De NZa maakte op 2 juli bekend dat de tarieven voor beugelbehandelingen bij de orthodontist vanaf 1 januari 2026 dalen met 11,18%. De tarieven voor de meeste tandartsbehandelingen dalen vanaf 1 januari 2026 ook, gemiddeld komt dit neer op 1,12% tariefsdaling. De NZa heeft de tarieven vastgesteld na kostprijsonderzoek.  De KNMT eist nu dat de NZa deze tarieven ongedaan maakt. De rechter heeft namelijk op 2 juli de NZa verboden om tarieven vast te stellen waarin “de normatieve arbeidscomponent (NAC) wordt gemaximeerd op een werkweek van 36 uur en 46 werkweken per jaar”. Dat is bij de vaststelling van de tarieven voor de mondzorg echter toch gebeurd.

De KNMT verzoekt de NZa om de gepubliceerde tarieven uiterlijk donderdag 3 juli terug te trekken. Dit verzoek is bedoeld om recht te doen aan de recente rechterlijke uitspraak, die is voortgekomen uit een procedure aangespannen door de Landelijke Vereniging van Vrijgevestigde Psychologen & Psychotherapeuten (LVVP). De KNMT Heeft daarnaast nog andere bezwaren, waarover zij op een later moment meer bekendmaken.

Update bericht:

De KNMT stapt naar de rechter om de uitkomsten van het kostenonderzoek van de NZa aan te vechten. De tariefsverlagingen die de zorgautoriteit op basis van dat onderzoek wil doorvoeren vormen een serieus risico voor de toegankelijkheid van de mondzorg. Zij noemen hiervoor 4 redenen:

1. Onredelijke eisen aan ureninzet

De NZa gaat er in haar kostprijsonderzoek vanuit dat mondzorgprofessionals slechts tot een 36-urige werkweek financieel gecompenseerd hoeven te worden. Hierdoor wordt geen rekening gehouden met de realiteit dat veel tandartsen en orthodontisten structureel meer uren maken. Bovendien worden professionals die minder dan 46 weken per jaar actief zijn, maar gemiddeld wél 36 uur of meer per week werken, door de NZa niet als fulltime werkend aangemerkt.
Op 2 juli oordeelde de rechter in een vergelijkbare zaak binnen de geestelijke gezondheidszorg dat deze werkwijze van de NZa onjuist is. Desondanks geeft de NZa aan deze uitspraak niet van toepassing te achten op de mondzorgsector.

2. Onevenwichtige weging: nadeel voor kleinere praktijken

In de huidige berekeningssystematiek van de NZa wegen de kosten van grotere praktijken zwaarder mee dan die van kleinere. Dit is problematisch, aangezien grote praktijken doorgaans profiteren van schaalvoordelen en daardoor beter in staat zijn om tariefdalingen op te vangen. Kleinere praktijken, vaak gevestigd in landelijke regio’s, kunnen bij een tariefdaling in financiële problemen komen. In het uiterste geval kan dit leiden tot sluiting, wat de toegankelijkheid van mondzorg in kwetsbare gebieden onder druk zet:  juist daar waar het tekort aan tandartsen al nijpend is.

3. Overnamekosten buiten beschouwing gelaten

Bij de overname van een praktijk betaalt de nieuwe eigenaar doorgaans een vergoeding (‘goodwill’) voor onder meer het patiëntenbestand en inventaris. Deze kostenpost wordt echter niet meegenomen in de kostprijsberekening van de NZa. Het negeren van deze uitgave belemmert overnames en kan ertoe leiden dat praktijken eerder worden gesloten, met als gevolg een verslechterde continuïteit van zorg voor patiënten.

4. Onrealistische inschatting van huisvestingskosten

De NZa houdt in haar berekeningen onvoldoende rekening met de fors gestegen huisvestingskosten. Voor praktijken die hun pand al hebben afgeschreven, wordt zelfs helemaal geen huisvestingslast meegenomen. Dit maakt het voor startende tandartsen extra lastig om een praktijk te openen en draagt bij aan een belemmering van groei en instroom in de sector.

