Lucht in tandartspraktijken mogelijk slecht voor gezondheid

Lucht in tandartspraktijken mogelijk slecht voor gezondheid

De lucht die in tandartspraktijken circuleert zou nog wel eens schadelijk kunnen zijn, zo bleek uit een nieuwe studie die recentelijk verscheen in het Journal of Occupational and Environmental Hygiene. De nanodeeltjes waaraan medewerkers in tandartspraktijken worden blootgesteld zouden het risico op ademhalingsproblemen en systemische ziektes kunnen vergroten.

Nanodeeltjes

Bij het uitvoeren van verschillende behandelingen komen bepaalde nanodeeltjes los. Deeltjes die kleiner dan 50 nm zijn kunnen zich vervolgens verspreiden door de werkomgeving, om zo vervolgens in het lichaam, en via het alveolaire membraan in de bloedsomloop terecht te kunnen komen. Deze deeltjes kunnen een negatief effect hebben op de lever, milt en lymfeklieren, en soms zelfs ook op het hart, de nieren, de mergklier en de hersenen. Daarnaast beweren verschillende studies dat blootstelling aan deze deeltjes ook de kans op Alzheimer, Parkinson en het ontwikkelen van tumoren kunnen vergroten.

Circulatie nanodeeltjes in tandartspraktijken

Eerder werden er niet veel studies uitgevoerd naar de invloed van circulerende nanodeeltjes op de gezondheid van werknemers in tandartspraktijken en laboratoria. Om die reden besloten Andreja Lang, onderzoeker aan de medische faculteit van de University of Ljubljana in Slovenië, zich te verdiepen in de concentratie nanodeeltjes in tandartspraktijken en tandtechnische laboratoria.

Onderzoek in tandartspraktijk en laboratorium

Voor dit onderzoek werd gedurende twee weken in juli 2012 en 15 dagen in april 2013 de afdeling voor prothetische tandheelkunde in Ljubljana bestudeerd. In de eerste periode was er relatief weinig werk, vanwege de zomerperiode. In de tweede periode was de werkdruk hoger. Zowel het laboratorium als de tandartspraktijk bevonden zich op de eerste verdieping, hadden natuurlijke ventilatie en ramen. De tandartspraktijk bevatte zeven verschillende werkruimten, een sterilisatie kamer en een administratieve ruimte.

Significant meer nanodeeltjes tijdens werkuren

De hoeveelheid en verdeling van het aantal nanodeeltjes werd gemeten door middel van een mobiele deeltjesgrootte scanner (TSI). De deeltjes werden steeds gemeten in periodes van drie tot vier dagen, waarbij elke losse scan vijf minuten duurde. Door middel van een röntgenanalyse werd koolstof, kalium, zuurstof, ijzer, aluminium, zink, silicum en fosfor gevonden in de ruimtes, in clusters van nanodeeltjes kleiner dan 100 nm. Tijdens werkuren werden de volgende gemiddelde concentraties van nanodeeltjes gevonden:

  • 45,000-56,000 deeltjes/cm3in het schone lab
  • 28,000-74,000 deeltjes/cm3in het niet schone lab
  • 21,000-50,000 deeltjes/cm3in de tandartspraktijk

Deze bleken significant hoger dan de gemiddelde concentraties van nanodeeltjes buiten werkuren, welke als volgt waren:

  • 11,000-24,000 deeltjes/cm3 in het schone lab
  • 14,000-40,000 deeltjes/cm3 in het niet schone lab
  • 13,000-26,000 deeltjes/cm3 in de tandartspraktijk

Verhoogd risico op gezondheidsproblemen

‘Het uitvoeren van werkzaamheden in de drie bestudeerde werkruimtes verhoogt de gemiddelde concentratie van nanodeeltjes, wat een potentieel risico op gezondheidsproblemen betekent voor de werknemers,’ aldus de auteurs van de studie. Ze denken dat het hoge aantal nanodeeltjes met name toe te schrijven is aan het gebruik van tandheelkundige materialen. Ze konden niet vaststellen welke specifieke behandeling de hoogste toename in nanodeeltjes teweeg bracht.

Preventieve maatregelen

‘Aangezien het inademen van nanodeeltjes gezondheidsproblemen met zich mee kan brengen, is het zeer belangrijk om vast te stellen welke preventieve maatregelen hier het best tegen genomen kunnen worden,’ zo luidde de conclusie van het onderzoek.

