Zin en onzin van certificering

Onzin van certificering
Te vaak nog is de primaire keuze voor een praktijkcertificering gericht op het verbeteren van de uitstraling van de praktijk naar de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ), verzekeraars en patiënten, terwijl de praktijkhouder totaal onbekend is met het hebben van een kwaliteitsmanagementsysteem. Uit een grote internationale studie komt naar voren, dat de toepassing van kwaliteitsmanagement en -strategieën geen aantoonbaar effect heeft op de door de patiënten ervaren uitkomsten van zorg. Ook is er vaak geen verband gevonden in het onderzoek tussen het voeren van een kwaliteitskeurmerk en de door de patiënt ervaren kwaliteit. Het kwaliteitsbeleid is namelijk te vaak een abstracte façade.

De onbekendheid met certificering kan bij de praktijkhouder naderhand resulteren in grote ergernis over “alle verplichte registraties” en “het uitgebreide handboek”. In dergelijke gevallen heeft de praktijkhouder (achteraf) ten onrechte gekozen voor een kwaliteitsmanagementsysteem. Certificering is dan een enorme kostenpost en heeft geen toegevoegde waarde.

Wat is certificering?
De meest bekende certificering binnen tandartspraktijken is ISO 9001. Dit is een internationale norm voor kwaliteitsmanagementsystemen. Vanuit de ISO 9001 norm wordt beoordeeld of een praktijk in staat is om te voldoen aan:

1. de eisen van klanten
2. de op het product van toepassing zijnde wet- en regelgeving
3. de eisen van de organisatie zelf

Met een ISO kwaliteitsmanagementsysteem wordt dus ingegaan op de van toepassing zijnde wet- en regelgeving. Maar het gaat veel verder, wat al direct blijkt uit de naam: ‘management’ systeem. Een ISO certificering is een krachtig instrument om een praktijk te optimaliseren en te verbeteren op management gebied.

Het invoeren van een kwaliteitsmanagementsysteem alleen levert een praktijk nog geen ISO certificaat op. Certificatie (oftewel het behalen van een officieel ISO certificaat) houdt in dat een externe, onafhankelijke partij vaststelt of het kwaliteitsmanagementsysteem voldoet aan alle normeisen. Om dit vast te stellen voert een certificatie instelling een externe audit uit.

Toegevoegde waarde van certificering
Wanneer heeft certificering toegevoegde waarde voor een tandartspraktijk? Een kwaliteitsmanagementsysteem is dus lang niet altijd een garantie voor succes. Het is altijd aan de praktijk zelf om het kwaliteitsmanagementsysteem tot een succes te maken. Voorwaarde is dat de praktijkhouder bewust en weloverwogen zijn praktijkmanagement wil optimaliseren en verbeteren. De toegevoegde waarde van certificering ligt dan ook vooral op de interne praktijkorganisatie:

• De praktijk is gericht op continue verbetering en ontwikkeling door haar eigen kwaliteitsniveau te monitoren en actief doelen te stellen.
• Duidelijkheid voor medewerkers door een gestructureerde praktijkorganisatie en afspraken.
• De praktijk is ‘in orde’ met betrekking tot geldende wet- en regelgeving.

Conclusie en tips
Op basis van bovenstaande toelichting kunnen de volgende conclusies worden getrokken aangevuld met praktische tips:

1. Ambitie van de praktijkhouder bepaalt de keuze voor certificering
   De keuze om te certificeren moet weloverwogen worden genomen en zicht richten op het optimaliseren en verbeteren van de praktijk op management gebied. Praktijken die een kwaliteitshandboek ‘kopen’ zullen geen toegevoegde waarde ervaren, maar vooral frustratie en ergernis. Certificering is ook niet bedoeld als façade om erkenning, patiënten en status te verkrijgen.
   
2. Certificering verhoogt niet de kwaliteit van zorg zoals door de patiënt ervaren
   Een kwaliteitsmanagementsysteem heeft geen aantoonbaar effect op de door de patiënten ervaren uitkomsten van zorg.
   
3. Certificering is meer dan ‘praktijk in orde’
   Een ISO kwaliteitsmanagementsysteem gaat verder dan alleen de praktijk ‘in orde’ brengen met betrekking tot geldende wet- en regelgeving. Een ISO certificering is ook gericht op het optimaliseren en verbeteren van de praktijk op management gebied.
   
4. Geen ‘slager keurt zijn eigen vlees’-verhaal
   Een officieel ISO certificaat houdt in dat een externe, onafhankelijke partij vaststelt of het kwaliteitsmanagementsysteem voldoet aan alle normeisen.

Door: Sjoerd Kuiken – Sjoerd begeleidt tandartsen in het opzetten van een succesvolle praktijk: financieel gezond, kwalitatieve zorg, prettige werksfeer en professionele mentaliteit. Zijn visie is gebaseerd op het ontwikkelde Praktijk Management Model.