pijndiagnostiek

Pijndiagnostiek, soms gecompliceerder dan je denkt…

Bijna dagelijks wordt de tandarts geconfronteerd met patiënten met pijn. Een overzicht van pijnoorzaken die lastig te achterhalen zijn zoals kiespijn zonder odontogene oorsprong, persisterende kiespijn na een endodontische behandeling en atypische tandpijn.

Verslag van de lezing van dr. Jan Warnsinck tijdens het NVvE najaarscongres.

Definities pijn
Pijn is een onaangename sensorische of emotionele ervaring samenhangend met actuele of potentiële weefselbeschadiging of beschreven in termen van een dergelijke beschadiging. Acute pijn heeft een functie; het waarschuwt je dat er iets aan de hand is. Persisterende pijn heeft daarentegen geen functie. Onder persisterende pijn wordt pijn verstaan die langer aanwezig is dan de tijd die het weefsel nodig heeft om te kunnen herstellen. Wanneer pijn in een ander gebied wordt waargenomen dan waar de oorzaak is gelegen, wordt gesproken over gerefereerde pijn.

Pijn na een endodontische behandeling

Napijn
Na het uitvoeren van een endodontische behandeling kan er sprake zijn van napijn. In 20-65% van de gevallen treedt er napijn op en in 5-10% van deze gevallen gaat het om ernstige napijn. Wanneer de pijn voorafgaand aan de behandeling ernstig was, dan is de kans op napijn groter. In de meeste gevallen is de pijn na enige dagen weer verdwenen. Het is belangrijk dat de
patiënt van te voren gewaarschuwd wordt voor eventuele napijn.

Persisterende pijn
Er kan ook sprake zijn van persisterende pijn na een endodontische behandeling, deze treedt bij ongeveer 5% van de gevallen op. In de meeste gevallen is er sprake van een non-odontogene oorzaak, de vraag is dan of er voorafgaand aan de endodontische behandelding wel de juiste diagnose is gesteld. Vraag de patiënt dus altijd of de pijn te vergelijken is met de
pijn die optrad voor de start van de endodontische behandeling. Vaak is het stellen van een diagnose erg lastig. Aan te raden is dan ook om genoeg tijd te nemen voor de diagnostiek.

Anamnese, onderzoek en diagnose
Een goede anamnese afnemen kost tijd. Onmisbare informatie moet onder andere gehaald worden uit de medische anamnese (interferentie medicatiegebruik) en behandelhistorie (voorafgaande behandelingen/behandelaars). Het is belangrijk om te vragen naar het effect van eerder uitgevoerde behandelingen.

Anamnese
Belangrijke informatie kan verkregen worden door de volgende vragen te stellen:

  1. Wat is het tijdstip van het ontstaan van de pijn en welke behandelingen zijn er reeds uitgevoerd?
  2. Hoe uit de pijn zich in de loop van de tijd? (Continuïteit)
  3. Wat is het karakter van de pijn: continu, zeurend, kloppend, stekend, aanvalsgewijs?
  4. Geef de intensiteit van de pijn aan met een cijfer op de schaal van 1-10.
  5. Wat is de lokalisatie van de pijn en is de pijn goed lokaliseerbaar?
  6. Hoe is de temperatuurgevoeligheid van de pijnlocatie?
  7. Is er sprake van TMD (pijn bij beweging)?
  8. Is er sprake van klem- of knarsgedrag?
  9. Zijn er neurologische verschijnselen aanwezig?
  10. Is er sprake van hoofd- en/of nekpijn of pijn elders in het lichaam?
  11. Kunnen er psychosociale factoren een rol spelen zoals stress en life events?
  12. Naast de bovengenoemde vragen kan een diagnostische vragenlijst gebruikt worden. De scores geven aan om wat voor patiënt het gaat. Is er sprake van somatisatie, angst, depressie, stress of een slaaptekort?

Onderzoek
Het is belangrijk dat een onderzoek volledig wordt uitgevoerd omdat alle testresultaten bij elkaar tot de juiste diagnose zullen leiden. Het onderzoek bestaat uit:

  1. Sensibiliteittest.
  2. Percussie test – vraag aan patiënt: ‘Is dít de pijn waar u voor komt?’.
  3. Palpatie.
  4. Parodontaal onderzoek – pockets meten.
  5. Röntgenonderzoek.
    Hierbij is het belangrijk om te beseffen dat de CBCT geen vervanging is van tweedimensionale röntgenfoto’s. Een CBCT moet wat toevoegen aan de diagnostiek en kan bijvoorbeeld wel nuttig zijn wanneer er ondanks de endodontische herbehandeling toch nog sprake is van pijn.
  6. Het opsporen van breuken en barsten met behulp van de tooth slooth (crackfinder).
  7. Occlusie en articulatie controleren.
  8. Proefanesthesie geven – bron van de pijn in- of uitsluiten.
  9. Proefboren.
  10. Uitgebreid functie onderzoek: bewegingsonderzoek, dynamische en statische testen – indien deze testen negatief zijn, dan is er geen sprake van TMD.

Persisterende pijn na endodontische behandeling
Persisterende pijn na een endodontische behandeling kan odontogene en niet-odotogene oorzaken hebben. Diagnostiek kan lastig zijn. In het volgende schema staan de mogelijke oorzaken van persisterende pijn na endodontische behandeling.

Goede dx en goed uitgevoerde endodontische behandeling

Goede dx en onvoldoende uitgevoerde endodontische behandeling

verkeerde dx met odontogene oorzaak

Verkeerde dx niet-ondontogene oorzaak
Persisterende extraradiculaire infectie beschadiging apicale parodontium door te lange preparatie Te hoge restauratie, articulatiestoornis Nabijgelegen structuur
Doorpersen debris en vulmateriaal Onvolledige fractuur kroon/wortel Verafgelegen structuur
Onvoldoende reiniging wortelkanaalstelsel/gemist kanaal Neurovasculaire pijn
Neuropatische pijn

1. Toelichting ‘goede diagnose en goed uitgevoerde endodontische behandeling’
Volgens een onderzoek van Marquis et al. (2006) is de röntgenologische kans op een succesvolle endodontische behandeling 80% bij non-vitale elementen en 90% bij vitale elementen. Het niet-slagen is vaak het gevolg van de apicale delta of de periapicale biofilm.

2. Toelichting ‘goede diagnose en onvoldoende uitgevoerde endodontische behandeling’
Oorzaken zijn:

  • Beschadiging en irritatie van het apicale parodontium.
  • Onvolledige pulpectomie.
  • Onvoldoende reiniging van het kanaalstelsel.
  • Gemist kanaal.

3. Toelichting ‘verkeerde diagnose met odontogene oorzaak’
Oorzaken zijn:

  • Te hoge restauratie
    Er is sprake van scherpe pijn die lijkt op pulpale en periapicale pijn. De pijn kan overgaan in een doffe pijn, op de röntgenfoto is er sprake een verbreed parodontaal spleet.
  • Kroon- wortelfractuur
    De symptomen van een onvolledige kroon- of wortelfractuur kunnen variëren van licht zeurende pijn tot zeer scherpe pijn. Pijn neemt toe wanneer fractuurdelen bewegen. De diagnose kan gesteld wordt met behulp van de tooth slooth, kleuring, een lichtbron, de lichtmicroscoop en/of een diagnostische flap.
  • Verticaal wortelfractuur
    Verticale wortelfracturen kunnen voorkomen worden door de knobbels van het element te overkappen na het uitvoeren van een endodontische behandeling, indien de mesiale en/of distale randlijst afwezig zijn. Vaak is er een fistel aanwezig in de marginale gingiva, soms gecombineerd met een diepe pocket. Meer dan de helft vertoont een laterale radiolucentie.
  • Pulpitis nabijgelegen element

4. Toelichting ‘verkeerde diagnose met non-odontogene oorzaak’

  • Nabijgelegen structuren
    De oorzaak van non-odontogene pijn op locatie kan liggen in een van de kauwspieren zoals de M. Temporalis, M. Masseter, M. Digastricus Anterior of in de Sinus Maxillaris.
  • Verafgelegen structuren
    Ook kan de oorzaak van de pijn ontstaan in een verafgelegen structuur. Cardiale pijn is hier een voorbeeld van. De pijn zou in dat geval kunnen toenemen bij lichamelijke inspanning.
  • Uitgebreide pathologie
    Fibromyalgie, osteomyelitis en neoplasieën zijn hier voorbeelden van.
  • Neurovasculaire oorzaak
    Voorbeelden van neurovasculaire pijn zijn migraine en clusterhoofdpijn.
  • Neuropathische pijn
    De definitie van neuropatische pijn is: ‘pijn die ontstaat als direct gevolg van een laesie of ziekte van het somatosensorische systeem’. Het gaat om een functionele afwijking van het centrale zenuwstelsel. Hieronder vallen:

    – 1. Periodieke neuropathische pijn: trigeminus neuralgie. De oorzaak hiervan is niet duidelijk. Lichte aanraking kan slecht te verdragen zijn er is sprake van heftige pijn.
    – 2. Continue neuropathische pijn: persisterende dentoalveolaire pijn (PDAP).
    PDAP is pijn die persisteert in het dentoalveolaire gebied zonder dat er bewijs is voor lokale pathologie.

