Begin juli werd dr. Yvonne Buunk-Werkhoven door de KNMT voorgedragen als kandidaat voor de Public Health Committee van de World Dental Federation (FDI). Door een niet-tandarts voor te dragen had de KNMT haar nek uitgestoken in lijn met haar motto Mondzorg = teamwork.

Buunk-Werkhoven is gepromoveerd sociaal psycholoog en mondhygiënist. Sinds 2010 is zij bestuurslid van de Chief Dental Officer/Dental Public Health Section van de FDI. Gezien haar expertise, haar jarenlange inzet voor FDI-World Oral Health Day en haar vele publicaties, ondermeer in het International  Dental Journal van de FDI werd zij door de voorzitter van de CDO/DPH section geattendeerd op de vacante positie in de Public Health Committee. Omdat de voordracht enkel vanuit een Tandartsen beroepsorganisatie kan worden gedaan, overlegde zij met het bestuur de KNMT, dat unaniem besloot haar voor te dragen.

De Public Health Commitee is in 2001 opgericht binnen de (FDI). Deze commissie richt zich op ontwikkeling en organisatie van programma’s die de mondzorg bevorderen, waaronder initiatieven gericht op verbetering van de (mond)gezondheid van achtergestelde bevolkingsgroepen.

Eind juli jl. werd Buunk-Werkhoven gevraagd zich, net als de andere kandidaten voor de diverse commissies, in Buenos Aires te presenteren aan het FDI-bestuur en zo’n 100 afgevaardigde bestuursleden (tandartsen) uit verschillende landen.
Een maand later, vlak voor Buunk-Werkhoven’s vertrek naar Buenos Aires kwam er tot haar grote verbazing op 31 augustus een brief van de FDI, waarin stond dat zij niet verkiesbaar kan zijn omdat ze geen tandarts is. 

Teamwork in de mondzorg heeft kennelijk nog een lange weg te gaan.

Tandarts en onderzoeker Dirk Mettes neemt in september afscheid als directeur van KIMO (Kennisinstituut Mondzorg). Hij was meer dan tien jaar betrokken bij het ontwikkelen van richtlijnen voor de mondzorg.

Plaats voor de nieuwe generatie

Dirk Mettes begon twee jaar geleden als directeur van KIMO. Zoals afgesproken bij zijn aantreden zou Mettes in september 2018 zijn taken overdragen aan ‘iemand van de nieuwe generatie’. Hij is erg blij met het enthousiasme over de richtlijnen in de mondzorg die hij de afgelopen jaren sterk heeft zien toenemen.

Ontwikkeling richtlijnen

Tijdens zijn periode bij KIMO was Mettes onder andere nauw betrokken bij de voorbereiding van het rapport De mondzorg van morgen van de Gezondheidsraad, waarin werd gepleit voor structurele na- en bijscholing in de mondzorg en voor de ontwikkeling van klinische praktijkrichtlijnen.

Vacature nieuwe KIMO-directeur

Inmiddels is de zoektocht naar een nieuwe KIMO-directeur ingezet. De vacature betreft een positie voor 24 uur per week en wordt breed uitgezet in de (mond)zorg. Kijk hier voor de volledige vacature. Aanmelden kan tot 30 mei aanstaande.

Bron:
KIMO

Marieke van Zanten, mondhygiënist en eigenaar van kinderpraktijk Te Gekke Bekkies, is genomineerd bij de Rotterdamse Zakenvrouwverkiezing 2018 in de categorie ‘aanstormend talent’, de categorie voor vrouwen die minder dan drie jaar ondernemer zijn. Aanleiding voor Lieneke Steverink-Jorna om haar te interviewen.

Finalist

Marieke ken ik van haar geweldige logo van haar kinderpraktijk Te Gekke Bekkies en van haar dj-optreden na het congres van NVM-Mondhygiënisten. Via Facebook laat ze weten dat ze finalist is bij de Rotterdamse Zakenvrouwverkiezing 2018. Marieke is ‘something else’, dat zie je meteen. Ze is niet het type mondhygiënist dat we gewend zijn. Ze heeft iets speciaals en daarom wilde ik haar graag interviewen.

Van bang voor de tandarts naar mondhygiënist

Marieke werd steeds uitgeloot voor een grafische opleiding. Een bevriende tandarts besloot haar daarop tot assistente te bombarderen. “Ja, lachen, want ik was doodsbang voor de tandarts!” Ze vond het wonderlijk genoeg heel leuk en wilde ermee verder. Ze studeerde net aan de Hogeschool Utrecht af voordat de vierjarige opleiding Mondzorgkunde ontstond. “Die opleidingsvariant ben ik net misgelopen.” Ze introduceerde deze studie nota bene zelf op de open dag. Dat was een beetje zuur. Daarna heeft ze in verschillende praktijken ervaring opgedaan.