Bron:
Journal of occupational and environmental hygiene

 

/door Lees meer over: Infectiepreventie, Praktijkhygiëne, Thema A-Z
FDI brengt whitepapers uit voor meer aandacht parodontale aandoeningen

FDI brengt whitepapers uit voor meer aandacht parodontale aandoeningen

De World Dental Federation (or Fédération Dentaire Internationale – FDI) heeft een whitepaper uitgebracht als onderdeel van het Global Periodontal Health Project (GPHP). 90 procent van alle volwassenen wereldwijd heeft momenteel last van een vorm van parodontale aandoeningen. Daarom wil de FDI met deze whitepaper het probleem van parodontale aandoeningen meer onder de aandacht brengen.

Actieplan voor wereldwijde samenwerking

In deze whitepaper wordt een actieplan uitgezet en gevraagd om wereldwijde samenwerking. Hierin komen verschillende onderwerpen aan bod, variërend van het betrekken van het gehele tandheelkundige team bij preventie en behandelingen, tot het belang van het leren over de algemene medische professie, om veelvoorkomende risico factoren beter te kunnen herkennen. Daarnaast komt ook het belang van samenwerking met overige partijen, zoals gezondheidsorganisaties, aan bod, om zo te kunnen zorgen dat parodontale gezondheid kan worden geïntegreerd in elk gezondheidsbeleid.

Managen van parodontale aandoeningen

Het eerste deel van de whitepaper betreft de preventie en het managen van parodontale aandoeningen voor algemene en mondgezondheid. Hierin wordt een samenvatting gegeven van de belangrijkste zaken rondom de impact parodontale aandoeningen wereldwijd. Daarnaast worden preventie, diagnose en behandeling van de aandoeningen besproken.

Toolkit voor meer ruimte parodontale aandoeningen in gezondheidsbeleid

Het tweede deel biedt een toolkit voor mondzorgprofessionals om hen te helpen het globale probleem van parodontitis aan te pakken. Het hoopt met name nationale tandartsverenigingen te helpen bij het ontwerpen en uitvoeren van campagnes gericht op het verbeteren van het gezondheidsbeleid om effectiever parodontale en tandvlees aandoeningen te kunnen voorkomen en managen.

Geen cosmetisch probleem, maar een gezondheidsprobleem

De toolkit is volledig gebaseerd op bevindingen die werden gepresenteerd tijdens het 2017 World Oral Health Forum (WOHF). ‘Parodontitis is geen cosmetisch probleem – het is een gezondheidsprobleem,’ zo werd hier benadrukt. Uit een wereldwijde enquête, die werd uitgevoerd naar aanleiding van het GPHP, bleek echter dat momenteel slechts 40 procent van de nationale tandartsverenigingen een plan van aanpak voor parodontale aandoeningen heeft. Door de ernst van de aandoening te onderstrepen en duidelijke richtlijnen te bieden, hoopt de FDI tandheelkundigen wereldwijd te kunnen assisteren bij het aanpakken van de aandoening.

Bron:
FDI

/door Lees meer over: Mondhygiëne, Thema A-Z
Slaapapneu verhoogt kans op terugkomen beroerte of overlijden

Slaapapneu verhoogt kans op terugkomen beroerte of overlijden

Uit nieuw onderzoek is gebleken dat mensen die in het verleden een beroerte hebben gehad en kampen met slaapapneu meer kans hebben op het krijgen van nog een beroerte, of zelfs te overlijden.

De onderzoekers van de University of Michigan vonden dat 24% van de overlevenden van een beroerte met slaapapneu meer kans hadden om in de opvolgende 600 dagen nog een beroerte mee te maken of te overlijden. Daarnaast werd gevonden dat het hebben van een Mexicaans-Amerikaanse afkomst deze kans nog eens 1,7 keer vergroot.

Relatie slaapapneu en terugkomende beroertes

De relatie tussen slaapapneu en terugkomende beroertes werd onderzocht aangezien dit nog nooit eerder was gedaan op basis van populatie data, grote samples of etnisch diverse groepen. Er werd data verzameld van het Brain Attack Surveillance project in Texas. De 842 patiënten die tussen 2010 en 2015 te maken kregen met een beroerte werden geselecteerd en werden getest op slaapapneu, met een ApneaLink Plus apparaat. Op basis hiervan werd een apneu-hypopneu index gemaakt die aangaf hoeveel adempauzes er elk uur tijdens slaap voorkwamen.