Zorg over uitvoering onderzoek

Naast bovengenoemde inhoudelijke punten is er ook zorg geuit over het verloop van het kostprijsonderzoek zelf. De sector wijst onder meer op de beperkte steekproefomvang, inconsistent gebruik van gewogen gemiddelden en de korte doorlooptijd die de NZa heeft gehanteerd. Deze factoren roepen vragen op over de betrouwbaarheid en representativiteit van de resultaten.

NZa tarieven

Bij de bekendgemaakt NZa tarieven worden beugels dus ruim 11% goedkoper. Een tandartscontrole, het vullen van een gaatje of het trekken van een kies worden ook goedkoper. De kosten voor implantaten (bijvoorbeeld voor een klikgebit) zijn wel gestegen: de prijzen van die behandelingen gaan daarom iets omhoog.

Normbedragen

Bij het vaststellen van de tarieven voor tandheelkundige behandelingen zijn volgens de NZa niet alleen de kosten van de behandeling zelf meegenomen, maar ook de kosten die samenhangen met het praktijkhouderschap. Voor tandartsen en orthodontisten worden deze kosten berekend op basis van normbedragen, aangezien de daadwerkelijke kosten niet op individuele basis kunnen worden opgevraagd, zegt de NZa. In opdracht van de NZa heeft bureau Berenschot deze normbedragen in 2024 vastgesteld op basis van onderzoek.

Volgens dit onderzoek gelden voor het jaar 2026 gelden de volgende normbedragen:

Voor tandarts-praktijkeigenaren: € 217.686,-

Voor orthodontie-praktijkeigenaren: € 229.785,-

Deze bedragen zijn volgens de NZa bedoeld als richtlijn voor de arbeidskosten van een praktijkhouder die fulltime werkzaam is (36 uur of meer per week). Het normbedrag vormt een beloning voor de functie van praktijkhouder en is dus niet direct gekoppeld aan het daadwerkelijk aantal gewerkte uren. Praktijkeigenaren bepalen zelf hoeveel uur zij werken en welk deel van het normbedrag zij als salaris toekennen. De vergoeding omvat niet alleen het salaris, maar ook de bijbehorende lasten, zoals sociale verzekeringspremies en pensioenbijdragen.

Bekijk de NZa tarieven voor 2026 

Bezwaarbrief  NZa

Tandarts Roel de Maat uit Arnhem plaatste op LinkedIN een voorbeeld bezwaarbrief om te tekenen en aan de NZa te sturen.

“Dit document gaat veel verder dan het slappe en oppervlakkige bezwaar van de KNMT. We hebben een scherp en feitelijk onderbouwd bezwaar opgesteld waarin we de onrealistische urennorm van 36 uur onderuit halen, met berekeningen die aantonen dat praktijkhouders gemiddeld minimaal 50 uur per week werken. We verwijzen bovendien naar recente jurisprudentie van het CBb, waarin de NZa al meerdere keren is teruggefloten wegens schending van de zorgvuldigheid, evenredigheid en motiveringsplicht.

Daarnaast leggen we de vinger op de stijgende zorgpremies en uitgeklede aanvullende polissen, wat totaal niet te rijmen valt met het verder knijpen van onze tarieven. Ook benadrukken we dat 71% van de mondzorg privaat gefinancierd is, waardoor de zware tariefregulering van de NZa onrechtvaardig en marktverstoring is.

Dit is een krachtig, compleet en juridisch sterk bezwaar. Het is tijd om samen als praktijkhouders op te staan en de NZa te dwingen tot eerlijk en realistisch tariefbeleid”, schrijft De Maat.
Bekijk de bezwaarbrief NZa op LinkedIN

Bronnen:
NZa
KNMT
LinkedIN

Uit recent onderzoek blijkt dat mensen met een lagere sociaaleconomische positie aanzienlijk vaker tandartsbezoek vermijden of uitstellen vanwege financiële overwegingen. In de laagste welvaartsgroep geeft één op de drie volwassenen (33%) aan in het afgelopen jaar geen tandarts te hebben bezocht vanwege de kosten. Ter vergelijking: in de hoogste welvaartsgroep ligt dit percentage op 15%.