“Ik heb bij Manon (huidige voorzitter van NVM-Mondhygiënisten) het meest geleerd!” Toch stopte ze daar, omdat ze het niet handig vond om in drie praktijken tegelijk te werken (“Dan sta je op, stap je suf in de auto en denk je halverwege, zit ik wel op de goede snelweg?”). Ze ging toen bij een algemene praktijk werken, waar nog niet eerder een mondhygiënist had gewerkt. Ze zette voor de hele praktijk het preventieplan op. Vervolgens ging ze nog in een andere praktijk werken.

Gewoon Gaaf

Marieke merkte echter dat ze niet tevreden was met haar werk. Een groot deel van haar werk bestond uit het behandelen van volwassenen met enorme tandvleesproblemen. Daar baalde ze van. Ze had toch de opleiding gedaan om zich met preventietandheelkunde bezig te houden? Ze wilde liever bij kinderen met preventie problemen voorkomen en dat op haar eigen manier aanpakken. Toen ze een artikel van dr. Erik Vermaire las over Gewoon Gaaf (een preventiemethode voor kinderen), wist ze dat ze dat wilde.

Eigen kinderpraktijk

Nu heeft ze sinds een jaar haar eigen kinderpraktijk Te Gekke Bekkies waar ze Gewoon Gaaf toepast. Gewoon Gaaf is echt het werk van de mondhygiënist. In eerste instantie wilde ze enkel preventie aanbieden. Dankzij een tandarts in de buurt die werkelijk alle patiëntjes naar haar verwijst, kwam ze al snel aan patienten. Daarnaast promoot ze haar praktijk door poetslessen op de basisscholen te geven. Ze heeft een groot netwerk en zo wordt ze al snel aan mensen en instanties voorgesteld, waardoor ze ergen ‘binnen’ komt. Ook met het consultatiebureau heeft ze gesprekken gehad, maar van iets structureels is het nog niet van gekomen. “De meeste patiënten komen via mond-tot-mond reclame. Kinderen gaan hier altijd lachend de deur uit. Dat is trouwens niet helemaal waar…soms gaan ze juist huilend de deur uit…omdat ze eigenlijk hadden willen blijven, haha!” Marieke kan goed met kinderen overweg. Ze heeft er niet een hele studie van gemaakt, maar vaart op haar intuïtie. Ze heeft de tijd en de ruimte de kinderen af te tasten en zodoende het tempo te bepalen. “Als ik merk dat de stoel nog een stapje te ver is, dan kruipen we gewoon samen in een tentje met een zaklamp erbij.” Ze heeft ook gesprekjes met de ouders om er achter te komen waar ze tegenaan lopen en wat de vragen zijn. “Vaak gaan de kinderen dan gewoon lekker spelen en gooien hun schoenen uit. Dat is voor mij een teken dat ze zich comfortabel voelen.”

Kinderen met pijn

Algauw nadat ze haar praktijk geopend had, merkte ze dat ze heel regelmatig kinderen zag met flinke problemen. Zowel problemen in de mond als gedragsproblemen. “Zeker drie keer in de week komen er kinderen van onder de vier jaar met pijn. Ze hebben abcessen en fistels…” Marieke valt even stil. Het doet haar duidelijk wat. “En dat terwijl ik niet eens in een lage SES (Sociaal Economische Status) wijk zit. Soms zijn het wel kinderen uit Rotterdam-Zuid, hoor. Die gaan googelen als ze pijn hebben en dan weten ze mijn praktijk te vinden. Soms moeten de tandjes er al uit voordat ze kunnen praten….dat is echt triest…” Uiteraard doet Marieke dergelijke behandelingen niet zelf. Ze heeft heel vlot een kindertandarts weten te regelen. “We belden en we zaten zo 1,5 uur aan de telefoon, het klikte meteen!” Marieke assisteert de tandarts zelf. Zo leren ze van elkaar. De tandarts is ook bij haar wezen kijken en was verbaasd hoe soepel kinderen er in de stoel springen. “De kindertandarts kan gewoon haar ding doen. De gesprekjes er omheen, het wennen, dat doe ik. Daarom loopt het allemaal zo soepel.”

Plannen voor de toekomst

Voor de toekomst heeft Marieke volop plannen. “Het is zo druk, ik moet echt gaan denken aan een kamer erbij.” Schijnbaar is de behoefte erg hoog. Eigenlijk zou ze met een groep mondhygiënisten er echt de schouders onder willen zetten, met name in Rotterdam. “Ik wil wel zelf een relatief kleine praktijk blijven, maar ik wens voor alle kinderen dat ze op tijd geholpen kunnen worden. Dus voordat er (grote) problemen ontstaan. Iedereen lijkt op zoek te zijn hoe dit het beste aangevlogen kan worden.” Volgens Marieke heeft met name de mondhygiënist hier een grote rol in. Ze zou ook graag zien dat het Ivoren Kruis deze rol wat beter erkent. “We moeten het wel samen gaan doen, maar de mondhygiënist zou de spil moeten zijn als het om preventie gaat.”

