In tandkliniek in Innsbruck wachttijd voor narcosebehandeling meer dan een jaar

In tandkliniek in Innsbruck wachttijd voor narcosebehandeling meer dan een jaar

In een tandkliniek in Innsbruck (Oostenrijk) lopen de wachttijden voor een narcosebehandeling steeds verder op. Enige tijd geleden bedroeg de wachttijd nog twee tot vier maanden, nu is het al meer dan een jaar. Oorzaak: kinderen met steeds slechtere gebitten die onder narcose behandeld moeten worden.

Narcosebehandelingen

In de Universitätsklinik für Zahnersatz und Zahnerhaltung worden zo’n 300 patiënten per jaar onder narcose behandeld. Dit zijn alleen kinderen tot vijftien jaar en mensen met een beperking. Meestal worden deze patiënten doorverwezen door hun tandarts, omdat ze niet lang genoeg stil kunnen zitten in een tandartsstoel. Herbert Dumfahrt, plaatsvervangend directeur, benadrukt dat het geen gewoonte is om kinderen onder narcose te behandelen: „De meeste kinderen hebben geen narcose nodig!“

Oorspronkelijk werden slechts een dag per week behandelingen onder narcose uitgevoerd. Inmiddels is dat uitgebreid tot drie dagen per week, maar toch nemen de wachttijden steeds verder toe.

Gemiddeld tien vullingen

Het merendeel van de narcosepatiënten is tussen de zes en acht jaar oud. In de kliniek wordt geprobeerd om alle beschadigde tanden in één behandeling te saneren om de schadelijke bijwerkingen van de narcose zoveel mogelijk te beperken. In principe kan ook voor de behandeling van één element narcose nodig zijn, maar volgens Dumfahrt komt dit zelden voor. “Per kind gaat het gemiddeld om tien vullingen,” vertelt hij. Gevolg is dat er meestal per dag maar twee of drie kindergebitten gesaneerd kunnen worden.

Vijand van het melkgebit

De patiëntjes komen uit alle lagen van de bevolking, maar relatief vaak uit gezinnen met een migratieachtergrond. Dumfahrt vermoedt dat het bewustzijn van de mondhygiëne in deze groep kleiner is. Maar ook het eetpatroon zou van invloed kunnen zijn. Behalve zoetigheden gelden inmiddels ook sapjes als vijand van het melkgebit. Deskundigen adviseren om kinderen water en ongezoete thee te laten drinken.

Bron:
Tiroler Tageszeitung

 

 

Lees meer over: Opmerkelijk, Pijn | Angst, Thema A-Z
Vrouwen minder pijngevoelig door kijken naar pijnlijke film

Vrouwen minder pijngevoelig door kijken naar pijnlijke film

Vrouwen zijn gevoeliger voor pijn dan mannen, maar kunnen daar iets aan doen door films te kijken of te sporten. Dat blijkt uit het Groot Nationaal Onderzoek naar pijn, waaraan meer dan 9.000 Nederlanders meededen.

Anesthesioloog –pijnspecialist Monique Steegers en onderzoeker Esmeralda Blaney Davidson van het Radboudumc startten met hun onderzoeksgroep in mei van dit jaar het Groot Nationaal Onderzoek naar pijn. Op de website pijnonderzoek.nl konden mensen vragenlijsten invullen over hun pijnervaringen. De belangrijkste vraag: is er verschil in pijngevoeligheid tussen mannen en vrouwen? En dat is er. Monique Steegers: “Mensen denken altijd dat mannen pijngevoeliger zijn. Maar dat is niet zo. Vrouwen blijken gevoeliger voor pijn dan mannen. En mensen blijken pijngevoeliger naarmate ze meer pijn ervaren.”

Rugpijn

Aan het Groot Nationaal Onderzoek deden meer dan 9.000 mensen mee. Meer dan de helft van de deelnemers aan het onderzoek hebben pijnklachten die meer dan zes maanden aanhouden. De vrouwen zijn daarbij in de meerderheid. Bijna de helft van de deelnemende vrouwen heeft matige tot ernstige pijn die in driekwart van de gevallen langer dan zes maanden aanhoudt. Rugpijn komt verreweg het meeste voor.

Pijnlijke beelden

Het onderzoek moet meer inzicht geven in mogelijkheden om pijn ook zonder medicijnen te bestrijden. Zo bekeken de deelnemers tijdens het onderzoek een vrolijk, pijnlijk, neutraal, of geen filmpje. Vooral vrouwen worden na het kijken naar een pijnlijke film, zoals sporters die een been breken, ongevoeliger voor pijn. Het effect was sterker bij deelnemers die meer pijn hadden. Monique Steegers: “Dit resultaat hadden wij niet verwacht. Of dit ook praktische toepassingen kan hebben weet ik niet, maar het kan wel consequenties hebben voor de benadering van vrouwen met pijn.”

Sporten

Ook sporten vermindert de pijngevoeligheid bij mensen die pijn ervaren. Ook hier is het effect sterker bij vrouwen. Voor mensen die geen pijn hebben, heeft sporten geen invloed op de pijngevoeligheid. Monique Steegers: “Dit is ook een opvallend resultaat, maar wel conform met alle adviezen om meer te gaan bewegen om minder pijn te krijgen.”

Pijn behandelen

Meer dan twee miljoen Nederlanders hebben last van chronische pijn en bezoeken artsen of fysiotherapeuten, slikken medicatie of melden zich ziek op het werk. Pijn leidt dus tot hoge maatschappelijke kosten. Maar vreemd genoeg is het er nog heel weinig bekend over de werking, oorzaak en behandeling van chronische pijn. Monique Steegers: “De belangrijkste conclusie is dat mannen en vrouwen pijn anders ervaren, en dat artsen mannen en vrouwen dus anders moeten benaderen als het om pijn gaat. Bovendien wordt er veel onderzoek uitgevoerd waarbij man/vrouw verschillen niet worden meegenomen. Het mechanisme achter pijn zou wel eens heel anders kunnen zijn in vrouwen dan in mannen.”