Deelnemers onderzoek

De gemiddelde leeftijd van de deelnemers aan het onderzoek was 65, met 47 procent vrouwen, bijna 60 procent van Mexicaans-Amerikaanse afkomst en 34 procent volledig blank. 63 procent van de deelnemers had last van slaapapneu, met een gemiddelde van 14 adempauzes per uur. Er bleek een verband tussen het hebben van slaapapneu en de volgende factoren:

  • Man
  • Mexicaans-Amerikaanse afkomst
  • Het hebben van een verzekering
  • Niet roken
  • Diabetes
  • Hypergevoeligheid
  • Laag opgeleid

24% terugkomende incidenten

In de circa 600 dagen na de eerste beroerte werden nog 90 beroertes en 125 sterfgevallen gerapporteerd. Dit staat gelijk aan 24 procent van de deelnemers die nog een beroerte kregen of overleden na het hebben van een beroerte. Voor elke unit toename in de apneu-hypopneu index vergrootte de kans met 9 procent.

Bron:
American Heart Association

 

/door Lees meer over: Slaapgeneeskunde, Thema A-Z
Help kinderen natuurgeweld te overleven, doe mee aan het Gouden Kronen Plan!

Help kinderen natuurgeweld te overleven, doe mee aan het Gouden Kronen Plan!

Wist u dat edelmetaal een groot verschil kan maken voor kinderen die lijden onder natuurrampen?  Het werkt heel simpel: besluit vandaag om met uw tandartspraktijk mee te doen met het Gouden Kronen Plan van het Rode Kruis. Een kleine beslissing die een grote verandering kan betekenen voor de kinderen op de Filipijnen. Waar elk jaar vele ouders en kinderen getroffen worden door de verwoestende overstromingen en orkanen.

Het Rode Kruis helpt op twee manieren om levens te redden:

  1. We trainen speciale teams om tijdens een ramp direct in actie te komen.
  2. We helpen de lokale bevolking om na een ramp een epidemie te voorkomen.

Met elkaar kunnen we kwetsbare families in rampgevoelige gebieden wereldwijd een beter en gezonder bestaan geven.

Wat hebben we vorig jaar met de opbrengst gedaan?

Met de steun van ruim 300 tandartspraktijken hebben wij afgelopen jaar zo’n tienduizend ouders en kinderen uit drie dorpen aan de Sénégal rivier in Mali kunnen helpen. Zij zijn nu in staat om zich in tijden van een overstroming te redden en zijn beter beschermd tegen ziektes door vervuild drinkwater. Een prachtig resultaat!

Meedoen is eenvoudig!

Doe mee, want ook de gouden kronen uit uw praktijk zijn nodig om dit prachtige en belangrijke doel te realiseren.

Vraag het gratis Gouden Kronen Pakket aan via www.rodekruis.nl/goudenkronen of meldt u zich meteen aan. Zo helpt u de kinderen op de Filipijnen beter te beschermen tegen natuurrampen!

/door Lees meer over: Opmerkelijk, Thema A-Z
Gemiddelde Nederlander schat eigen suikerinname drie keer zo laag in

Gemiddelde Nederlander schat eigen suikerinname drie keer zo laag in

Het is gebleken dat Nederlanders gemiddeld denken tien suikerklontjes per dag te consumeren door middel van eten en drinken. In realiteit is dit echter maar liefst dertig. “Alarmerend,” aldus Hanneke Dessing, directeur van het Diabetes Fonds.

Suiker in onverwachte producten

Dessing vindt het niet gek dat mensen hun eigen suikerinname zoveel lager schatten. “Het is niet gek dat consumenten denken dat ze drie keer minder suiker binnenkrijgen, want er zitten onnodig veel suikers in producten waarvan mensen het niet zouden verwachten. Denk bijvoorbeeld aan ontbijtgranen, zuiveldranken, sauzen, dressings en tussendoortjes.” Een Brits onderzoek onderstreept deze bevinding. Zij vonden dat 75 procent van de klanten denkt dat zij betere, gezondere voedingskeuzes zouden kunnen maken op het moment dat de ingrediënten van een product duidelijk op de verpakking zouden worden vermeld.

Diabetes type 2

Alarmerend is het echter wel. Momenteel hebben al 1,1 miljoen Nederlanders diabetes type 2, waarvan veel gevallen mede zijn veroorzaakt door een hoge suikerinname. Nog steeds worden wekelijks duizend mensen gediagnosticeerd met diabetes.