Een ander superleuk plan is om een strip uit te gaan brengen. Het logo van haar praktijk is ook een stripfiguur, waarvoor haar zoontje als model is gebruikt. “Met de striptekenaar van dit logo (Boy Akkerman) en een schrijver wil ik een stripverhaal gaan maken. Voor de kleintjes hebben we Johnny Joker, maar voor de wat grotere kinderen spreekt een strip meer aan.”

En eigenlijk heeft ze nog wel veel meer plannen! Op woensdag 18 april hoort Marieke of ze heeft gewonnen.

Door: Lieneke Steverink-Jorna, mondhygiënist

Jobhoppers, een doorn in het oog van werkgevers. Waarom jobhoppen sommige mondhygiënisten en tandartsen zo graag? Of hadden ze het zelf liever anders gedaan? Hoe kan een werkgever personeel aan zich binden? Een consultant werving- en selectie en een aantal jobhoppers en werkgevers vertellen hun verhaal.

Prinsen- en prinsessengedrag

Solange de Groot heeft een wervings- en selectiebureau. Ze is, zoals ze zelf zegt, ‘een klein wijfie met een groot hart’. Ze heeft het idee dat er onder jonge mondhygiënisten en tandartsen aardig gejobhopt wordt. Deze jonge mensen hebben meer een ‘we-leven-met-de-dag/het-jaar-mentaliteit’. Het is een generatie die minder op de lange termijn kijkt, zoals men vroeger deed. Ze willen nu de wereld zien. De tijd vliegt nog sneller. Ze willen sabbaticals en hebben grotere wensen en hogere eisen aan het leven. Ze willen een mooi huis, willen uitgaan, vakantie… ”Het is wat je prinsen- en prinsessengedrag zou kunnen noemen, echter zij kunnen ook enorm gedreven zijn in hun vak. Ze zoeken vernieuwing, uitdaging en waardering. Daarnaast is het niet altijd hun eigen beslissing om te gaan jobhoppen. Wettelijke veranderingen in de contractduur hebben zeker ook tot kortere arbeidsovereenkomsten geleid.”

Gesprek aangaan

Solange raadt werkgevers aan om met de werknemers een gesprek aan te gaan. Wat zoekt jouw mondhygiënist of tandarts? Wat bevalt hem wel of niet? Wat wil hij in de toekomst? Evalueer en bied uitdaging aan. “Je ziet vaak dat in de kleinere (groeps)praktijken de werknemers closer met elkaar zijn en meer van elkaars wel en wee afweten. Hierdoor kan men tijdig inspelen op wensen van elkaar. Betrokkenheid en ‘zien’ is de basis. Solange legt uit wat ze met ‘zien’ bedoelt: ”Zie wie je bent, zie wie je wil zijn, zie wie er om je heen is, zie wie er met je werkt, zie je eigen en andermans mogelijkheden.” Solange houdt daarom zelf open gesprekken met kandidaten en werkgevers. “Laten we wel zijn: het gaat om de toekomst van de kandidaat en de praktijk. Een ieder wil toch zijn tijd op de werkvloer fijn doorbrengen in een leuk team voor alsjeblieft de langere termijn.” Solange geeft het geheim van een stabiel team weg: “Goede zelfkennis, geen aannames, helderheid, openheid, absoluut plezier met elkaar, zelfsturing en gedeelde verantwoordelijkheid voor en naar elkaar en communiceer!”

Reden om te blijven

Mondhygiënist Nevin Kenger werkte in de eerste jaren na haar afstuderen in verschillende praktijken. Ondertussen heeft ze haar vaste stek gevonden. Ze is hier heel tevreden, omdat haar werk echt gezien wordt en ze veel vrijheid kent. “Mijn toenmalige werkgever wilde een serieus gesprek met mij. Hij complimenteerde mij vaak met mijn goede werk. Daarna merkte hij op dat ik hoge tarieven declareerde, wat ik gewend was van andere praktijken. Hij sprak mij vol emotie toe dat ik dat niet kon maken en kwam op voor zijn patiënten. Hij zei mij dat ik beter moest luisteren naar de wens van de patiënt: “Jouw lat is niet altijd die van de patiënt”, zei hij. Ik wilde steeds het onderste uit de kan halen bij mijn patiënten wat behandelen betreft, ook als de patiënt dit helemaal niet wilde. De manier waarop hij mij dit vertelde, liet zien dat hij zag wat ik deed en dat hij het hart op de goede plek had. Met zijn eerlijkheid bond hij mij zijn praktijk. Ik ben dit nooit vergeten.”

De reden dat ze bij andere tandartsen opstapte was dat ze zich niet op waarde geschat voelde en er te veel werd gedeclareerd. Hiërarchie speelde een rol: patiënten en tandartsen deden soms denigrerend tegen haar. Ook werd ze eens gediscrimineerd door een assistent die het niet zo op buitenlanders had. “Bij mijn huidige werk is er geen hiërarchie. We hebben een gezamenlijk doel: de patiënt, en daar schuiven we als behandelaar ons ego voor opzij, en dat zorgt voor een goede samenwerking.”

