wortelkanaalbehandeling

Voorspellers van ernstige pijn na wortelkanaalbehandeling

Een nieuwe studie gepubliceerd in Journal of Dental Research toonde aan dat sommige patiënten meer kans op ernstige pijn na een wortelkanaalbehandeling hebben. De onderzoekers vonden bij patiënten vier factoren die postoperatieve pijn voorspelden.

Vier factoren
De volgende factoren bleken een significante voorspeller te zijn voor ernstige pijn na een wortelkanaalbehandeling.

  • Diagnose van symptomatische apicale parodontitis
  • Intensiteit van de pijn voor behandeling
  • Pijn die erger wordt bij stress
  • Aantal dagen waarop de patiënt door de pijn werd beperkt in zijn of haar dagelijkse activiteiten

Verklaring eerdere bevindingen
De onderzoekers denken te weten waarom eerder onderzoek naar apicale parodontitis als risicofactor voor postoperatieve pijn tegenstrijdige resultaten opleverde. In eerder onderzoek werden zowel asymptomatische als symptomatische apicale parodontitis opgenomen in de resultaten. Bij het huidige onderzoek hebben de onderzoekers duidelijk onderscheid gemaakt tussen deze twee.

Intensiteit van pijn
De intensiteit van de pijn voor de behandeling was van invloed op de kans op pijn na de behandeling. Iedere toename in pijn vanaf de basisgrens zorgde voor een verhoogde kans van vijftien procent op ernstige pijn na de behandeling. Dit effect werd door eerdere studies ook al gevonden wat er op kan wijzen dat dit een belangrijke voorspeller voor pijn is.

Andere voorspellers
Dit is het eerste onderzoek waarin werd gevonden dat bij patiënten waarbij pijn verergerde door stress meer kans op ernstige pijn na de behandeling hadden. Deze patiënten hadden twee en half keer zoveel kans op ernstige pijn. De dagen waarop een patiënt door pijn werd weerhouden van zijn dagelijkse activiteiten bleken ook een goede voorspeller voor postoperatieve pijn. Voor iedere dag dat een patiënt wegens pijn thuis bleef nam de kans op ernstige postoperatieve pijn met tweeëndertig procent toe.

Implicaties voor praktijk
De uitkomsten van dit onderzoek kunnen helpen om patiënten beter te informeren over de behandeling en de mogelijke uitkomsten. Omdat deze gegevens van te voren kunnen worden verzameld kan ook het pijn behandelplan hierop worden aangepast.

Bron: DrBiscuspid

Lees meer over: Endodontie, Kennis, Onderzoek, Pijn | Angst, Thema A-Z

Betere mondzorg voor ouderen speerpunt voor tandartsen

De mondzorg voor kwetsbare ouderen moet beter, zo vindt de KNMT. De oudere mond is nu lang niet altijd gezond en er komen steeds meer ouderen. Reden voor de beroepsvereniging om, veelal samen met andere partijen in de (mond)zorg, een reeks initiatieven te starten en te ondersteunen.

Nederland vergrijst en het aantal thuiswonende ouderen met (deels) eigen tanden en kiezen wordt steeds groter, vertelt KNMT-voorzitter Aad van der Helm: ‘Hierdoor neemt ook de behoefte aan tandheelkundige zorg en verzorging toe. Die lijkt nu nog niet op peil te zijn; maar liefst 8 op de 10 ouderen die opgenomen worden in een verpleeghuis blijkt een slecht gebit te hebben. Daar willen we iets aan doen.’

Ouderen gaan minder vaak naar de tandarts
Die slechtere mondgezondheid hangt samen met een teruglopend tandartsbezoek. Uit cijfers van het CBS blijkt verder dat mensen minder vaak naar de tandarts gaan als ze ouder worden. Zo zag minder dan 6 op de 10 mensen tussen de 70 en 80, en minder dan 40% van de 80 plussers in 2014 een tandarts.

KNMT – samen met anderen – in actie
Om werk te maken van de verbetering van het oudere gebit initieert en participeert de KNMT in een aantal projecten.

1. Praktijkwijzer voor de mondzorgpraktijk
Allereerst ontwikkelde de beroepsvereniging een handige praktijkwijzer voor haar leden. Hierin staat hoe mondzorgpraktijken het best ‘senior proof’ kunnen worden.

2. Poetsinstructiekaarten
Samen met Zorg voor Beter bracht de KNMT de door TNO ontwikkelde set poetsinstructiekaarten opnieuw uit. Deze is erop gericht om mantelzorgers, verplegenden en verzorgenden te helpen het gebit van hun patiënten schoon te houden.

3. Wijkgerichte aanpak
Ook voor thuiswonende ouderen gebeurt het een en ander. Zo organiseert de KNMT dit najaar een serie voorlichtingsbijeenkomsten samen met lokale tandartsen, gemeenten, huisartsen en andere zorgverleners uit de wijk. Uitgangspunt daarvan is dat meer kennis van het belang van een gezonde mond voor ouderen, en een betere samenwerking tussen tandartsen en andere eerstelijns zorgverleners eraan kan bijdragen dat ouderen langer een gezonde mond houden en weer naar de mondzorgpraktijk gaan.