Persisterende dento-alveolaire pijn (PDAP)
Kenmerken van PDAP

  • Continue diepe pijn, dof van karakter.
  • De patiënt heeft moeite met het omschrijven van pijn: De pijn kan jeukend, tintelend of prikkend aanvoelen. De pijn voelt anders dan eerder ervaren tandpijn.
  • De pijn heeft een specifieke plek in het dentoalveolaire gebied.
  • De pijn is minstens 8 uur per dag aanwezig.
  • De prevalentie is 1%.
  • De pijn komt vaker voor bij vrouwen, gemiddeld 55 jaar oud.
  • In 80% van de gevallen is er reeds een tandheelkundige ingreep uitgevoerd.
  • De pijn is gemiddeld 33 maand aanwezig.
  • De pijn begint vaak met een acute pijn, waarop vaak een ingreep volgt: vitaalextirpatie of extractie.

Diagnostische criteria PDAP, expert opinion (Nixdorf et al. 2012)

  • Persisterende pijn, die minstens 8 uur per dag aanwezig is, gedurende minstens 15 dagen per maand, gedurende minstens 3 maanden.
  • De pijn wordt ervaren in een duidelijk omschreven deel van het dentoalveolaire gebied.
  • De pijn wordt niet veroorzaakt door een bepaalde ziekte of aandoening.

Epidemiologie (Ram et al. 2009)

  • Prevalentie vermoedelijk ongeveer 1%
  • Vrouwen: mannen = 2:1 , gemiddeld 55 jaar oud
  • Gemiddeld aantal hulpverleners 1,7
  • In 80% tandheelkundige ingreep reeds plaatsgehad: endodontische (her)behandelingen, apicale chirurgie, extractie, vervanging restauraties of combinaties
  • Gemiddelde tijdsduur: 33 maanden

Diagnostiek PDAP
Diagnostiek is lastig en het is belangrijk dat er een goede anamnese, klinisch- en röntgenonderzoek en een uitgebreid functie onderzoek (UFO) uitgevoerd wordt. Wanneer er bij een PDAP-patiënt een CBCT gemaakt wordt dan is er bij het grootste gedeelte geen pericapicale afwijking zichtbaar. Bij neuropatische pijn geeft de koudetest verschillende uitslagen. Het is
verstandig op proefanesthesie uit te voeren om een odontogene oorzaak uit te sluiten. Proefanesthesie geeft echter niet altijd een betrouwbare uitslag. Somatosensorische testen kunnen uitgevoerd worden aan beide kanten van het gelaat zodat de pijnlijke zijde met de niet-pijnlijke zijde vergeleken kan worden. Wanneer de oorzaak van de pijn niet achterhaald kan worden dan mogen er geen invasieve ingrepen uitgevoerd worden en moet de patiënt op tijd verwezen worden. Het voorschrijven van pijnstilling, zoals tricyclische antidepressiva, is wetenschappelijk onvoldoende bewezen. Er is dus geen consensus over medicatie. Indien er sprake is van neuropatische pijn dan moet de patiënt verteld worden dat er geen sprake is van weefselschade.

Conclusies

  • Ogenschijnlijke odontogene pijn kan gerefereerde pijn zijn.
  • Kennis van non-odontogene pijn is van belang.
  • TMD-pijn (meestal myogeen) is het meest voorkomend na odontogene pijn.
  • Anamnese en onderzoek zijn basis voor juiste diagnose.
  • Geen diagnose, geen behandeling, tijdig verwijzen.

Jan Warnsinck is in 1982 afgestudeerd in Groningen, waarna hij tot 1998 als algemeen-prakticus werkzaam is geweest. Vanaf 1998 is hij part-time verbonden als universitair docent bij de sectie Endodontologie aan het ACTA (Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam) en verzorgt daar mede het postacademisch onderwijs op het gebied van de Endodontologie. In 2003 rondde Jan de postacademische opleiding Endodontologie (erkend door de Nederlandse Vereniging van Endodontologie) af. In de periode 2003-2012 was hij praktijkhouder van de Verwijspraktijk voor Endodontologie te Santpoort – Zuid. Daarnaast is hij sinds 2013 Gnatholoog bij de sectie Orale Kinesiologie van het ACTA. In 2010 is de 3e druk van het standaardwerk
Endodontologie verschenen, waar hij mede-auteur van is.

Verslag door Marieke Filius, onderzoeker bij de afdeling MKA-chirurgie, UMCG, voor dental INFO van de lezing van J. Warnsinck tijdens het NVvE najaarscongres.

/door Lees meer over: Congresverslagen, Kennis, Pijn | Angst, Thema A-Z
wortelkanaal vulmethode

Wortelkanaal vulmethoden en materialen: uit 2016 of 1967?

Verslag van de lezing van Amir Moinzadeh tijdens het NVvE congres over de conclusies van klinische en in vitro studies over vulmaterialen en –methoden bij wortelkanaalbehandelingen.

Welke vulmethode leidt tot een hoger succes percentage bij een element met parodontitis apicalis?
Volgens het beschikbare in vivo bewijs zijn alle vultechnieken gelijk in de outcome.

Welke vulmethode leidt tot een hogere dichtheid van de vulling bij en endodontisch behandeld element?
Er zijn meer luchtbellen bij de laterale compactie ten opzichte van de single cone.

Klinische eindpunt
Dit is het einddoel van de behandeling. De einddoelen bij een endodontische behandeling zijn zowel de genezing/preventie van parodontitis apicalis als het behoud van het element.

Surrogaat eindpunt
Dit is een meting van een specifieke factor die waarschijnlijk invloed heeft op het klinische eindpunt. Voorbeelden zijn: lengte en/of dichtheid van de wortelkanaalvulling.

Wortelkanaalvulmaterialen

  • Metacrylaat (resin based sealer) en gutta percha (GP) geven goede resultaten (92% succes).
  • Op grond van de in vitro en in vivo data die op dit moment beschikbaar zijn, is er nog geen duidelijk voordeel van het gebruik van een metacrylaat ten opzichte van adhesieve wortelkanaalvulmaterialen (Young Kyung Kim et al.).

Factoren die de keuze voor materiaal kunnen bepalen zijn

  • Prijs
  • Tijd
  • Allergieën
  • Beschikbaarheid
  • Esthetiek

Conclusies klinische studies vulmaterialen of –methoden

  • Er zijn klinische studies naar de invloed van verschillende vulmaterialen of -methoden op de uitkomst, maar ze tonen geen verschil
  • Naast verschillen in de klinische uitkomst van nieuwe vulmaterialen of -methoden kunnen er ook andere voor- en nadelen aan zijn verbonden die in overweging kunnen genomen worden.
    Als er geen conclusies kunnen worden getrokken uit klinische studies door limitaties in het studie design, is het geadviseerd om rekening te houden met de eigenschappen en het gedrag van de materialen zoals in vitro wordt vastgesteld.

1. Methacrylaat (resin-based) vulmaterialen

Het is niet bekend of metacrylaat sealers beter zijn dan conventionele sealers op basis van klinische resultaten.