Minder suiker, diabetes en obesitas door suikertaks

In het Verenigd Koninkrijk werd eerder al hetzelfde probleem geconstateerd, en werd om die reden met ingang van 6 april de Britse suikertaks op frisdrank ingevoerd. Dit houdt in dat hoe meer suiker een drankje bevat, hoe meer belasting de fabrikant moet betalen. Door deze maatregel hebben meerdere frisdrankfabrikanten nu al het suikergehalte in hun dranken verlaagd. Dit is erg positief. Vorig jaar werd berekend dat op het moment dat het gemiddelde suikergehalte in frisdrank met 30 procent zou worden verminderd, er jaarlijks 19.000 minder mensen met diabetes type 2 bij zouden komen. Daarnaast zouden dit naar verwachting 144.000 minder mensen per jaar met overgewicht zijn.

 

Bron:
Diabetesfonds.nl
Dentistry.co.uk
Skipr.nl

/door Lees meer over: Thema A-Z, Voeding en mondgezondheid
Botox-A voor pijn vermindering bij TMD

Botox-A voor pijn vermindering bij TMD

Bijna 10 procent van de volwassenen heeft last van een temporomandibulaire gewrichtsaandoening (TMD) in de kaak. Omdat traditionele behandeling hier niet altijd tegen helpt, is nu onderzocht of Botox type A deze patiënten wel een oplossing zou kunnen bieden.

Temporomandibulaire gewrichtsaandoeningen

Temporomandibulaire gewrichtsaandoeningen leiden vaak tot een aanhoudende, doordringende pijn. De oorzaak kan vaak niet precies worden vastgesteld. Wel bleek eerder dat vrouwen meer risico lopen op het ontwikkelen van TMD. Daarnaast hebben mensen die normaal gesproken al regelmatig last hebben van pijn in hun kaak meer kans op het ontwikkelen van chronische kaakpijn.

Botox-A als oplossing voor TMD

Waar de meerderheid van de patiënten positief reageert op traditionele therapieën, lossen deze bij lang niet alle patiënten de pijn op, met als gevolg dat deze alleen maar toeneemt. Dr. Khawaja en zijn team van het Shaukat Khanum Memorial Cancer Hospital en onderzoekscentrum in Lahore, Pakistan, onderzochten of botulinum toxin (botox) type A voor deze gevallen een oplossing zou kunnen bieden.

Twee injectie cyclussen

Om dit te kunnen doen, keken de onderzoekers naar data van 116 patiënten met TMD die twee injectie cyclussen van 100 eenheden van Botox-A waren ondergaan, met 12 weken tussen de cyclussen, in het ziekenhuis van Massachussets. De meerderheid van deze patiënten had al meer dan vijf jaar last van de pijn. Er werd specifiek gekozen voor patiënten die twee cyclussen ondergingen, om veiligheid en effectiviteit van de behandeling te kunnen garanderen.

Minder pijn

Meer dan 30 procent van de patiënten gaf aan om significant minder pijn te voelen voor een periode van gemiddeld 10 weken. 40 procent gaf aan gedurende 9 weken minder last te hebben gehad van de pijn. 29,6 procent had niet het idee dat hun pijn gestild was voor meer dan 1,5 week.

Bijwerkingen

Meer dan 16 procent van de patiënten gaf aan last te hebben gehad van bijwerkingen naar aanleiding van de injecties. Verrassend genoeg gebeurde dit met name bij de groep waarbij de injecties het beste hadden geholpen. De meest genoemde bijwerking was een verkleining van de kaakspier.

De onderzoekers vonden dat de effectiviteit van Botox-A therapie significant te maken heeft met de aanwezigheid van spier hypertrofie, bewegingsbereik, gebruik van opioïde analgetica en gebruik van verdovingsmiddelen. Waarbij de eerste twee factoren op een positieve uitkomst bleken te wijzen, lijken de laatste twee factoren te leiden tot een nauwelijks aanwezige vermindering van pijn.

Vernieuwend onderzoek

Aangezien dit onderzoek zeer vernieuwend is kunnen de resultaten slechts voorzichtig worden geïnterpreteerd. Wel wijzen de resultaten duidelijk op het feit dat op het moment dat een traditionele behandeling niet lijkt te werken bij een patiënt, Botox-A nog wel eens een interessante oplossing zou kunnen zijn.

Bron:
Journal of oral and maxillofacial surgery 

/door Lees meer over: Pijn | Angst, Thema A-Z
Tandarts (48) uit Ganshoren (België) veroordeeld voor seksueel misbruik

Tandarts uit Ganshoren (België) veroordeeld voor seksueel misbruik

Onlangs is een tandarts (48) uit Ganshoren, België, veroordeeld tot vijf jaar gevangenisstraf. De rechtbank heeft de man schuldig bevonden aan het seksueel misbruiken van drie patiëntes. Onder hen was een was een 19-jarig meisje uit Ruisbroek die hij verkrachtte na haar zwaarder te verdoven dan nodig was.

