Hoogleraar: Maak IGZ-lijst medische missers niet openbaar

Hoogleraar gezondheidsrecht Johan Legemaate ziet geen enkele reden om de lijst met medische missers in de zorg openbaar te maken. Hij zegt dit naar aanleiding van de lijst met meldingen gedaan bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg, in handen van RTL Nieuws, meldt Zorgvisie.

“Die lijst hoort niet openbaar te zijn. Er zitten zelfs risico’s aan als dat zou gebeuren”, zegt de hoogleraar. “De bereidheid van ziekenhuizen en instellingen om fouten te melden, zou af kunnen nemen als ze daarmee direct publiekelijk te kijk gezet worden.”

Leren
Legemaate vindt het belangrijk dat instellingen leren van de gemaakte fouten. Hij pleit voor meer openheid van artsen en zorginstellingen over fouten en missers tegenover slachtoffers.

Enkele dagen geleden kwam in het nieuws dat RTL Nieuws een lijst met 1000 meldingen van missers in het bezit heeft. De IGZ deed aangifte hiervan.

Bron:
Zorgvisie

Lees meer over: Inspectie, Thema A-Z

Weer legionella bij opleiding tandheelkunde UMCG

Opnieuw is legionella aangetroffen bij de opleiding tandheelkunde van het UMCG. Dit keer zou het gaan om een milde, niet-ziekmakende variant, meldt UK.

Vorig jaar werd de legionella bacterie in drie gebouwen bij het UMCG aangetroffen. Het opruimen en herstel van de watervoorziening en aanpassing van het watersysteem kostte de universiteit toen zo’n 500.000 euro. Dit heeft blijkbaar niet voldoende geholpen. De bacterie is nu aangetroffen bij wasbakken waar studenten en medewerkers hun handen wassen. Volgens de universiteit heeft het mechanisme voor automatisch doorspoelen van de kranen niet gefunctioneerd, zo meldt het Dagblad van het Noorden.

Bron:
UK
Dagblad van het Noorden

Lees meer over: Actueel, Thema A-Z

CDA, SP en Groenlinks tegen wijziging art 13 zorgverzekeringswet:

In het regeeraccoord staat het standpunt van het kabinet om artikel 13 van de zorgverzekeringswet te schrappen. Hierdoor zijn zorgverzekeraars niet meer verplicht een vergoeding te geven voor zorg als de zorg door een niet-gecontracteerde aanbieder wordt verleend. De NMT heeft hierover in december een brief gestuurd naar de Vaste Kamercommissie VWS waarin zij aandacht vraagt voor de consequenties van dit voorstel.

Tegen
De Tweede Kamerleden CDA, SP en GroenLinks geven aan tegen de wijziging van artikel 13 van de zorgverzekeringswet te stemmen, meldt de NMT. Op 14 februari zou er een debat zijn over de voorgenomen wijziging maar dit is uitgesteld doordat minister Schippers zich ziek meldde.

Consequenties
Kabinetsplannen kunnen er voor zorgen dat patiënten minder keus hebben bij het kiezen van een tandarts. Voor veel patiënten zal dat een probleem zijn omdat zij graag kiezen voor een tandarts die zij kennen en vertrouwen. Ook gaan mensen bij voorkeur naar een tandarts in de buurt. Dit blijkt uit onderzoek van Nivel en MarketResponse.

Als het kabinet de maatregel invoert, kan dit leiden tot een grote macht van de zorgverzekeraars. Zij bepalen dan naar welke tandarts een patiënt moet gaan. Momenteel heeft slechts 5 tot 10% van de tandartsen een contract met een zorgverzekeraar. Als dit percentage door de maatregel sterk stijgt, geeft het zorgverzekaars de macht om zorg in te kopen tegen door hen bepaalde prijzen waardoor zij een dikke vinger in de pap krijgen.

Bron:
NMT
123tandarts.nl

Lees meer over: Thema A-Z, Zorgverzekeringen
Aangifte door IGZ voor lekken privacy gevoelige informatie

Aangifte door IGZ voor lekken privacy gevoelige informatie

De Inspectie voor de Gezondheidszorg heeft op 19 februari 2013 van RTL documenten ontvangen die uiterst privacy gevoelige informatie bevatten en direct raken aan de veiligheid van burgers en aan de kwaliteit van de zorg. Het betreft een groot aantal meldingen van calamiteiten in de zorg die de afgelopen drie jaar bij de IGZ zijn gedaan.

Het is de inspectie niet bekend hoe RTL aan deze informatie is gekomen. De hoofdredactie van RTL Nieuws zegt kennis te hebben genomen van de aangifte door de IGZ. “Over de herkomst van de lijst doen wij geen mededelingen. RTL Nieuws bericht over het bestaan van de documenten vanwege het grote maatschappelijke belang ervan.”

De inspectie heeft terstond aangifte gedaan bij de politie. Inmiddels is de aangifte onder de aandacht van het Openbaar Ministerie gebracht en is de inspectie in afwachting van verdere behandeling van de aangifte.

Gezien het belang dat de inspectie hecht aan het vertrouwen dat burgers moeten kunnen hebben in veilige zorg en het toezicht daarop, is het voor de inspectie van groot belang dat deze zaak tot op de bodem wordt uitgezocht.

Bron:
IGZ
RTL Nieuws

Lees meer over: Inspectie, Thema A-Z
bevel-voor-tandartsenpraktijk-damlaan-9020

Scherper toezicht en handhaving door IGZ

De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) gaat scherper toezien en sneller optreden tegen niet-deskundige, malafide en disfunctionerende zorgaanbieders. Ook gaat de IGZ grondiger volgen of zorgaanbieders beloofde beterschap daadwerkelijk waarmaken. Verder komt er voor burgers en hun klachten een Zorgloket.

Dit stelt minister Schippers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport in een brief, mede namens staatssecretaris Van Rijn van VWS, aan de Tweede Kamer over het functioneren van de IGZ. De ministerraad heeft met de voorstellen ingestemd.

Inspectiebezoeken
Minister Schippers vindt het cruciaal dat de IGZ consequent en eenduidig toezicht houdt en optreedt tegen aanbieders of producenten van geneesmiddelen en medische hulpmiddelen, die onverantwoorde zorg of producten leveren. Om eerder risico’s te ontdekken en in te schatten of de zorg door de bodem zakt, gaat de IGZ de frequentie van haar inspectiebezoeken opvoeren en vaker onaangekondigd inspecteren. De IGZ gaat door met het inzetten van ‘mystery guests’; dit middel wordt over een jaar geëvalueerd. Verder gaat de IGZ versneld gebruik maken van ‘dashboards’, waarmee in één oogopslag alle relevante toezichtinformatie over een zorgaanbieder of een producent beschikbaar is. Het vergt overigens enige tijd om dit te ontwikkelen en te implementeren.