Of de onderzoeksresultaten ook van toepassing zijn op pijn in de mond is niet bekend.

 

Het Groot Nationaal Onderzoek is een samenwerking tussen het Radboudumc, NWO en wetenschapsprogramma De Kennis van Nu.

Lees meer over: Pijn | Angst, Thema A-Z
Gezichtspijn

Positieve toekomst voor het effectief behandelen van gezichtspijn

Chronische zenuwpijn, genaamd trigeminus neuralgie, kan leiden tot ongelooflijk veel pijn bij patiënten. Conventionele behandelingen van dit probleem worden vaak gelinkt aan stressvolle bijwerkingen. Een recent onderzoek heeft een nieuwe manier gevonden om de pijn effectief te remmen zonder vervelende bijwerkingen.

Chronische zenuwpijn Trigeminus Neuralgie

Trigeminus neuralgie wordt gezien als een van de ergste chronische zenuwpijnen. De pijn wordt vaak beschreven als een bliksem die door het gezicht schiet, wat al kan worden veroorzaakt door het opdoen van make-up of door een zachte windvlaag. Verantwoordelijk hiervoor is een irritatie aan de nervus trigeminus, een hersenzenuw, die maakt dat het gezicht en delen van de hoofdhuid en mondholte zeer gevoelig zijn.

Waar er momenteel nog geen ideale oplossing voor dit probleem is, biedt een studie van het Centrum voor Tandheelkunde van de Universiteit van Zürich hoopvol perspectief.

Blokkade natriumkanaal

De pijn die trigeminus neuralgie met zich meebrengt kan tot een beheersbaar niveau worden gebracht, door het natriumkanaal “1,7” te blokkeren met bijvoorbeeld een verdoving. Dit kan echter niet met een plaatselijke injectie, maar vereist een medische behandeling. Deze studie onderzocht het remmen van het natriumkanaal met de werkzame stof “BIIB074”, wat erg goed bleek te werken.

Effectieve pijnbestrijding

BIIB074 blijkt effectief, waarnaast deze ook nog goed te verdragen is. Waar veel conventionele medicijnen leiden tot onder andere vermoeidheid en concentratieproblemen, kwamen deze niet naar boven bij gebruik van deze stof. Het nieuwe medicijn zal nu worden onderworpen aan verder onderzoek, om zo hopelijk in de nabije toekomst gebruikt te kunnen gaan worden als nieuwe manier van effectieve pijnbestrijding.

Bron:
The Lancet

Lees meer over: Pijn | Angst, Thema A-Z
Angst mondzorgbehandeling

Angst voor mondzorgbehandeling: verschillen en overeenkomsten tussen kinderen en volwassenen

Angst voor tandheelkundige behandeling komt veel voor. Angstproblematiek en –behandeling verschillen sterk tussen volwassenen en kinderen. Ook zijn er overeenkomsten. Hoe krijgt u een beter inzicht in de angst van kinderen en hoe gaat u hier vervolgens mee om?

Angst bij volwassen

Angst voor tandheelkundige behandeling is de grootste fobie in Nederland. De angst voor de tandarts is niet homogeen, een patiënt kan bijvoorbeeld bang zijn voor pijn, controle-verlies of het afbreken van de naald.

Zo’n 60% procent van de Nederlandse bevolking heeft geen angst voor de tandheelkundige behandeling. Van de 40% die wel angst heeft, is de helft goed te behandelen. De andere 20% vermijdt in enige mate tandheelkundige behandelingen en hierdoor gaat bij deze groep de gebitstoestand achteruit. Vaak gaat dit gepaard met een negatieve gedachtegang en daarnaast spelen aspecten zoals schaamte, laag zelfvertrouwen en problemen bij het vinden van een relatie of baan ook nog een rol. Vermijding is voor de mondzorg het meest schadelijke gedrag.

Level 1
Voor het behandelen van angstige patiënten geldt een aantal standaard maatregelen:

  1. Vertrouwensband opbouwen
    Zorg ervoor dat u empathie toont en dat u altijd uw afspraken nakomt. Als u met de patiënt afspreekt dat u stopt wanneer hij/zij zijn hand opsteekt dan moet u dit ook te allen tijde doen.
  1. Behandel zo pijnloos mogelijk
    Zorg altijd voor goede anesthesie en behandel zo voorzichtig mogelijk.
  1. Behandel zo beheersbaar mogelijk
    Spreek een stopteken af en verdeel de behandeling op in etappes.
  1. Behandel zo voorspelbaar mogelijk
    Geef uitleg in neutrale termen.

Level 2
Naast deze standaard maatregelen kunt u de patiënt helpen met het verminderen van de angst voor een bepaald object of situatie. De kern van de behandeling is het niet optreden van de ramp; datgene waar de patiënt zo bang voor is. In onderstaand voorbeeld gaat het om een patiënt die bang is dat wanneer geboord wordt, het pijn doet.

  1. Bespreek hierbij samen met de patiënt waar hij/zij precies bang voor is (‘Waar bent u precies bang voor?’) en vraag hierbij door naar de achterliggende rampgedachte (pijn).
  2. Vervolgens kunt u een voorstel doen waarbij u zo behandelt dat deze ramp niet kan optreden: ‘Als ik nu 100% verdoof, kan de ramp dan uitkomen?’. Geef daarbij aan dat de patiënt altijd mag aangeven als er bij verdoofd moet worden.
  3. Tijdens de behandeling wordt er aan de patiënt gevraagd of hij/zij inderdaad niets voelt.
  4. Wanneer de behandeling goed verlopen is, wordt de afspraak gemaakt de behandeling altijd op deze manier te laten verlopen.

Het resultaat van deze behandelmethode is dat de angst daalt, de patiënt tevreden is, actief participeert in de behandeling en daardoor ook therapie trouw is.