Conventionele wortelkanaalvulmaterialen

  • Epoxy sealers (AH26 of AHplus): gouden standaard in vitro
  • Zinc oxide eugenol sealers (Kerr pulp canal sealer)

Metacrylaat sealers: bewerkstelligen binding aan dentine door hybride laag te vormen.

  • Real Seal (Resilon) sealer: aan de hand van klinisch in vivo bewijs heeft dit een gelijke outcome als bij GP met een conventionele sealer
  • Composieten met een lage viscositeit

Op grond van beschikbare klinische in-vivo bewijzen zijn de klinische resultaten van een Resilon seal gelijk aan die van GP met een conventionele seal. Hierbij moet wel rekening gehouden worden met het feit dat die studies belangrijke beperkingen hadden.
Stiften

Polycaprolactone
Bioafbreekbare alifatische polyester en fillers

Dimethacrylate monomeren gemixt in de polymeer

  • Insufficiënte monomeren in de stift
  • Inhomogene dimethacrylaat verspreiding in de punt
  •  Biodegradeerbaar

Metacrylaat resin-based sealer (Real Seal SE)

  • Zelfetsende primer met een dual cure composiet
  • Verhoogde hydrofiele eigenschappen; verhoogde penetratie in de tubuli en collageen netwerk
  • Verhoogd hydrofiel, waardoor verhoogd oplosbaar

Als gevolg van polymerisatie is het krimppercentage hoog in het wortelkanaal. Dit zorgt voor tussenruimtes, wat nadelig is.

RealSeal is hier als voorbeeld gebruikt van een vulmateriaal dat commercieel sterk gepromoot werd vooraleer in vitro studies verschillende beperkingen hiervan hebben aangetoond. Dit materiaal is ondertussen van de markt gehaald.

2. Calcium silicate-based filling materials

MTA
Samenstelling: Portland cement (PC) + bismuth oxide
Kleinere en gelijkmatigere deeltjesgrootte, minder Fe3+ dan PC

Bijzonderheden

Kan worden gebruikt in een vochtige omgeving

  • Vormt apatiet-achtige neerslag op het oppervlak bij specifieke omstandigheden (biomineralisatie)

– Vocht heeft invloed op fysische eigenschappen van conventionele materialen tijdens de verwerking van het materiaal
– MTA wordt hydraulisch materiaal genoemd, wat betekent dat het kan uitharden in een vochtige omgeving
– MTA heeft vocht nodig om te hydrateren en zijn eigenschappen te kunnen tonen
– MTA is geschikt voor perforatie herstel, open apices, retrograde afsluiting en directe pulpa overkapping

Beperkingen van MTA

  • Lastig te verwerken
  • Lange verwerkingstijd
  • Wash-out effect
  • Bismuth oxide reageert met irrigatie oplossingen (NaOCl), veroorzaakt verkleuringen

 3. Vultechnieken in 2016

  • Laterale compactie is de meest gebruikte techniek in de USA en de meest onderwezen in Europa
  • Op grond van recente micro-CT onderzoek, is de afdichting van de single cone techniek beter dan die van laterale compactie (Moinzadeh, Zerbst, Boutsioukis, Shemesh & Zaslansky (in review))

Conclusie

In-vitro bevindingen zijn surrogate eindpunten

  • Het klinisch eindpunt voor een endodontische behandeling is de preventie of genezing van parodontitis apicalis en het behoud van het element
  • Wees bewust als materialen overmatig worden gepromoot, wees geduldig en wacht tot er bewijs beschikbaar komt voordat u overstapt op een nieuw materiaal
  • Alle calcium silicaat materialen zijn verschillend en we weten nog weinig over de werking van de meeste hiervan
  • In-vivo en in-vitro onderzoek zijn complementaire benaderingen waarmee getracht wordt een bijdrage te leveren aan de keuzes die de clinicus moet maken
  • Vertrouw op het best beschikbare bewijs
  • Amir Moinzadeh is tandarts-endodoloog. In 2004 studeerde hij af als tandarts aan de Université Libre Bruxelles (België) en in 2011 als endodontoloog na een driejarige specialisatie-opleiding aan de Universiteit Gent (België). Momenteel doet hij promotieonderzoek als PhD student endodontologie aan ACTA op het gebied van vulmaterialen en –technieken. Daarnaast werkt hij ook als endodontoloog in de klinische praktijk.Verslag door Nika van Koolwijk, tandarts, voor dental INFO van de lezing van Amir Moinzadeh tijdens het NVvE congres De Endo-Richtlijn.
/door Lees meer over: Congresverslagen, Endodontie, Kennis, Thema A-Z

Algehele anesthesie bij kinderen is veilig

Algehele anesthesie bij kinderen is erg veilig. Dat is de conclusie van een cohortstudie van het Wilhelmina Kinderziekenhuis (WKZ) in Utrecht waarbij gekeken werd naar de bijdrage van anesthesie aan kindersterfte. Het risico op overlijden bleek verwaarloosbaar te zijn, meldt het UMC Utrecht.

Onderzoek
Kinderanesthesioloog dr. Jurgen de Graaf ging na hoeveel kinderen die onder narcose werden gebracht in het WKZ tussen 2006 en 2012 binnen dertig dagen overleden. Bij slechts 1 op de 10.000 patiënten speelde de anesthesie of de chirurgie voor een deel een rol bij de oorzaak van overlijden. Eerder onderzoek in Australië toonde vergelijkbare resultaten.

Steeds veiliger
Volgens De Graaff zijn de oorzaken voor het steeds veiliger worden van anesthesie en operaties een combinatie van verbeteringen op het gebied van medicatie, behandeling, bewaking van vitale functies, klinische zorg en de specialistische opleiding van het personeel.

De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in het British Journal of Anesthesia.

/0 Reacties/door Lees meer over: Pijn | Angst, Thema A-Z

Meer soa’s en mondkanker door toenemend drugsgebruik en seks

Toenemend drugsgebruik in combinatie met ontremd seksueel gedrag heeft desastreuze gevolgen voor de (mond)gezondheid. De normalisatie van drugsgebruik om langdurig, veelvuldig en wisselend seksueel contact te kunnen hebben, leidt naar verwachting tot een toename van het aantal soa’s én een toename van het aantal mondkankers. De Vereniging Medisch Tandheelkundige Interactie (VMTI) roept tandartsen en huisartsen daarom op hier extra op te letten.

SOA’s
Mensen komen op steeds jongere leeftijd in contact met seks en drugs, blijkt uit de Strategische Verkenning Uitgaansdrugs van het Trimbosinstituut. Naast cannabis wordt het gebruik van XTC en cocaïne steeds populairder. Deze ‘uppers’ geven naast orale symptomen als een droge mond en ‘klemmen’ een gevoel van euforie en verliefdheid en vaak een sterk verlangen naar seks. Door dit verlangen naar seks en het bagatelliseren van voorbehoedsmiddelen zijn seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA) zoals chlamydia, gonorroe, syfilis, herpes en HIV volop actueel. De SOA’s worden vaak overgebracht door slijmvlies-slijmvliescontact tussen twee personen zowel via de geslachtsorganen, de anus als de mond. Het humane papilloma viris (HPV), dat samenhangt met eerste seksueel contact, veel verschillende seksuele partners en orale seks, kan zelfs leiden tot kanker in het hoofd- halsgebied.

Herkennen
Het is van belang van dat artsen, tandartsen en mondzorgverleners de symptomen van verslaving, genotmiddelengebruik en risicovol seksueel gedrag vroegtijdig herkennen, stelt dr. Joris Muris, voorzitter van VMTI. Muris benadrukt het belang van kennis op dit gebied, het uit de taboesfeer te halen van de thematiek en het bespreekbaar maken ervan, ook onder zorgverleners.

/0 Reacties/door Lees meer over: Medisch | Tandheelkundig, Thema A-Z

Ombudsman: NZa gaat zich open en transparant opstellen rond rapportages

De ANT is tevreden met de bevindingen van de Nationale ombudsman naar aanleiding van de vragen die de ANT had voorgelegd over de handelwijze van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) rondom het experiment voor vrije tarieven. De ombudsman doet een duidelijke uitspraak over de mogelijkheden tot verbetering van communicatie. “De ombudsman concludeert dat overlegvormen tussen een toezichthouder en brancheorganisatie nog zo goed geregeld kunnen zijn, maar dat dit niet garandeert dat het systeem van overleg en consultatie altijd werkt en bijdraagt aan goede besluitvorming. Bij de discussie rond de vrije tarieven in de mondzorg speelde er een grote politieke en maatschappelijke gevoeligheid en waren de onderlinge relaties zo verhard dat de brancheorganisatie en de NZa niet meer werkelijk in gesprek met elkaar waren”, meldt de ombudsman op haar website.