Eerdere klacht

De man werd in 2007 al aangeklaagd toen zijn praktijk nog in Namen gevestigd was. De klacht betrof aanranding maar de zaak die hieruit volgde werd geseponeerd. Na deze zaak heeft de man zijn praktijk verhuisd naar Ganshoren.

Misbruik

In 2012 en 2013 kwamen er wederom drie klachten binnen van vrouwen omtrent seksueel misbruik. Twee vrouwen hadden te maken met handtastelijkheden, het jongste slachtoffer werd verkracht. De man verdoofde al deze patiënten zwaarder dan nodig was.

Oordeel

De rechtbank in Brussel bevond de man vorige week schuldig en kende hem zelfs een zwaardere straf toe dan aanvankelijk door de openbare aanklager werd geëist. Hij krijgt vijf jaar gevangenisstraf, waarvan twee jaar met uitstel. Het vonnis wordt naar de Provinciale Geneeskundige Commissie gestuurd zodat hij het beroep van tandarts nooit meer uit kan voeren.

Bron:
Nieuwsblad.be

/door Lees meer over: Opmerkelijk, Thema A-Z
Wat vinden mondzorgprofessionals het leukst aan hun werk?

Wat vinden mondzorgprofessionals het leukst aan hun werk?

dental INFO heeft onlangs een enquête gehouden onder mondzorgprofessionals. Wat vinden zij het leukste aan hun werk en wat juist niet? De antwoorden van tandartsen en mondhygiënisten blijken nogal te verschillen.

Enquête

Een kleine 90 tandartsen, mondhygiënisten en (preventie)assistenten vulden de enquête van dental INFO in. Zij beantwoordden de vraag wat zij het leukste aan hun baan vinden en wat het minst leuk. Verrassend genoeg bleken de verschillende beroepsgroepen verschillende dingen leuk en niet leuk te vinden.

Tandartsen

‘Vakinhoudelijk werken’ en ‘relatie met de patiënten’ scoorden bij de tandartsen het hoogst. Beide aspecten werden door 35% van de tandartsen als het leukste genoemd. Daarna vond 12% van de tandartsen ‘het hebben van een positieve invloed op de dorpsgemeenschap’ het leukste van het vak. Het hebben van een flexibel werkschema en de interactie met collega’s werden beide door 6% het meeste gewaardeerd.

Als het minst leuk werd door de meer dan de helft van de tandartsen (53%) ‘voldoen aan regels en richtlijnen’ genoemd. Daarna volgde ‘administratieve handeling’ met 19%. ‘Het gebrek aan tijd voor de patiënten’, ‘het gebrek aan professionele autonomie’ en ‘de onveranderde routine van een behandeling’ werden elk door 6% het minst gewaardeerd.

 

Wat vinden mondzorgprofessionals het leukst aan hun werk?Wat vinden mondzorgprofessionals het leukst aan hun werk?

Mondhygiënisten

Bij de antwoorden van de mondhygiënisten was opvallend dat het overgrote deel (60%) van de respondenten ‘relatie met de patiënten’ het leukste aspect van het werk vonden. De overige aspecten die genoemd werden waren ‘vakinhoudelijk werken’, ‘het hebben van een positieve invloed op de lokale gemeenschap’ (elk 12%), ‘intellectuele stimulatie’ en ‘interactie met collega’s’ (elk 3%).

Ook bij de mondhygiënisten werd ‘voldoen aan regels en richtlijnen’ het vaakst als het minst leuke aspect genoemd. Het percentage dat dit noemde was echter wel een stuk lager dan bij de tandartsen, namelijk 33%. 21% noemde het gebrek aan tijd voor patiënten als minst leuk. Dat is een stuk hoger dan bij de tandartsen. Verder werden genoemd: ‘administratieve afhandeling’ (15%), ‘de onveranderde routine van het werk’ (12%)en ‘financiële beloning’ (3%).

Wat vinden mondzorgprofessionals het leukst aan hun werk?Wat vinden mondzorgprofessionals het leukst aan hun werk?

(Preventie)assistenten

Onder de (preventie)assistenten werden twee aspecten ongeveer even vaak het leukste gevonden: ‘relatie met de patiënten’ (39%) en ‘vakinhoudelijk werken’ (36%). Daarnaast werd door 6%, ‘het hebben van een positieve invloed op de lokale gemeenschap’ genoemd.