Angst bij kinderen versus volwassenen

Er zijn verschillen tussen angst bij volwassenen in vergelijking met kinderen:

  • Angst bij kinderen is homogener van onderwerp dan bij volwassenen.
  • Cognitieve technieken zijn veel minder effectief bij kinderen.
  • Bij kinderen kan bepaalde angst vanzelf verdwijnen (autonome rijping).
  • Model-leren kan veel effect hebben op kinderen.
  • Kinderen die eerst een aantal positieve of neutrale ervaringen hebben gehad, zijn minder kwetsbaar voor aversieve ervaringen (latente inhibitie).
  • Voor kinderen is narcose niet per se de behandeling van laatste keuze.
  • Preventie is nog veel belangrijker: zorg ervoor dat er niet opnieuw tandheelkundige problemen ontstaan zodat er niet opnieuw een nare ervaring optreedt.

Behandeling kinderen

  • Wees er altijd van bewust dat kinderen informatie opzuigen. Negatieve informatie heeft dus een grote impact op het kind.
  • Pas uw taalgebruik aan en vervang enge woorden zoals ‘naald’ en ‘boor’ voor een alternatief woord.
  • Zeg nooit dat u iets gaat ‘proberen’.
  • Vermijd niet-boodschappen zoals: ‘We gaan zo naar de tandarts, die gaat je geen pijn doen.’
  • Zeg ook nooit ‘ik ben bijna klaar’ of ‘wil je in mijn hand knijpen’. Een kind voelt aan dat er mogelijk iets vervelend gaat gebeuren.
  • Model-leren speelt een grote rol bij kinderen.
  • Er zijn verschillende ‘pathways of fear’. Zo kan eigen ervaring, overdracht van negatieve of bedreigende informatie, modelleren en cognitieve onrijpheid zorgen voor angst bij kinderen.
  • Maak gebruik van cognitieve gedragstherapie:
    • Operant conditioneren: gewenst gedrag belonen en ongewenst gedrag negeren.
    • Klassiek conditioneren:
      • als het verdoofd is dan gaat het goed’
      • als ik goed mijn best doe dan is iedereen trots op mij’

Samenvatting

  1. Gebruik bij angstige kinderen altijd de vier standaard maatregelen (de gouden standaard).
  2. Toon empathie.
  3. Gebruik neutrale of positieve informatie.
  4. Coach (indien mogelijk) de ouder. Eventueel kan de ouder worden meegenomen naar een andere kamer voor overleg.
  5. Weef gedragstherapeutisch en cognitieve technieken door behandeling heen.
  6. U past zich aan de patiënt aan, niet andersom.

Complexe problematiek

Wanneer  er een vermoeden bestaat van complexe (traumagerelateerde) problematiek, kan het verstandig zijn het kind door te verwijzen.Wanneer  er een vermoeden bestaat van complexe (traumagerelateerde) problematiek, kan het verstandig zijn het kind door te verwijzen.

Leonard Wetzels studeerde in 2002 af als tandarts aan de Radboud Universiteit Nijmegen. In 2010 rondde hij de differentiatieopleiding “tandartsangstbegeleiding” aan ACTA af. Naast werkzaamheden in algemene praktijken werkt hij sinds 2004 bij het Centrum voor Bijzondere Tandheelkunde Elver in Nieuw Wehl, deels in een leidinggevende functie. Hij is bestuurslid van de VBTGG en maakt deel uit van diverse commissies op het gebied van de Bijzondere Tandheelkunde. 

Verslag door Marieke Filius, onderzoeker bij de afdeling MKA-chirurgie, UMCG, voor dental INFO van de lezing van Leonard Wetzels tijdens het congres Kindertandheelkunde van Bureau Kalker.

Lees meer over: Congresverslagen, Kennis, Pijn | Angst, Thema A-Z
Nieuwe methode voor plaatselijke verdoving in de mond

Nieuwe methode voor plaatselijke verdoving in de mond

Onderzoekers uit Brazilië en Texas hebben een nieuwe methode getest om een patiënt plaatselijk te verdoven in de mond. In plaats van een injectienaald wordt een klein apparaatje met 57 micronaalden gebruikt.

Plaatselijk verdoven mond

Volgens Harvinder Gill, professor bij het Department of Chemical Engineering van Texas Tech University (TTU), is de angst voor een injectie de belangrijkste reden waarom mensen bang zijn voor de tandarts en liever een behandeling vermijden. “Dit heeft een negatieve uitwerking op de mondgezondheid van de bevolking,” stelt hij.

Er is daarom gezocht naar een andere methode om een patiënt plaatselijk te kunnen verdoven. Volgens Gill is het verdoven met een injectienaald niet effectief, omdat deze weinig penetratie heeft. “Een diepe injectie is nodig om het gebied te behandelen of een zenuw te blokkeren. En deze injectie is meestal pijnlijk.”

Micronaalden

Micronaalden kunnen de effectiviteit van de plaatselijke verdoving in de mondzorg vergroten.

Hiermee komen de verdovende middelen dieper in de slijmvliezen terecht.

Het apparaatje heeft 57 micronaalden van 700 micrometer lang. Het maakt kleine gaatjes in het tandvlees, de wang of een andere te verdoven plek, waardoor het verdovingsmiddel zoals lidocaïne dieper kan doordringen in het slijmvlies.

Test

De nieuwe methode is al getest bij tien patiënten en volgens Gill werd de methode goed verdragen.

“Een van onze doelstellingen is het meten van de pijn van deze methode, evenals het bepalen van de verspreiding van het verdovingsmiddel,” aldus de onderzoeker.

Bron:
Fapesp 

Lees meer over: Pijn | Angst, Thema A-Z
Pijnstillers vóór mondzorgbehandeling verminderen de pijn niet

Pijnstillers vóór mondzorgbehandeling verminderen de pijn niet

Via een systematische review bekeken onderzoekers of pijnstillers zoals paracetamol en ibuprofen voorafgaand aan een behandeling pijn zou kunnen verminderen bij kinderen.

Pijn is gebruikelijk na een tandheelkundige ingreep en kan leiden tot een verhoogde angst voor tandheelkundige behandelingen.  Vermindering van pijn is daarom met name belangrijk bij kinderen en adolescenten. Een mogelijke oplossing zou kunnen zijn om pijnstillers voorafgaand aan de behandeling te geven. In het huidig onderzoek is een systematische review uitgevoerd om erachter te komen of het geven van pijnstillers aan kinderen zoals paracetamol en ibuprofen voorafgaand aan de behandeling helpt om de pijn te verminderen.