Mondhygiënist en praktijkmanager

Nynke Adding-Visser behaalde in 1984 haar diploma tot mondhygiënist. Op de faculteit ontmoette ze haar huidige man, tandarts. Na een praktijk in Den Haag van ’88-’92 te hebben gehad, zijn ze nu, 25 jaar later, eigenaar van een middelgrote tandartspraktijk in Oosterwolde, Friesland.
Nynke is hier mondhygiënist en praktijkmanager. “Als mondhygiënist behandel ik de DPSI 2-4 patiënten samen met mijn twee collega’s. Verder plaats ik ook alle vaste apparatuur bij de orthopatiënten.”
De praktijk is ISO 9001 gecertificeerd. Nynke is als kwaliteitsmanager verantwoordelijk voor alle arbotechnische zaken binnen de praktijk en de infectiepreventie.
Nynke vertelt: “We hebben bewust gekozen voor een grotere praktijk nadat we acht jaar ‘aan huis’ hebben gewerkt; we groeiden er uit en het gebrek aan privacy brak op. Om een externe praktijk lonend te krijgen moesten we van start met meerdere kamers, vier stuks in eerste instantie. Mijn man werkt al sinds ’98 op meerdere kamers met gedelegeerde taken voor de tandartsassistenten. Daarom zijn vele assistenten daarna opgeleid tot preventieassistent. Op dit moment werken we met elf preventie-assistenten. Zij werken volgens ons principe dat invasieve en irreversibele handelingen voorbehouden zijn aan tandartsen en mondhygiënisten. In 2010 is de praktijk uitgebreid met twee kamers naar zes kamers en met meer ruimte voor opslag, een kantine/cursusruimte en een groot kantoor. Dit is bedoeld om ruimte te bieden aan meer tandartsen en mondhygiënisten.”

Weinig verloop

Nynke heeft een stabiel team: “Er is bij ons niet heel erg veel verloop. Wel wordt soms een contract niet verlengd, omdat een tandarts vertrekt. Over het algemeen zijn mijn medewerkers tevreden met hun werk. Ik meen dat ik ze aan onze praktijk weet te binden met een stabiel bestuur, een goede werksfeer, goede arbeidsvoorwaarden, scholing waar gewenst of nodig en gezellige pauzes. Een stabiel team bestaat uit mensen die onderling van elkaar verschillen in leeftijd en karakter en elkaar daarmee aanvullen. Ik denk dat tandartsen en mondhygiënisten vertrekken wanneer er niet goed meer voor hen ‘gezorgd’ wordt. En dat betekent niet alleen dat alles voor hen goed geregeld moet zijn, maar bovenal dat er ook wat van hen geëist wordt. Dat ze worden betrokken bij de gang van zaken, naar hun mening wordt gevraagd en dat ze zich verantwoordelijk voelen voor meer dan alleen hun eigen handelen.” Om alles goed te kunnen regelen hoop ik dat er in de toekomst een (post)hbo-opleiding ‘Praktijkmanager’ wordt gestart. “De regeldruk zal nog wel even toenemen, dus het kan ook dat er taken van de praktijkmanager geoutsourcet gaan worden.” Nynke heeft zelf ook overwogen om te gaan jobhoppen: “Ik heb me met het vergroten van de praktijk het praktijkmanagerschap eigen moeten maken. Toen heb ik op het randje van een burn-out gezeten. Ik heb eerlijk overwogen om een andere ‘echte’ baan te gaan zoeken. Al met al gaat niets vanzelf.”

Van tandartsassistent naar mondhygiënist

Sandra was in haar jeugd in het geheel niet bezig met presteren op school. Destijds ging je als meisje vanzelf naar een opleiding in de richting van uiterlijke verzorging, mode en kleding of activiteitenbegeleiding. Ze werd tandartsassistent, maar tijdens haar stage kwam ze er al achter dat ze geen volgzaam type was. Zo kwam ze op de opleiding Mondhygiëne terecht. ”Ik had nog nooit een mondhygiënist aan het werk gezien. Toch leek het me leuk. Ik heb mijn gevoel gevolgd en ben in het diepe gesprongen. Mijn gevoel volgen en in het diepe springen is een rode draad in mijn leven. Het pakt meestal goed uit, heel soms niet, maar dan zwem ik naar de kant en spring ergens anders.” Ze heeft nooit spijt van haar keuze gehad. Het afgelopen jaar heeft ze haar 25-jarig jubileum gevierd! In die 25 jaar is haar beroep en haar werkveld veranderd. Ze veranderde mee.

Vier praktijken tegelijk

Sandra vindt het belangrijk om het leuk te hebben met haar patiënten en collega’s. Ze wil goed werk leveren en legt de lat hoog voor zichzelf en anderen. “Als ik kan bereiken dat patiënten inzien hoe belangrijk hun mondgezondheid is en wat de gevolgen van hun (niet) handelen zijn, vind ik overal mijn weg wel. Ik wil naar eer en geweten handelen. Ik wil uitzoeken wat ik niet weet, maar wel wil weten.” In totaal heeft ze acht werkgevers gekend en heeft ze al contact met volgende werkgevers. Dit had ze van te voren niet zo gepland. Van nature is ze namelijk heel loyaal en trouw. Maar het is zo gelopen.