Direct beroepsverbod vóór start tucht- of strafzaak
De IGZ gaat er systematisch op toezien dat opgelegde verbeteringen bij zorgaanbieders en producenten ook daadwerkelijk worden opgevolgd. Inspecteurs gaan hierbij nadrukkelijker raden van bestuur en toezicht aanspreken op hun verantwoordelijkheid voor kwaliteit en veiligheid van de zorg in hun instellingen. De IGZ krijgt ook extra mogelijkheden voorafgaand aan het tuchtrecht om scherper te handhaven. Zo kan een disfunctionerende beroepsbeoefenaar meteen een beroepsverbod worden opgelegd, nog voordat er een tucht- of strafzaak is gestart. Ook wordt bezien of er mogelijkheden zijn om een absoluut beroepsverbod op te leggen, zodat een betrokkene geen enkel beroep in de individuele gezondheidszorg meer mag uitoefenen.

Zorgloket voor klachten
Voor minister Schippers staat het belang van de patiënt en de cliënt voorop. Om die reden richt zij een ‘Zorgloket’ op, dat burgers op een respectvolle en empathische manier helpt de juiste weg te vinden voor een klacht. Wanneer dat nodig is, wordt de burger ook in de verdere klachten- of geschillenprocedure door het Zorgloket geholpen. Het Zorgloket richt een klachtvolgsysteem in, waardoor de voortgang van de klachtbehandeling actief bewaakt wordt. Het Zorgloket wordt als zelfstandige unit gepositioneerd en over een jaar wordt de werking geëvalueerd. Minister Schippers wil verder dat zorgaanbieders voortaan binnen zes weken op een klacht reageren. Ook wil zij af van de vrijblijvendheid van zorginstellingen om zich aan te sluiten bij een geschilleninstantie; dat wordt namelijk verplicht.

Bron:
Rijksoverheid

Lees meer over: Inspectie, Thema A-Z
3D Close Store Glass Sign - Front View

Tandartspraktijk in Haarlem gesloten door inspectie

Tandarts Wiers te Haarlem heeft op bevel van de Inspectie voor de Gezondheidszorg zijn praktijk met onmiddellijke ingang moeten sluiten. Hij mag daar geen patiënten meer behandelen. De inspectie constateerde tijdens een aangekondigd bezoek op 7 februari 2013 dat de patiëntveiligheid ernstig in gevaar is.

De inspectie stelde veel tekortkomingen vast. Het reiniging-, desinfectie en sterilisatieproces is niet geborgd. Zo hanteert de tandarts geen adequaat reinigingsprotocol en is de veiligheid van de sterilisatie niet geborgd. De handhygiëne wordt door de tandarts en de assistentes onvoldoende nageleefd. Beschermbrillen en mondneusmaskers zijn wel in de praktijk aanwezig, maar worden niet adequaat gebruikt. Ook zijn er geen goede voorzorgsmaatregelen om prikaccidenten te voorkomen. De praktijk voldoet op diverse punten niet aan relevante wetten en richtlijnen zoals de Kernenergiewet, de praktijkrichtlijn ‘Spoedgevallendienst’ en de richtlijn ‘Infectiepreventie in de tandheelkundige praktijk’ (WIP-richtlijn).

Tandarts Wiers moet zijn praktijk gesloten houden totdat hij naar het oordeel van de inspectie weer verantwoorde zorg kan leveren.

Bron:
IGZ

Lees meer over: Inspectie, Thema A-Z

Toename allergie gevallen bij gebruik synthetische handschoenen bevestigd

Onlangs publiceerde het vakblad Contact Dermatitis twee publicaties over toename van allergie gevallen bij gebruik van synthetische handschoenen. Een samenvatting van de publicaties.

Het NEN, het Nederlands Normalisatie-instituut, publiceerde het artikel ‘Medische onderzoekshandschoenen: Weet wat je aanschaft en gebruikt. Recent zijn twee publicaties verschenen in het vakblad Contact Dermatitis over toename van allergie gevallen bij gebruik van synthetische handschoenen.

Handschoenen dienen voor bescherming van gebruiker en patiënt. Dunnere handschoenen kunnen hun doel voorbij schieten en beschermen vaak niet afdoende tegen stoffen van buitenaf. Een bijkomend probleem is dat in handschoenen stoffen kunnen zitten die schadelijk kunnen zijn voor de gezondheid.

Meer contact allergieën na overstap op latexvrije handschoenen
De eerste publicatie in Contact Dermatitis van januari 2013 beschrijft de overgang van natuurrubber handschoenen op synthetische handschoenen. Sinds de overstap naar latexvrije synthetische handschoenen in twee Belgische ziekenhuizen is er een toename in contactallergieën waargenomen bij chirurgen, verpleegkundigen en anesthesisten, terwijl de meesten van hen jaren hebben gewerkt zonder een geschiedenis van hand dermatitis. In het artikel wordt geconcludeerd dat de toename van het aantal contactallergie gevallen veroorzaakt zou kunnen worden door de toevoeging van cetylpiridinium chloride aan de handschoenen en het gebruik van hogere concentraties vulkanisatie versnellers.

Contact dermatitis door chemische stoffen
In februari 2013 publiceerde het vakblad Contact Dermatitis een artikel over het ontstaan van contact dermatitis veroorzaakt door de rubber versneller DPG en cetylpyridinium chloride in latexvrije handschoenen.

Toename
Het aantal gevallen van allergische contactdermatitis veroorzaakt door steriele handschoenen is sterk gestegen: in de afgelopen 4 jaar was het aantal gevallen even hoog als in de 10 jaar daarvoor. Dit wekt de suggestie dat er bij overgang op synthetische handschoenen meer risico op contact dermatitis ontstaat.

