang, hoe vaak en hoe goed iemand zijn tanden heeft gepoetst. Waaronder Brush DJ die gebruikers motiveert om regelmatig hun tanden te poetsen. Volgens onderzoek gepubliceerd in the British Dental Journal, blijkt deze app hierin effectief te zijn.

Brush DJ
Brush DJ motiveert gebruikers om twee minuten lang tanden te poetsen door muziek af te spelen die opgeslagen staat op de telefoon. Er is ook een standaard afspeellijst beschikbaar. Gebruikers worden door het gebruik van muziek gestimuleerd om langer en beter te poetsen. Daarnaast kan een herinneringsfunctie worden ingesteld, zodat de gebruiker twee keer per dag een poetsmelding krijgt. Ook kan de gebruiker herinnerd worden aan een tandartsbezoek en wanneer de tandenborstel moet worden vervangen. Inmiddels is Brush DJ sinds 2011 meer dan 155.000 keer gedownload en wordt in 182 landen gebruikt.

Onderzoek

Gebruikers die meer dan drie keer de app hadden geopend, kregen een melding met een uitnodiging om mee te doen aan een questionnaire. De questionnaire bevatte vragen over het gebruik van de applicatie en de huidige mondhygiëne. 189 respondenten hebben de questionnaire ingevuld, waarvan 69 tussen de 7 en 12 jaar oud.

Resultaten

113 respondenten (70%) hebben aangegeven dat hun tanden schoner lijken sinds het gebruik van de app. 133 respondenten (88%) gaven aan dat de app hen motiveert om langer tanden te poetsen.

Conclusie
Brush DJ motiveert kinderen om goed voor hun tanden te zorgen. De resultaten vormen een goede basis voor vervolgonderzoek naar het gebruik en de effectiviteit van mondgezondheids-apps.

Download

BrushDJ is beschikbaar via hun officiële website, de i-Tunes store en de Android app store.

Bron: Nature.com

 

Lees meer over: Communicatie patiënt, Kennis

Bosbessen tegen parodontitis

Uit een studie in het Journal of Agricultural and Food Chemistry blijkt dat een extract van wilde bosbessen kan helpen bij het voorkomen van parodontitis en bij het verminderen van antibiotica gebruik.

Fusobacterium nucleatum
Canadese onderzoekers onderzochten of natuurlijke antibacteriële mengsels van hulp zouden kunnen zijn bij het behandelen van parodontitis. Ze keken specifiek of bosbessen polyfenolen Fusobacterium nucleatum zouden kunnen bestrijden, wat een van de hoofdbacteriën is die actief is bij parodontitis. Ze focusten op deze polyfenool aangezien het bekend is dat bosbessen helpen tegen door voedsel overgedragen ziekteverwekkers.

Bestrijding periodontitis
Uit het onderzoek bleek dat de wilde bosbessen extracten daadwerkelijk zowel de groei van Fusobacterium nucleatum verminderden, als het vormen van biofilms. Daarnaast blokkeerde het moleculaire ontstekingen, wat een belangrijk aspect is bij parodontitis.

Bosbessen extract verspreiden
Naast dit onderzoek zijn de onderzoekers ook druk bezig met het ontwikkelen van een apparaat dat het bosbessen extract langzaam in de mond zou kunnen verspreiden na het poetsen, om zo parodontitis vaker te kunnen voorkomen.

Bron: Journal of agricultural and food chemistry

Lees meer over: Kennis, Onderzoek
Gezond en veilig werken met straling

Gezond en veilig werken met straling

De Inspectie SZW heeft de digitale publicatie ‘U werkt veilig met straling. Weet u dat zeker?’ uitgebracht. Daarin staat kort en bondig hoe u de risico’s van werken met straling kunt voorkomen of beperken.


Download brochure gezond-en-veilig-werken-met-straling[1].pdf
Lees meer over: Adviezen, Kennis

Richtlijn periodiek mondonderzoek

Klinische praktijkrichtlijnen ontwikkeld door UMC St Radboud Nijmegen, 2007.


Download brochure richtlijn-periodiek-mondonderzoek.pdf
Lees meer over: Kennis, Richtlijnen

KNMT en ANT richten vereniging op voor richtlijnen in de mondzorg

De beroepsorganisaties van tandartsen KNMT en ANT slaan de handen ineen en richten een vereniging op voor richtlijnen in de mondzorg. Met de oprichting van de Nederlandse Vereniging Praktijkstandaarden Mondzorg (NVPM) willen beide organisaties de inbreng van de tandarts bij de totstandkoming van evidence based richtlijnen borgen en het draagvlak hiervoor vergroten.