Gebaat bij openheid en transparantie
Jan Willem Vaartjes, voorzitter van de ANT: “We zijn blij met het rapport: de mondzorg is gebaat bij meer openheid en transparantie. Het goede nieuws is dat de NZa in de bevindingen van de ombudsman steun vindt voor meer transparantie en een betere communicatie. Bovendien constateren wij als ANT samen met de ombudsman, dat er inmiddels met het nieuwe bestuur van de NZa onder leiding van mevrouw Kaljouw, een nieuwe koers wordt gevaren en de mondzorgkoepels meer worden betrokken bij de beleidsontwikkeling en rapportages.”

Vorig jaar mei legde de ANT een aantal vragen voor aan de ombudsman over de handelwijze van de NZa. Aanleiding was een onderzoek door het gerenommeerde onderzoeksbureau Milliman naar de marktscans in de mondzorg. Op basis van deze marktscans werd het experiment met vrije tarieven gestopt. Milliman toonde aan dat de onderzoeken tekortkomingen kenden.

Vrijere tarieven
De ANT is tevreden dat de Nationale ombudsman een aantal van haar vragen heeft willen beantwoorden. Tegelijkertijd heeft de ANT er begrip voor dat de ombudsman niet de kennis en capaciteit heeft om de technische vragen te beantwoorden. De voordelen van vrijere tarieven voor de consument gelden echter nog onverminderd. De ANT zal daarom het voortouw nemen om hierover nieuwe voorstellen te doen.
In de loop van de procedure bij de ombudsman is gebleken dat het Milliman-onderzoek dat in opdracht van de ANT is uitgevoerd, beduidend dieper ging en een andere insteek had dan andere onderzoeken naar de marktscans over de vrije tarieven. In het kader van de behandeling door de ombudsman heeft de NZa serieus gereageerd op het onderzoek van Milliman. Vaartjes: “Zonder de Nationale ombudsman zou dit niet gelukt zijn, al betreuren wij tot op de dag van vandaag dat tandartsen worden achtervolgd door de berichtgeving over de tariefverhogingen.”

Uitspraak Nationale ombudsman
Vaartjes: “De formulering van de beschouwingen van de Nationale ombudsman tonen aan hoe politiek gevoelig toezicht in de zorg is. De conclusies en aanbevelingen zijn uiterst voorzichtig geformuleerd. Wij zijn niettemin verheugd dat de ombudsman steun geeft aan een verandering die onder leiding van de nieuwe Raad van Bestuur van de NZa, naar wij hebben kunnen vaststellen, al in gang is gezet. De ANT zal in het belang van tandartsen altijd kritisch blijven, maar ziet in het rapport van de ombudsman een goede basis voor een meer constructieve samenwerking en dialoog.”

 

/0 Reacties/door Lees meer over: Tarieven, Thema A-Z

ANT pleit voor collectieve betaling mondzorg ouderen en aangepaste tarieven

Honderdduizenden kwetsbare ouderen die nog thuis wonen, blijven verstoken van noodzakelijke mondzorg. Dit aantal neemt in rap tempo toe. Eerder al bracht een rapport van de Inspectie voor de Gezondheidzorg (IGZ) de erbarmelijke toestand van de mondzorg in verzorgingshuizen aan het licht. Dit blijkt echter slechts het topje van de ijsberg. Thuiswonende ouderen zijn in de meeste gevallen niet meer in staat een tandarts te bezoeken. Daarnaast hebben velen geen geld voor een aanvullende verzekering en kunnen ze noodzakelijke behandelingen niet betalen. Het is een groot misverstand dat de mondzorg voor deze ouderen wordt betaald vanuit de basisverzekering of Wet langdurige zorg (Wlz). De ANT luidt, na signalen van tandartsen uit de praktijk, de noodklok. “De noodzakelijke zorg wordt nu afgewenteld op niet-tandartsen, verpleegkundigen en verzorgers in de thuiszorg en gemeenten”, stelt bestuurslid en tandarts Richard Suy namens de ANT.

Mondzorg voor thuiswonende ouderen is complexe zorg vanwege leeftijd, medicijngebruik, de sociale situatie en vaak al langdurige verwaarlozing. Alleen een ervaren tandarts kan voor deze categorie ouderen de juiste diagnose stellen en een behandelplan opstellen. In Nederland zijn er slechts 17 geriatrische tandartsen, die gespecialiseerd zijn in mondzorg voor ouderen. Daarnaast is er een groep van circa 90 tandartsen die ouderen thuis bezoekt voor een behandeling. De huidige capaciteit is daarmee veel te beperkt. Grootste hindernis is echter de wet- en regelgeving, die niet is toegesneden op zorg die geleverd wordt buiten de praktijk, stelt de ANT. Ook de zeer strenge infectiepreventie-eisen van de IGZ zijn niet na te leven bij geïmproviseerd bezoek aan huis. De ANT pleit er voor dat er fors meer budget beschikbaar komt en wil met de IGZ en VWS in overleg over mogelijkheden om ouderen thuis te behandelen. Richard Suy: “Wij kunnen onze praktijk niet onder de arm nemen. Zoals de sector nu is georganiseerd moet de patient naar ons toekomen. Veel kwetsbare ouderen zijn daartoe niet in staat.”

Verwaarlozing
Het probleem is tot nu toe schromelijk onderschat door de politiek. Vorig jaar publiceerde de IGZ al een rapport over de slechte staat van de mondzorg in verzorgingstehuizen. De ANT stelt dat de problemen bij honderdduizenden kwetsbare ouderen die thuis wonen mogelijk nog veel groter zijn. En deze groep wordt steeds groter. Bovendien is er de misvatting dat deze zorg aan kwetsbare ouderen vergoed wordt. Ze vallen niet onder de basisverzekering en hebben vaak geen geld voor een aanvullende verzekering. “Verwaarlozing is dan een goedkopere oplossing. Bovendien heeft deze groep juist extra tijd en aandacht nodig omdat hun mondzorg veel complexer is, juist vanwege die verwaarlozing, maar ook medicijngebruik of angst. Wat ze nodig hebben zijn gespecialiseerde tandartsen die tijd mogen investeren”, legt Suy uit. “Dat wil de minister echter niet. Er is nu per verrichting een vast tarief vastgesteld om ervoor te zorgen dat er juist zo min mogelijk tijd wordt besteed per patient. Deze groep wordt dus slachtoffer van de marktwerking in de zorg.”

De mondzorg voor thuiswonende ouderen valt niet onder de Wlz (de voormalige AWBZ), maar moet volledig zelf betaald worden. Dit in tegenstelling tot ouderen die in een verpleeghuis wonen. Huisartsen krijgen wel een speciaal tarief voor bezoek aan huis en mogen tijd in rekening brengen. De tarieven van de tandarts zijn afgestemd op patiënten die naar de praktijk komen.

Andere bekostiging
Tijd is een belangrijk kwaliteitscriterium in de zorg en vooral bij kwetsbare ouderen die veel meer tijd en aandacht vragen dan reguliere patiënten. Er zijn de afgelopen jaren flink wat initiatieven genomen door de sector maar deze dreigen nu dood te bloeden door de regelgeving, het gebrek aan een bekostigingsstructuur en de achterhaalde visie van VWS op de mondzorg. De ANT vreest dat eventuele maatregelen averechts gaan uitpakken. Bestuurslid Richard Suy: “Mondzorg voor kwetsbare ouderen moet collectief betaald worden net zoals de jeugdmondzorg. Deze zorg is veel complexer dan gewone mondzorg en de tandarts moet in de gelegenheid gesteld worden een regierol te nemen om speciale mondzorgteams aan te sturen. De ANT is dan ook van mening dat deze groep kwetsbare ouderen integraal onder de Wlz moet vallen. De oplossingen zijn er wel degelijk, vele tandartsen zijn bereid de schouders er onder te zetten, maar helaas is de politieke wil er nog niet.”

