Casus: Man van 75 jaar komt met pijnlijke tong

Een man van 75 jaar komt bij u met de klacht van een pijnlijke tong. Wat is er aan de hand?
Bekijk de diagnose en beantwoord de vragen.

Geschiedenis
Een man van 75 jaar komt bij u met een klacht. Hij geeft aan dat zijn tong al een lange tijd pijnlijk is. Na doorvragen geeft de patiënt aan dat hij ongeveer 20 maanden geleden op zijn tong had gebeten en toen erge pijn aan de rechter zijde van de tong voelde. Ook vertelt hij dat de zweer op zijn tong nog steeds aanwezig is en sporadisch pijn doet, zelfs na meerdere natuurlijke behandelingen die door een vriend waren aanbevolen. De patiënt zegt dat hij recentelijk verhuisd is en dit zijn eerste bezoek aan een tandarts is. Bij doorvragen blijkt dat zijn laatste bezoek aan een tandarts meer dan zeven jaar geleden is geweest.

Zijn medische geschiedenis laat zien dat er 10 jaar geleden hypertensie bij de patiënt geconstateerd is. Sindsdien gebruikt hij het middel Furosemide (een diureticum), er zijn geen recente veranderingen in zijn medicatie. De patiënt is een roker die al 30 jaar een pak per dag rookt. Ook drinkt hij alcohol in sociale situaties. Voor de rest waren er geen bijzonderheden op te merken.

Extraoraal onderzoek
De patiënt had geen abnormale huidlaesies. Ook had hij geen vergrootte schildklier, speekselklieren of lymfeklieren.

Intraoraal onderzoek
De patiënt had een enkele, grote zweer met verheven randen over de rechter zijde van de tong, op de laterale rand. Verder waren geen andere laesies te zien.

Test uw kennis
Beantwoord de vragen over de casus, en test uw kennis!

Discussie
De meest voorkomende soort van orale kanker is het plaveiselcelcarcinoom ook wel bekend als squamous cell carcinoma (SCC). Ongeveer 66% van dit type orale kanker komt voor bij mensen in ontwikkelingslanden. Als voorbeeld: in Zuidoost-Azië zijn 40% van alle kanker diagnoses orale plaveiselcelcarcinomen. In tegenstelling tot 4% in ontwikkelde landen. De American Cancer Society schat dat ongeveer 30.000 nieuwe gevallen van orale plaveiselcelcarcinomen worden gediagnosticeerd en er per jaar meer dan 8000 mensen sterven in de Verenigde Staten aan deze vorm van kanker.

Orale plaveiselcelcarcinomen zijn verbonden aan verschillen etiologische risicofactoren: leeftijd boven de 45 jaar, gecombineerd roken en alcohol gebruik, immunosupressie, blootstelling aan zon (lippen), orale humaan papilloma virus (HPV) infectie en HIV infectie. Daarnaast stijgt het risico ongeveer met een factor van negen als iemand een verleden heeft met kanker in het hogere spijsverteringssysteem, vergeleken met de algehele populatie.

Een gedetailleerd onderzoek van het hoofd en nek gebied is erg belangrijk en moet inspectie en palpatie van de zachte weefsels in de mond bevatten. De meest voorkomende locatie voor oraal plaveiselcelcarcinoom is de laterale rand van de tong. Een gedetailleerd onderzoek van de tong is daarom nodig. Wanneer de tong asymmetrisch is of verkleurd is moet dit genoteerd worden .

Referentie
Epstein JB, Gorsky M, Cabay RJ, Day T, Gonsalves W. Screening for diagnosis of oral premalignant lesions and oropharyngeal squamous cell carcinoma: Role of primary care physicians. Can Fam Physician. 200;54(6):870-875.

Casus van Juan Yepes, jfyepes@iupui.edu DDS, MD, MPH, DrPH van de Indiana University School of Dentistry, Department of Pediatric Dentistry en het Riley Hospital for Children, eerder gepubliceerd op DrBicuspid