Heeft uw praktijk fiscaal nog steeds het juiste jasje aan?

Uw persoonlijke situatie, de financiële positie van uw praktijk en ook de (fiscale) wet- en regelgeving veranderen door de jaren heen, waardoor u zich (telkens) opnieuw de vraag dient te stellen of de rechtsvormkeuze die u eerder maakte nog steeds bij u past, zowel juridisch maar ook vanuit een fiscaal oogpunt.

In dit artikel gaan wij verder in op de fiscale voor- en nadelen bij een bepaalde rechtsvormkeuze en de huidige ontwikkelingen hieromtrent in de wet- en regelgeving.

Mogelijke rechtsvormen

De meest voorkomende rechtsvormen voor praktijkhouders zijn: de eenmanszaak, de maatschap en de besloten vennootschap (bv). Wij zullen ons in dit artikel dan ook beperken tot deze drie rechtsvormen.

Eenmanszaak

Bij een eenmanszaak is er sprake van één ondernemer. Deze ondernemer/ eigenaar is altijd een “natuurlijk persoon” (lees: een mens van vlees en bloed). De eenmanszaak is fiscaal gezien “transparant”. Dat wil zeggen dat het resultaat van de eenmanszaak wordt toegerekend aan de eigenaar/ondernemer en bij hem/haar persoonlijk in de belastingheffing wordt betrokken. De ondernemer betaalt inkomstenbelasting over de volledige met de eenmanszaak in een kalenderjaar behaalde winst. Een groot deel van deze jaarwinst vloeit hierdoor in de vorm van inkomstenbelasting direct naar de Belastingdienst (het toptarief in de inkomstenbelasting bedraagt in 2021 49,50%). Hierbij maakt het voor de heffing verder niet uit of de ondernemer de volledige jaarwinst heeft uitgegeven (privé) of deze winst heeft opgepot in de onderneming (bijvoorbeeld op een zakelijke spaarrekening).

Besloten vennootschap

Is de onderneming ondergebracht in een bv, dan worden de behaalde winsten (in eerste instantie) belast bij de bv zelf met vennootschapsbelasting. De tarieven in de vennootschapsbelasting zijn aanzienlijk lager dan de inkomstenbelastingtarieven (het toptarief in de vennootschapsbelasting bedraagt in 2021 25%). Om als aandeelhouder/ bestuurder van de bv uiteindelijk privé te kunnen beschikken over de gelden/ opgepotte winsten van de bv, dient er salaris te worden uitbetaald en kan er aanvullend nog dividend worden uitgekeerd door de bv.

De bv is verplicht om een minimaal salaris uit te betalen aan haar aandeelhouder/bestuurder (gebruikelijk loon). Het salaris van de aandeelhouder vormt een kostenpost voor de bv (hierdoor wordt de winst en de uiteindelijk verschuldigde vennootschapsbelasting lager). Het salaris is bij de aandeelhouder belast met inkomstenbelasting (maximaal 49,50% in 2021).

Indien aan de aandeelhouder (naast het gebruikelijke salaris) ook opgepotte winsten door de bv worden uitgekeerd (dividend), zijn deze winstuitkeringen belast met inkomstenbelasting tegen een tarief van 26,9% (2021) .

Het moge duidelijk zijn, gezien de tariefstelling, dat het voor de aandeelhouders/ bestuurders, fiscaal vaak aantrekkelijker is om dividend uit te keren, in plaats van salaris uit te betalen. Om hier een stokje voor te steken heeft de wetgever eisen gesteld aan het minimaal uit te betalen salaris vanuit de bv.

Een groot voordeel van de bv ten opzichte van de eenmanszaak, is gelegen in het feit dat de (opgepotte) winsten, die niet in de vorm van salaris of dividend aan de aandeelhouder (privé) worden uitbetaald, na de heffing van het relatief lage vennootschapsbelastingtarief (15% over de winst tot € 245.000 in 2021) achterblijven in de bv als werkkapitaal.

Maatschap

De maatschap is een samenwerkingsverband van minimaal twee ondernemers/ eigenaren, de maten. In de maatschapsovereenkomst wordt onder andere vastgelegd op welke wijze de door de maatschap behaalde winsten worden verdeeld tussen de maten. Maten kunnen zowel natuurlijke personen als rechtspersonen zijn. Is de maat een natuurlijk persoon, dan is de winst die aan de betreffende maat wordt toegerekend belast met inkomstenbelasting. Is de maat een rechtspersoon (bijvoorbeeld een bv), dan is de winst die wordt toegerekend aan deze maat belast met vennootschapsbelasting.