/0 Reacties/door Lees meer over: Ouderentandheelkunde, Thema A-Z
Tarieven

Consumentenbond: Tarieven voor mondzorgbehandeling variëren sterk

De tarieven van behandelingen bij de tandarts kunnen flink verschillen volgens de Consumentenbond. Zes consumenten vroegen – als mystery shopper – een second opinion aan bij 4 tot 5 tandartsen in opdracht van de Consumentenbond.  Enkele tandartsen boden een compleet behandelplan en offerte terwijl anderen alleen een bedrag “op een briefje krabbelden”, volgens de Consumentenbond. De voorgestelde behandelingen varieerden, van een voorstel tot implantaten voor ca 2.500 euro tot een frameprothese van 477 euro.

Ander type behandeling
In het bericht geeft de Consumentenbond aan dat de tarieven verschillen, terwijl eigenlijk het type behandeling verschilt waardoor het tarief anders is.

Second opinion
De consumenten die de second opinion aanvroegen waren positief over de tandartsen. Ze concludeerden wel dat niet alle tandartsen open staan voor een second opinion: van de benaderden tandartsen wezen zeven het verzoek af.

/0 Reacties/door Lees meer over: Tarieven, Thema A-Z
Kindergebit

Midazolam vermindert angst bij kinderen

Toediening van Midazolam kan nuttig zijn bij kinderen die angstig zijn voor het ondergaan van een tandheelkundige behandeling onder narcose. Kinderen ervaren door het kalmeringsmiddel minder scheidingsangst en angst voor het narcosemasker. Dit blijkt uit nieuw onderzoek gepubliceerd in de Journal of International Society of Preventive & Community Dentistry.

Onderzoek
De deelnemers aan het onderzoek waren 78 kinderen van 3 tot 9 jaar oud die een tandheelkundige behandeling onder volledige narcose moesten ondergaan. De helft van de groep kreeg dertig minuten voor de operatie 0,5 mg/kg Midazo-lam toegediend. De andere helft kregen een placebo. De scheidingsangst was significant lager bij de interventiegroep dan de controlegroep. Ook waren de kinderen van de interventiegroep minder bang voor het narcosemasker.

Conclusie
Uit dit onderzoek blijkt dat een dosis van 0,5 mg/kg Midazolam effectief is voor het verminderen van scheidingsangst en de toediening van anesthesie vergemakkelijkt. De onderzoekers geven wel aan dat een optimale dosis van Midazo-lam in de kindertandheelkunde niet is vastgesteld.

Bron: jispcd.org

/0 Reacties/door Lees meer over: Kennis, Kindertandheelkunde, Onderzoek, Pijn | Angst, Thema A-Z

Slechts 40% van de 80-plussers op controle bij de tandarts

Tandartsen houden Open Huis op Nationale Ouderen Dag op 2 oktober
Minder dan 6 op de 10 mensen tussen de 70 en 80, en minder dan 40% van de 80-plussers zag in 2014 een tandarts. Dat is zorgelijk, zo vindt de KNMT. Om het belang van een gezonde mond voor ouderen te onderstrepen houden tandartsen in heel Nederland daarom vrijdag 2 oktober open huis.

Meer dan 100 mondzorgpraktijken verspreid over heel Nederland doen mee aan deze actie op Nationale Ouderendag. De ene praktijk geeft poetsles, de andere voert mondcontroles uit bij oudere patiënten en weer andere mondzorgpraktijken geven voorlichting.

Steeds meer ouderen met eigen gebit
Nederland telde in 2014 rond de 2,9 miljoen 65-plussers, en dat aantal groeit snel. In 2030 is 1 op de 4 Nederlanders ouder dan 65, en ongeveer een derde daarvan is 80-plusser. Steeds vaker zijn dat ouderen die hun eigen gebit nog hebben; ongeveer de helft van de 75-plussers heeft zijn eigen tanden nog. Maar die hebben door de jaren heen vaak wel de nodige behandelingen ondergaan, wat reden te meer is de tandarts te blijven bezoeken.

Beter gebit, beter leven
Aad van der Helm, voorzitter van de KNMT vertelt: ‘Ouderen die op controle blijven komen, hebben betere gebitten. En betere gebitten maken het leven van ouderen prettiger. Ze zijn pijnvrij en kunnen daardoor goed blijven eten, wat essentieel is voor iemands algemene gezondheid. En ze zien er verzorgder uit, wat bijdraagt aan het behoud van sociale contacten.’

Samen werken aan betere mondzorg voor ouderen
De publieksactie op Nationale Ouderendag is niet de enige activiteit die moet bijdragen aan betere mondzorg voor ouderen. De KNMT werkt in zeven projecten aan gezondere gebitten voor ouderen, veelal samen met andere partijen in de zorg. Zo krijgen mantelzorgers voorlichting, zijn er poetsinstructies voor mantelzorgers en zorgverleners in verpleeg- en verzorgingshuizen, werken mondzorgpraktijken in een uitgebreide pilot samen met thuiszorg en huisartsen om beter wederzijds te verwijzen en maken tandartsen hun praktijken ‘senior proof’.

/door Lees meer over: Actueel, Ouderentandheelkunde, Thema A-Z

Derde Europese week voor Hoofd-halskanker

Van 21 t/m 25 september werd de derde Europese week Hoofd-halskanker georganiseerd. Tijdens deze week voor en over hoofd-halskanker was er in Europees verband een uitgebreid programma met onder andere uitgebreide aandacht in de media, presentaties bij het Europese parlement, gratis screenings-acties en scholingsmomenten.

Campagne
De Europese Hoofd-Hals vereniging organiseerde de ‘Make Sense’ campagne en ‘awareness-week’ met als doel het streven naar een groter bewustzijn van hoofd-halskanker. Hierdoor kunnen de behandelingsresultaten en kansen op genezing voor patiënten met hoofd-halskanker verbeteren.

Laat stadium
Hoofd-halskanker vormt wereldwijd 5% van het totale aantal kanker-gevallen. Door verlate presentatie en verwijzing wordt het merendeel van de hoofd-halstumoren pas vastgesteld in een laat stadium van de ziekte. Een vroegtijdige herkenning en verwijzing naar de specialist kan de kansen op genezing verhogen.

Meer dan 90% van alle hoofd-halstumoren gaan uit van de oppervlakkige cellen waarmee de slijmvliezen van de mond- en keelholte bekleed zijn. In 2008 waren er wereldwijd 600,000 nieuwe patiënten met hoofd-halskanker. 350,000 sterfgevallen waren aan hoofd-halskanker gerelateerd.

Locaties hoofd-halskanker
De meest voorkomende locaties voor hoofd-halskanker zijn:

• De mondholte (42%)

• De keelholte (35%)

• Het strottenhoofd (24%)

In de afgelopen tien jaar is wereldwijd het aantal patiënten met hoofd-halskanker sterk gestegen. De grootste toename is gezien onder vrouwen.

/0 Reacties/door Lees meer over: Medisch | Tandheelkundig, Thema A-Z

Nieuwe bestralingstechniek voorkomt droge mond

​Een nieuwe bestralingstechniek voor patiënten met een tumor in het hoofdhalsgebied kan een droge mond, een veelvoorkomende en zeer vervelende bijwerking van bestraling, voorkomen. Met deze nieuwe techniek worden de stamcellen van de speekselklier vermeden, blijkt uit onderzoek van het Universitair Medisch Centrum Groningen.

In Nederland komen er jaarlijks zo’n 2500 patiënten met een tumor in het hoofdhalsgebied bij. Een groot deel van hen wordt bestraald. Helaas functioneren bij veertig procent van de patiënten de speekselklieren daarna niet meer goed, waardoor ze altijd last hebben van een droge mond. Het krijgen van een droge mond na bestraling heeft grote invloed op de kwaliteit van leven van patiënten met hoofdhalskanker. Door de droge mond is spreken en gewoon eten bijna niet mogelijk en kan er ernstig tandbederf optreden. Het voorkomen van deze bijwerking van bestraling kan de kwaliteit van leven sterk verbeteren.