Minder toepassingsmogelijkheden
De toevoeging van extra chemicaliën leidt, naast de kwaliteitsvermindering en het risico op contact dermatitis, ook tot vermindering van de toepassingsmogelijkheden van handschoenen. Zo kunnen de chemicaliën in een handschoen bij aanraking van afdrukmaterialen problemen geven bij de uitharding hiervan. Bekijk de checklist bij aanschaf van handschoenen

Bron:
Contact Dermatitis, januari 2013: Allergic contact dermatitis caused by latex (natural rubber)-free gloves in healthcare workers: Marie Baeck, Bénédicte Cawet, Dominique Tennstedt and An Goossens, Contact Dermatitis, 68, 54-64

Contact Dermatitis, februari 2013: Occupational allergic contact dermatitis caused by sterile non-latex protective gloves: clinical investigation and chemical analyses: Ann Pontén, Nils Hamnerius, Magnus Bruze, Christer Hansson, Christina Persson, Cecilia Svedman, Kirsten Thörneby Andersson and Ola Bergendorff, Contact Dermatitis 68, 103-110

Lees meer over: Praktijkhygiëne, Thema A-Z

Duits tandarts beboet voor stiekem filmen assistenten in omkleedruimte

Een camera in de omkleedruimte, een camera in de douche. De medewerksters van een Duitse tandartspraktijk werden jarenlang gefilmd door hun tandarts. Door toeval kwam de zaak aan het licht. De tandarts is veroordeeld en moet een boete betalen. Dit schrijft ZWP-Online.

De tandarts uit Thüringen heeft zijn assistenten sinds 2007 ongeveer 7.000 keer gefilmd bij het omkleden. De rechter oordeelde dat hij de vier vrouwen nu in totaal ongeveer 50.000 euro schadevergoeding moet betalen.

Een jaar geleden stuitten de vrouwen per toeval op de opnamen. Zij vonden de sleutel van het altijd vergrendelde kantoor van de tandarts. Daar zagen zij de live-beelden uit hun omkleedruimte op het beeldscherm.

Bron:
ZWP-Online

Lees meer over: Assisteren, Thema A-Z

Deelname NVM aan de Nationale Gezondheidsbeurs 2013

Tijdens de Nationale Gezondheidsbeurs (25-27 januari jl. in Jaarbeurs Utrecht) deed de NVM onderzoek naar de bekendheid van de mondhygiënist, inclusief het bezoekgedrag aan de mondhygiënist onder de beursbezoeker. Evenals in voorgaande jaren werd de tandvleesconditie van de NVM-standbezoekers gecheckt. Sinds 2010 verzamelt de NVM data uit het beursonderzoek en rapporteert jaarlijks de bevindingen. Tijdens de beurs bezochten iedere dag vele honderden bezoekers de stand van de NVM
voor advies over hun mondgezondheid. Verdeeld over 3 dagen vulden 265 standbezoekers, waaronder 15% mannen en 85% vrouwen, een vragenlijst in. Iets minder dan de helft van dit aantal, 119 bezoekers (45%) nam daarnaast plaats in de behandelstoel
voor een ‘tandvleescheck’. 85% procent van de deelnemers heeft toestemming gegeven voor het gebruik van hun gegevens voor publicatie over het onderzoek. 

Bekendheid mondhygiënisten
De bekendheid met de mondhygiënist onder de beursbezoeker met een gemiddelde leeftijd van 45 jaar is in kaart gebracht. In vergelijking tot vorig jaar is het gerapporteerde opleidingsniveau hoger en komt meer dan de helft van de bezoekers 1
tot 3 keer per jaar bij een mondhygiënist (14% bezoekt een mondhygiënist in een vrijgevestigde praktijk en 46% in een teampraktijk). Een hoger percentage dan vorig jaar en in lijn met de resultaten van het onderzoek in opdracht van het Capaciteitsorgaan gaf 94% van de ondervraagden aan momenteel patiënt te zijn in een vaste tandartspraktijk; zij komen voornamelijk voor een periodieke controle en enkele keren voor een vervolgbehandeling bij een tandarts. Ook de beursbezoeker weet inmiddels wie hem behandelt: bijna alle ondervraagden rapporteerden na afloop van een bezoek, zeker te weten wie hen behandeld heeft. Waar tijdens de beurs in 2012 18% van de beursbezoekers aangaf weleens door andere medewerker, bijvoorbeeld door een preventie- of tandartsassistent, te zijn behandeld, is dat nu afgenomen (14%). De ervaringen die de standbezoekers hebben met de mondhygiënist neemt nog steeds toe.

Verbeterde DPSI-score
De standbezoekers gaven gemiddeld het cijfer 7 aan de eigen ervaren mondgezondheid. Bij twee derde van deze beursbezoekers zijn de ruimtes tussen tand en tandvlees op één of meerdere plaatsen verdiept (DPSI-score van 3-. 3+ en 4). Bij de overige een derde van de onderzochte bezoekers werd gezond tot licht ontstoken tandvlees (DPSI-score van 0, 1 en 2) geconstateerd. In tegenstelling tot de bevindingen uit de tandvleeschecks die werden uitgevoerd op de beurzen in de vorige jaren, laten deze uitkomsten een betere tandvleesconditie zien.

Lees meer over: Actueel, Thema A-Z

NMT: Explosie tanderosie veroorzaakt gezondheidsproblemen

Tanderosie vormt een steeds grotere bedreiging voor het gezonde gebit, zegt de NMT. Het probleem komt voornamelijk door de veranderde voedingsgewoonten, geeft tandarts en NMT-voorzitter Rob Barnasconi aan. “Er worden vaker en meer fris- en sportdranken gedronken die vanwege de aanwezige zuren desastreus zijn voor de mondgezondheid. De schade in het gebit stapelt zich op en zorgt voor pijn en het slecht functioneren van het gebit. Niet alleen de fysieke gezondheid is in gevaar, ook de gevolgen voor het psychische en sociale welbevinden zijn aanzienlijk.” 

Voorlichting
“Met betere voorlichting kan veel tandenleed worden voorkomen”, zegt Barnasconi. “Frisdranken en vruchtensappen zijn vaak de grote boosdoener bij tanderosie. In veel van deze dranken zitten namelijk ‘verborgen’ zuren. De toegevoegde suiker of zoetstof zorgt ervoor dat de hoge zuurdosis eigenlijk niet opvalt. Het kan dus onbewust bijdragen aan het oplossen van tanden en kiezen. Het is dan ook aan te raden om deze dranken zoveel mogelijk te vervangen door water en melk, of gewone thee zonder suiker. En naast deze zuren in dranken, slijt je gebit ook door zuren uit eten en snoepgoed.”

Noodklok
Barnasconi luidt dan ook de noodklok. “Als we nu niets doen tegen tanderosie, zijn we terug bij af. De afgelopen decennia is cariës sterk teruggedrongen. Dat positieve effect lijkt nu teniet te worden gedaan door de toename van tanderosie.” Volgens Barnasconi moeten mensen zich er bewust van zijn dat overmatig gebruik van fris- en energiedranken niet alleen leidt tot overgewicht, maar tot allerlei problemen met hun gezondheid en welbevinden. “Het voorkomen van (uitbreiding van) tanderosie is belangrijk”.