Sandra begint met vertellen: “Toen ik begon met werken, woonde ik elders. Daar werkte ik de eerste jaren fulltime in vier praktijken. Daar kon ik ervaren wat ik wel en wat ik niet wilde, op mijn bek gaan en weer opkrabbelen. Het was eenvoudig om een baan voor een dag per week in te ruilen voor een andere baan als die leuker leek. Ook hier volgde ik mijn gevoel. Bij de praktijk waar ik het kortste heb gewerkt, vond ik het niet prettig dat ik zowel tegen mijn collega’s in de sterilisatieruimte als tegen patiënten geen dialect mocht spreken terwijl zij dit wel spraken en dit ook prettig vonden. En dat ik assistentes niet mocht helpen, maar dat zij wel altijd voor mij klaar stonden. Als ik dat wel deed, moest ik me op kantoor melden en kreeg ik een preek!”

Parttime bij twee werkgevers

De baan waar ze twee dagen in de week werkte, bleek een blijver, ook na de verhuizing. Ze heeft daar bijna twaalf jaar gewerkt. De reden van stoppen daar was niet de afstand.

“Ik werkte inmiddels parttime, twee dagen in die praktijk en een dag in een andere praktijk. Het werd steeds meer ‘gedoe’. Gedoe over mijn salaris, gedoe over cursussen en congressen, wie betaalt wat en wanneer en als ik ergens een hekel aan heb, is het gedoe. Werkgever B zei dan dat werkgever A meer moest betalen aan een cursus, omdat ik daar twee dagen werkte en bij hem maar een. Werkgever A zei dan dat hij het daar niet mee eens was, omdat de cursusdag op ‘zijn dag’ was, enz., enz. Dit werd over mijn hoofd gespeeld, verschrikkelijk!”

Nu ook docent

Nadat ze de praktijken allebei verliet, had ze voor het eerst maar een werkgever. Het was lekker dichtbij en ze kreeg keurig het NVM-salaris. “Ik mocht zelf bepalen hoe lang ik nodig had voor patiënten en ik werd betrokken in het maken van behandelplannen.” Ook hier werkte ze twaalf jaar. “De eerste tien jaar waren fantastisch, ik heb me mogen ontwikkelen, heb veel geleerd, had leuke collega’s, het was gezellig, ik kreeg de ruimte. We zijn zelfs twee keer met het hele team naar het verre buitenland geweest. Ik heb er met heel veel plezier gewerkt, totdat na de praktijkverhuizing de praktijkvoering veranderde:  de langstzittende assistente werd manager zonder hiervoor opgeleid te zijn en de tandarts gaf meer verantwoordelijkheid aan de assistentes en was steeds minder in de behandelkamer te vinden. Er waren patiënten die dachten dat een assistente de tandarts was!

Ik werd steeds meer uit het team op een eilandje gezet: assistentes mochten me niet meer helpen, zij hadden het druk. Wel hadden ze tijd voor onderling ontbijten of sporten onder werktijd als de baas er niet was….niet echt een motiverende omgeving. Overall was het probleem vooral het gebrek aan goede communicatie.”  Na twee jaar besloot Sandra om op te stappen. Ze was toen al begonnen als docent op de opleiding mondzorgkunde, waar ze wederom in het diepe sprong. Na drie jaar wennen aan de grote instantie heeft ze haar draai daar gevonden. Ze werkt ernaast ook nog in een praktijk waar ze veel vrijheid en verantwoordelijkheid krijgt, waar goed wordt gecommuniceerd en als team prettig wordt samenwerkt. Iedereen wordt hier gezien. “Ik merk dat ik af en toe een aai over mijn bol ook erg kan waarderen.”

Veel praktijken gehad

Een anonieme mondhygiënist vertelt waarom zij opstapte bij veel praktijken. Bij een bepaalde praktijk moest ze erg veel declareren, zo’n vijftig-zestig euro voor tien minuten werk. Verder is ze eens gestopt, omdat ze een jaar in het buitenland ging werken. Daarna kreeg zij te maken met een assistent die er een ‘soepzooitje’ van maakte. Deze assistent werkte zelf als tandarts en nam niet-BIG-geregistreerde tandartsen aan. Weer bij een andere praktijk moest ze alles zelf doen, echt alles en ondertussen bemoeide de tandarts zich ook overal mee. Ondertussen weigerde de pc en het tandsteenapparaat regelmatig dienst. Daarop verliet ze de praktijk en wendde zich tot een andere tandartspraktijk. Net als Sandra kreeg zij hier ook wat te horen rondom de omgang met assistenten. De tandarts vond haar te amicaal omgaan met wat volgens hem ‘maar assistenten’ waren. De agenda werd steeds meer een gatenkaas en de irritatie naar deze tandarts steeg. Ze ervaarde hierdoor veel stress en stapte uiteindelijk op. Deze mondhygiënist vindt het vooral belangrijk dat de werkgever eerlijk is, betrouwbaar. Ook wil ze de vrijheid hebben om zelf behandelplannen te maken. “Ik vind het vervelend als de tandarts bij voorbaat beslist wat er moet gebeuren en al een begroting heeft afgegeven. Dat hij dan boos wordt, als ik het er niet mee eens ben. Maar vaak durf ik niet voor mezelf op te komen. Ik hoop dat ik mezelf daar in kan veranderen.”