Rechtstreekse invloed
Richtlijnen zijn volgens KNMT en ANT essentieel voor de kwaliteit en de transparantie van de zorg aan de patiënt. Voor de haalbaarheid van richtlijnen zijn praktische toepasbaarheid en brede overeenstemming binnen de beroepsgroep noodzakelijke voorwaarden. De NVPM zal daarom gaan bestaan uit individuele tandartsen. Zij bepalen welke richtlijnen worden ontwikkeld en autoriseren de richtlijnen.

Breed programma
Met de oprichting van de NVPM willen KNMT en ANT een breed richtlijnenprogramma voor de mondzorg mogelijk maken. Naast richtlijnen voor het medisch tandheelkundig handelen, gaat het ook om handvatten voor de praktijkvoering. Om te komen tot dit brede programma zoekt de NVPM nadrukkelijk de samenwerking met de wetenschappelijke verenigingen in de mondzorg. Zodat wetenschappelijke onderbouwing, praktische haalbaarheid en brede consensus binnen de beroepsgroep samen de basis vormen voor een succesvol richtlijnenprogramma.


Lees meer over: Kennis, Kwaliteit

Assistenten opleiden met e-learning

Advertorial

“De praktijk groeide hard en we hadden veel nieuwe assistenten nodig. Het niveau van de solliciterende assistenten voldeed echter niet.” Daarom besloot El Boushy ze zelf op te leiden. Nu, een aantal jaar later, heeft zijn bedrijf Dentallect een compleet aanbod van online theorie- en praktijklessen.

Snel, effectief en overzichtelijk

El Boushy en zijn collega’s besloten assistenten zelf (verder) op te leiden. “Maar ja, hoe ga je dat doen? In eerste instantie hebben we de assistenten zelf les gegeven. Dit bleek een zware klus te zijn om dit iedere keer te herhalen en de lessen onder het team te verdelen. Wij zochten naar efficiëntere en betere methoden en hieruit is het idee geboren om de lessen op video te zetten. Het geheel bleek echter toch complexer te zijn dan we in aanvang dachten. We hebben veel geëxperimenteerd en hebben het werk continu verbeterd om zo tot een mooi en kwalitatief goed resultaat te komen.”

Uit de hand gelopen
Het maken van het lesmateriaal was een gróót leerproces. “In eerste instantie wilden we uiteraard nagaan of dat de lesstof duidelijk genoeg was voor de assistenten. Hiervoor hebben wij de modulen voortdurend moeten verbeteren. Later zijn er toetsen ontwikkeld die na het afronden van de video’s gemaakt kunnen worden en aantonen of dat de lesstof goed begrepen is.” Lachend: “En eigenlijk is het vanaf toen totaal uit de hand gelopen.”
El Boushy kreeg de smaak te pakken, en al snel volgden er meer modules. In 2012 bracht hij ze onder in een bedrijf: Dentallect. “Het heeft best lang geduurd voordat we ons aanbod naar buiten hebben gebracht. Voordat alles echt goed werkt en goed genoeg is, ben je zo weer een tijd verder. Medio 2013 hadden we de eerste zeven modules live, maar daarna heeft alles nog meerdere updates gekregen.”

De toegevoegde waarde voor de praktijk
Inmiddels heeft Dentallect een compleet aanbod van zestig theorie- en praktijklessen, die relevant zijn voor praktijkmedewerkers. De modules bestaan uit video’s en vragen en zijn gericht op de praktijk. Sleutelvragen waren “Hoe kun je een assistent op het gebied van infectiepreventie of vierhandig werken zo snel en goed mogelijk opleiden?”
De meeste video’s zijn opgenomen in de behandelkamer. De docent legt aan praktijkmedewerkers bijvoorbeeld uit welke zaken je tijdens een behandeling goed vierhandig kunt doen. Of hoe je het werkveld open houdt. “De video’s zorgen voor een enorme bewustwording”, zegt El Boushy. “We kunnen alle kleine details goed laten zien. Hoe geef je een instrument aan? Wat is een goede afsteuntechniek? e-Learning is veel beeldender dan een gewone presentatie of een studieboek. De studenten kunnen zich meteen een voorstelling maken van de praktijk, want de video’s laten zien hoe het er in de praktijk aan toegaat. Bovendien is het goed gestructureerd en zit er een logische opbouw in onze modules. Het grote voordeel van e-learning is ook dat je direct met een assistent aan de slag kunt zonder dat je hoeft te wachten op agenda’s van klassikale opleidingen, die soms ook niet eens doorgaan.“