Onderzoek

Voor het systematische review hebben de onderzoekers verschillende databanken geraadpleegd aan de hand van bepaalde criteria o.a. kinderen tot 17 jaar en plaatselijke verdoving. Hieruit voortkomend zijn vijf gerandomiseerde gecontroleerde onderzoeken geselecteerd waaraan in totaal 190 mensen deel hebben genomen. Drie van deze onderzoeken hebben betrekking op tandheelkundige behandelingen zoals vullingen en extracties. De andere twee staan in verband met orthodontie. In drie van de vijf onderzoeken werd paracetamol met een placebo gebruikt en in vier onderzoeken ibuprofen met een placebo.

Pijnstillers

Uit de onderzoeken blijkt dat er geen significant verschil is bij inname van paracetamol voorafgaand aan de behandeling: in de placebogroep rapporteerde 52% pijn na de behandeling versus 42% in de controlegroep. Volgens een ander onderzoek is er ook geen statistisch significant verschil in postoperatieve pijn na het innemen van iboprofuen door kinderen voorafgaand aan een tandheelkundige behandeling. Uit twee andere onderzoeken blijkt wel dat er een statisch signifisch verschil is in het ervaren van pijn na een orthondontische behandeling.

Conclusie

Uit de beschikbare gegevens konden de auteurs niet bepalen of pijnstillers voorafgaand aan de behandeling pijn verminderen bij kinderen en adolescenten na een tandheelkundige ingreep onder plaatselijke verdoving. Waarschijnlijk helpt het wel om iboprofun te geven voorafgaand een orthodontische behandeling. Volgens de auteurs is er dus meer onderzoek nodig om bijvoorbeeld te beoordelen of het geven van pijnstillers angst bij de patiënt vermindert.

Bron:
Cochrane Library

Lees meer over: Kindertandheelkunde, Pijn | Angst, Thema A-Z
Angst

Onderzoek naar tandartsangst bekroond met Pieter van Foreest publicatieprijs 2017

Maar liefst een half miljoen mensen in Nederland heeft zo’n erge angst voor de tandarts dat dit maakt dat zij gemiddeld meer dan twaalf jaar niet naar een tandarts zijn geweest om hun gebit te laten controleren. Erik Vermaire onderzocht deze groep mensen en keek naar in hoeverre hun levenskwaliteit werd beïnvloed door hun tandartsenangst. Met dit onderzoek won hij de Pieter van Foreest publicatieprijs van 2017.

Patiënten met tandartsfobie lagere levenskwaliteit

Vermaire onderzocht 76 patiënten van 25 jaar of ouder met ernstige tandartsfobie, en keek ook naar een controlegroep die niet in ernstige mate bang was voor de tandarts. Het onderzoek toonde aan dat tandartsangst wel degelijk een grote invloed kan hebben op de kwaliteit van leven. Zo hadden de mensen met fobie significant meer last van dikke darmkanker en infectie aan de onderste luchtwegen. Ook gaf een van de deelnemers aan het onderzoek met angst aan al jaren een baan onder zijn niveau te hebben, om zo contact met klanten en collega’s zoveel mogelijk te kunnen vermijden, aangezien hij zich zo erg schaamde voor zijn gebit.

Wat kunnen tandartsen doen om patiënten met tandartsangst te helpen?

Tandartsen kunnen patiënten helpen bij het verminderen van hun angst, door bijvoorbeeld een goede, duidelijke en rustige uitleg te geven bij alles wat gaat gebeuren. Het is belangrijk dat de patiënten zich zo min mogelijk machteloos voelen en vertrouwen hebben in de handelingen die de tandarts onderneemt.

Pieter van Foreest wetenschapsprijzen

Het onderzoek van Vermaire is gepubliceed in het European Journal of Oral Sciences. Op 3 oktober heeft hij de Pieter van Foreest publicatieprijs van 2017 in ontvangst genomen. Eerder di jaar werd de Pieter van Foreest aanmoedigingsprijs toegekend aan Inge Weemhoff, die verpleegkundig specialist in longziekten is. De Pieter van Foreest posterprijs werd dit jaar gewonnen door maag-, darm- en leverarts Bas van der Spek.

Bron:
Noordwest Ziekenhuisgroep

Lees ook: Help uw patiënt van zijn tandartsangst af 

Lees meer over: Pijn | Angst, Thema A-Z
Blije tand

Lachgas als nieuwe narcose bij de kaakchirurg

Het toepassen van lachgas is in de Verenigde Staten een veelvoorkomend fenomeen. De medische wereld in Nederland is hier nog wat huiverig over, maar daar komt langzaam verandering in. Kaakchirurg Sandy Hundepool verwacht dat het de komende jaren steeds meer opkomt, zegt hij tegen het AD.

Nieuwe methode

Bij het horen van het woord ‘kaakchirurg’ duiken de meeste mensen al ineen. Sommige mensen zijn zo bang dat een behandeling niet eens mogelijk is. Voorheen was de enige oplossing voor dit geval het gebruik van volledige narcose. Sinds kort is er ook een minder ingrijpende methode: lachgas.

Lachgas

Het lachgas maakt de patiënt ontspannen en loom, zonder dat deze onder narcose krijgt. Het voordelige van lachgas is dat deze behandeling niet uitgeslapen hoeft te worden in een ziekenhuis. In Nederland zijn er pas twee ziekenhuizen waar de kaakchirurg lachgas gebruikt.

Angstige patiënten

Hundepool is de enige kaakchirurg die lachgas mag gebruiken in het HMC Bronovo ziekenhuis. Zij volgde hier een speciale opleiding voor. Ze besloot de opleiding te doen omdat ze veel te maken krijgt met angstige patiënten.

Veilig gebruik

Volgens Hundepool is het middel dat het ziekenhuis gebruikt volkomen veilig aangezien het met zuurstof wordt gemengd. Het heeft dus niet de eventuele negatieve gevolgen van de pure drug.