Gevoelig gebied
‘Met nieuwe bestralingstechnieken, zoals protonentherapie, kunnen we preciezer bestralen en zelfs een gedeelte van een orgaan bestralen. Daarom wilden we uitzoeken welk gedeelte we wel en niet moeten bestralen,‘ legt Coppes, hoogleraar bij de afdelingen Radiotherapie en Celbiologie van het Universitair Medisch Centrum Groningen, uit. ‘We vonden een heel gevoelig gebiedje in de speekselklier: als je dat bestraalt, is er veel meer schade aan de speekselklier dan bij bestraling van andere plekken.’

Stamceltherapie
Parallel met dit onderzoek was de groep ook bezig met stamcelonderzoek. ‘We proberen een stamceltherapie te ontwikkelen, zodat stamcellen de schade aan de klier na bestraling kunnen herstellen.’ Tot hun grote verrassing bleken die stamcellen precies in het deel van de speekselklier te zitten dat zo gevoelig is voor bestraling. Dat gebiedje vonden ze in muizen, ratten en mensen. Vervolgens bestudeerde Van Luijk, de biofysicus van de groep, CT-scans van patiënten die gebruikt zijn om de bestraling te plannen. Het bleek dat bestraling van het gebied waar de stamcellen zitten, de kans op het krijgen van een droge mond vergrootte.

Nieuw behandelplan
Op basis van deze resultaten ontwikkelde Van Luijk een plan om zo te bestralen dat het gevoelige plekje van de speekselklier zoveel mogelijk ontzien wordt. Inmiddels is een dubbelblind gerandomiseerd onderzoek onder patiënten gestart, waarbij deze manier van bestralen wordt vergeleken met de traditionele manier. ‘We hopen dat deze methode standaard wordt opgenomen in het behandelplan om het gevoelige gebiedje in de speekselklier te ontwijken. Dat is weliswaar niet altijd mogelijk, maar het aantal patiënten dat een droge mond krijgt kan wel afnemen. Wellicht kan dit in de toekomst nog beter met protontherapie.’

/0 Reacties/door Lees meer over: Mondhygiëne, Thema A-Z

Thérèse Elkerbout verkozen tot Mondhygiënist van het Jaar 2015

Tijdens het VPM-congres werd bekend gemaakt wie Mondhygiënist van het Jaar 2015 is. Dit jaar waren er meer aanmeldingen dan ooit wat de graad van bevlogenheid van mondhygiënisten duidelijk aangeeft. Vanessa Hollaar, Yvonne van Vugt Kort en Thérèse Elkerbout behaalden de finale. De professionele jury had besloten dat Thérèse de cheque van 1000 euro in ontvangst mocht nemen. Ik vroeg Thérèse om een eerste reactie op het winnen van deze eretitel: “Het is onwezenlijk, niet te beschrijven!”

Verrassing
Haar collega’s hadden haar aangedragen, zonder dat zij het wist. Het was dus een enorme verrassing. Zowel de collega’s van  Mondhygiënepraktijk Nieuwkoop als van ACTA zaten hier achter.

Voordat ze op deze werkplekken terecht kwam startte ze in 1990 haar studie aan de SOM gelokaliseerd in het ACTA. In 2007 deed ze het bachelortraject en in 2012 begon ze de master Evidence Based Practice wat zij afsloot met de publicatie van haar eerste artikel. (Chlorhexidine mouthwash and sodium lauryl sulphate dentifrice: do they mix effectively or interfere?) dat zal worden gepubliceerd in het International Journal of Dental Hygiëne . Tussendoor behaalde ze certificaten Frans en Duits op VWO-niveau wat vast een makkie is geweest aangezien ze haar carrière startte in Zwitserland, vervolgens afrees naar Italië om weer naar Zwitserland te gaan. In 1999 kwam ze terug naar Nederland en vervolgde haar werkpad in het Rijnland Ziekenhuis waarna ze partner werd bij haar huidige werkplek Mondhygiëne Praktijk Nieuwkoop. Omdat haar artikel voor de master een project was in samen werking met de afdeling paraodontologie van ACTA, kwam ze terug waar haar tandheelkundige carrière begon: het oude nest ACTA waar ze nu als mondhygiënist-onderzoeker een promotie traject is gestart

Wereld Ouders
Alsof dat allemaal nog niet genoeg is, reist ze regelmatig naar Afrika om ook daar goed werk te verrichten. Sterker nog, vrijwel direct naar de prijsuitreiking moest ze door naar haar sponsordiner. Ze heeft die avond 31 vrienden en bekenden te eten gehad in een buurthuis in Nieuwkoop waarmee zij € 1000,- ophaalde voor Wereld Ouders, een organisatie die hulp biedt aan thuisloze kinderen in Latijns-Amerika.

Doneer ook!
De ochtend na de bekendmaking van de winnaar Mondhygiënist van het Jaar 2015 was zij al weer vroeg in Haaksbergen waar ze bij Tandheelkunde Haaksbergen tandkristallen ging plaatsen voor hetzelfde goede doel. Ze gaat namelijk in november tandheelkundig werk doen in het familiehuis van Wereld Ouders in Nicaragua. Daarna gaat ze 6 dagen fietsen door dit land en nog enkele andere projecten van deze organisatie bezoeken. “Zoals met alle tandheelkundige acties in het buitenland betaal je als vrijwilliger je reis en verblijf volledig zelf en is het sponsorgeld dus volledig voor de organisatie. Ik heb minimaal 3.500 euro nodig om mee te gaan naar Nicaragua. Met de opbrengst ven dit weekeinde erbij zit ik op 2.500 euro dus als dit doel iemand aanspreekt dan mag er nog heel graag geld gedoneerd worden (ANBI-aftrekbaar) op Volcanochallange“, verduidelijkt Thérèse.

‘Het kan altijd beter’
Een Mondhygiënist van het Jaar zou de Mondhygiënist van het Jaar niet zijn als haar idealen hierbij zouden blijven. “Nu ik ineens ambassadeur ben, zou het leuk zijn als ik mensen kan inspireren. Patiënten tot een betere mondhygiëne en collega’s aanmoedigen in de uitvoering in hun vak: “Als je iets doet wat je leuk vindt en met passie doet, dan maakt het de wereld zoveel mooier. Wees kritisch op je eigen werk, wat zou er nog beter kunnen en focus daarop. Ga door met jezelf verbeteren, het kan immers altijd beter, ook al zijn het kleine puntjes!”

Andere genomineerden
De twee andere genomineerde mondhygiënisten verdienen het om ook genoemd te worden: het zijn zeker niet de minsten.

Vanessa Hollaar

Vanessa Hollaar werd genomineerd door de NVM en door mij. Ze is hoofddocent aan de HAN en promovendus. Ook heeft ze recent The Oral Evidence Academy opgericht. Vooral dit laatste sprong in het oog. Ze weet handig gebruik te maken van het internet om al haar collega’s aan te leren hoe evidence based te werken en daarmee haar onderneming te promoten. Studenten vertellen dat Vanessa zelfs in haar vrije tijd voor je klaar staat. Vanessa is gewoon een heel prettig mens. Ze weet spannende momenten vlekkeloos om te buigen door haar karakteristieke humor. Op LinkedIn worden haar motivaties zeer duidelijk:

“ Belangrijk in mijn werk zijn:

  • innoveren
  • kwaliteit van zorg en onderwijs
  • actief en samenwerkend leren
  • positiviteit, motiveren, reflectie en verantwoordelijkheid

Als onderzoeker:
Kwaliteit van (mond)zorg is voor mij een belangrijke drijfveer. ‘De mondhygiënist moet een onmisbare discipline worden binnen de multidisciplinaire zorg.’

Als docent:
Actief en Samenwerkend leren. Maar ook persoongerichte begeleiding en individuele ontwikkeling van de student; de beste persoonlijke leerweg.”

Vanessa is nog volop bezig met haar promotieonderzoek: Reducing the prevalence of aspiration pneumonia in frail older people by improving oral health care. Al eerder publiceerde ze samen met Yvonne Buunk-Werkhoven het artikel: Work engagement among Dutch dental hygienists.