Deze groep is blijkbaar niet heel tevreden over het salaris; 31% noemde de financiële beloning als het minst leuke aspect van het werk. Verder werden hier bijna alle mogelijk antwoorden genoemd: ‘administratieve afhandeling’ (17%), ‘voldoen aan regels en richtlijnen’ (17%), ‘het gebrek aan tijd voor patiënten’ (14%), ‘het gebrek aan professionele autonomie’ (6%), ‘de onveranderde routine van een behandeling’ (3%), ‘relatie met de werkgever’ (3%)

Wat vinden mondzorgprofessionals het leukst aan hun werk?Wat vinden mondzorgprofessionals het leukst aan hun werk?

 

/door Lees meer over: Thema A-Z, Werken met plezier
Behandeling van perforaties: welke factoren spelen mee?

Behandeling van perforaties: welke factoren spelen mee?

Het veroorzaken van een perforatie is voor veel tandartsen een stressvolle gebeurtenis. Perforaties kunnen niet alleen ontstaan als complicatie bij een endodontische behandeling, maar kunnen ook het gevolg zijn van een pathologisch proces, zoals wortelresorptie. Het is vaak lastig te bepalen wat te doen. Endodontoloog Marga Ree besprak in haar lezing de factoren die van invloed zijn op het beslisproces. Wat is de prognose en is het daarmee het geld en de tijd waard? Of kan er beter gekozen worden voor extractie?

Etiologie

Wat zijn situaties waardoor je kan perforeren?

– Complicatie tijdens preparatie van endodontische opening
– Complicatie tijdens instrumentatie
– Complicatie tijdens de restauratieve behandeling of herbehandeling
– Ten gevolge van cariës of resorptie

Locatie

  • Cervicaal
  • Furcatie
  • Midden
  • Apicaal

Diagnose

Aan de hand van klinisch onderzoek kunnen fistels, pockets en furcatieproblematiek worden waargenomen. Aan de hand van röntgenologisch onderzoek kan de diagnose van een perforatie gesteld worden door vergelijking met pre-operatieve röntgenfoto’s, de locatie van de radiolucentie of door een CBCT.

Manieren om een perforatie tijdens behandeling vast te stellen:

  • Directe observatie
  • Indirect met behulp van papierstiften
  • Pijn en bloeding op een ongewone locatie
  • Apexlocator, röntgenfoto’s

Behandeling

Factoren die van invloed zijn op de prognose:

  • Locatie
  • Tijd
  • Grootte
  • Communicatie met mondholte
  • Pre-operatieve laesie
  • Restauratieve status

Lang bestaande perforaties die gecontamineerd zijn hebben een slechte prognose, daarnaast hebben ook perforaties in een furcatie een slechte prognose. Perforaties in de kritische zone kunnen resulteren in parodontale afbraak.

Materialen die in de loop der jaren zijn gebruikt voor het afsluiten van een perforatie

  • Amalgaam
  • Calciumhydroxide
  • Super-EBA
  • Glasionomeer
  • Composiet
  • Gutta-percha
  • Zinc-oxide eugenolcementen
  • Calciumsilicaatcementen

Biokeramische producten in de endodontie

Over het algemeen zijn biokeramische materialen op basis van calciumsilicaat. Hiertoe behoren de meeste producten die aan MTA gerelateerd zijn. Ze zijn verkrijgbaar in poeder/vloeistof of voorgemengd en beschikbaar in drie consistenties: sealer, pasta, putty.

MTA

Sinds 1998 is MTA op de markt. Eigenschappen van MTA:

  • Dimensioneel stabiel
  • Expandeert bij uitharding
  • Antibacteriële eigenschappen door hoge pH
  • Biocompatibel
  • Genereert een interface van hydroxyapatiet als het in contact komt met weefselvloeistof
  • Bij doorpersen van MTA lost met materiaal te zijner tijd op
  • Goede lange-termijnprognose

Nadelen

  • Lange uithardingstijd
  • Toxische elementen, zoals arcenicum, chroom, lood
  • Mogelijk lekkage van aluminium
  • Consistentie
  • Lastig te appliceren in nauwe kanalen
  • Verkleuring van tandweefsel – De stof voor röntgencontrast, bismutoxide , is hier mogelijk de oorzaak van, naast het gebrek aan zuurstof in het wortelkanaal en als in gevolg van contact met bloed en NaOCL.

 MTA is een calciumsilicaatcement en wordt wel beschouwd als een eerste generatie bioactief materiaal. Het heeft voordelen, maar kent ook wat nadelen. Daarom zijn er in de loop der jaren alternatieve materialen ontwikkeld. Onder andere Biodentine en Root Repair Material Putty.