Bekijk de richtlijnen voor veilig gebruikt van lachgas.
Bron:
AD.nl

Lees meer over: Pijn | Angst, Thema A-Z
vertrouwensrelatie

Vertrouwen in de arts beïnvloedt pijnbeleving

Pijn wordt door veel meer factoren beïnvloed dan alleen maar weefselschade. Onderzoekers van de universiteit van Miami hebben onderzocht in hoeverre de vertrouwensrelatie tussen behandelend arts en patiënt van invloed is op de pijnbeleving.

Pijnbeleving

In de studie is de hypothese onderzocht dat patiënten die denken dat de arts hun geloof en waarden deelt, minder pijn ervaren dan patiënten die dat niet doen. Ook is gemeten of het van invloed is op de pijn als de patiënten denken dat ze overeenkomsten hebben met de arts en vertrouwen hebben in de arts.

Proefpersonen

Het onderzoek werd uitgevoerd met proefpersonen. Deelnemers werden in twee groepen ingedeeld op basis van de antwoorden die ze hadden gegeven op een vragenlijst over hun persoonlijke overtuigingen en waarden. Binnen de groepen kreeg de helft van de proefpersonen de rol van arts en de andere helft die van patiënt.

De ‘patiënten’ werden zowel door een ‘arts’ uit de eigen groep als door een ‘arts’ uit de andere groep behandeld. In het laatste geval was de enige overeenkomst tussen de proefpersonen het geslacht. De behandeling bestond uit het gieten van warm water over de onderarm. Het pijngevoel moest daarbij overeenkomen met het geven van een injectie.

Minder angst en pijn

De uitkomsten van het onderzoek bevestigden het vermoeden van de onderzoekers. De proefpersonen gaven aan dat ze de deelnemers uit de eigen groep meer vertrouwden dan die uit de andere groep. Bovendien ervaarden ze minder angst en pijn wanneer ze door groepsgenoten behandeld werden.

Met de studie werd dus bewezen dat de relatie tussen arts en patiënt een belangrijke rol speelt in de angst- en pijnbeleving van patiënten. Verder onderzoek moet uitwijzen hoe deze resultaten naar de praktijk vertaald kunnen worden.

Bron:
The journal of pain 

Lees meer over: Pijn | Angst, Thema A-Z
verwijderen verstandskiezen

Minder pijn na verwijderen verstandskiezen

Tandartsen en kaakchirurgen zijn altijd op zoek naar manieren om de pijn van patiënten na operaties te verminderen. Een nieuw onderzoek kan hier uitkomst bij bieden en suggereert dat een injectie van dexamethasone voor de operatie de pijn na het operatief verwijderen van verstandskiezen significant kan verminderen.

Verstandskiezen trekken
Extractie van verstandskiezen is een van de meest uitgevoerde chirurgische behandelingen voor de mond, maar geeft de patiënten na de behandeling vaak gemiddelde tot zware pijn. Om deze te verminderen worden op dit moment vaak pijnstillers voorgeschreven. Echter zou het fijn zijn als hier andere strategieën voor zouden zijn, en de pijn voorkomen zou kunnen worden.

Dexamethasone
Deze onderzoekers bedachten dat een injectie met dexamethasone voor de operate hier nog wel eens een oplossing voor zou kunnen bieden, vanwege de ontstekingsremmende immunosuppressieve eigenschappen die deze stof heeft.

Dubbelblind onderzoek
Om deze theorie te testen werden 48 gezonde patiënten dubbelblind onderzocht. Alle patiënten waren tussen de 18 en 30 jaar oud en hadden twee verstandskiezen die getrokken moesten worden.

De patiënten kregen eerst verdovingsmiddel toegediend. Vervolgens kreeg de helft van de patiënten 2 milliliter van saline met  8 milligram dexamethasone toegediend, terwijl de andere helft slechts 2 milliliter saline (fysiologische zoutoplossing) kreeg toegediend. Bij alle patiënten werden de kiezen een uur later getrokken en werd de pijn van de patiënten gedurende drie dagen in de gaten gehouden.

Minder pijn met dexamethasone
De patiënten die saline kregen toegediend met daarin dexamethasone verwerkt gaven significant lagere pijn niveaus aan dan de patiënten die slechts saline toegediend hadden gekregen. Daarnaast namen de patiënten met dexamethasone ook gemiddeld minder pijnstillers gedurende de drie dagen na de behandeling.

Implicaties
Al met al kan worden gezegd dat dexamethasone veel potentie heeft op het gebied van het voorkomen van postoperatieve pijn. Hierbij is het echter wel belangrijk om in achting te nemen dat dit onderzoek alleen op gezonde, jonge patiënten is uitgevoerd en dat de patiënten slechts voor drie dagen werden gevolgd. Daarnaast is het goed om te weten dat dexamethasone een uur nodig heeft om in te werken, wat voor sommige praktijken onpraktisch kan zijn.

Bron:
Journal of Dental Anesthesia and Pain Medicine

 

Lees meer over: Pijn | Angst, Thema A-Z, Uncategorized
VR-bril

Met een VR-bril in de tandartsstoel

Uit onderzoek van de universiteiten van Plymouth, Exeter en Birmingham blijkt dat patiënten die bij een tandartsbehandeling afgeleid worden met Virtual Reality (VR) minder pijn en angst ervaren. Daarbij blijkt op het strand lopen beter te helpen dan in de stad!

Studie in tandartsstoel
De onderzoekers hebben in twee studies getest wat de invloed van VR is op het ervaren en herinneren van pijn. De eerste studie vond plaats in een laboratorium, de tweede in de tandartsstoel.

Aan deze tweede studie namen 150 ‘echte’ patiënten deel, waarbij bijvoorbeeld een kies gevuld of getrokken werd.

VR-bril
De deelnemers werden in drie groepen verdeeld. De eerste groep kreeg een standaardbehandeling, zonder verdere afleiding. De tweede en derde groep kregen tijdens de behandeling een VR-bril op, waarmee het leek of ze in een andere omgeving waren. De tweede groep liep zo op het strand en de derde groep door een (niet-bestaande) stad.