Yvonne van Vugt de Kort

Ook Yvonne van Vugt de Kort werd genomineerd door mij. Zij staat altijd met raad en daad klaar voor collega’s. Niet alleen als mondhygiënist, maar ook als orthomoleculair therapeut. Ze is eigenaar en oprichter van Yvital en Oergezonde Mond. Ze verzorgt diverse cursussen voor professionals in de mondzorg. Yvonne hebben we al meerdere malen geïnterviewd, zie hier het eerdere interview.

Door: Lieneke Steverink-Jorna, mondhygiënist

/door Lees meer over: Actueel, Mondhygiëne, Producten, Thema A-Z

Natuurlijk product trans-chalcon kan tandbederf voorkomen

Mondverzorgingsproducten die trans-chalcon bevatten kunnen tandbederf voorkomen. Trans-chalcon is een natuurlijk product dat schadelijke bacteriën bestrijdt en de vorming van nieuw tandplak tegengaat. Dit blijkt uit onderzoek van de University of Edinburgh’s school of chemistry.

Streptococcus mutans
De bacterie – Streptococcus mutans – gebruikt suikers uit voedsel en produceert zuur. Het zuur zorgt voor plakvorming. Zonder goede mondhygiëne, kan de combinatie van plak en zuur leiden tot tandbederf.

Onderzoek
Onderzoekers hebben aangetoond dat trans-chalcon de biofilmvorming van de bacterie stopt waardoor ook er geen plak meer wordt gevormd. Het onderzoeksteam heeft hiervoor de 3D structuur van het enzym in kaart gebracht die leidt tot biofilmvorming. Zo was het team in staat om te kijken hoe trans-chalcon voorkomt dat dit enzym functioneert. 

Potentie
Deze ontdekking benadrukt de potentie van natuurlijke producten in voedsel en medische technologieën. Er zal verder onderzoek gedaan worden naar de toevoeging van trans-chalcon in consumentenproducten. Volgens de onderzoekers zouden natuurlijke producten de mondgezondheid van mensen kunnen verbeteren.

Bron: dentistry.co.uk

/0 Reacties/door Lees meer over: Kennis, Mondhygiëne, Onderzoek, Thema A-Z
snoep

Campagne gestart: een maand lang suikervrij leven

Bezorgd over het gebrek aan kennis rond suikerconsumptie, heeft een Britse mondzorgverzekeraar een campagne gelanceerd. De campagne moedigt de Britten aan om de hele maand september suikervrij te eten. Suiker heeft schadelijke gevolgen voor de algemene gezondheid en mondgezondheid. De hoeveelheid suiker dat wordt geconsumeerd heeft namelijk grote invloed op tandbederf.

Suikerproducten
De Britse mondzorgverzekeraar, Denplan, heeft meer dan 2000 Britten een survey laten invullen met vragen over suiker. Hieruit blijkt dat veel mensen geen idee hebben in welke producten suiker zit. Zo denkt 21% dat chocola geen suiker bevat, en maar liefst 47% denkt dat er geen suiker zit in wijn en bier. Verder denkt men dat de volgende producten geen suiker bevatten:
– Vruchtensap (38%)
– Snoep (20%)
– Warme chocolademelk (30%)
– Fruit (40%)
– Koolzuurhoudende dranken (20%)
– Sportdrank (26%)
– Energiedrankje (28%).

Campagne
Op de campagne website van Denplan staat informatie over verborgen suikers in onze voeding en over de gezondheidsrisico’s die in verband staan met suikerconsumptie. Door een paar veranderingen kan men de dagelijkse suikerinname verminderen, dat dus bevorderlijk is voor de algemene gezondheid en mondgezondheid.

Bron: Dentistry.co.uk dentistry.co.uk

/0 Reacties/door Lees meer over: Actueel, Diagnostiek, Thema A-Z

NVT thematour: Door de beugel – Team Up!

NVT Thematour: oktober en november in Amsterdam, Nijmegen, Zwolle en Rotterdam

Wekelijks zo niet dagelijks komt u tandheelkundige problemen tegen die om een orthodontische oplossing vragen. Een aantal problemen is wellicht zelfs het gevolg van een eerdere orthodontische behandeling. Welke problemen lost u zelf op? Welk probleem verwijst u naar de orthodontist? En welke situaties vragen om een intensieve samenwerking?

Inhoud
De algemeen practicus kan een centrale rol in de vroegtijdige diagnostiek spelen. Hij ziet immers de patiënt – en zijn ouders – vanaf zeer jonge leeftijd regelmatig. Aan het begin van de thema-avond. Door de beugel komen familiair skeletale problemen, agenesieën (openhouden/sluiten), amelogenesis imperfecta en vertraagde/verstoorde eruptie (zoals de geïmpacteerde cuspidaat) aan de orde. Daarbij zullen de klinische blik, maar ook de interpretatie van röntgenfoto’s de aandacht krijgen. Uiteraard komen ook de diverse behandelmogelijkheden voorbij.
De spalk  bijna standaard in het onderfront  zal in deze Thematour met alle voor- en nadelen uitgebreid besproken worden. Diverse soorten spalkdraad, spalktype & – methodes, gingivarecessie en biological envelop zullen de revue passeren.
Orthodontie is niets anders dan het manipuleren van het parodontaal ligament’. De interessegebieden van de sprekers hebben duidelijke raakvlakken en zij hebben dan ook een intensieve samenwerking opgezocht.
In het derde deel van hun presentatie vertellen zij over wat zij samen kunnen bereiken in die gevallen waar intrusie, dan wel extrusie van een of meerdere elementen nodig is. Ook hier opnieuw de vraag: Wat kunt u samen bereiken? En waar dient u op te letten?

Programma
18:00 uur Ontvangst met broodjes, thee, koffie
19:00 uur Opening, welkomstwoord door NVT bestuurslid
19:05 uur DOOR DE BEUGEL – Team Up! Dr. Dick Barendregt en Manfred Leunisse
20:15 uur Pauze
20:30 uur Vervolg presentatie Dr. Dick Barendregt en Manfred Leunisse
21:50 uur Afsluiting, gevolgd door borrel

Data, locaties
27 oktober 2015 (dinsdag) Rotterdam
4 november 2015 (woensdag) Zwolle
11 november 2015 (woensdag) Amsterdam
18 november 2015 (woensdag) Nijmegen

Inschrijven en meer informatie
Thematournvt

/door Lees meer over: Actueel, Orthodontie, Thema A-Z
wortelkanaalbehandeling

Voorspellers van ernstige pijn na wortelkanaalbehandeling

Een nieuwe studie gepubliceerd in Journal of Dental Research toonde aan dat sommige patiënten meer kans op ernstige pijn na een wortelkanaalbehandeling hebben. De onderzoekers vonden bij patiënten vier factoren die postoperatieve pijn voorspelden.

Vier factoren
De volgende factoren bleken een significante voorspeller te zijn voor ernstige pijn na een wortelkanaalbehandeling.

  • Diagnose van symptomatische apicale parodontitis
  • Intensiteit van de pijn voor behandeling
  • Pijn die erger wordt bij stress
  • Aantal dagen waarop de patiënt door de pijn werd beperkt in zijn of haar dagelijkse activiteiten

Verklaring eerdere bevindingen
De onderzoekers denken te weten waarom eerder onderzoek naar apicale parodontitis als risicofactor voor postoperatieve pijn tegenstrijdige resultaten opleverde. In eerder onderzoek werden zowel asymptomatische als symptomatische apicale parodontitis opgenomen in de resultaten. Bij het huidige onderzoek hebben de onderzoekers duidelijk onderscheid gemaakt tussen deze twee.

Intensiteit van pijn
De intensiteit van de pijn voor de behandeling was van invloed op de kans op pijn na de behandeling. Iedere toename in pijn vanaf de basisgrens zorgde voor een verhoogde kans van vijftien procent op ernstige pijn na de behandeling. Dit effect werd door eerdere studies ook al gevonden wat er op kan wijzen dat dit een belangrijke voorspeller voor pijn is.