Bron:
NMT

Lees meer over: Mondhygiëne, Thema A-Z

Steeds meer mensen gaan naar de mondhygiënist

Uit onderzoek van NVM blijkt dat steeds meer mensen de mondhygiënist bezoeken. Cijfers zijn afkomstig van onderzoek dat de NVM uitvoerde tijdens de Nationale Gezondheidsbeurs, 25 t/m 27 januari in Jaarbeurs Utrecht. Meer dan de helft van de beursbezoekers die plaatsnamen in de behandelstoel om de conditie van hun tandvlees te laten checken, bezoekt zelf ook een mondhygiënist. In vergelijking met het onderzoek dat in 2010 op deze beurs werd uitgevoerd is er een mooie stijging te zien, want destijds bezocht nog maar een derde van de deelnemers aan het onderzoek een mondhygiënist.

‘Dit is een goede ontwikkeling,’ aldus Corrie Jongbloed, voorzitter van de NVM, ‘een gezonde en schone mond is erg belangrijk. Er is namelijk een belangrijke relatie tussen de algemene gezondheid en de conditie van het tandvlees. We weten uit wetenschappelijk onderzoek dat er een relatie bestaat tussen ontstoken tandvlees en hart- en vaatziekten, vroeggeboortes of complicaties bij diabetes. Een gezonde mond is dus ontzettend belangrijk.’



Lees meer over: Kennis, Mondhygiëne, Onderzoek, Thema A-Z

Uitspraak Tuchtcollege over voorbehouden handelingen

Het Regionaal Tuchtcollege Zwolle boog zich over een voorbehouden handeling, gedelegeerd door de tandarts aan zijn assistent. Deze uitspraak is interessant: Het Tuchtcollege zette de eisen voor voorbehouden handelingen op een rij.

Eisen voorbehouden handelingen
Op 22 november 2012 boog het Regionaal Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg te Zwolle zich over een door de tandarts aan één van zijn assistenten gedelegeerde voorbehouden handeling. Deze uitspraak is interessant, en mogelijk voor uw praktijk(voering) van belang, omdat het Tuchtcollege op een rij zet, welke eisen er gelden ten aanzien van de voorbehouden handelingen van artikel 36 en 38 van de Wet BIG. Zo stelt het Tuchtcollege:

  1. Opdrachtgever (tandarts) dient zich te overtuigen van bekwaamheid van opdrachtnemer.
  2. Opleiding door uitsluitend de opdrachtgever (tandarts) is alleen acceptabel indien er toezicht door derden (professionals in het opleidingscircuit) op de opleiding is.
  3. De opdrachtgever (tandarts) geeft opdracht per patiënt en indien nodig aanwijzingen en evalueert de uitvoering; de opdrachtbeschrijving wordt schriftelijk vastgelegd in een protocol.
  4. De opdrachtgever (tandarts) is fysiek in de praktijk aanwezig voor overleg, advies en de mogelijkheid van tussenkomst; telefonische bereikbaarheid of bereikbaarheid op afstand is niet voldoende.
  5. De opdrachtnemer moet zich redelijkerwijs bekwaam achten.
  6. De opdrachtnemer informeert de patiënt dat hij de voorbehouden handeling uitvoert in opdracht van de tandarts en vraagt de patiënt toestemming voor deze behandeling.

Op 11 februari 2008 heeft de Inspectie voor de Gezondheidszorg een circulaire opgesteld waaruit voornoemde vereisten blijken. Hoewel deze circulaire een geldigheidsduur van 2 jaar heeft en deze nog eens is verlengd tot 11 februari 2011, bevestigt het Tuchtcollege met deze uitspraak dat – nu het gaat om een concretisering van het geldende recht – zij de gegeven opsomming nog steeds van kracht acht. Aangezien de patiënt in deze casus niet om toestemming was gevraagd (onderdeel 6) voor het uitoefenen van een voorbehouden handeling door een assistente, achtte het Tuchtcollege de klacht gegrond en legde de maatregel van een waarschuwing op.

Zie ook de uitspraak van het Regionaal Tuchtcollege Groningen, gepubliceerd op 8 maart 2012

Door: Sebastiaan van der Leer, Köster Advocaten N.V.

Lees meer over: Taakdelegatie | Taakherschikking, Thema A-Z

Herregistratie voor kaakchirurgen en orthodontisten 2013

In maart 2013, 5 jaar na het besluit van het CTS, toetst de Registratiecommissie Tandheelkundige Specialismen (RTS) voor het eerst of de kaakchirurgen en orthodontisten aan de herregistratie-eisen voldoen.

In maart 2008 heeft het toenmalige Centraal College (thans: College Tandheelkundige Specialismen, CTS) besloten dat de tandarts die de vervolgopleiding tot kaakchirurg of orthodontist met goed gevolg heeft doorlopen, ten hoogste 5 jaar kan worden ingeschreven in het register van specialisten. Wanneer men aan de zogenoemde herregistratie-eisen voldoet kan men aansluitend weer voor een periode van 5 jaar worden ingeschreven.

De NMT heeft kaakchirurgen en orthodontisten een aanvraagformulier voor de inschrijving toegestuurd. Heeft u geen formulier ontvangen? Dan kunt u contact opnemen met de Registratiecommissie Tandheelkundige Specialismen. Meer informatie leest u op de website van de NMT.

Bron:
NMT

Lees meer over: Orthodontie, Thema A-Z

ANT heeft nieuwe voorzitter en bestuurslid

Op 25 januari 2013 is Jan Willem Vaartjes benoemd tot bestuursvoorzitter van de Associatie Nederlandse Tandartsen (ANT). Hij volgt Wilfred Kniese op, die sinds mei 2012 interimvoorzitter was, en als penningmeester actief blijft voor de ANT. Daarnaast is Sherif El Boushy benoemd tot bestuurslid.

Na zijn studie aan de ACTA heeft Jan Willem Vaartjes (38) in verschillende praktijken waargenomen, waaronder zes jaar in een instelling voor geestelijke gezondheidszorg. De afgelopen twaalf jaar werkt hij als tandarts-implantoloog op de kliniek voor Tandheelkunde te Utrecht, waar hij sinds 2012 ook praktijkeigenaar is. Vaartjes combineert zijn kennis van de tandheelkunde met de ICT. Hij is onder meer oprichter van de website http://www.tandarts.nl en eigenaar van XS2TheWorld, een bedrijf wat zich richt op de ontwikkeling van applicaties voor de mobiele telefoon of tablet. Vaartjes is gemotiveerd om aan de slag te gaan bij de ANT: ‘Scherpere en slimmere vertegenwoordiging van de tandartsen is noodzakelijk. Ik ga me hard maken voor keuzevrijheid voor zowel de consument als ook de tandarts. Met tevens waarborging van kwaliteit zonder dat dit leidt tot onnodige bureaucratie’.