Resultaten
Na een week werd aan alle proefpersonen gevraagd wat voor pijn ze tijdens en na de behandeling hadden ervaren. De patiënten die zich tijdens de behandeling met de VR-bril op het strand gewaand hadden, hadden duidelijk minder last gehad van pijn en angst dan degenen met de standaardbehandeling. Opvallend was echter dat er geen verschil was waar te nemen tussen de groep met de standaardbehandeling en de groep die met VR-bril door de stad had gelopen. Hieruit blijkt dat alleen afleiding niet genoeg is om de pijn te verminderen. De omgeving die de patiënt te zien krijgt, moet blijkbaar uitnodigend en ontspannend zijn. Een natuurlijke omgeving zoals een strand voldoet hieraan meer dan een stedelijke omgeving.

Vervolgonderzoek
In vervolgonderzoek zal dit VR-experiment bij andere medische behandelingen worden toegepast. Er wordt dan ook gekeken of aanpassing van de beelden kan leiden tot nog minder pijn en angst.

Bron:
Sage Journals 

Lees meer over: Pijn | Angst, Thema A-Z
tandartsfobie

Tandartsangst leidt tot meer cariës en tandverlies

Mensen met een tandartsfobie hebben meer kans actieve cariës en ontbrekende tanden. Dit blijkt uit een nieuwe studie uitgevoerd door King’s College Londen, waarin sociale en demografische correlaten van mondgezondheid en levenskwaliteit in relatie tot tandartsfobie worden onderzocht. Dit wordt in vergelijking gedaan met mensen zonder deze fobie.

Tandartsangst
Angst voor het bezoeken van de tandarts komt vaak voor. Het wordt een fobie wanneer het een uitgesproken invloed heeft op het welzijn van iemand. De studie analyseert de dataset van de Britse Adult Dental Health Survey (2009) om te kijken naar de algemene mondgezondheid van degenen met een tandheelkundige fobie.

Vrouwen vaker fobisch
De gegevens bestonden uit 10.900 deelnemers, waarvan een totaal van 1.367 werd geïdentificeerd als fobisch. Hieronder vielen 344 mannen en 1.023 vrouwen.

Resultaten
De resultaten toonden aan dat mensen met een tandartsfobie meer kans hebben op cariës in vergelijking met niet-fobische respondenten, en waarschijnlijk één of meer ontbrekende tanden zouden hebben.

Problemen uit de weg gaan
Het rapport beweerde dat dit kan zijn omdat deze mensen regelmatige tandartsbezoeken uit de weg gaan. Zodra een bezoek is gemaakt, kan de fobische patiënt ook een korte termijn oplossing kiezen in plaats van een langdurig zorgplan.

Correlatie
“De correlatie tussen degenen met ontbrekende tanden en een tandartsfobie kan het gevolg zijn van behandelingsbeslissingen die worden gemaakt wanneer het individu met de tandartsfobie eindelijk behandeld wordt. Zowel de patiënt als de tandarts kunnen eerder kiezen voor extractie in plaats het inplannen van afspraken voor het voltooien van een restauratie”, verklaart professor Tim Newton van het King’s College London Dental Institute.

Kwaliteit van het leven
De studie onderzocht ook hoe de tandartsfobie de kwaliteit van het leven van iemand kan beïnvloeden. Hierbij werd de invloed op het fysiologische, psychologische, sociale en emotionele welbevinden onderzocht. Mensen met een tandartsfobie ondervonden een grotere invloed, zelfs wanneer de tandaandoening onder controle was.

Minder lachen
“Ander onderzoek heeft aangetoond dat mensen met een tandartsfobie negatieve gevoelens hebben, zoals verdriet, vermoeidheid, ontmoediging en algemene angst, minder vitaliteit en meer uitputting”, legt dr. Ellie Heidari, de voornaamste auteur van de studie, uit. “De schaamte die ontstaat dankzij een slecht gebit voorkomt dat ze lachen en hun tanden laten zien”.

Preventieve zorg
De bevindingen hebben ook gevolgen voor preventieve zorg voor mensen met een tandartsfobie. Door hen te voorzien van een gedetailleerd mondeling gezondheidszorgplan voor thuis, kunnen tandartsen helpen bij het verminderen van acute aandoeningen.

Programma
Het team van het tandheelkundige instituut ontwikkelt nu een preventief programma voor mensen met een tandartsfobie. Hierbij richten ze zich op wat er gedaan kan worden bij het voorkomen van acute aandoeningen.

Bron:
eurekalert.org

Lees meer over: Cariës, Mondhygiëne, Pijn | Angst, Thema A-Z
intraveneuze-sedatie

Quiz: test uw kennis over intraveneuze sedatie

Een nieuwe ontwikkeling in Nederland is de intraveneuze sedatie die meer controle geeft over de duur en diepte van de sedatie. Test uw kennis over intraveneuze sedatie, en beantwoord de drie vragen.

Vragen

1. Welke twee van de volgende situaties zorgen ervoor dat een patiënt niet geschikt is om in een eerstelijnszorginstelling intraveneuze sedatie te ondergaan?

a. Goed gecontroleerde hypertensie
b. Een BMI hoger dan 35
c. Rookgewoonte
d. Slechte gereguleerde type I diabetes
e. Geschiedenis van intraveneus drugsgebruik
f. Astma: goed gecontroleerd met dagelijkse medicatie

2. Wat zijn de drie aanbevelingen om een ruime grens van veiligheid te garanderen?

3. Een pulse-oxymeter is essentieel om het zuurstofgehalte in het bloed van een patiënt te monitoren gedurende alle vormen van sedatie. Welke waarde van SpO2 (Saturation of peripheral Oxygen red.) vereist onmiddellijke beëindiging van de tandheelkundige behandeling en onmiddellijke actie om de veiligheid van de patiënt te waarborgen?


Scrol naar beneden voor de antwoorden!

