Geschiedenis van de tandheelkunde

Tandextractie door amateurs
Tot voor kort maakten verrotte en verwaarloosde tanden deel uit van het dagelijks leven, maar een bezoek naar de tandarts was een nachtmerrie. Goede tandartsen bestonden voor de 19de eeuw nog niet. Barbiers en algemene artsen voerden behandelingen uit. Tandextractie was toen vrijwel de enige beschikbare behandeling voor kiespijn. Ze gebruikte tangen voor het trekken van tanden of instrumentarium die leken op flesopeners. Als de patiënt gelukt had, kreeg hij whisky om de pijn te verdoven maar meestal werd alleen een gebed ingezet. Tienduizenden mensen overleden aan mislukte behandelingen, infecties en andere complicaties.

Begin van de wetenschap
Er is geschat dat in 1665 één op de tien sterfgevallen veroorzaakt werd door kiespijn. Gedurende vele jaren werd aangenomen dat kiespijn werd veroorzaakt door een worm gravende in de kaak. Fraudeurs grepen toen ook de kans om nutteloze kuren aan te bieden. Maar in de late 18e eeuw werden meer inspanningen gedaan om de tandheelkunde te begrijpen. In 1771 publiceerde John Hunter, een mislukte arts, het boek Natural History Of The Human Teeth. Hij stelde een wetenschappelijke benadering voor en bedacht namen voor alle tanden, die nog steeds gebruikt worden. Ook had hij prachtig gedetailleerde tekeningen gemaakt van de binnenkant van de mond en de wortels van de tanden. Tevens suggereerde hij dat voeding invloed kan hebben op het gebit en dat mensen regelmatig hun tanden moeten reinigen. Helaas werd er toen nog niet naar hem geluisterd.

‘Tandenmarkt’
De rijken betaalden de armen voor hun parelwitte tanden. Dit bracht wel het risico op infecties en ziekten met zich mee. Menselijke tanden kregen een marktwaarde door de stijgende vraag. Om die reden gingen mensen tanden van lijken stelen waar ze veel geld mee verdienden. De tanden werden vervolgens gebruikt om levensechte kunstgebitten te maken. Zelfs tijdens de Slag van Waterloo in 1815 werden op het slagveld tanden getrokken van zowel doden als stervenden. Door het grote aanbod van tanden, konden de tandeloze middenklassers zich nieuwe tanden veroorloven.

Geschiedenis van tandenborstel en tandpasta
In het tijdperk vóór de uitvinding van de tandpasta werden er bizarre methoden gebruikt voor mondreiniging. Zo maakte men gebruik van schuurmiddelen die ze over hun tanden wreven. Hierdoor schuurde ze echter het glazuur weg en werden de zenuwen blootgesteld. Ook roet en baksteenstof werden gebruikt. In 1780 creëerde William Addis de eerste tandenborstels. Deze waren met de hand gemaakt van varkenshaar. Omdat deze vrij prijzig waren werden de tandborstels vaak gedeeld. Na lange ontwikkeling van de tandpasta, kwam deze in 1873 in massaproductie.

Behandelingen
Boren werden in het Victoriaanse tijdperk geïntroduceerd. Deze roteerden langzaam en werden gebruikt om het rotte deel van een tand weg te halen. Dit werd als alternatief geboden voor de gevreesde extractie. Lachgas, chloroform en cocaïne werden gebruikt voor pijnbestrijding. Cocaïne werd in vloeibare vorm geïnjecteerd in de kaak met grote naalden. Toch was deze optie destijds veiliger dan chloroform, omdat deze door onnauwkeurige doses kon leiden tot de dood.

Afgelopen eeuw
In het begin van de 20e eeuw was de tandheelkunde nog zo duur dat sommige mensen ervoor kozen om al hun tanden te laten trekken om eventuele tandpijn te voorkomen. Toen werd het verwijderen van alle tanden als een perfect cadeau gezien voor een 21ste verjaardag of voor een trouwerij. In de loop van de 20e eeuw werden behandelingen steeds meer verbeterd en betaalbaarder. Ook zorgde de toevoeging van fluoride in tandpasta voor een flinke verbetering in de algemene mondgezondheid.
Nu
Mensen gaan nu ook naar de tandarts voor een perfecte glimlach. Toch blijft een op de tien bang voor de tandarts. Blijkbaar blijven de eeuwen van pijn en terreur ons onbewust nog bij.

Bron: Express