4. De Mond Niet Vergeten
De KNMT neemt ook deel aan het project De Mond Niet Vergeten, een initiatief waarbij een groot aantal zorgpartijen betrokken is. Pilotprojecten worden gedraaid in Amsterdam, Hardenberg en Rotterdam. Daar werken tandartsen en huisartsen nauw samen om ervoor te zorgen dat ouderen tijdig worden geholpen bij problemen met hun gebit. Ook zijn materialen voor thuiszorg en mantelzorg ontwikkeld om hun kennis te vergroten maar vooral om hen te ondersteunen.

5. App voor thuiszorg
Omdat de thuiszorg een belangrijke spil is in de mondzorg voor kwetsbare ouderen ontwikkelt BTN (Branchebelang Thuiszorg Nederland) samen met de KNMT een mondzorg-app voor de thuiszorg. In dit project wordt ook nauw samengewerkt met De Mond Niet Vergeten. Enthousiasmeren, kennis overdragen en ondersteunen zijn de sleutelwoorden om te komen tot een betere mondverzorging en de contacten tussen thuiszorg en mondzorgpraktijken te bevorderen.

6. Oudere patiënten terug op de radar
Ook is de KNMT een pilot ‘casefinding’ gestart: een aantal tandartspraktijken duikt in haar patiëntinformatiesystemen om te achterhalen welke oudere patiënten uit beeld zijn geraakt bij de praktijk, en hoe dat komt. Doel is om te komen tot adviezen voor mondzorgpraktijken hoe ze kunnen voorkomen dat ouderen “buiten beeld raken” of hoe ze ouderen weer kunnen motiveren contact te zoeken met de mondzorgpraktijk.

7. Patiëntenvoorlichting op Nationale Ouderendag
Om ouderen te wijzen op het belang van goede mondverzorging, en ze erbij te helpen, houden meer dan 100 mondzorgpraktijken verspreid door heel Nederland vrijdag 2 oktober ‘open huis’. Ze houden voorlichtingssessies, bieden hulp bij het poetsen of controleren de oudere mond.

Bron: KNMT

Lees meer over: Actueel, Ouderentandheelkunde, Thema A-Z
Kindergebit

Midazolam vermindert angst bij kinderen

Toediening van Midazolam kan nuttig zijn bij kinderen die angstig zijn voor het ondergaan van een tandheelkundige behandeling onder narcose. Kinderen ervaren door het kalmeringsmiddel minder scheidingsangst en angst voor het narcosemasker. Dit blijkt uit nieuw onderzoek gepubliceerd in de Journal of International Society of Preventive & Community Dentistry.

Onderzoek
De deelnemers aan het onderzoek waren 78 kinderen van 3 tot 9 jaar oud die een tandheelkundige behandeling onder volledige narcose moesten ondergaan. De helft van de groep kreeg dertig minuten voor de operatie 0,5 mg/kg Midazo-lam toegediend. De andere helft kregen een placebo. De scheidingsangst was significant lager bij de interventiegroep dan de controlegroep. Ook waren de kinderen van de interventiegroep minder bang voor het narcosemasker.

Conclusie
Uit dit onderzoek blijkt dat een dosis van 0,5 mg/kg Midazolam effectief is voor het verminderen van scheidingsangst en de toediening van anesthesie vergemakkelijkt. De onderzoekers geven wel aan dat een optimale dosis van Midazo-lam in de kindertandheelkunde niet is vastgesteld.

Bron: jispcd.org

Lees meer over: Kennis, Kindertandheelkunde, Onderzoek, Pijn | Angst, Thema A-Z

Slechts 40% van de 80-plussers op controle bij de tandarts

Tandartsen houden Open Huis op Nationale Ouderen Dag op 2 oktober
Minder dan 6 op de 10 mensen tussen de 70 en 80, en minder dan 40% van de 80-plussers zag in 2014 een tandarts. Dat is zorgelijk, zo vindt de KNMT. Om het belang van een gezonde mond voor ouderen te onderstrepen houden tandartsen in heel Nederland daarom vrijdag 2 oktober open huis.

Meer dan 100 mondzorgpraktijken verspreid over heel Nederland doen mee aan deze actie op Nationale Ouderendag. De ene praktijk geeft poetsles, de andere voert mondcontroles uit bij oudere patiënten en weer andere mondzorgpraktijken geven voorlichting.

Steeds meer ouderen met eigen gebit
Nederland telde in 2014 rond de 2,9 miljoen 65-plussers, en dat aantal groeit snel. In 2030 is 1 op de 4 Nederlanders ouder dan 65, en ongeveer een derde daarvan is 80-plusser. Steeds vaker zijn dat ouderen die hun eigen gebit nog hebben; ongeveer de helft van de 75-plussers heeft zijn eigen tanden nog. Maar die hebben door de jaren heen vaak wel de nodige behandelingen ondergaan, wat reden te meer is de tandarts te blijven bezoeken.

Beter gebit, beter leven
Aad van der Helm, voorzitter van de KNMT vertelt: ‘Ouderen die op controle blijven komen, hebben betere gebitten. En betere gebitten maken het leven van ouderen prettiger. Ze zijn pijnvrij en kunnen daardoor goed blijven eten, wat essentieel is voor iemands algemene gezondheid. En ze zien er verzorgder uit, wat bijdraagt aan het behoud van sociale contacten.’