Biodentine

Biodentine werd in 2009 geïntroduceerd als dentine vervanger. Sinds 2008 zijn er hierover 300 artikelen verschenen. Biodentine is ook geschikt voor pulpotomie.

Vergelijking biodentine en MTA voor perforaties: in vijf artikelen gelijkwaardig, in vier artikelen biodentine beter en in één artikel biodentine slechter. Volgens Marga Ree is de keuze vaak gebaseerd op een persoonlijke voorkeur.

Endosequence/Total fill Root Repair Material Putty, Paste en BC sealer

Deze materialen zijn geïntroduceerd in 2007 als iRootSP, iRootBP en iRoot BP plus. Sindsdien zijn er meer dan 150 studies hierover verschenen. De meeste studies tonen gunstige eigenschappen met betrekking tot biocompatibiliteit, cytotoxiciteit, mineralisatie en afsluitend vermogen, vrijkomen van calciumionen, antibacteriële eigenschappen. Het is vergelijkbaar met MTA.

Behandelplanning bij perforaties:

  • Beslissing wel of niet behandelen: prognostische factoren
  • Conventioneel, chirurgisch of beide?
  • Selectie van vulmateriaal
  • Klinische procedure (gebruik van oa. carriers en paperpoint)
  • Restauratieve follow-up behandeling
  • Lange-termijnprognose

Behandelresultaat

In de lezing laat Marga Ree meerdere klinische casussen zien, die allen na 10 jaar een goede follow-up tonen. Hieruit, alsook uit de wetenschappelijke publicaties kan geconcludeerd worden dat een adequate behandeling van een perforatie ook op lange termijn kan resulteren in behoud van een element. In esthetisch kritische situaties gaat de voorkeur uit naar bismutoxidevrije calciumsilicaat materialen.

Marga Ree

Marga Ree studeerde in 1979 af als tandarts aan de UvA. In 2001 heeft zij haar specialisatie endodontologie voltooid met een Master of Science degree. Zij is een veelgevraagd spreker en heeft inmiddels meer dan 150 lezingen en hands-on cursussen gegeven in binnen- en buitenland. Er staan diverse publicaties in (inter)nationale vaktijdschriften op haar naam. Op het gebied van algemene tandheelkunde en endodontologie schreef zij diverse hoofdstukken voor verschillende boeken. Sinds 1980 voert zij praktijk in Purmerend, waarvan de laatste vijftien jaar een verwijspraktijk voor endodontologie.

Verslag door Joanne de Roos, tandarts, voor dental INFO van de lezing van Marga Ree tijdens het congres Endodontische complicaties van Bureau Kalker

/door Lees meer over: Congresverslagen, Endodontie, Kennis, Thema A-Z, Uncategorized
Tips voor het voorkomen van pijn door een ongunstige houding

Tips voor het voorkomen van pijn door een ongunstige houding

Onlangs plaatsten wij het artikel Vermijden van musculoskeletale pijn door slecht postuur.
De symptomen van musculoskeletale pijn – pijn in de onderrug, nek en schouders – ontwikkelen zich op een bijna onmerkbare wijze, als gevolg van een ongunstige houding . Lees de tips van ergonomiedeskundige Amber Denekamp.

Hoe werk je in een gunstige houding?

  • De patiënt ligt altijd horizontaal. Dus zowel bij behandeling in de bovenkaak als de onderkaak. De hoofdsteun van de patiënt moet verplaatst worden om het hoofd achterover te brengen of de kin naar de borst te brengen (onderkaak).
  • Leg het hoofd van de patiënt ‘op schoot’. Dus niet lager, dan kunt u niet met de benen onder de stoel, en niet hoger – dan worden de armen teveel geheven.
  • Het element (werkveld) ligt op uw middellijn, zodat u symmetrisch zit.
  • Beweeg het hoofd van de patiënt voortdurend mee, zodat een symmetrische houding mogelijk blijft.
  • Houd de handen symmetrisch, dus op dezelfde hoogte en links én rechts afgesteund. Dit zorgt voor rust, een betere coördinatie en balans.
  • Bekijk het werkveld alsof u een boek leest. U wilt er dus loodrecht op kijken, en niet in een hoek. Anders gaat u altijd scheef zitten.
  • Houd u aan uw klokpositie. Als u buiten uw ‘kwartier’ komt, komt u de neus van de patiënt tegen en moet u de armen en polsen heffen om eroverheen te komen. Extracties in sommige gevallen uitgezonderd, mits staand uitgevoerd.
  • Dynamiek en afwisseling. Haal de patiënt uit de wachtkamer, loop in de lunchpauze. Zorg voor een computerwerkplek in de praktijk waar u goed kan staan. Doe controles en extracties staand. Voorkom lang aaneengesloten zitten.