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

Antwoorden

  1. Antwoorden b en d sluiten een patiënt uit van het ondergaan van intraveneuze sedatie. Een BMI hoger dan 35 en/of een slecht gecontroleerde diabetes betekent dat een patiënt onder een ASA III-score valt en niet geschikt is voor het ondergaan van deze behandeling in een eerstelijnszorg instelling. Alleen patiënten met ASA I en II zijn geschikt voor behandeling in deze instellingen. Een geschiedenis van intraveneus drugsgebruik is geen contra-indicatie, echter is deze informatie wel relevant omdat het prikken van infusen mogelijk moeilijker is en deze patiënt mogelijk een hogere tolerantie voor benzodiazepines heeft.
  2. De drie aanbevelingen van de IDC (Irish Dental Council red.) om een hoge mate van veiligheid te waarborgen bij intraveneuze sedatie zijn:
    1. Mondelinge communicatie op ieder tijdstip
    2. Intacte faryngeale en laryngeale reflexen
    3. Patiënt haalt spontaan adem zonder belemmering van de ademhaling
  3. Een SpO2-waarde van 92% vereist onmiddellijke beëindiging van de tandheelkundige behandeling en onmiddellijke actie om de veiligheid van de patiënt te waarborgen.Acties zijn:- Controleer visuele signalen van ademhalingsonderbrekingen
    – Verzeker u ervan dat de pulse-oxymeter op de vinger van de patiënt nog steeds in situ is
    – Open de luchtweg en controleer of de patiënt goed ademt
    – Dien aanvullend zuurstof toe als geen herstel optreedt of lage waarden blijven bestaan
    – Ga over tot een antagonist indien nodig

Bekijk ook de video van de NVvP over intraveneuze sedatie door tandarts Tijl van den Berg

 

Aanvullende noot: bovenstaande quiz gaat uit van standaarden die in Ierland gelden. Voor meer informatie over vormen van sedatie die in Nederland gangbaar zijn, kan o.a. de richtlijn ‘sedatie en/of analgesie (PSA) op locaties buiten de operatiekamer’ geraadpleegd worden.

Bron:
Journal of the Irish Dental Association, June/July 2016: Vol 62(3), p. 139 en p. 172, vertaling van een quiz ingediend door Dr. Gillian Smith.

 

Lees meer over: Pijn | Angst, Thema A-Z
angst bij kinderen

Nieuwe zelfhulpgids verlaagt angst bij kinderen voor tandartsbezoek

Een nieuwe zelfhulpgids kan de angst bij kinderen voor het tandartsbezoek verlagen en verhelpen.

Universiteit van Sheffield
Studenten en hoogleraren aan de Universiteit van Sheffield hebben de zelfhulpgids ontwikkeld aan de hand van ‘Cognitive Behavioural Therapy technieken’. Hij is online of in papier versie beschikbaar en beschikt over verschillende middelen. Ruim een derde van de kinderen ervaart angst voor de tandarts. Als deze angst zich blijft ontwikkelen zullen ze regelmatig tandartsbezoek vermijden in de toekomst. The ‘National Institute for Health Research’ heeft het project gefinancierd met de hoop een goedkopere oplossing te vinden om de angst bij kinderen verminderen. Zoe Marshman, woordvoerder van de University’s School of Clinical Dentistry zei het volgende: “Momenteel worden veel kinderen verdoofd als behandeling voor de angst, dit is een traumatiserende ervaring voor de kinderen en de kosten ervan zijn hoog.”

Resultaten
Het team werkte samen met 48 families waar de zelfhulpgids getest werd. De gids bestaat uit verschillende middelen die kinderen zelf keuze geven, veel informatie beschikbaar stellen en bijdragen aan het vermijden van vervelende gedachtes. De verschillende middelen van de gids zijn onder andere; het schrijven van een berichtje naar je tandarts, een stressbal vasthouden en het kiezen van je eigen beloning. Uit de test bleek dat ruim zestig procent van de kinderen een stuk minder bezorgd was over het tandartsbezoek na het gebruiken van de gids.

Het team streeft ernaar om de gids verder te ontwikkelen en de mate van rendabiliteit ten opzichte van andere behandelingen te bepalen.

Bron: Medicalxpress

Lees meer over: Kindertandheelkunde, Pijn | Angst, Thema A-Z
Intraveneuze sedatie door de tandarts

Intraveneuze sedatie door de tandarts

Een nieuwe ontwikkeling binnen Nederland is de intraveneuze sedatie die meer controle geeft over de duur en diepte van de sedatie.

Hierdoor zijn uitgebreide parodontale en implantologische behandelingen – ook voor de aller angstigste volwassenen – binnen handbereik zonder dat narcose nodig is.

Tijl van den Berg, tandarts implantoloog, sprak tijdens het 80-jarig lustrumcongres van de NVvP.

Doe de quiz: Test uw kennis over intraveneuze sedatie

Bron:
YouTube, NVvP

Lees meer over: Pijn | Angst, Thema A-Z, Video

Foto-compilatie handen patiënt in de stoel

Er zijn veel verschillende manieren waarop de patiënt zijn handen neerlegt als hij in de stoel ligt. Hierachter schuilt een unieke lichaamstaal die veel kan zeggen over de gemoedstoestand van de patiënt.

Het Duitse tijdschrift Zeit wijdde onlangs een leuke documentatie hieraan. Verschillende foto’s werden gepubliceerd van patiënten in de ligstoel, van losjes langs het lichaam tot gespannen in een kommetje.

handen patiënt

Lees meer over: Pijn | Angst, Thema A-Z
kaakgewrichtsklachten

Oorzaken kaakgewrichtsklachten

Als parodontoloog komt de Amerikaan Alvin Danenberg veel patiënten tegen met symptomen van kaakgewrichtsklachten (temporomandibulair stoornissen). De meest voorkomende klacht is pijn. Daarnaast kunnen patiënten vaak niet goed hun mond openen, hebben last van knappende, krakende kaakgewrichten en soms ook van oorsuizen. Naast beschadigingen van het kaakgewricht kunnen ook beschadigingen ontstaan aan de tanden zelf. Deze kunnen vormen van slijtage gaan vertonen.