Andere voorspellers
Dit is het eerste onderzoek waarin werd gevonden dat bij patiënten waarbij pijn verergerde door stress meer kans op ernstige pijn na de behandeling hadden. Deze patiënten hadden twee en half keer zoveel kans op ernstige pijn. De dagen waarop een patiënt door pijn werd weerhouden van zijn dagelijkse activiteiten bleken ook een goede voorspeller voor postoperatieve pijn. Voor iedere dag dat een patiënt wegens pijn thuis bleef nam de kans op ernstige postoperatieve pijn met tweeëndertig procent toe.

Implicaties voor praktijk
De uitkomsten van dit onderzoek kunnen helpen om patiënten beter te informeren over de behandeling en de mogelijke uitkomsten. Omdat deze gegevens van te voren kunnen worden verzameld kan ook het pijn behandelplan hierop worden aangepast.

Bron: DrBiscuspid

/door Lees meer over: Endodontie, Kennis, Onderzoek, Pijn | Angst, Thema A-Z

Betere mondzorg voor ouderen speerpunt voor tandartsen

De mondzorg voor kwetsbare ouderen moet beter, zo vindt de KNMT. De oudere mond is nu lang niet altijd gezond en er komen steeds meer ouderen. Reden voor de beroepsvereniging om, veelal samen met andere partijen in de (mond)zorg, een reeks initiatieven te starten en te ondersteunen.

Nederland vergrijst en het aantal thuiswonende ouderen met (deels) eigen tanden en kiezen wordt steeds groter, vertelt KNMT-voorzitter Aad van der Helm: ‘Hierdoor neemt ook de behoefte aan tandheelkundige zorg en verzorging toe. Die lijkt nu nog niet op peil te zijn; maar liefst 8 op de 10 ouderen die opgenomen worden in een verpleeghuis blijkt een slecht gebit te hebben. Daar willen we iets aan doen.’

Ouderen gaan minder vaak naar de tandarts
Die slechtere mondgezondheid hangt samen met een teruglopend tandartsbezoek. Uit cijfers van het CBS blijkt verder dat mensen minder vaak naar de tandarts gaan als ze ouder worden. Zo zag minder dan 6 op de 10 mensen tussen de 70 en 80, en minder dan 40% van de 80 plussers in 2014 een tandarts.

KNMT – samen met anderen – in actie
Om werk te maken van de verbetering van het oudere gebit initieert en participeert de KNMT in een aantal projecten.

1. Praktijkwijzer voor de mondzorgpraktijk
Allereerst ontwikkelde de beroepsvereniging een handige praktijkwijzer voor haar leden. Hierin staat hoe mondzorgpraktijken het best ‘senior proof’ kunnen worden.

2. Poetsinstructiekaarten
Samen met Zorg voor Beter bracht de KNMT de door TNO ontwikkelde set poetsinstructiekaarten opnieuw uit. Deze is erop gericht om mantelzorgers, verplegenden en verzorgenden te helpen het gebit van hun patiënten schoon te houden.

3. Wijkgerichte aanpak
Ook voor thuiswonende ouderen gebeurt het een en ander. Zo organiseert de KNMT dit najaar een serie voorlichtingsbijeenkomsten samen met lokale tandartsen, gemeenten, huisartsen en andere zorgverleners uit de wijk. Uitgangspunt daarvan is dat meer kennis van het belang van een gezonde mond voor ouderen, en een betere samenwerking tussen tandartsen en andere eerstelijns zorgverleners eraan kan bijdragen dat ouderen langer een gezonde mond houden en weer naar de mondzorgpraktijk gaan.

4. De Mond Niet Vergeten
De KNMT neemt ook deel aan het project De Mond Niet Vergeten, een initiatief waarbij een groot aantal zorgpartijen betrokken is. Pilotprojecten worden gedraaid in Amsterdam, Hardenberg en Rotterdam. Daar werken tandartsen en huisartsen nauw samen om ervoor te zorgen dat ouderen tijdig worden geholpen bij problemen met hun gebit. Ook zijn materialen voor thuiszorg en mantelzorg ontwikkeld om hun kennis te vergroten maar vooral om hen te ondersteunen.

5. App voor thuiszorg
Omdat de thuiszorg een belangrijke spil is in de mondzorg voor kwetsbare ouderen ontwikkelt BTN (Branchebelang Thuiszorg Nederland) samen met de KNMT een mondzorg-app voor de thuiszorg. In dit project wordt ook nauw samengewerkt met De Mond Niet Vergeten. Enthousiasmeren, kennis overdragen en ondersteunen zijn de sleutelwoorden om te komen tot een betere mondverzorging en de contacten tussen thuiszorg en mondzorgpraktijken te bevorderen.

6. Oudere patiënten terug op de radar
Ook is de KNMT een pilot ‘casefinding’ gestart: een aantal tandartspraktijken duikt in haar patiëntinformatiesystemen om te achterhalen welke oudere patiënten uit beeld zijn geraakt bij de praktijk, en hoe dat komt. Doel is om te komen tot adviezen voor mondzorgpraktijken hoe ze kunnen voorkomen dat ouderen “buiten beeld raken” of hoe ze ouderen weer kunnen motiveren contact te zoeken met de mondzorgpraktijk.

7. Patiëntenvoorlichting op Nationale Ouderendag
Om ouderen te wijzen op het belang van goede mondverzorging, en ze erbij te helpen, houden meer dan 100 mondzorgpraktijken verspreid door heel Nederland vrijdag 2 oktober ‘open huis’. Ze houden voorlichtingssessies, bieden hulp bij het poetsen of controleren de oudere mond.

Bron: KNMT

/door Lees meer over: Actueel, Ouderentandheelkunde, Thema A-Z

Nieuwe editie van Stoptober: een maand lang stoppen met roken

In oktober vindt de actie Stoptober weer plaats: een maand lang stoppen met roken. Het doel van Stoptober is om mensen te helpen stoppen met roken. De steun die mensen aan elkaar hebben moet hierbij helpen. Door deze actie wordt ook de stap naar het voorgoed stoppen met roken verkleind.

App en sociale media
Vanaf 1 oktober kunnen consumenten gebruik maken van alle steun van Stoptober via de app, dagelijkse tips per e-mail, Facebook en Twitter. http://stoptober.nl/

Betrokken
Bij Stoptober zijn onder andere het Ministerie van VWS, het Trimbos-instituut en KWF Kankerbestrijding betrokken.

/0 Reacties/door Lees meer over: Actueel, Thema A-Z

Jamie Oliver start campagne voor invoeren van suikertaks

Tv-kok Jamie Oliver voert al jaren strijd tegen ongezonde eetgewoontes en een gevaarlijk gevolg daarvan: overgewicht. Onlangs lanceerde hij een campagne in het Verenigd Koninkrijk voor het invoeren van suikertaks op suikerhoudende frisdranken. Volgens Oliver heeft de suiker in frisdranken een ronduit vernietigend effect op de gezondheid.



Suikertaks
Als suikertaks in het Verenigd Koninkrijk wordt ingevoerd, wordt 1 liter suikerhoudende frisdrank ongeveer 27 cent duurder. Een blikje van 33 centiliter zou ongeveer tien cent duurder worden.

Documentaire
De kok heeft de lancering van de campagne aangekondigd in zijn documentaire ‘Jamies Sugar Rush’, waarin hij ontdekt wat het schadelijk effect is van teveel suiker op onze mondgezondheid en algemene gezondheid. In het programma spreekt hij onder andere met diabetespatiënten die ledematen zijn verloren door te veel suiker te eten.

BDA
De Brithish Dental Association (BDA) steunt de campagne. BDA wilt ook dat de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid suiker wordt verlaagd en dat er maatregelen komen betreft de marketing van ongezonde producten.

Bronnen:
Dentistry.co.uk
Ftm

/0 Reacties/door Lees meer over: Actueel, Thema A-Z
dentsply

Fusie tussen Dentsply en Sirona

Het management van Dentsply en Sirona maakte op 15 september bekend dat zij gaan fuseren. Het bedrijf krijgt de naam Dentsply Sirona. Het nieuwe bedrijf zal wereldwijd 15.000 medewerkers tellen met een omzet van ongeveer 3,8 miljard dollar. Het hoofdkantoor van Dentsply Sirona wordt gevestigd in York in Pennsylvania.

/0 Reacties/door Lees meer over: Actueel, Markttrends, Thema A-Z