Sherif El Boushy (50) studeerde tandheelkunde in Utrecht. Na zijn afstuderen heeft hij in verschillende praktijken waargenomen, en een aantal jaren in Duitsland gewerkt. Sinds 2004 is hij praktijkhouder in Delft, algemeen practicus en manager. Hij studeerde bedrijfskunde (MBA), en geeft daarnaast trainingen en coaching aan tandartsen. El Boushy is eigenaar van Dentallect, een video e-Learningplatform voor het opleiden van medewerkers in en rond de tandartspraktijk.

Over de ANT
De ANT is opgericht in 1995 als beroepsorganisatie voor tandartsen. De ANT staat voor goede mondzorg en streeft naar kwaliteit in en rond de tandartspraktijk. De ANT ondersteunt de tandarts met praktische tools om de huidige wet- en regelgeving zo eenvoudig als mogelijk te kunnen implementeren. Daarnaast geeft de ANT tegenwicht aan de politiek, verzekeraars en andere organisaties indien er onredelijke of onnodige eisen aan tandartsen worden gesteld.

Lees meer over: Actueel, Thema A-Z

Wijziging verzekering tandheelkunde Carribean gaat in op 1 juli 2013

De minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) heeft besloten de initiële ingangsdatum van de pakketwijziging met betrekking tot tandheelkunde en fysiotherapie op te schuiven naar 1 juli 2013. Deze maatregelen hebben veel commotie teweeg gebracht op de eilanden. Daarom heeft minister Schippers besloten de initiële ingangsdatum van 1 januari 2013 van bepaalde pakketwijzingen, die geen gelegenheid gaf om te anticiperen op de nieuwe situatie, met een half jaar op te schuiven.

Dit betekent dat de pakketwijzigingen voor tandarts, orthodontie en fysiotherapie per 1 juli 2013 van kracht worden. Hiermee wordt er gezorgd voor een zorgvuldige invoering. Alle betrokkenen in Caribisch Nederland, burgers en medische beroepsbeoefenaren, krijgen zo net zoals dat in Europees Nederland gebeurt een half jaar de tijd om zich op de wijzigingen voor te bereiden. Voor alle duidelijkheid: lopende behandelingen en zelfs nieuwe afspraken fysiotherapie worden afgemaakt, mits afgerond voor 1 juli 2013.

Gelijk
Voor de toekomst zal de minister de procedure rond pakketbeslissingen voor Caribisch Nederland en Europees Nederland gelijk trekken. Dat betekent dat beslissingen over pakketmaatregelen bekend zullen worden gemaakt vóór 1 juli van het jaar voorafgaande aan het jaar waarin de pakketwijzigingen ingaan. Dit geeft een standaardtermijn van een half jaar en zorgt ervoor dat iedereen voldoende tijd heeft zich op de maatregelen voor te bereiden.

Bron:
Rijksdienst Carïbisch Nederland

Lees meer over: Thema A-Z, Zorgverzekeringen
Behandelopties

Welke behandelopties zijn er als uw patiënt elementen mist?

Welke behandelopties zijn er als uw patiënt elementen mist door bijvoorbeeld agenesie of trauma? Verslag van de lezing van Prof.dr. Yijin Ren en drs. Hoogeveen tijdens de klinische avond in het UMC Groningen.

Prof. dr. Y. Ren benadrukte dat natuurlijk ogende prothetische tandheelkunde erg afhankelijk is van de positie van de elementen. Orthodontie speelt dus een grote rol.

Het missen van elementen kan verschillende redenen hebben, zoals agenesie of verlies als gevolg van trauma. Afhankelijk van een aantal factoren kan er voor verschillende behandelopties gekozen worden. Hieronder wordt dit per element toegelicht.

Behandelopties

Indien er elementen ontbreken, zijn er verschillende behandelopties:

  • Autotransplantatie (hier wordt nu niet op in gegaan)
  • Het open houden of openen van de ruimte t.b.v. prothetische voorzieningen (vast dan wel uitneembaar)
  • Implantologie; er moet aandacht worden besteed aan parallelliteit van de radices
  • Orthodontisch sluiten van de ruimte

1. Afwezigheid centrale incisief

Ruimte open houden
Indien er wordt gekozen voor een implantaat moet de benodigde ruimte worden gecreëerd dan wel open worden gehouden tot de groei volledig voltooid is, vaak middels vaste apparatuur. Tijdelijk kan er een dummy geplaatst worden om de esthetiek te waarborgen.

Ruimte sluiten
Bij het sluiten van de ruimte (substitutie door laterale incisief) dient gecompenseerd te worden voor verschillen in de hoogte van de gingivalijn, omdat gebrek aan symmetrie esthetisch erg storend is. Om dit probleem op te lossen kan het volgende worden gedaan:

  • Intruderen van de laterale incisief die de ontbrekende centrale incisief vervangt en diastemen overlaten aan weerszijden ten behoeve van facing/restauratie (element wordt incisaal eveneens verlengd)
  • Eventueel (bij ruimtegebrek) extractie laterale incisief aan de contralaterale zijde i.v.m. symmetrie
  • Extruderen van de cuspidaten (die de laterale incisief moeten vervangen) i.v.m. gingivacontour; incisaal beslijpen/afvlakken en indien nodig bleken;
  • Intruderen van de 1e premolaren (die de plaats van de cuspidaat innemen) en incisaal opbouwen

Op deze manier kan een esthetisch fraaie gingiva-lijn en de illusie van een “normale” anatomie worden bewerkstelligd.

2. Afwezigheid laterale incisief

Het gezichtsprofiel moet meegenomen worden bij het maken van de behandelkeuze.

Ruimte open houden
Er moet rekening gehouden worden met de hoeveelheid ruimte die benodigd is voor optimale vervaardiging van een implaantaat gedragen kroon of andere prothetische voorziening. Wanneer de cuspidaat is doorgebroken op de positie van de laterale incisief kan deze orthodontisch worden gedistaliseerd naar zijn normale positie. Hierdoor wordt duurzaam bot en een gunstige “implant site” t.p.v. de laterale incisief gecreëerd. Als er een laterale incisief agenetisch is ten gevolge van schisis, dan is het juist verstandig om de elementen te verplaatsen naar de schisiszijde zodat er op de plaats van de premolaar ruimte ontstaat. Het voordeel hiervan is dat er geen bot augmentatie nodig is.