Winst belast met Inkomstenbelasting

In de situatie dat de winst wordt belast met inkomstenbelasting kunnen er enkele aftrekposten worden geclaimd. Door toepassing van de MKB-winstvrijstelling blijft 14% van de winst onbelast. Tevens kan, ingeval de ondernemer aan het urencriterium voldoet, de zelfstandigenaftrek (€ 6.670 in 2021) als aftrekpost worden opgevoerd. In basis wordt aan het urencriterium voldaan indien de ondernemer minimaal 1.225 uur werkzaamheden verricht binnen de onderneming.

Sinds 2020 kennen we twee tarieven/schijven in de inkomstenbelasting. Voor 2021 gelden de volgende tarieven in de inkomstenbelasting. Tot een inkomen van € 68.508, bedraagt het tarief 37,10% (2020: 37,35%). Het inkomen van € 68.508 of hoger is belast tegen een tarief van 49,50%.

Tot en met het jaar 2019 waren de aftrekposten, zoals de MKB-winstvrijstelling en de zelfstandigenaftrek, aftrekbaar tegen het tarief van de betreffende tariefschijf waarin de aftrek plaatsvond. In geval van een ondernemingswinst van bijvoorbeeld € 100.000 alsmede € 20.000 aftrekbare MKB-winstvrijstelling en zelfstandigenaftrek, werd tot en met het jaar 2019 per saldo belasting geven over € 80.000. De aftrekpost van € 20.000 werd in dit voorbeeld dus te gelde gemaakt tegen het toptarief van 49,05%. Vanaf belastingjaar 2020 is hier verandering in gekomen.

Het maximale tarief van de aftrekposten zoals de zelfstandigenaftrek en MKB-winstvrijstelling is in 2020 beperkt tot 46%, en in 2021 nog maximaal 43%. In de komende jaren wordt dit maximale aftrektarief verder afgebouwd, naar uiteindelijk een tarief van circa 37% in 2023. Daarnaast wordt ook het bedrag van de zelfstandigenaftrek jaarlijks met enkele honderden euro’s afgebouwd naar uiteindelijk een bedrag van € 3.240 in 2036.

Kortom, in de inkomstenbelasting zien we de ontwikkeling dat de fiscale voordelen voor ondernemers steeds verder worden beperkt.

Winst belast met Vennootschapsbelasting

In de vennootschapsbelasting daarentegen zijn de belastingtarieven de laatste jaren sterk gedaald. Het tarief voor de vennootschapsbelasting bedroeg in 2018 nog 20% voor winsten tot en met € 200.000, en 25% voor winst boven de € 200.000.

In 2021 worden winsten tot € 245.000 belast tegen het lage tarief van 15% en winsten vanaf € 245.000 tegen het (hoge) tarief van 25%. In 2022 zal de schijfgrens voor het 15%-tarief waarschijnlijk nog verder worden opgerekt naar € 395.000. Voor winsten boven deze bedragen zal het tarief vooralsnog 25% blijven.

Zoals eerder besproken, krijgt een aandeelhouder die (privé) een dividenduitkering ontvangt van zijn vennootschap, ook te maken met inkomstenbelasting (aanmerkelijk belang heffing). Het aanmerkelijk belang tarief (box 2) is de afgelopen jaren gestegen van 25% in 2019, naar 26,25% in 2020 en 26,9% in 2021.

Conclusie

De afgelopen jaren zijn er nogal wat wijzigingen geweest in de tarieven en tariefschijven van zowel de inkomstenbelasting als de vennootschapsbelasting.

Door de verlaging van het tarief in de vennootschapsbelasting en de (verdere) beperking van de aftrekposten in de inkomstenbelasting kan de bv als toekomstige rechtsvorm voor uw praktijk fiscaal voordeliger uitvallen dan de eenmanszaak of de maatschap. Afhankelijk van uw situatie kan de besparing jaarlijks in de duizenden euro’s lopen. Dit zal met name het geval zijn indien er na aftrek van uw salaris nog een behoorlijke overwinst resteert welke u niet naar privé wilt uitkeren.

Het is dan ook zeer belangrijk om regelmatig te (laten) beoordelen of uw huidige rechtsvorm fiscaal nog bij u past. Voor de omzetting van de rechtsvorm van uw onderneming bestaan diverse fiscale faciliteiten, afhankelijk van uw huidige rechtsvorm en de gewenste rechtsvorm.

Door:
Mr. I.W.G. Joosten RB, mede-eigenaar TOP Fiscaal en Financieel Adviseurs. TOP adviseert diverse ondernemers in de mondzorg op fiscaal en financieel vlak.