Stabiel team

Mondhygiënist Marie-Anne van Lexmond heeft twee eigen praktijken – Keizers Mondzorg en Mondzorg Praktijk Zuidas – met een heel team. Het bestaat uit zeven mondhygiënisten, twee baliemedewerkers, een general manager en zijzelf. Ze heeft zelf nooit gejobhopt, omdat ze zeer loyaal is. ”Ik heb een erg stabiel team en het is ook echt mijn streven dit zo te behouden. Het is belangrijk voor de patiënten om een vast team van mondzorgspecialisten te hebben. Dit wekt vertrouwen en zorgt voor persoonlijke aandacht en optimale zorg. Ik heb een stabiel team door te luisteren, te communiceren en de wensen tot groei of andere ambities te verwezenlijken, zodat iedereen zich op zijn manier verder kan ontwikkelen binnen de praktijk.”

Door: Lieneke Steverink, Jorna, mondhygiënist

Het Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam (ACTA) van de Universiteit van Amsterdam (UvA) heeft per 1 januari twee nieuwe hoogleraren benoemt. Corine Visscher promoveerde tot hoogleraar Orofaciale Fysiotherapie en Marja Laine tot hoogleraar Orale Diagnostiek.

Kaak- en nekklachten

Corine Visscher is orofaciaal fysiotherapeut en epidemioloog. Ze promoveerde in 2000 aan de UvA met onderzoek dat zich focust op temporomandibulaire dysfunctie (kaakgewrichtsklachten) en nekklachten. Tot 1 januari 2018 werkte Visscher als universitair hoofddocent en voorzitter van de sectie Orale kinesiologie bij ACTA. Na deze datum is ze opleidingsdirecteur van deze master geworden.

Parodontitis

Marja Laine verwierf haar tandartsdiploma aan de Universiteit van Helsinki, Finland. Ze promoveerde tevens in 2000, aan de Vrije Universiteit Amsterdam (VU), op onderzoek dat zich concentreerde op microbiologische en genetische factoren bij parodontitis. Vóór haar huidige functie was Laine universitair hoofddocent bij de sub-sectie Parodontologie van ACTA.

Focus

In haar huidige functie als hoogleraar gaat Visscher zich focussen op zowel de diagnostiek als de behandeling van spier- en gewrichtsaandoeningen van het kauwstelsel en de nek. Laine gaat zich richten op de biologie, diagnostiek en behandelingen van ademgeur en mondvloeistoffen en hun relatie met parodontitis.

Dr. Johanna Westerdijk

In Nederland was dr. Johanna Westerdijk de eerste vrouwelijke hoogleraar. Zij werd op 10 februari 1917 benoemd. Dit jubileum gaf reden voor het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap om in 2017 extra geld vrij te stellen en de NWO Johanna Westerdijk Talentimpuls het leven in te roepen. Met het NWO kregen Nederlandse universiteiten mogelijkheid om talentvolle vrouwelijke wetenschappers voor te dragen. Zowel Visscher als Laine zijn na deze aanbeveling in hun huidige functie geplaatst.

Bron: acta.nl

Een kans de dagelijkse gang van zaken in een tandartsenpraktijk te ervaren. Dat is de kern van een nieuw initiatief dat de ANT heeft ontwikkeld voor studenten Tandheelkunde. Studenten (4^e, 5^e & 6^e jaars) krijgen de gelegenheid om aan de hand van een meekijkstage de dagelijkse gang van zaken in een eenmanspraktijk, een grote praktijk of een gedifferentieerde praktijk te ervaren.

De ANT wil op deze manier studenten een goed en realistisch beeld geven van verschillen in werkwijze en cultuur tussen verschillende types praktijken. Het is voor studenten daarnaast  een goede kans om te zien hoe het werken in een teamverband, met verschillende disciplines, in de praktijk werkt. De ‘Kijk in de Praktijk’-stage is een nuttige aanvulling op het inhoudelijke curriculum zoals dat op de drie Universiteiten voor Tandheelkunde wordt onderwezen.

De ANT ziet dat studenten Tandheelkunde ambitieus en leergierig zijn. “De universitaire opleidingen focussen zich terecht op de medische en technische kant van het vak. Echter, veel studenten weten nog onvoldoende wat er in de (dagelijkse) praktijk allemaal bij komt kijken om daadwerkelijk het beroep van tandarts uit te kunnen oefenen. De praktische kanten, bijvoorbeeld de bedrijfsmatige kant van een tandartspraktijk, komen niet of nauwelijks aan bod tijdens de studie”, zegt de ANT. Tijdens de meekijkstage wordt er ook aandacht besteed aan het vakinhoudelijk werken aan de stoel. Hoe worden behandelkeuzes in de praktijk gemaakt? Hoe is het om te werken als je achter ligt op schema? De ANT vindt het belangrijk dat studenten naast hun studie praktische ervaring kunnen opdoen en zich hierdoor beter kunnen oriënteren op de toekomst.