Ruimte sluiten
Hiervoor zijn verschillende opties (afhankelijk van de uitgangssituatie):

  1. Unilateraal missende laterale incisief
    – Extractie van contralaterale laterale incisief
    – Cuspidaten verplaatsen naar de plaats van de laterale incisieven
    – Afbehandelen in Klasse II molaarrelatie
  2. Unilateraal, in geval van crowding
    – Extractie drie premolaren
    – Cuspidaat verplaatsen naar plaats van missende laterale incisief, extruderen en incisaal beslijpen/bleken indien nodig
    – Premolaar verplaatsen naar plaats van cuspidaat (met correctie van gingiva-lijn, incisaal opbouwen)
    – Afbehandelen in Klasse I molaarrelatie
  3. Bilaterale missende laterale incisief, in geval van crowding
    – Extractie 2 premolaren onderkaak
    – Cuspidaten verplaatsen naar plaats van missende laterale incisieven en reshapen
    – Premolaren verplaatsen naar plaats van cuspidaten en reshapen
    – Afbehandelen in Klasse I molaarrelatie

3. Afwezigheid premolaren

Hier kan ook gekozen worden om de ruimte open te houden of te sluiten. Ruimte sluiten: geschikt bij ruimtegebrek of protrusie van incisieven/”vol” profiel; indien de ruimte wordt gesloten, moet er op worden gelet dat dit het profiel niet ongunstig beïnvloedt. Het stapsgewijs sluiten middels distaal beslijpen v/d melkmolaar, gevolgd door een hemisectie en daarna pas extraheren van de mesiale radix voorkomt ernstige resorptie v/d processus en problemen tijdens het sluiten.

Ruimte openhouden: Bij agenesie van een premolaar en afwezigheid van ruimtegebrek, kan de melkmolaar in eerste instantie in situ worden gelaten. De periode tot een eventuele implantologische behandeling kan zo worden overbrugd zonder alveolair botverlies. Bij milde infrapositie dient het element occlusaal opgebouwd te worden om uitgroei van antagonist en buurelementen te voorkomen. Indien het element ankylotisch blijkt en er nog veel verticale ontwikkeling van de processus alveolaris is te verwachten, kan er beter worden geëxtraheerd. Het is dan belangrijk dat de ruimte open gehouden wordt voor eventueel een implantaat op latere leeftijd. Vaak vindt er bij (vroegtijdige) extractie wel botverlies plaats waardoor later vaak botaugmentatie nodig is. Een ander alternatief is om de aanwezige premolaar in de ruimte van het agenetische buurelement te reguleren. Het bot wat op de oorspronkelijke plek achterblijft is van voldoende breedte en niet erg vatbaar voor resorptie, waardoor een gunstige implant site kan worden verkregen zonder botaugmentatie.

4. Afwezigheid molaren

Indien er een molaar mist is het soms verstandig om niet de ruimte van de volledige molaarbreedte te behouden. Een premolaarbreedte is namelijk makkelijker in verband met de breedte van het implantaat. Bovendien kan eventuele verplaatsing van de premolaar naar distaal plaatsvinden, zodat er geen bot augmentatie nodig is.

5. Oligodontie
Bij een oligodontie patiënt is sprake van 6 of meer agenetische elementen (met uitzondering van de derde molaren). Een goede samenwerking tussen prothetische tandarts en orthodontist is dus van belang.

Een aantal punten om rekening mee te houden tijdens een (orthodontische) behandeling, zijn:

  • Houd rekening met de wensen van de patiënt
  • Zorg voor goede communicatie, zowel voor als tijdens de behandeling
  • Geef de mogelijkheden (en beperkingen) duidelijk aan
  • Zorg voor goed verloop/planning van de behandelingen
  • Zorg voor goede samenwerking met de tandarts die de prothetiek uitvoert
  • Informeer de patiënt over de behandelopties en de behandelkeuze

Casuïstiek over pre-orthodontische orthodontie
Na de pauze sprak drs. E. Hoogeveen. De eerste casus betrof een patiënt met een gemutileerde dentitie, grote diastemen in de zijdelingse delen en naar mesiaal gekipte molaren. Het gekozen behandelingstraject was gericht op het oprichten van de molaren ten behoeve van prothetiek (brugwerk).

Het oprichten van molaren
Molaren kunnen worden opgericht op de volgende manieren:

  • Met behulp van (partieel) vaste apparatuur; indien gewenst kan de bracketpositie zodanig worden gekozen dat er geen onderlinge standsveranderingen zullen optreden in het “verankeringsblok”. Reactiekrachten op het hele segment blijven echter wel gelden.
  • Skeletale verankering (miniscrews).
  • Distaal van molaar. Voordeel: simpele biomechanica, nadeel: weinig controle.
  • Miniscrew mesiaal van molaar, ter ondersteuning van het verankeringsblok.
  • Bij implantaatgedragen prothetiek: gebruik maken van het uiteindelijke implantaat, waarbij de bracket op het implantaat geplaatst wordt. Nadeel: voldoende bot en ruimte in de tandboog zijn vereisten.

Implant-site development/orthodontic extraction:
Verder werd er besproken hoe een element dat als verloren wordt beschouwd kan worden benut voor het creëren van een gunstige ‘implant-site’. Door het element stapsgewijs te extruderen (maximaal 1 mm per maand) kan het botniveau naar coronaal worden verplaatst. Incisaal en palatinaal wordt het element beslepen om ruimte te bieden aan de extrusie. De circulaire gingivavezels dienen tijdens het actieve extrusieproces niet te worden gekliefd. Na de retentiefase wordt het element atraumatisch verwijderd en wordt er gelijk geïmplanteerd. Daarentegen, wanneer de behandeling gericht is op behoud en restauratie van een diep afgebroken element, worden de circulaire gingivavezels juist bij iedere activatie gekliefd, met klinische kroonverlenging/toegenomen ferrule als doel.

Bron: Verslag door Marieke Filius voor dental INFO van de Klinische avond van het Centrum voor Tandheelkunde en Mondzorgkunde (CTM) van het UMC Groningen, in samenwerking met de Stichting PAOT Noord Nederland. Spreker Prof.dr. Yijin Ren

Prof. dr.Yijin Ren voltooide haar orthodontie specialisatie in 1996 (MSc, Beijing), en promoveerde in 2003 (Nijmegen). Sinds 2003 werkt ze full-time bij de afdeling Orthodontie van het Universitair Medisch Centrum in Groningen. Ze werd benoemd tot hoogleraar in 2007 en als hoofd van de afdeling Orthodontie in 2008. Drs.E.J. Hoogeveen voltooide in 2007 de studie tandheelkunde in Groningen en werkte gedurende 2 jaar als algemeen practicus in diverse tandartspraktijken. In 2009 startte hij met de opleiding Orthodontie van het UMC Groningen.