Een belangrijke factor hierbij is dat reguliere tandheelkundige zorg voor volwassenen, zoals periodieke controles, niet wordt vergoed vanuit het basispakket van de zorgverzekering. Dit maakt deze zorg minder toegankelijk voor mensen met beperkte financiële middelen.

Ook bij huisartsenzorg, die wél vanuit het basispakket wordt vergoed, blijkt een vergelijkbare sociaaleconomische kloof. Hoewel minder mensen een huisartsbezoek uitstellen vanwege kosten, geven personen in de laagste welvaartsgroep ook hier vaker aan zorg te mijden. Daarnaast komt in deze groep het ontbreken van een aanvullende zorgverzekering vaker voor, waarbij de kosten de belangrijkste reden zijn.

Deze bevindingen onderstrepen het belang van aandacht voor financiële toegankelijkheid binnen de mondzorg. Voor zorgprofessionals betekent dit niet alleen signaleren, maar ook nadenken over hoe de drempels tot zorg verlaagd kunnen worden — bijvoorbeeld door het verstrekken van informatie over vergoedingsmogelijkheden of het begeleiden van patiënten bij het vinden van passende aanvullende verzekeringen.

Bron:
CBS

In Nederland mijden meer dan 650.000 mensen een bezoek aan de tandarts, omdat ze bang zijn voor de kosten. Dat levert onwenselijke gezondheidsverschillen en onnodige gezondheidsschade op, zo stelt de beroepsvereniging van tandartsen KNMT. Die roept de Tweede Kamer daarom op om aan te dringen op een landelijke mondzorg-regeling voor financieel kwetsbare mensen.

Landelijke regeling voor financieel kwetsbare mensen

Een dergelijke regeling, die mondzorg weer toegankelijk maakt voor deze groep, is een van de voorstellen die een landelijke projectgroep eerder deed om het mijden van de tandarts uit financiële redenen te voorkomen. Hij kan wat de tandartsen betreft gebaseerd worden op een handreiking waarin is vastgelegd wat precies onder acute en noodzakelijke mondzorg verstaan wordt.

Gemeentelijke pilots en lokale netwerken

De regeling is wat de beroepsvereniging betreft een van een serie van maatregelen om de toegankelijkheid van de mondzorg voor financieel kwetsbare mensen te verbeteren. Andere initiatieven zijn pilots in 15 gemeenten om vergoeding van mondzorg via de gemeentepolis en bijzondere bijstand te optimaliseren en het opzetten van netwerken van tandartsen die lokaal noodhulp aan kwetsbare groepen (willen) geven. De KNMT geeft aan dat zij ook meewerkt aan voorlichting over mondzorg en de bekostiging daarvan aan mensen met een laag inkomen op haar patiëntenwebsite Allesoverhetgebit.nl.

De NZa start dit jaar een kostenonderzoek binnen de tandheelkundige en orthodontische zorg. De zorgautoriteit vindt het belangrijk dat gereguleerde tarieven periodiek worden herijkt om de zorg toegankelijk en betaalbaar te houden. De laatste tariefherijking is van 2015.

“We zullen ieder van deze stappen zorgvuldig bespreken met de beroepsgroepen en verschillende brancheorganisaties in de mondzorg. We evalueren daarbij ook wat we kunnen leren van het vorige kostenonderzoek. Wij kondigen dit kostenonderzoek nu aan, maar van zorgaanbieders wordt op dit moment nog geen actie verwacht. Zodra dit voor specifieke zorgaanbieders wel het geval is, dan worden zij hierover geïnformeerd”, zegt de NZa.

