Tandartsangst hangt samen met vervelende tandartsherinnering
Op 11 november presenteerde Caroline van Houtem haar onderzoek van tandarts-angstbegeleiding, waarmee zij promoveerde aan de Universiteit van Amsterdam. Het onderzoek bestudeert mensen met een extreme tandartsangst.
Bang voor de tandarts
Heel veel mensen zijn bang voor de tandarts, vanwege een heel scala aan redenen – van een vervelende tandarts tot veel pijn bij een behandeling. In sommige gevallen kan deze angst zo hoog oplopen dat mensen al meer dan zestig jaar niet naar de tandarts zijn geweest en de pijn in hun kiezen stillen met pijnstillers of drank. Dit leidt uiteraard tot negatieve gevolgen voor zowel de gezondheid en levenskwaliteit, als voor sociale contacten.
Proefschrift
In haar proefschrift ontdekte Van Houtem dat een beschrijving van een vervelende tandartsherinnering vaak samenhangt met hoe angstig een persoon is. Hoe vervelender de herinnering, hoe sterker de angst.
Nieuwe behandeling met extreme angst
In een ander onderzoek onderzocht Van Houtem hoe cliënten met een extreme angst een nieuwe behandeling ervaren, waarvoor ze 46 angstige en 66 niet-angstige patiënten bestudeerde. Deze ondergingen een invasieve behandeling, zoals het trekken van een kies. Na de behandeling bleek dat de angstige patiënten gemiddeld de behandeling negatiever ervoeren dan de niet-angstige patiënten, maar ook dat ze twee weken na de behandeling zelfs nóg negatiever terugkeken op de ervaring. Ook dit was bij de niet-angstige patiënten niet het geval.
Vicieuze cirkel
Dit zou kunnen worden verklaard door het geheel te zien als een vicieuze cirkel. ‘Elke keer als je een herinnering ophaalt, is het geheugenspoor aan verandering onderhevig. Wanneer iemand met tandartsangst in de stoel ligt, triggert die omgeving de oorspronkelijke nare herinnering. Dat roept een stressrespons op. Die reactie beïnvloedt vervolgens weer hoe de huidige ervaring wordt opgeslagen, waardoor ook die een nare lading krijgt, die een stressrespons oproept wanneer je er in de weken na afloop aan terugdenkt en zo wordt de herinnering steeds negatiever’, aldus Van Houtem.
Doorbreek de cirkel
Als conclusie pleit Van Houtem voor het opzetten van een traumabehandeling voor de eerste negatieve herinnering, om zo de negatieve cirkel te kunnen doorbreken. `Nu richten we ons meestal primair op angstbehandeling, maar ik denk dat je die pas effectief kunt doen als je de eerste nare herinnering aanpakt. Anders is het dweilen met de kraan open’, zegt Van Houtem.
Bron:
ACTA
