Update wet- en regelgeving 2019

Update-wet-en-regelgeving

Tijdens Praktijk Anno Nu gaven de juristen Florien van Woerden en Maarten van de Berg een kort overzicht van wat er in 2019 verandert op het gebied van wet- en regelgeving in de gezondheidszorg en arbeidsrecht en gaven hierbij tips.

Samen beslissen over behandeling

De minister heeft enkele maanden geleden een wetsvoorstel naar de Tweede Kamer gezonden met enkele wijzigingen in de Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO). Een van die wijzigingen gaat over samen met de patiënt beslissen over de behandeling. Nu staat in de WGBO dat er sprake moet zijn van ‘informed consent’ (het geven van informatie aan de patiënt over de behandeling en de risico’s). De wetgever vindt echter dat het meer samen met de patiënt moet, dus samen overleggen over de behandeling. De bedoeling is dat je als zorgverlener niet alleen maar een bepaalde behandeling aanraadt, maar ook alternatieve behandelingsmogelijkheden aangeeft. Je moet van te voren overleg plegen en de vinger aan de pols houden en alles vastleggen in het medisch dossier. Dat overleg is een voortdurend proces.

Tip: begin nu alvast te oefenen met dit overlegmodel, ook al hoeft dat nu nog niet.

Gecombineerde ontslaggrond

De gecombineerde ontslaggrond is onderdeel van de Wet arbeidsmarkt in balans (WAB). Dit is een wijziging op arbeidsrechtelijk gebied die een grote impact kan hebben op werkgevers.
De Wet werk en zekerheid (Wwz) is in 2015 in werking getreden en had vereenvoudiging van het ontslagrecht als doel. Eenvoudiger is het er echter niet op geworden. Een dossier moet aan alle eisen voldoen, anders wordt het ontslag door een kantonrechter afgewezen. De wetgever heeft nu een nieuw pakket aan maatregelen voorgesteld. De belangrijkste wijzigingen zijn de volgende:
• De ketenregeling verandert, waardoor er weer tijdelijke contracten kunnen worden gegeven voor een periode van drie jaar in plaats van twee jaar.
• De proeftijd voor mensen met een vast contract gaat van twee naar vijf maanden.
• Er komt een compensatieregeling voor langdurig zieke werknemers.
• De premieafdracht voor een werknemer die je in vaste dienst neemt wordt lager.

De gecombineerde ontslaggrond is zo belangrijk, omdat het op dit moment erg lastig blijkt te zijn om iemand te kunnen ontslaan. Met de introductie van de gecombineerde ontslaggrond kun je meerdere gronden bij elkaar nemen en op basis daarvan verzoeken om ontbinding. Bijvoorbeeld: bij een werknemer is sprake van disfunctioneren en er is een verstoorde arbeidsverhouding. In de huidige situatie is deze werknemer lastig te ontslaan, in de nieuwe situatie kun je een combinatie van gronden aanvoeren en kan de arbeidsovereenkomst worden ontbonden. De transitievergoeding wordt in dat geval verhoogd tot maximaal 1,5 keer de ‘normale’ transitievergoeding. Het wetsvoorstel ligt nu bij de Tweede Kamer. Het is nog niet zeker of het wetsvoorstel in deze vorm door de Tweede Kamer komt.

Tip: zorg voor een brede dossieropbouw.

Vernietigen patiëntgegevens

In de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) die sinds 25 mei 2018 van kracht is, is het recht op vergetelheid opgenomen. Deze regel is echter niet van toepassing op het patiëntendossier. Hiervoor geldt nog steeds de Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO). Hierin staat een bewaarplicht van vijftien jaar. Dit wordt overigens bij de aanstaande wijziging van de WGBO twintig jaar. In de WGBO is ook opgenomen dat een patiënt kan vragen om vernietiging van een dossier. Een wijziging als gevolg van de AVG is wel dat dit dan ‘onverwijld’ moet gebeuren in plaats van binnen drie maanden zoals eerst gold. Als een patiënt vraagt om vernietiging van een dossier, dan moet een tandarts dat doen. Er zijn echter wel uitzonderingsgronden, namelijk:

  • Er is sprake van een aanmerkelijk belang van een derde. Bijvoorbeeld als de patiënt een erfelijke ziekte heeft, kan het voor familieleden van belang zijn dat dat deel van het dossier niet wordt vernietigd.
    Dat belang van een derde kan ook het belang van de tandarts zijn, bijvoorbeeld als er een claim of klacht speelt of deze verwacht wordt.
  • Goed hulpverlenersschap belet vernietiging, bijvoorbeeld als een ouder signalen van mishandeling bij zijn kind uit het dossier wil hebben.
  • Door vernietiging van het dossier kan de patiënt niet meer goed behandeld worden.