“De KNMT is betrokken bij het onderzoek en bereidt zich er grondig op voor”, aldus de KNMT-website.

Bron:
NZa

Tandartsbezoek moet worden vergoed via de basisverzekering voor jongvolwassenen en ouderen. Hiervoor pleit de KNMT. De beroepsorganisatie wil dat er een vergoeding komt voor 18 tot 25-jarigen en voor 75-plussers. De Raad voor Volksgezondheid & Samenleving en het Ivoren Kruis gaan nog een stap verder. “Het Ivoren Kruis ziet het als noodzaak om de mondzorg in de basiszorgverzekering op te nemen om de zorg voor iedereen toegankelijk te maken.”

Vergoeding tandarts voor 18 tot 25-jarigen en voor 75-plussers

De KNMT zegt “dat je pas bent uitontwikkeld als je 25 jaar oud bent, qua hersenen en fysiek. Daarom zeggen we: breng tandheelkunde tot je 25e in het basispakket. En wanneer gaan problemen zich daarna voordoen? Vooral wanneer mensen ouder worden. Daarom tandheelkunde ook vanaf 75 jaar in het basispakket. Dan heb je het begin en het eind van een leven gedekt. Daartussenin ben je als burger zelf verantwoordelijk”, schrijft de Nationale Zorggids op basis van een bericht van het ANP.
Volgens de KNMT kunnen mensen tussen hun 25e en hun 75e altijd nog gebruik maken van regelingen van de gemeente als zij een tandarts niet kunnen betalen.

De beroepsorganisatie zegt dat vier op de vijf mensen regelmatig naar de tandarts gaat. “Er is altijd een groep die de tandarts mijdt, om verschillende redenen. Dat kan vanwege betaalbaarheid zijn, of uit angst, of omdat ze bijvoorbeeld een kunstgebit hebben. We hebben niet de indruk dat die groep is toegenomen, maar het wordt wel urgenter omdat de betaalbaarheid van de zorg in het geding komt”, aldus de KNMT.

Vergoeding tandarts voor alle volwassenen

De Raad voor Volksgezondheid & Samenleving (RVS), een van de belangrijkste kabinetsadviseurs,  is voorstander van opname van tandheelkundige zorg voor alle volwassenen in het basispakket, schreef het  Ivoren Kruis in juni. Het scheelt op den duur een hoop geld. “Dit illustreert het gegeven dat we een hoop dingen niet doen omdat het nú te veel geld kost. Terwijl het op de lange termijn veel meer kost”, zegt de RVS. Het Ivoren Kruis onderschrijft het advies van de RVS. “Het Ivoren Kruis ziet het als noodzaak om de mondzorg in de basiszorgverzekering  op te nemen om de zorg voor iedereen toegankelijk te maken.”

Op haar website geeft het Ivoren Kruis een overzicht van mondzorg in de concept-verkiezingprogramma’s van de Tweede Kamer verkiezingen in november.

Bron:
Nationalezorggids.nl
Ivoren Kruis

Het opiniepanel van Omroep Max vindt de tarieven van mondhygiënisten te hoog, zo zegt 57% van de deelnemers. Het panel kreeg de vraag wat ze vinden van mondhygiënisten. Over de behandeling bij de mondhygiënist zijn de paneldeelnemers tevreden. Maar liefst 73% gaf aan hierover tevreden te zijn.

De 5-minuten behandelingen – de behandeling die per 5 minuten in rekening wordt gebracht – geven de meeste ergernissen. “De patiënt heeft vaak de indruk dat de mondhygiënist eerder te veel dan te weinig minuten in rekening brengt, en kan niet in de stoel liggend precies controleren hoeveel tijd de behandelaar bezig is”, concludeert Omroep Max.

Ook de omschrijvingen op de factuur leiden tot ongenoegen. “Regelmatig worden alle behandelingen samengevat in 1 zin en vervolgens komt het bedrag. Maar als je pakweg 180 euro moet overmaken, wil je toch wel weten wat er gedaan is”, zo schrijft de omroep.