Samen werken aan betere mondzorg voor ouderen
De publieksactie op Nationale Ouderendag is niet de enige activiteit die moet bijdragen aan betere mondzorg voor ouderen. De KNMT werkt in zeven projecten aan gezondere gebitten voor ouderen, veelal samen met andere partijen in de zorg. Zo krijgen mantelzorgers voorlichting, zijn er poetsinstructies voor mantelzorgers en zorgverleners in verpleeg- en verzorgingshuizen, werken mondzorgpraktijken in een uitgebreide pilot samen met thuiszorg en huisartsen om beter wederzijds te verwijzen en maken tandartsen hun praktijken ‘senior proof’.

Lees meer over: Actueel, Ouderentandheelkunde, Thema A-Z

NVT thematour: Door de beugel – Team Up!

NVT Thematour: oktober en november in Amsterdam, Nijmegen, Zwolle en Rotterdam

Wekelijks zo niet dagelijks komt u tandheelkundige problemen tegen die om een orthodontische oplossing vragen. Een aantal problemen is wellicht zelfs het gevolg van een eerdere orthodontische behandeling. Welke problemen lost u zelf op? Welk probleem verwijst u naar de orthodontist? En welke situaties vragen om een intensieve samenwerking?

Inhoud
De algemeen practicus kan een centrale rol in de vroegtijdige diagnostiek spelen. Hij ziet immers de patiënt – en zijn ouders – vanaf zeer jonge leeftijd regelmatig. Aan het begin van de thema-avond. Door de beugel komen familiair skeletale problemen, agenesieën (openhouden/sluiten), amelogenesis imperfecta en vertraagde/verstoorde eruptie (zoals de geïmpacteerde cuspidaat) aan de orde. Daarbij zullen de klinische blik, maar ook de interpretatie van röntgenfoto’s de aandacht krijgen. Uiteraard komen ook de diverse behandelmogelijkheden voorbij.
De spalk  bijna standaard in het onderfront  zal in deze Thematour met alle voor- en nadelen uitgebreid besproken worden. Diverse soorten spalkdraad, spalktype & – methodes, gingivarecessie en biological envelop zullen de revue passeren.
Orthodontie is niets anders dan het manipuleren van het parodontaal ligament’. De interessegebieden van de sprekers hebben duidelijke raakvlakken en zij hebben dan ook een intensieve samenwerking opgezocht.
In het derde deel van hun presentatie vertellen zij over wat zij samen kunnen bereiken in die gevallen waar intrusie, dan wel extrusie van een of meerdere elementen nodig is. Ook hier opnieuw de vraag: Wat kunt u samen bereiken? En waar dient u op te letten?

Programma
18:00 uur Ontvangst met broodjes, thee, koffie
19:00 uur Opening, welkomstwoord door NVT bestuurslid
19:05 uur DOOR DE BEUGEL – Team Up! Dr. Dick Barendregt en Manfred Leunisse
20:15 uur Pauze
20:30 uur Vervolg presentatie Dr. Dick Barendregt en Manfred Leunisse
21:50 uur Afsluiting, gevolgd door borrel

Data, locaties
27 oktober 2015 (dinsdag) Rotterdam
4 november 2015 (woensdag) Zwolle
11 november 2015 (woensdag) Amsterdam
18 november 2015 (woensdag) Nijmegen

Inschrijven en meer informatie
Thematournvt

Lees meer over: Actueel, Orthodontie, Thema A-Z

Nieuwe editie van Stoptober: een maand lang stoppen met roken

In oktober vindt de actie Stoptober weer plaats: een maand lang stoppen met roken. Het doel van Stoptober is om mensen te helpen stoppen met roken. De steun die mensen aan elkaar hebben moet hierbij helpen. Door deze actie wordt ook de stap naar het voorgoed stoppen met roken verkleind.

App en sociale media
Vanaf 1 oktober kunnen consumenten gebruik maken van alle steun van Stoptober via de app, dagelijkse tips per e-mail, Facebook en Twitter. http://stoptober.nl/

Betrokken
Bij Stoptober zijn onder andere het Ministerie van VWS, het Trimbos-instituut en KWF Kankerbestrijding betrokken.

Lees meer over: Actueel, Thema A-Z

Jamie Oliver start campagne voor invoeren van suikertaks

Tv-kok Jamie Oliver voert al jaren strijd tegen ongezonde eetgewoontes en een gevaarlijk gevolg daarvan: overgewicht. Onlangs lanceerde hij een campagne in het Verenigd Koninkrijk voor het invoeren van suikertaks op suikerhoudende frisdranken. Volgens Oliver heeft de suiker in frisdranken een ronduit vernietigend effect op de gezondheid.



Suikertaks
Als suikertaks in het Verenigd Koninkrijk wordt ingevoerd, wordt 1 liter suikerhoudende frisdrank ongeveer 27 cent duurder. Een blikje van 33 centiliter zou ongeveer tien cent duurder worden.

Documentaire
De kok heeft de lancering van de campagne aangekondigd in zijn documentaire ‘Jamies Sugar Rush’, waarin hij ontdekt wat het schadelijk effect is van teveel suiker op onze mondgezondheid en algemene gezondheid. In het programma spreekt hij onder andere met diabetespatiënten die ledematen zijn verloren door te veel suiker te eten.

BDA
De Brithish Dental Association (BDA) steunt de campagne. BDA wilt ook dat de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid suiker wordt verlaagd en dat er maatregelen komen betreft de marketing van ongezonde producten.