Jan 2013

Lees meer over: Congresverslagen, Kennis, Orthodontie, Thema A-Z

ACTA-onderzoeker Gang Wu ontvangt onderzoeksbeurs

ACTA-docent Orale Implantologie en Prothetische tandheelkunde Gang Wu ontving een tweejarige onderzoeksbeurs van circa € 36.000,- van de ITI (International Team for Implantology) Foundation. Hij ontving de beurs voor zijn onderzoek A biodegradable, antimicrobial and osteoinductive membrane to treat peri-implantitis. Dit meldt ACTA.

Doel
Het doel van het onderzoek is het ontwikkelen van een ideaal membraan voor botopbouw (guided bone regeneration). Dit zou van pas kunnen komen bij de behandeling van ontstekingen rond implantaten, waardoor bot wordt afgebroken (peri-implantitis) en bij parodontitis (bacteriële infectieziekten die ontstaan door ontstoken tandvlees).

Bron:
ACTA

Lees meer over: Implantologie, Thema A-Z

Mondhygiënist maakt het verschil voor behoud implantaat

Implantaatdragers hebben een grote kans op een ontsteking rondom het implantaat met botverlies. In een vroegdiagnostisch stadium kan een strak recall programma bij de mondhygiënist het verschil maken.

Verslag van de lezingen van implantoloog Ronnie Goené en mondhygiënist Patricia Sweet tijdens de NVOI-cursus Implantologie.

Als er eenmaal een implantaat is geplaatst, dan is het belangrijk dat de patiënt hiermee leert omgaan. Ook is het van belang dat de patiënt tevreden is met bijvoorbeeld de overkappingsprothese. Als de patiënt terugkomt om deze te laten plaatsen, is het verstandig hem even achter te laten bij de assistent of mondhygiënist. Sneller dan aan de tandarts, zal de patiënt aan deze persoon vertellen of hij tevreden is. Check ook of de patiënt zelf zijn prothese kan uitnemen. Zorg ervoor dat bij het plaatsen van een suprastructuur de patiënt ook een afspraak heeft met de mondhygiënist van wie hij instructies en voorlichting krijgt. Dit is van essentieel belang.

Peri-mucositis en peri-implantitis
Jaarlijks worden er 200.000 implantaten geplaatst en in Nederland zijn er bijna 3000 mondhygiënisten. Dit betekent dat een mondhygiënist gemiddeld 250 patiënten met een implantaat in het patiëntenbestand zou moeten zien. Het is belangrijk dat patiënten met implantaten de mondhygiënist trouw bezoeken, omdat er vaak sprake is van peri-mucositis en peri-implantitis. Peri-mucositis houdt in dat er bloeding aanwezig is rond het implantaat. Zoals we bij natuurlijke elementen gingivitis kennen. En zoals we in de natuurlijke dentitie parodontitis kennen, is er bij peri-implantitis naast bloeding ook sprake van botafbraak.

Diagnose
Het diagnosticeren van peri-implantitis gaat echter anders dan het diagnosticeren van parodontitis. De opbouw van zachte weefsels rondom een implantaat verschilt niet wezenlijk van de weefselstructuur zoals we dat kennen rondom natuurlijke gebitselementen: 1 mm sulcusepitheel, 1 mm aanhechtingsepitheel en 1 mm bindweefsel. Bij gebrek aan wortelcement bij een implantaat is echter de oriëntatie van de vezels in het bindweefsel anders dan bij natuurlijke gebitselementen. Het gevolg hiervan is dat je bij sonderen rondom een implantaat veel minder weerstand ondervindt en bijna regelrecht op het bot belandt. Meten met een gestandaardiseerde druksonde is daarom van essentieel belang
Een meting van 5 mm hoeft niet direct te betekenen dat iemand peri-implantitis heeft. Het gaat om het verschil met de 0-meting. De 0-meting moet plaats vinden na 4-6 weken na het plaatsen van de implantaat. Vervolgens zal bij elk bezoek moeten worden gemeten en genoteerd. Pas als de meting meer dan 2 mm dieper is dan de 0-meting, moeten de alarmbellen gaan rinkelen. Een röntgenfoto is dan een eerste aanvullend diagnosticum.
Wel geldt dat elke pocket van meer dan 3 mm een mogelijke niche is voor bacteriën.

Risicofactoren
Er is een aantal risicofactoren voor peri-implantitis. Deze zijn:

  • Roken
  • Slechte mondhygiëne
  • Slecht reinigbare suprastructuur
  • Parodontale historie
  •  Cementresten

Uit recent onderzoek, uitgevoerd in een algemene praktijk waarin de patiënten met implantaten in een strak recall programma zijn opgenomen, komt naar voren dat bijna alle rokers (86%), die niet (regelmatig) de mondhygiënist bezoeken, peri-implantitis ontwikkelen.

Structureel onvoldoende mondhygiëne (plaquescore >2) leidt tot een 14x zo grote kans op het op termijn ontwikkelen van peri-implantitis. Ook een verleden van parodontitis verhoogt de kans op het ontwikkelen van peri-implantitis (90 % vs 96,5% overleving na 10 jaar).

Citroensap
Wat er precies gedaan moet worden bij peri-implantitis, is nog niet helemaal duidelijk en wordt onderzocht. Veel verder dan chirurgisch benaderen en proberen het oppervlak van een implantaat te reinigen is men nog niet gekomen. Waarmee is ook op dit moment niet helder. Onderwerp van onderzoek is bijvoorbeeld het effect van citroensap. Ook zouden de windingen van een implantaat weggeslepen en het oppervlak daarna gepolijst kunnen worden. De reinigbaarheid wordt hiermee vergroot maar is in de esthetische zone natuurlijk geen acceptabele oplossing. Soms wordt geprobeerd het bot weer op te bouwen. Helaas zijn ook daarmee de resultaten niet goed voorspelbaar.