Kwaliteitsimpuls voor het vak

Ravin Raktoe, tandarts en bestuurslid van de ANT: “We zijn als ANT erg enthousiast over dit initiatief. Wij zien studenten niet enkel als student, maar vooral als aankomend collega. Als je voor deze studie hebt gekozen, dan ben je een toekomstig collega en dan is het belangrijk dat ervaren tandartsen de nieuwe generatie één op één kunnen laten zien wat het vak precies inhoudt en wat er allemaal bij komt kijken om de techniek die ze aangeleerd hebben, uit te kunnen voeren. Ik denk dat deze meekijkstage een kwaliteitsimpuls is voor ons vak.”

Inmiddels hebben zich al diverse studenten en verschillende praktijken opgegeven. De stage is vrijwillig en wordt buiten de opleiding aangeboden. Hierdoor is het een toegankelijke en laagdrempelige manier om te ervaren hoe het er in een tandartsenpraktijk aan toe gaat.

Richard Suy, tandarts en bestuurslid van de ANT: “Niet alleen krijgen studenten een mooie kans om te ervaren hoe het er in een tandartsenpraktijk aan toe gaat, ook kunnen zij met het oog op hun toekomst een bewustere keuze maken. Als student en beginnend tandarts had ik destijds graag zo’n kans gehad.”

Programma

Uitgangspunt is twee dagen meekijken in een praktijk. Dat mag eenmalig, maar mag ook in ieder studiejaar een keer. In het laatste geval kunnen studenten dus bijvoorbeeld in een grote, een kleinere en/ of een gedifferentieerde praktijk meekijken. Tijdens de eerste dag leert de student de praktijk en praktijkvoering kennen. De student loopt met alle medewerkers kort mee op diverse afdelingen. Op dag twee staan de inhoud van het vak en de patiënt centraal. De student volgt de mondhygiëniste of tandartsassistent en kijkt mee met de tandarts. De student wordt betrokken bij klinisch redeneren, specifieke behandelbeslissingen en andere keuzes. Wanneer de situatie zich ervoor leent, kan de student helpen in de uitvoering. In overleg kunnen de student en de praktijkhouder afspreken de meekijkstage met 1 of meer dagen te verlengen.

Studenten en praktijken kunnen zich hier aanmelden!
De tandartsenpraktijk hoeft geen lid te zijn van de ANT.

Willem van Baren is tijdens de 204e Algemene Vergadering van de KNMT op vrijdag 8 december benoemd tot lid van de Raad van Toezicht van de vereniging. Met de komst van de advocaat en arbiter Van Baren is de Raad van Toezicht van de beroepsvereniging van tandartsen, orthodontisten en kaakchirurgen compleet.

Eerder dit jaar was Marion Gout-van Sinderen al benoemd tot voorzitter, en Jos de Beer tot lid. Alle drie leden van de Raad van Toezicht kunnen bogen op ruime bestuurlijke ervaring.

De Raad van Toezicht houdt toezicht op het hoofdbestuur, de besturing van de vereniging, de financiële en algemene gang van zaken in de KNMT en de met de KNMT verbonden organisaties. Ook ziet ze toe op de realisatie van de doelstellingen en staat ze de leden het bestuur met advies terzijde.

De KNMT versterkt haar bestuursstructuur met een Raad van Toezicht. De raad ziet toe op het beleid van het bestuur en op de realisatie van de doelstellingen van de vereniging.

Deze nieuwe raad van toezicht bestaat uit drie leden. Marion Gout-van Sinderen is benoemd tot voorzitter; Jos de Beer tot lid. Eind dit jaar wordt het derde lid benoemd. De benoeming is voor een termijn van drie jaar. Deze termijn kan één keer verlengd worden.

Taken Raad van Toezicht KNMT

De Raad van Toezicht van de KNMT:

• houdt toezicht op het bestuur, de besturing van en de algemene gang van zaken in de KNMT en de met de KNMT verbonden organisaties;
• houdt integraal toezicht op het door de leden goedgekeurde beleid van de KNMT en de realisatie van de doelstellingen van de KNMT;
• heeft een toezicht houdende en ondersteunende taak met betrekking tot het financiële beleid;
• en staat het bestuur met raad terzijde.

Slagvaardiger vereniging

De introductie van deze raad is onderdeel van het vernieuwen van de structuur van de KNMT. Doel van deze aanpassing is om als vereniging slagvaardiger te kunnen opereren, met meer draagvlak en voeding vanuit de achterban. Naast de komst van een Raad van Toezicht is ook de beoogde installatie van een Ledenraad eind dit jaar onderdeel van deze vernieuwing.

Zelfreflectie is van groot belang voor zorgverleners die veel zelfstandig werken. Zo bleek uit de lezing van Thalita Smit.