Bronnen:
Dentistry.co.uk
Ftm

Lees meer over: Actueel, Thema A-Z
dentsply

Fusie tussen Dentsply en Sirona

Het management van Dentsply en Sirona maakte op 15 september bekend dat zij gaan fuseren. Het bedrijf krijgt de naam Dentsply Sirona. Het nieuwe bedrijf zal wereldwijd 15.000 medewerkers tellen met een omzet van ongeveer 3,8 miljard dollar. Het hoofdkantoor van Dentsply Sirona wordt gevestigd in York in Pennsylvania.

Lees meer over: Actueel, Markttrends, Thema A-Z
prehistorisch-gebit

14.000 jaar geleden al behandeling aangetaste tanden

Onderzoekers hebben na het bestuderen van een 14.000 jaar oude skelet van een prehistorisch mens, ontdekt dat toen al geïnfecteerde tanden werden behandeld.

Behandeling met vuursteen
Het was al bekend dat de mens vroeger gebruikt maakte van tandenstokers, gemaakt van hout of bot. Nu blijkt dus dat ook geïnfecteerde tanden werden behandeld. De onderzoekers analyseerden een kies van het 14.000 jaar oude skelet, en vonden het bewijs dat deze ooit besmet was en waarschijnlijk was behandeld met een scherf van vuursteen.

Vroege tandheelkunde
De ontdekking suggereert dat mensen zich toen al bewust leken te zijn van de schadelijke effecten van holte infecties en dus gebruik maakte van stenen instrumenten om geïnfecteerd materiaal te verwijderen en de holte te reinigen. De resultaten hebben belangrijke implicaties voor onze kennis over de vroegste vormen van de tandheelkunde.

Bron:
Telegraph telegraph.co.uk

Lees meer over: Kennis, Onderzoek, Opmerkelijk, Thema A-Z

Meer focus op preventieve mondzorg in Europa

Een vierjarig onderzoeksproject richt zich op de transformatie van tandheelkundige zorg in Europa naar preventieve mondzorg.

Focus verleggen
Het onderzoeksproject van University Leeds verlegt de focus van tandheelkundige behandelingen zoals tandextracties en vullingen, naar effectieve preventie mondzorginterventies. In Europa wordt in een jaar 69 biljoen euro besteed aan tandheelkundige behandelingen, terwijl de meeste mondziektes voorkomen kunnen worden.

Onderzoek
De onderzoekers zullen datagegevens gebruiken van miljoenen medische dossiers van verschillende Europese landen, waaronder Nederland. Onderzoekers zullen in samenwerking met de mondzorgprofessionals en verzekeraars voor elk land effectieve strategieën ontwikkelen om mondziektes te voorkomen. Ook patiënten worden benaderd om hun voor-keuren en mening over de tandheelkundige zorg in kaart te brengen. Door het verstrekken van continu feedback op de prestaties om het gebit gezond te houden van de mondzorgprofessionals en het zorgsysteem, kan er steeds meer worden gefocust op preventieve mondzorg.

Kosten
Het onderzoeksproject kost in totaal 6 miljoen euro en wordt gefinancierd door de Europese Unie.

Bron: Dentistry.co.uk

Lees meer over: Mondhygiëne, Thema A-Z

Uitvinding: spray die kinderen van hun speen afhelpt

Een uitvinder uit Antwerpen ontwikkelde een spray om kinderen van hun speen af te helpen: de Tuttistop. De spray is gemaakt van een hopextract en heeft een bittere, vieze smaak waardoor het kind de speen niet meer wil, meldt De Morgen.

In België te koop
Vanaf september is de spray te koop bij apotheken in België. De uitvinder heeft drie jaar gewerkt aan zijn spray en heeft een patent hierop gevestigd. “Omdat er nog geen enkel product bestaat dat je op een fopspeen mag aanbrengen. Vroeger gebruikten moeders weleens mosterd, maar dat zorgt er gewoon voor dat kindjes graag mosterd lusten.”

Lees meer over: Actueel, Kindertandheelkunde, Thema A-Z

Casus: De natuur nabootsen met composiet facings

Casus
Deze patiënt komt bij de tandarts met verkleurde en gebarsten centrale incisieven in het bovenfront. Ze wil deze elementen graag laten restaureren met zo min mogelijk invasieve ingrepen en een zo natuurgetrouwe uitstraling als mogelijk is. Als artieste heeft ze aangegeven dat ze de details en de planning voor haar behandeling erg heeft gewaardeerd. Ze heeft zelfs gevraagd of de barsten nagemaakt konden worden in de nieuwe facings om ze op de laterale incisiven te laten lijken.

Behandeling



Er wordt gekozen om de facings op te bouwen met behulp van Venus composieten.

Eerst wordt de kleur bepaald en worden de scherpe randen glad gemaakt met behulp van een ronde diamantboor en grove Sof-Lex polijstschijfjes. Hierna wordt er, met behulp van een zandstraler, CoJet op het geprepareerde oppervlak aangebracht.

Hierna wordt het oppervlak geëtst, gespoeld, drooggeblazen en wordt er, na het plaatsen van een David Clarke Matrix in de approximale ruimte, bonding aangebracht en uitgehard met behulp van een UV lamp.

In de volgende stap worden de facings opgebouwd met een dunne laag Venus Pearl OLC en A2 voor de body en met Venus Pearl CL voor de incisale rand. De breuklijn is met behulp van een nummer 15 scalpel nagemaakt in de facing en er is met behulp van een 10mm endodontische vijl een licht bruine Renamel Tint in de breuklijn aangebracht.