Lees het hele artikel op Omroep Max

De NZa heeft de indexatie van de tarieven voor tandheelkundige prestaties voor 2023 verhoogd naar 7,7 procent. Eerder was die indexatie 5,2 procent en daar is nu 2,5 procent bij gekomen. De indexatie voor orthodontietarieven stijgt van 5,5 naar 8,6 procent.

De KNMT had na de oorspronkelijke indexatie bij de NZa aangegeven dat de percentages te laag waren gezien de recente loon- en prijsontwikkelingen. De NZa heeft hier dus gehoor aan gegeven.

De nieuwe tarieven gelden per 1 januari 2023.

Bekijk op de website van de NZa de tarieven voor mondzorg in 2023

Bronnen:
KNMT
NZa

De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) concludeert dat het mogelijk is de tarieven voor het plaatsen van facings en het uitwendig bleken
vrij te geven in een experimentvorm. “Vrije tarieven voor het plaatsen van facings en het uitwendig bleken van tanden en kiezen, geven patiënten en mondzorgprofessionals meer mogelijkheden voor het esthetisch verfraaien van het gebit”, zegt de NZa.

Op verzoek van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) analyseerde de NZa welke gevolgen het vrijgeven van de tarieven kan hebben, welke risico’s er zijn en welke randvoorwaarden hieraan gesteld moeten worden. Als de minister van VWS het NZa-advies opvolgt, zullen de vrije tarieven in eerste instantie tijdelijk zijn waarbij tijdens dit experiment bekeken wordt of voldaan wordt aan de  gestelde randvoorwaarden.

Voorwaarden vrije tarieven

Naast de randvoorwaarden uit het Kwaliteitskader cosmetische mondzorg (KCM) – opgesteld door de KNMT op verzoek van VWS – zoals het
uitsluitend uitvoeren van cosmetische behandelingen in een gezonde mond, stelt de NZa de volgende (aanvullende) voorwaarden voor het gebruik van een vrij tarief:

• er wordt gewerkt volgens het Kwaliteitskader cosmetische mondzorg;
• patiënten worden zorgvuldig voorgelicht over de behandelmogelijkheden, risico’s;
• de toegankelijkheid van reguliere mondzorg komt niet in het gedrang;
• de tandarts is transparant over de tarieven;
• de patiënt wordt actief geïnformeerd aan de hand van de checklist.

Experiment

Zodra de minister akkoord gaat met het vrijgeven van de tarieven voor bleken en facings, en er is voldaan aan de randvoorwaarden, dan zal er een experiment starten met een looptijd van 3 tot 5 jaar. In deze periode wordt doorlopend gemonitord of de deelnemende tandartsen voldoen aan de gestelde randvoorwaarden en worden de effecten van het experiment geëvalueerd. Dit gebeurt door een klankbordgroep die bestaat uit afgevaardigden van de NZa, IGJ, Consumentenbond, Patiëntenfederatie Nederland en de KNMT.

Vrije tarieven zijn aanvullend: huidige codes voor bleken en facings blijven bestaan

Met het vrijgeven van een tarief voor bleken en facings, vervallen de huidige declaratiecodes niet. Het blijft voor iedere tandarts mogelijk om deze behandelingen (in ieder geval tijdens het experiment) uit te voeren en te declareren zoals hij of zij dat nu doet in de praktijk. De vrije tarieven voor bleken en facings staan straks los van de huidige tariefstructuur en komen er dus aanvullend bij.

Vervolg

“In de komende periode  wordt gewerkt aan het agenderen van het onderwerp in de Tweede Kamer. Ook wordt ondertussen gewerkt aan (de implementatie van) de voorwaarden in samenspraak met het ministerie van VWS, NZa, IGJ, Patiëntenfederatie Nederland en de Consumentenbond in de klankbordgroep, zodat het experiment op 1 januari 2023 kan starten”, zegt de KNMT.

Bronnen:
NZa
KNMT