Zelfreflectie en feedback
Zorgverleners die veel zelfstandig werken krijgen vaak weinig tot geen directe feedback van collega’s, terwijl dit wel van groot belang is voor het ontwikkelen van jezelf. In teams is het goed om dit te doen door evaluatie sessies waarbij kwetsbaarheden worden besproken wat betreft werkzaamheden.

Vertrouwen in het team
Tijdens de lezing kreeg Smit meerdere malen de vraag gesteld hoe er meer vertrouwen in een team kan worden ingebracht, aangezien kwetsbaar opstellen vaak pas gebeurt op het moment dat de teamleden elkaar vertrouwen. Want ook al zou je denken dat binnen de zorgverlening iedereen altijd voor een ander klaar staat, waardoor dit ook binnen teams snel het geval zou zijn, blijkt uit verschillende onderzoeken dat dit lang niet altijd het geval is.

Reflectie versus evaluatie
Reflectie:

• Omschrijf de situatie en omgeving
• Onderzoek je eigen gedrag
• Stel jezelf vragen over je eigen vaardigheden
• Achterhaal je motivatie of overtuigingen
• Sta stil bij je identiteit
• Is er oog voor je dieperliggende drijfveren

Reflectie is een individueel proces. Zet jezelf centraal en ga je eigen doen en laten na in een werksituatie. Het is lastig om dit goed uit te voeren zonder jezelf te hard te beoordelen, maar het is wel heel belangrijk.

Evaluatie:

• Beoordeel de resultaten van je acties
• Kijk welke eventuele storende factoren een rol hebben gespeeld
• Trek conclusies voor de werkwijze in soortgelijke situaties

Bij evalueren beoordeel je de resultaten van je handelen en trek je conclusies wat een volgende keer beter anders zou kunnen. Evalueren gebeurt vaak in groepsverband, in dit geval binnen je team. Door elkaar feedback te geven en je kennis en kunde met elkaar te delen kun je tijdens een evaluatie meer de diepte in. Kwetsbaar opstellen leidt ertoe dat collega’s met een bepaalde ervaring of kennis het hele team kunnen helpen om te verbeteren. Dit kan heel waardevol zijn op het moment dat iedereen actief aan deze discussie deelneemt.

Benutten van alle kansen
Veel zorgverleners zijn onvoldoende in staat om elkaar op de juiste wijze feedback te geven, terwijl dit wel van groot belang is voor vertrouwen binnen het team. Volgens Smit is dit een van de grote problemen binnen zorgorganisaties: iedereen laat teveel kansen liggen. Zo kan meer duidelijkheid binnen een team bijvoorbeeld binnen de kortste keren productiviteit omhoog brengen. Zo ben je onmiddellijk af van valse aannames en nutteloze besteding van energie.

Positieve verandering door feedback
Mensen staan erom bekend meer te denken dan daadwerkelijk uit te spreken. Wanneer je samen ergens voor staat zal je elkaar moeten aanspreken op dingen die goed gaan – het compliment – en op de punten die verbetering op kunnen leveren – de feedback. De wijze waarop je elkaar aanspreekt is allesbepalend voor een goed verloop en vertrouwen. Feedback is te allen tijden bedoeld om positieve veranderingen teweeg te brengen. Wees dus niet zo bang om kritische zaken aan te stippen binnen het team – dit zou nooit bedoeld moeten zijn om te kwetsen, maar slechts om te verbeteren.

Valse bescheidenheid
Als je ergens goed in bent, mag dat rustig benoemd worden – teamleden kunnen hiervan leren. Zorgverleners hebben vaak last van ‘valse bescheidenheid’ en zijn niet in staat om van zichzelf te zeggen dat ze goed werk leveren of ergens goed in zijn. Tegelijkertijd verwachten ze wel dat anderen dit zien en hier hun waardering over uitspreken.

Verschillende types mens
Ook is het zinvol om binnen je team te weten met welk ‘type’ mens je te maken hebt. Ben je dominant, subdominant, introvert of juist extravert? Wanneer je weet met welk type je te maken hebt kun je meer begrip opbrengen voor de manier van reageren en handelen, wat elkaar aanspreken een stuk makkelijker maakt.

Bespreek en groei!
Wat Smit betreft, begint samenwerken en elkaar vertrouwen bij elkaar aanspreken, je kwetsbaar durven opstellen, en de bereidheid om je autonomie deels op te geven en openstaan voor meningen en ideeën van anderen. Elkaar kritisch aanspreken is lastig maar zeer belangrijk voor het werkplezier en het vermogen om doelstellingen te behalen.

Verslag van de lezing van Thalita Smit, van Smit en Cornelder Bedrijfstrainingen. Dit bedrijf ontwikkelt het commercieel vermogen van niet-commerciële mensen in de paramedische- en zorgsector. Wil jij in een halve dag leren hoe je team is samengesteld en leren hoe je elkaar op een positieve wijze feedback geeft? Vraag informatie aan via info@smitencornelder.nl