Na het afwerken met Sof-Lex schijfjes, rubberen polijst cups en een laaste keer polijsten met polijstpasta is dit het resultaat, een natuurlijk uitziende facing met goedkeuring in de ogen van een artieste.

Uit het esthetische tandheelkunde blog van Dr Dev Patel, een Amerikaanse tandarts gespecialiseerd in esthetische en restauratieve tandheelkunde, geplaatst op Dentistry.co.uk.

Lees meer over: Casus, Kennis, Restaureren, Thema A-Z

Endodontische radiologie: zien is weten

Endodontie zonder röntgenfoto’s is ondenkbaar. Röntgenfoto’s worden gebruikt voor diagnostiek en de evaluatie van een endodontische behandeling. Congresverslag.

Niet-standaard instelapparatuur
Uit onderzoek blijkt dat slechts 53% van de tandartsen niet-standaard instelapparatuur gebruikt voor het maken van röntgenfoto’s. Voor het maken van een goede röntgenfoto is niet-standaard instelapparatuur juist belangrijk. Door de röntgenfoto vanuit een andere hoek in te schieten, kan beoordeeld worden of er ook een extra kanaal aanwezig is. Bovendien geven deze foto’s veel informatie over de ligging en grootte van de pulpakamer. Uit onderzoek blijkt dat meerdere röntgenfoto’s cruciaal zijn voor een goede diagnostiek. (Brynolf, 1970)

Röntgenfoto’s worden vanuit vestibulo-linguale hoek ingeschoten. (Kersten et al, 1987) Zoals we weten geeft een röntgenopname een tweedimensionaal beeld, waardoor er vaak sprake is van overprojectie. Een opname met een mesio-distale inschietrichting is normaal niet mogelijk, maar door toepassing van een conebeam computertomografie (CBCT) is deze richting wel af te beelden. Voor onderscheid tussen wortelkanalen kan de MLM- en DLD-regel worden toegepast. Door deze regels toe te passen, krijgt men meer informatie over de anatomie van het element. Bij de MLM-regel geldt dat de stralenbundel meer vanuit mesiaal wordt ingeschoten en bij de DLD-regel meer vanuit distaal.

Indien de parodontaal spleet goed doorloopt, is er geen endodontische behandeling geïndiceerd, ondanks dat het kanaal niet zichtbaar is. Een ontsteking is pas zichtbaar op een röntgenfoto als het corticale bot is gepasseerd, omdat spongieus bot nauwelijks te zien is. Een ontsteking in het spongieuze bot wordt dan gemaskeerd worden door een overprojectie van het corticale bot. Het zou een indicatie kunnen zijn om als diagnostiek dan een CBCT te maken.

Röntgenfoto’s tijdens behandeling
Tijdens een behandeling kan het maken van een lengtefoto soms lastig zijn, omdat vaak de rubberdam, rubberdamklem en vijlen in de weg zitten. Een tip van Michiel de Cleen is om een arterieklem (bijvoorbeeld: Hu-Friendly arterieklem HKRS) te gebruiken. Door de röntgenfilm te klemmen in de arterieklem kan deze goed gepositioneerd worden en kan de patiënt zelf de klem vasthouden tijdens het schieten van de foto.

Röntgenfoto ter controle van genezing
Eén jaar na behandeling is een goed moment om de genezing te controleren.

Michiel de Cleen (1962) is tandarts-endodontoloog. Na zijn afstuderen aan de Universiteit van Amsterdam was hij van 1988 tot 1995 (gast)medewerker van de vakgroep Cariologie en Endodontologie van ACTA. Thans voert hij een fulltime endodontische praktijk. Tot medio 2010 was hij hoofdredacteur van het tijdschrift TandartsPraktijk. Michiel de Cleen is mede-auteur van het standaardwerk Endodontologie en van zijn hand verschijnen regelmatig publicaties op het gebied van de endodontologie. Hij gaf talloze lezingen en cursussen in binnen- en buitenland.

Verslag door Joanne de Roos, tandarts, voor dental INFO van de lezing van Michiel de Cleen tijdens ENDO van Bureau Kalker 
Sep 2015

Lees meer over: Congresverslagen, Endodontie, Kennis, Thema A-Z
sinaasappel

Vitamine C uit voeding kan risico op hoofd-halskanker verlagen

Wetenschappers van het Maastricht UMC+ en de Universiteit Maastricht hebben aangetoond dat vitamine C uit groente en fruit de kans op hoofd- halskanker aanzienlijk kan verlagen. Het effect is het grootst bij mondholtekanker. Er zijn tevens aanwijzingen dat vitamine E een gunstige invloed zou hebben op het voorkomen van dit type tumor. De resultaten van de studie zijn recent verschenen in het American Journal of Clinical Nutrition. Het onderzoek is mogelijk gemaakt door financiering van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds.

Meest voorkomende
Mondholtekanker is met ruim 1.000 nieuwe gevallen per jaar de meest voorkomende vorm van hoofd-halskanker in Nederland. Alhoewel mondholtekanker vaker bij mannen voorkomt dan bij vrouwen, neemt het aantal nieuwe gevallen per jaar bij vrouwen sterker toe. In 10 jaar tijd is het aantal nieuwe gevallen van mondholtekanker bij vrouwen gestegen met ruim 45 procent. Bij mannen steeg het aantal gevallen met 16 procent.