Voorkomen is beter dan genezen
Preventief periodiek onderzoek is dus van wezenlijk belang, omdat bij het ontstaan van peri-implantitis ons tot nu toe geen goede mogelijkheden ter beschikking staan. Trouw naar de mondhygiënist gaan, vrijwaart vrijwel 100% van de niet-rokers van peri-implantitis. Bij patiënten die niet roken maar het niet zo nauw nemen met regelmatig bezoek aan de mondhygienist wordt in 8% van de gevallen peri-implantitis geconstateerd. Bij rokers is dit percentage 47%, vrijwel allemaal bij diegene die niet deelnemen aan een recall programma.

Vergelijkbare percentages zien we bij patiënten met een geschiedenis van parodontitis. De combinatie van ex-paro, niet (kunnen) stoppen met roken en onregelmatig bezoek aan een mondhygiënist is een vrijwel trefzekere kans op mislukken. Levenslange nazorg is daarom van het grootste belang.

Periodiek Preventief Onderzoek
Als eerste zal de gezondheid van de weefsels rond het implantaat moeten worden gecheckt.

Gezond
Als de mondhygiënist een gezonde situatie aantreft, dan is het belangrijk om de patiënt te blijven motiveren en opnieuw te instrueren. Er hoeft enkel gepolijst te worden met een rubber cupje en niet-abrasieve pasta.

Peri-mucositis
Bij peri-mucositis moet er, naast instructie en voorlichting, een professionele gebitsreiniging worden ingezet. De patiënt zal elke drie á vier maanden moeten terugkomen. Dit mag met een gewone ultrasone paro-tip, Kunststof curettes zijn in het algemeen te dik om effectief submucosaal te kunnen reinigen Etsgel maakt tandsteen supragingivaal makkelijker te verwijderen, maar ook dit kan het implantaat beschadigen. Spoelen met chloorhexidine (0,05% of 0,12%) heeft geen toegevoegde waarde blijkt uit onderzoek.. Met de instructie om dagelijks chloorhexidinegel (1%)op de ragers aan te brengen worden daarentegen sinds kort goede resultaten geboekt. Interdentaal reinigen met superfloss wordt alleen geadviseerd in de esthetische zone. In alle overige situaties blijft een rager de voorkeur houden.

Peri-implantitis
Ontstaat er toch peri-implantitis of is de patiënt te laat verwezen, dan zal de mondhygiënist op zijn beurt moeten verwijzen. Op macro niveau zijn de windingen immers niet te scalen, op microscopich niveau het oppervlak evenmin. Ook van een niet chirurgische behandeling met een airflow is veel verbetering te verwachten. Wat rest is een niet per definitie succesvolle chirurgische behandeling. Voorkomen is dus beter dan genezen!!

Door: Lieneke Steverink-Jorna, mondhygiënist

Bron: Congres Implantologie Het Overzicht van de NVOI, juni 2012.

Ronnie Goené is implantoloog op de afdeling Mondziekten en Kaak, en Aangezichtschirurgie van het ACTA/ VUmc Amsterdam. Hij studeerde tandheelkunde aan de Universiteit van Amsterdam. In 1985 richtte hij, samen met anderen, de Kliniek voor Parodontologie Amsterdam op. De afgelopen 10 jaar houdt hij zich vooral bezig met het ontwikkelen van interdisciplinaire behandelstrategieën ten behoeve van patiënten met complexe tandheelkundige problemen. Hij is oud bestuurslid van de Nederlandse Vereniging voor Parodontologie (NVvP) (1979-1990) en van de Nederlandse Vereniging voor Orale Implantologie (NVOI) (1995-2009). Van zijn hand zijn publicaties verschenen op het gebied van de parodontologie en implantologie en hij geeft frequent voordrachten en cursussen in binnen- en buitenland op het gebied van de implantologie.

Patricia Sweet is mondhygiënist. Zij heeft haar opleiding tot mondhygiënist gevolgd aan de Stichting Opleiding Mondhygiënisten te Amsterdam. Na enkele jaren in verschillende praktijken te hebben gewerkt, heeft zij zich in 1999 zelfstandig gevestigd in Amsterdam. Haar dagelijkse werkzaamheden zijn de afgelopen jaren in toenemende mate gaan bestaan uit de voor- en nazorg van patiënten met implantaten.


Jan 2013

Lees meer over: Congresverslagen, Implantologie, Kennis, Thema A-Z
justice

Schippers: Pak falende artsen harder aan

Minister Schippers van Volksgezondheid wil artsen die fouten maken of strafbare feiten plegen harder aanpakken. Falende artsen wil zij altijd voor de tuchtrechter laten verschijnen, meldt RTL Nieuws. De Inspectie voor de Gezondheidszorg mag volgens haar geen afspraken meer maken met artsen die fouten maken. Dit liet minister Schippers in een brief aan de Tweede Kamer weten.

De IGZ meldt in haar richtlijn van september 2010 dat er geen afspraken met niet-funktionerende artsen worden gemaakt. RTL Nieuws kreeg informatie van bronnen dat de IGZ toch nog deals maakte met artsen: als falende artsen beloven niet meer in Nederland te werken, gaat de Inspectie niet naar de tuchtrechter. De IGZ maakte zo een deal met neuroloog Ernst Jansen Steur die vervolgens in Duitsland als arts verder werkte.

Bron:
RTL Nieuws

Lees meer over: Actueel, Ondernemen, Thema A-Z, Wet- en regelgeving

Nieuw handboek helpt jongeren voedselverleidingen weerstaan

Hoe kunnen jongeren meer controle krijgen over hun eetgedrag? En wat kun je als ouder of professional doen om ze hier mee te helpen? Die vraag beantwoorden sociale wetenschappers in het nieuwe boek Fluitend door de chocoladefabriek, uitgegeven door het Voedingscentrum.

Dit handboek van Marijn Stok, Denise de Ridder, Emely de Vet en John de Wit omvat zes praktische strategieën waarmee jongeren een beter zelfregulerend vermogen kunnen ontwikkelen. Met deze zelfregulatie kunnen jongeren succesvol voedselverleidingen weerstaan. Het biedt verrassende inzichten en praktische handvatten, ontleend aan het grootschalige Europese onderzoeksproject TEMPEST en de gezondheidspsychologie.

Handvatten en advies
Iedereen die begaan is met gezond eetgedrag van jongeren kan adviezen uit dit boek halen. Ouders, maar bijvoorbeeld ook leerkrachten, diëtisten en artsen. Naast handvatten om kinderen te helpen met voedselverleidingen om te gaan, geeft het boek ook advies hoe jongeren kunnen leren niet te veel te eten.

Bestellen
Fluitend door de chocoladefabriek is te bestellen in de webshop van het Voedingscentrum voor 12,95 euro.

Lees meer over: Actueel, Thema A-Z