8 mogelijke oorzaken
Kaakgewrichtsproblemen hebben verschillende oorzaken.  Doordat de klachten zeer divers kunnen zijn, is het vaak moeilijk om de oorzaak te vinden.  Dr. Danenberg benoemt enkele oorzaken:

  • Trauma op de kaken waardoor  structuren van het kaakgewricht beschadigd raken
  • Tandenknarsen
  • Afwijkingen in de beet, stand van de tanden of het missen van tanden
  • Slaaptekort
  • Emotionele stress
  • Infectie van het gewricht
  • Overmatig oestrogeen
  • Verkeerde voeding dat een chronische ontsteking kan veroorzaken

Behandelingsopties
Veel factoren hebben invloed op kaakgewrichtsklachten. De meest voor de hand liggende oorzaken moeten eerst worden onderzocht. Door een slechte beet krijgt het kaakgewricht veel spanning te verduren. Door dit in te slijpen of met een splint proberen passend te maken, wordt de kaak op een juiste manier belast.  Bij een chronische overbelasting van het kaakgewricht, zoals knarsen, kan ook een splint worden gebruikt. Echter adviseert Danenburg de volgende behandelingsopties op basis van basis van ervaring en onderzoek:

  • Verminder stress
  • Slaap voldoende
  • Eet meer anti-inflammatoire voedingsmiddelen om de hormoonbalans te verbeteren
  • Vermijd voedingsmiddelen met chemische stoffen die invloed hebben op de hormoonbalans
  • Als de symptomen aanhouden, moeten andere behandelingsopties worden overwogen zoals medicijnen of een chirurgische ingreep

Bron:
Column van parodontoloog Dr. Danenberg, geplaatst op drBicuspid.com

 

Lees meer over: Pijn | Angst
‘Waar is Wally’

Feest bij de tandarts met ‘Waar is Wally’

De meeste mensen zien een tandartsbezoek niet bepaald als een feestje. Deze tandarts bracht daar echter verandering.

Een tandarts in het Britse Rugeley merkten dat veel van zijn patiënten niet zo blij waren met de ongemakkelijke tandartspraat, en kwam met een oplossing. Hij hing een grote tekening van ‘Waar is Wally’ op zijn plafond, zodat zijn patiënten wat om naar te kijken hebben terwijl zij in de tandartsstoel wachten op het einde van de controle of behandeling. Daarnaast vormt het gelijk een goede afleiding.

“Zelfs wanneer je Wally gevonden hebt kan je nog minstens een half uur naar dat ding zitten kijken om alle taferelen te ontrafelen,” aldus een van de vele enthousiaste patiënten.

Bron:
Standaard.be, Newsmonkey

 

 

Lees meer over: Pijn | Angst, Thema A-Z
angst voor de tandarts

Uit angst voor de tandarts probeert 1 op de 4 Britten een huismiddeltje

Een nieuw onderzoek uit Engeland toont aan dat een kwart van de Britten de tandarts vermijdt uit angst en in verband met hoge kosten en liever een huismiddeltje probeert.

 Onderzoek
Het onderzoek is uitgevoerd door een bedrijf genaamd Sapphire Braces dat zich specialiseert in het zetten van beugels bij volwassenen. Ruim tweeduizend Britten werden ondervraagd over hun tandartsbezoeken en redenen om niet te gaan. De grootste mijlpaal bleek voor veel mensen toch nog steeds de angst voor de tandarts. De angst komt met name door het geluid van de boor en de injecties voor verdovingen. Deze angst gaat bij sommige mensen zo ver dat 19% van de ondervraagden aangaf liever eigenhandig het probleem aan te pakken.

Kosten
Een tweede reden dat veel mensen niet naar de tandarts gaan is vanwege de hoge kosten. Ruim 41% van de mensen is bang voor vervolgafspraken of operaties en gaan daarom liever niet. Verder bleek uit het onderzoek dat 29% van de mensen vaak wel een afspraak maakt maar deze dan toch last minute cancelt. De woordvoerder van Sapphire Braces zei er het volgende over: “Het lijkt erop dat veel mensen zich toch nog niet over hun algemene hekel aan de tandarts kunnen zetten. Shockerend is dat een kwart van hen liever een huismiddeltje probeert voor problemen met hun tanden.”

Bron: Mirror UK

Lees meer over: Pijn | Angst, Thema A-Z
Neusspray

Neusspray: kalmerend effect bij kinderen

Veel kinderen zijn bang voor de tandarts. Uit nieuw onderzoek blijkt dat neusspray een effectief kalmerend middel is voor kinderen met tandartsangst. Het onderzoek is gepubliceerd in Anesthesia Progress.

Sedatie
Er wordt al veel onderzoek gedaan naar een veilig en effectief kalmerend middel voor kinderen met tandartsangst. Sedatie is meestal nodig omdat een kind erg bang of onrustig kan zijn tijdens een behandeling. Vaak is het moeilijk om de juiste dosering te bepalen.

Onderzoek
In het huidig onderzoek hebben 118 Zuid-Afrikaanse kinderen in de leeftijdscategorie van vier tot zes jaar oud, een kalmerend middel gekregen voorgaand aan een tandextractie. Een neusspray werd gebruikt voor de toediening van Midazolam. De werkzame stof wordt snel via het neusslijmvlies in het bloed opgenomen. De kinderen kregen een dosis van 0,3 mg of 0,5 mg. Ook hebben de onderzoekers gemeten wanneer het middel was uitgewerkt.

Resultaten
Uit de resultaten blijkt dat de neusspray een kalmerend effect heeft op alle kinderen. De kinderen met de hogere dosis ervoeren minder angst, en vertoonden meer coöperatief gedrag. Sommige kinderen hadden echter last van een branderig gevoel bij de toediening van het middel.

Conclusie
De onderzoekers concluderen dat de neusspray effectief is voor het kalmeren van jonge patiënten gedurende korte behandelingen.

Bron:
anesthesiaprogress.org

Lees meer over: Kennis, Kindertandheelkunde, Onderzoek, Pijn | Angst, Thema A-Z