Vitamines
Voor het onderzoek zijn gegevens geanalyseerd uit de Nederlandse Cohort Studie (NLCS). Deze studie bevat gegevens over ruim 120.000 Nederlanders tussen de 55 en 69 jaar die sinds 1986 zijn gevolgd. De onderzoekers hebben niet alleen onderzocht wat het verband is tussen groente en fruit en de verschillende vormen van hoofd-halskanker, maar ook de rol van bepaalde voedingsstoffen. Uit het onderzoek blijkt onder andere dat een hogere inname van vitamine C uit voeding gepaard gaat met een kleinere kans op mondholtekanker en andere vormen van hoofd-halskanker. Er zijn ook aanwijzingen dat vitamine E een verband zou hebben met deze vormen van kanker. Het betreft vitamines uit voeding, niet uit supplementen.

Mechanisme
Dr. Leo Schouten, universitair hoofddocent kankerepidemiologie: “Met dit onderzoek hebben wij kunnen bijdragen aan het wetenschappelijk bewijs voor het verband tussen de consumptie van groente en fruit en het risico op de verschillende vormen van hoofd-halskanker, waaronder mondholtekanker. Er is meer onderzoek nodig om de mechanismen achter dit verband beter te begrijpen, maar de bevindingen bieden hoop voor de preventie van deze vormen van kanker.”

Advies
Nadia Ameyah, directeur van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds: “De keuzes die we maken in onze leefstijl zijn erg belangrijk voor de preventie van kanker. Wetenschappers schatten dat in Westerse landen de meeste gevallen van mond-, keel- en strottenhoofdkanker voorkomen kunnen worden door niet te roken, geen alcohol te drinken en te kiezen voor een gezond voedingspatroon. Helaas eten nog weinig Nederlanders de dagelijkse aanbevolen hoeveelheid groente en fruit.”

Lees meer over: Kennis, Medisch | Tandheelkundig, Onderzoek, Thema A-Z, Voeding en mondgezondheid

Hollywoodtrend: wittere tanden met geactiveerde kool

Het lijkt alsof Hollywood een nieuwe trend in gang heeft gezet, door het gebruik van ‘wondermiddel’ actieve kool. Door dagelijks wat van deze kool te gebruiken zouden de tanden op natuurlijke wijze worden gebleekt.

Amerika
Actieve kool bestaat uit een verscheidenheid van plantaardige middelen, zoals hout, turf, notendoppen, steenkool en diverse kunststoffen. In Chinese en Ayurvedische therapieën wordt dit zwarte wondermiddel al jaren gebruikt, en met sterren als Gwyneth Paltrow lijkt het nu ook Amerika bereikt te hebben.

Wondermiddel
De kool zou ervoor zorgen dat verkleurde deeltjes op de tanden, door toedoen van onder andere koffie, thee en rode wijn, op korte termijn totaal verdwijnen. Hiernaast zou het ook nog een ontgiftende werking hebben, veroudering tegen gaan en puistjes kunnen laten verdwijnen.

Lees meer over: Cosmetische tandheelkunde, Markttrends, Thema A-Z

Ruimte, ruimte, geef me de ruimte

Ruimte, zowel als het gaat om samenwerken als bij het plaatsen van een implantaat. Beide punten stonden centraal in de lezing van prof. dr. Marco Cune. “Als je interprofessioneel werkt, respecteer je elkaars autonomie en erken je elkaars kennis.”

Verslag van de lezing van prof. dr. Marco Cune tijdens het ANT congres Dental Studie Update.



Cune startte zijn presentatie met een filmpje met de tekst:
To Boldly Go Where No Man Has Gone Before

Dit sloeg onder andere op de recent overleden Per-Ingvar Branemark, pionier in de implantologie vanaf de 60-er jaren van de vorige eeuw. Centraal in zijn presentatie stond het begrip samenwerken. “Je hebt hulp nodig van je collega’s, juist als je de regie wilt houden. Je moet betrokken blijven in het proces, meedenken en je wensen kenbaar maken. Dit is iets wat bij tandartsen niet primair in de genen zit, zij zijn hierin te weinig opgeleid”, sprak Cune. “Zorg dat je het met elkaar over hetzelfde hebt”.



Ketenzorg: interprofessioneel
Cune legde uit wat ketenzorg is: het samengaan van individuele zorgdisciplines en gemeenschappelijke visie. Dit is interprofessioneel, niet multiprofessioneel want dan heb je niet hetzelfde perspectief. “Bij ketenzorg draait het uiteindelijk allemaal om de patiënt.” Dit was een frappante uitspraak want verderop in de presentatie verscheen een dia met centraal heel groot het woord ‘IKKE’ met daar omheen in het klein allemaal ‘klanten’ – zoals de tandtechnieker – en opzij stond nog genoteerd ‘de patiënt’, als externe klant. Overigens stond hierbij de mondhygiënist niet in het rijtje. Wel werd deze beroepsgroep vluchtig aangehaald bij de even zo vluchtig aangehaalde nazorg. De tandarts moet goed afspreken wie de nazorg op zich neemt: doe je het zelf, doet de implanterend collega het? Duidelijke afspraken verhogen de doelmatigheid.

“Gun elkaar de ruimte”
Nog een interessante uitspraak van Cune: “Gun elkaar de ruimte”, hierbij terugkomend op het filmpje wat hij draaide. Hij bedoelde hiermee dat als je interprofessioneel werkt, je elkaars autonomie moet respecteren en elkaars kennis moet erkennen.