  

Snel
Een ervaren assistent heeft per module twee uur nodig om deze af te ronden. Een startende assistent zo’n vier uur. Vakinhoudelijk zitten deze assistenten dan zeker op mbo-4 niveau. We werken volgens het kwalificatiedossier van Calibris. Maar maken wel een schifting in de informatie die we aanbieden.
“De modules van Dentallect onderscheiden zich duidelijk van andere aanbieders. Dit komt doordat deze in de echte praktijk zijn opgenomen. Hierbij komen onderwerpen aan de orde zoals bijvoorbeeld het assisteren bij kroon- en brugwerk. Dergelijke lessen worden zelden gegeven, maar voegen wel veel waarde toe. Daarnaast zijn de modulen voorzien van een groot aantal video’s, animaties en toetsing”, zegt El Boushy. “De toetsen zijn duidelijk uitgebreider dan bij andere aanbieders. Wij hechten hier veel waarde aan. Je wilt immers niet dat een module doorlopen is, maar niet is blijven hangen. We maken het geheel echter laagdrempelig doordat toetsen overgemaakt kunnen worden bij onvoldoende resultaat. De meeste mensen vinden het erg leuk om Dentallect modules te doen, blijkt uit onze evaluaties.”

Voorwaarden
Volgens El Boushy is er niet veel voor nodig om van e-learning een succes te maken: “Zorg ervoor dat de assistent een goede computer met een goede internetverbinding heeft. Je hoeft geen computernerd te zijn om de modules te doorlopen; als je overweg kunt met Outlook en Word moet het lukken. We hebben overigens ook een partner met wie we combinaties van e-learning met klassikaal onderwijs aanbieden. Sommigen vinden het nu eenmaal prettig om met andere cursisten te kunnen praten en direct contact hebben met de docent.”

Mbo 4 en erkenning
Op dit moment heeft Dentallect ruim 1200 cursisten en zijn er zo’n honderd praktijken die met het programma werken. “Voor Infectiepreventie hebben we al meer dan vijfhonderd certificaten afgegeven. Onze module is daarvoor landelijk nu het meest gebruikte programma en het certificaat is erkend in de markt. Als een assistent alle modules doorloopt, dan bedraagt de investering zo’n € 2000,- , maar het is ook mogelijk om al voor enkele tientjes het kennisniveau op te vijzelen. Na het doorlopen van het complete programma is de assistent uitstekend opgeleid op mbo 4-niveau. In de nabije toekomst zullen we dan ook zeker mbo 4 opleidingen faciliteren, zodat de assistent die Dentallect doorlopen heeft een erkend diploma kan behalen.”
“Enkele modulen worden nu ook al gebruikt door verschillende ROC’s. Wij verwachten door de enthousiaste reacties dat dit in de toekomt alleen maar verder toe zal nemen.”


Scholing op maat
Ook scholing op maat is mogelijk met Dentallect: “We hebben een praktijkmanagementaccount waarmee de praktijkhouder medewerkers aan zijn of haar account kan koppelen en ze ‘à la minute’ de modules kan geven die ze nodig hebben. Daarnaast heeft men met het praktijkmanagementaccount inzicht in resultaten en een keurig dossier met alle behaalde certificaten. Dat past volledig bij het recente ANT-standpunt m.b.t. variabele opleidingseisen voor assistenten op basis van de mate van tandheelkundige risico’s. Dus minder opleiding voor een omloopassistent, méér voor een assistent aan de stoel.” De KNMT ziet juist graag dat alle assistenten in de toekomst een mbo 4-opleiding hebben gevolgd, maar geeft een ‘generaal pardon’ aan assistenten die al in een praktijk werkzaam zijn: “Er is alleen een grote groep die niet aantoonbaar geschoold is”, zegt El Boushy. “Dentallect is dan bij uitstek het middel om te voldoen aan de eisen van de wetgever, doordat toetsing extern, transparant en gedegen wordt uitgevoerd, daarnaast zal aansluiting met mbo 4 geboden worden.”

Kennismaken met Dentallect?
Probeer kosteloos de demonstratiemodule uit via www.dentallect.nl


Download brochure ant-standpunt-3.pdf
Lees meer over: Kennis, Scholing