Tip: kijk op website van de Autoriteit Persoonsgegevens om te zien wat de AVG voor je betekent.

Compensatie transitievergoeding bij ziekte

Als een werknemer langdurig ziek is, stopt na twee jaar de loondoorbetaling. Het dienstverband is dan niet automatisch beëindigd. Ontslagaanvraag gaat via het UWV. Je bent dan als werkgever een transitievergoeding verschuldigd. Voor een werkgever betekent dat nog al wat: je hebt twee jaar lang het loon doorbetaald, misschien re-integratie kosten moeten maken en dan komt daar ook nog een transitievergoeding bij. Voor werknemers met een lang dienstverband kan het om forse bedragen gaan. In de praktijk besluiten daarom veel werkgevers om de dienstverbanden slapend te houden. De wetgever heeft aangegeven dat dit een onwenselijke situatie is en wil dat de werkgevers een compensatie krijgen voor de transitievergoeding. Je kunt hiervoor een verzoek indienen bij het UWV, dat deze regeling zal uitvoeren. Deze aanvraag is mogelijk vanaf 1 april 2020. Regelingen die na 1 januari 2015 met werknemers zijn getroffen komen ook voor compensatie in aanmerking.

Tip: heb je zo’n regeling getroffen, vraag dan binnen een half jaar na 1 april 2020 met terugwerkende kracht hier compensatie voor aan.

Kindermishandeling en huiselijk geweld

Uit de Wkkgz vloeit voort dat vanaf 2013 een tandarts bij signalen van mishandeling en geweld verplicht is gebruik te maken van de meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld. Per 1 januari 2019 wordt die meldcode enigszins aangepast.
Als je als tandarts bijvoorbeeld letsel opmerkt aan de nek of het gebit en je denkt dat er sprake is van (kinder)mishandeling, dan word je geacht te handelen. In de meldcode van de KNMT staat een stappenplan voor wat je in zo’n situatie moet doen:

  1. Verzamel de signalen die je ziet en schrijf voor jezelf op waarom je denkt dat er sprake zou kunnen zijn van kindermishandeling. Ook verwaarlozing (van bijvoorbeeld het gebit) kan hieronder vallen.
  2. Bespreek dit met een collega. Neem bij een ernstig geval direct contact op met Veilig thuis.
  3. Bespreek het met de patiënt.
  4. Vermeld in het medisch dossier wat je bij voorgaande stappen hebt gedaan en weeg af of je hier verder iets mee moet.
  5. Onderneem actie. Als je denkt dat je vermoeden van kindermishandeling toch ongegrond lijkt, vermeld dit dan in het dossier. Als je wel denkt dat er sprake van mishandeling is, maar de familie werkt mee en neemt contact op met de huisarts, dan kun je het daar bij laten. Als er wel echt iets aan de hand lijkt te zijn, dan doe je een melding bij Veilig thuis. Dit moet je altijd eerst met de patiënt bespreken en proberen daar toestemming voor te krijgen. Als je geen toestemming krijgt, kun je bij mishandeling van kinderen toch melding doen. Bij volwassenen ligt dat anders. Zij hebben zelfbeschikkingsrecht, dus dan moet je je terugtrekken. Als je echter denkt dat er sprake is van ernstig lijden, dan moet je het wel melden.

Tip: lees de KNMT-code en pas hem toe.

Verslag door Yvette in ’t Velt van de lezing Update wet- en regelgeving in vijf tips door Florien van Woerden en Maarten van den Berg (juristen bij VvAA) tijdens Praktijk Anno Nu 2018.

Lees meer over: Ondernemen, Personeel, Wet- en regelgeving