Implantaten niet te dicht op elkaar
Na dit gezegd te hebben volgde een vakinhoudelijk deel waarbij duidelijk werd dat implantaten niet te dicht op elkaar geplaatst moeten worden. Positioneren in mesio-distale zin luistert nauw. Er moet wel ruimte blijven om nog iets op de implantaten te maken. Ook het positioneren in de bucco-linguale zin is van belang. In sommige gevallen anguleert het implantaat naar buiten toe maar dat kan soms ook echt niet anders. In dat geval is ook een gehoekte opbouw nodig. Kwalitatief is er geen verschil tussen gehoekte en een rechte opbouw. “Maar het is wel zo prettig als je dat van te voren weet.”

Verschroefde structuren bij weinig ruimte
Naast deze twee vormen van positie bestaat de inter-occlusale positionering. Weet hoe veel ruimte er is. Is er weinig ruimte dan zijn verschroefde structuren aan te raden. Prognostisch, zowel biologisch als mechanisch is er geen verschil met gecementeerde kronen. Het implantaat kan ook dieper gezet worden. Ook dit zal met elkaar overlegd moeten worden. Is er slijtage? Dan moet dit eerst opgelost worden, anders komt men technisch in de knoop. Als er pas later aandacht voor is dan span je het paard voor de wagen en moet de restauratie soms opnieuw.

Ten slotte werd nog een casus besproken; hoe te implanteren bij het verlies van twee onderincisieven. Het is lastig, want een onderincisief is erg smal. Bij het verlies van twee onderincisieven biedt slechts 1 implantaat met een dummy het beste soelaas met een smal bone level implantaat. Hou hierbij rekening met recessie.

Prof. dr. Marco S. Cune is hoogleraar restauratieve en reconstructieve tandheelkunde en hoofd van de sectie Orale Functieleer van het Centrum voor Tandheelkunde en Mondzorgkunde van het UMC Groningen. Daarnaast is hij werkzaam in het Centrum voor Bijzondere Tandheelkunde van het St. Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein. Zijn klinische en onderzoeksinteresses bestrijken een breed scala aan onderwerpen, maar richten zich met name op de orale implantologie en restauratieve tandheelkunde.

Verslag door Lieneke Steverink-Jorna, mondhygiënist, voor dental INFO van de lezing van prof. dr. Marco Cune tijdens het ANT-congres Dental Studie Update. 

Lees meer over: Congresverslagen, Kennis, Samenwerken, Thema A-Z

Aantal grote tandartsengroepspraktijken in de Verenigde Staten groeit

Het aantal grote tandartsengroepspraktijken in de Verenigde Staten groeit, ook qua winst en aantal werknemers. Dit blijkt uit onderzoek van de ADA Health Policy Institute.

Groei
Het aantal tandartsengroepspraktijken groeide in de Verenigde Staten met 25% in een periode van twee jaar (2009-2011). Tevens steeg in de periode 2002 – 2012 het marktaandeel van de tandheelkundige praktijken met 20 of meer werknemers. Het marktaandeel van de praktijken met minder dan vijf werknemers is in deze periode juist gedaald. Hoewel de grote tandartsengroepspraktijken groeien, is het nog steeds een klein deel van het aantal tandheelkundige praktijken en genereren zij een klein percentage van de omzet. Er is dus nog wel een meerderheid van de kleine praktijken in de tandheelkundige markt, hoewel hun impact lijkt af te nemen.

Doorzettende trend
Volgens de auteurs zal de trend naar grotere tandartsgroepspraktijken doorzetten. Mede door de toegenomen concurrentie, de drive naar meer efficiëntie en praktijkveranderingen ingezet door nieuwe tandartsen.

Bron: ADA
 

Lees meer over: Actueel, Thema A-Z

Gezondheidsconsequenties van tandartsangst

Onderzoekers uit Göteborg hebben ontdekt dat cognitieve gedragstherapie mensen kan helpen om over hun angst voor tandartsen heen te komen. Tandartsangst gaat vaak gepaard met gezondheidsproblemen en onzekerheid over uitstraling.

Het vermijden van mondverzorging
Het onderzoek heeft onder andere bewezen dat tandartsangst vaak samen gaat met het vermijden van goede mondverzorging, en ook met een slechtere kwaliteit van de gebruikte mondverzorging. Daarnaast is bewezen dat volwassenen met tandartsangst vaak niet tevreden zijn met hun mond, tanden en gezicht.

Vicieuze cirkel
Een probleem met tandartsangst is dat mensen vaak in een vicieuze cirkel belanden. Veel mensen met deze angst zijn onzeker over hun gebit, waardoor ze geneigd zijn niet of nauwelijks naar de tandarts te gaan. Echter, hierdoor verslechtert de kwaliteit van hun gebit waardoor de onzekerheid, en hiermee ook de tandartsangst, alleen maar toeneemt.

ADHD
Hiernaast heeft dit onderzoek ook bewezen dat ADHD veel voorkomend is onder mensen met tandartsangst. Vele patiënten met ADHD gaven aan hun eigen mondhygiëne slecht tot zeer-slecht te vinden, en beweerden meer dan gemiddeld bang te zijn voor de tandarts.

Een mogelijke oplossing voor deze problemen is cognitieve gedragstherapie, om mensen te helpen met het omgaan met hun angst, en ook om hun onzekerheid te verminderen. Verder onderzoek is nodig om te bewijzen of deze therapie echt helpt.

Bron: University of Gotenburg

Lees meer over: Kennis, Onderzoek, Pijn | Angst, Thema A-Z

Nieuw initiatief van NVGd: Tandarts voor Ouderen

De website www.tandartsvoorouderen.nl is een initiatief van de Nederlandse Vereniging voor Gerodontologie (NVGd). Deze site biedt zorginstellingen en thuiszorg de mogelijkheid in contact te komen met mondzorgverleners die zich richten op mondzorg voor (kwetsbare) ouderen. Anderzijds kunnen tandartsen, mondhygienisten en tandprothetici zien welke instellingen op zoek zijn naar een mondzorgverlener.

Aanmelden
Het aanmelden in 2015 is kosteloos, nadien blijft de dienstverlening dan ook gratis. Vanaf 1 januari 2016 dienen zorginstellingen eenmalig het inschrijfgeld van € 100,00 te voldoen. Voor mondzorgverleners lid van de NVGd is de inschrijving en dienstverlening blijvend zonder kosten, niet leden betalen vanaf 2016 eenmalig € 25,00.

Lees meer over: Ouderentandheelkunde, Thema A-Z
dhin-500

Mondzorg in Peru met hulp van DHIN

Hoe is het om als mondzorgprofessional in Peru te werken? De tandartsen André Brockhus, Frans Bernink en Paul van Vugt vertellen er graag over. Via de stichting Dentamigos werkten zij aan een mondzorgproject in Peru. DHIN stelde de benodigde materialen hiervoor ter beschikking. Lees over hun ervaringen.

Aankomst
Na een lange vlucht van 13 uur naar Lima en de volgende ochtend een binnenlandse vlucht naar Cusco in Peru werden we enthousiast verwelkomd door onze Peruaanse collega’s. De volgende ochtend stond onze eerste werkdag al op het programma. We bezochten een school in een bergdorpje in de Andes.

Alle spullen hebben we in de loop der jaren zelf meegenomen. Altijd een spannende activiteit omdat we de invoerrechten wilden voorkomen en alles kosteloos door de douane wilden krijgen. Dat lukte dankzij de charmes van onze tolk/voorlichtster Hermine. Er was een busje geregeld om ons en alle materialen mee te kunnen nemen. Het was zoveel, dat we opgepropt in het busje zaten. De tocht naar het dorpje ging over bergwegen, langs adobehuisjes, bos en weidegebieden. Overal langs de wegen liepen kinderen naar hun school en boeren met soms wat vee naar hun land. Het welkom op de school was aandoenlijk. Alle leerlingen stonden buiten opgesteld en zongen ons in het Spaans toe. Daarna volgde nog een toespraak, die natuurlijk door ons werd beantwoord met wat vriendelijke woorden en de opwekking om deze spannende kennismaking met de tandheelkunde met alle energie en vertrouwen aan te gaan.



Kliniek
We werden naar een klas geleid, dat zou gaan dienen als onze kliniek in de komende week. Er stonden schooltafeltjes en kinderstoeltjes op een stoffige houten vloer. De ramen waren hier en daar kapot, er was verlichting en één stopcontact. Zoals elk jaar begonnen we met het overleg over hoe we de ruimte het best konden gaan indelen. Onze ervaring hielp ons, zodat we snel over konden gaan met het inrichten van onze werkruimte. We hadden twee grote kisten en wat koffers waar we al ons instrumentarium in bewaarden. Enkele tafels werden aaneengesloten en met groene lakens bedekt. Daar werden de instrumenten opgelegd, alles afkomstig van DHIN.



Materialen

Een complete inrichting, zodat we op een eenvoudige, maar verantwoorde manier, de tandheelkunde kunnen uitoefenen. Op preventie-gebied hadden we een model van een gebit met een grote borstel om het poetsen met fluoride tandpasta uit te leggen. En ook tandpasta en borstels. We waren zelfs in staat om extracties en vullingen uit te voeren. Daarvoor hadden we een uitgebreide extractie set voor vier tandartsen en handinstrumentarium, maar ook accuboren van Bravo en glasionomeer als vulmateriaal, beschikbaar gesteld door DHIN. Steriliseren deden we met een hogedrukpan. Het gas werd verzorgd door de school. Zelf hadden we hoofdlampjes mee genomen en we bedachten een systeem om elementen droog te houden blazen met een luchtbedpomp.



DHIN
Zonder de hulp van DHIN was het onmogelijk om zo goed uitgerust aan het werk te gaan. DHIN lichtte ons goed voor over de manier van werken, de nazorg, het samenwerken met de plaatselijke gezondheidszorg en het waarborgen van de continuïteit. Zaken die het verschil maken tussen succes en deceptie.

Nieuw pand
DHIN opende p 11 september haar nieuwe pand in Houten. Daar kan zij de technische kant van haar werk optimaal voortzetten. Ook is er een cursusruimte gecreëerd waar informatie gegeven kan worden. Projecten en stichtingen mogen ook van deze ruimte gebruik maken. Kijk voor meer informatie op www.dhin.nl

Dit verslag is een impressie van de werkzaamheden van de stichting Dentamigos, opgericht door Hermine Koning en anderen. De praktijken van tandarts André Brockhus, Frans Bernink en Paul van Vugt werkten mee aan dit project alsmede Margriet Welling en Melanie van Vugt. 

Lees meer over: Actueel, Thema A-Z