Driestappenplan naar een gezonde techniek voor de armen, handen en polsen:

  1. Zorg voor een neutrale polsstand: manipulaties en andere bewegingen worden gedaan met de vingers, en licht met de arm, niet met de polsen.
    driestappenplan naar een gezonde techniek voor de armen, handen en andere bewegingen
    Een neutrale polsstand is B en E. Ongunstig zijn met name de deviaties: D en F. Ook ongunstig zijn overmatig A en C. De pols dient in een neutrale positie gehouden te worden.
  2. Gebruik de gemodificeerde pengreep. Gebruik dus niet de gewone pengreep als bij schrijven.
  3. Werk ontspannen:
  • Begin ontspannen aan de behandeling door vooruit te kijken, in en uit te ademen en in een neutrale houding.
  • Knijp niet knijpen in de instrumenten.
  • Gebruik instrumenten met een heft met een diameter van 7,5 mm of groter. Dus dikkere handinstrumenten.
  • Zorg voor ‘halen en brengen’ van instrumenten: Krachtig halen, ontspannen terugbrengen naar het element.
  • Steun goed af met beide handen.
  • Voorkom onnodig reiken, plaats instrumenten en (zweep)unit dichtbij.
  • Blijf ademhalen.

Door: Amber Denekamp, ergonomiedeskundige en bedrijfsoefentherapeut www.aeflexdental.nl, amber@aeflex.nl specialist in tandheelkundige ergonomie. Aeflex geeft individuele trainingen in de praktijk en workshops op maat.

Foto: UMCG, met dank aan dr. O. Hokwerda

Lees meer artikelen over ergonomie

 

/door Lees meer over: Ergonomie, Thema A-Z
Mondhygiënist en zwanger: vier verhalen

Mondhygiënist en zwanger: vier verhalen

Dental INFO vroeg op social media of professionals in de mondzorg hun ervaringen wilden delen over hun zwangerschap en de periode erna. Lukte het om gewoon door te werken tijdens de zwangerschap? En heeft het ouderschap invloed op hun werk?

Vier mondhygiënisten

Vier mondhygiënisten waren bereid om hun verhaal met dental INFO te delen. We stellen hen hier eerst kort voor.

Anita Vonhoff is in 1989 afgestuurd als mondhygiënist. Tot 1995 werkte ze in loondienst en startte toen haar eigen praktijk. In haar praktijk geeft ze extra zorg aan mensen met angst of een beperking als autisme en ADHD en aan kwetsbare ouderen. Ze vindt het heerlijk om met haar vak bezig te zijn, volgt graag bij- en nascholingscursussen en geeft zelf de cursus nazorg bij implantaten.

Aysun is 32 jaar, getrouwd en heeft een zoon van twee jaar en is in verwachting van een zoon. Ze stelt zich voor: “Ik vind het heel leuk om mensen te helpen. Ik ben in 2014 afgestuurd aan de Hogeschool Utrecht in Mondzorgkunde. Ik hou van mijn beroep en wil het nog jaren blijven doen. Ik was in mijn kinderjaren een angstpatiënt. Ik vind het een uitdaging om patiënten met angst met geduld te behandelen en vooral angst bij kinderen te voorkomen.

Twee vrouwen willen anoniem blijven. De eerste vertelt: “Ik ben getrouwd, 33 jaar en moeder van twee kinderen. De derde is op komst. Onze beide zonen zijn te vroeg geboren. Sinds mijn 16e zit ik in de tandheelkunde. Ik heb eerst de opleiding Tandartsassistent gevolgd. Daarna heb ik een paar jaar gewerkt en op mijn 22e ben ik gestart met de opleiding Mondzorgkunde. Ik heb erg veel plezier in het werk. Het motiveren van patiënten en daarvan het effect zien maakt mij trots.”

De tweede vrouw heeft twee kinderen, de oudste is drieënhalf jaar en de jongste is bijna een jaar. Met mensen werken vindt ze erg fijn. “Je komt continu met diverse mensen in aanraking en het is heel afwisselend: van hele simpele preventieafspraken tot uitgebreide paro-patiënten.” Ze geniet ervan om zwaar ongemotiveerde patiënten in positieve zin te zien veranderen.

Bekkeninstabiliteit

Alle vier de vrouwen hebben een en ander meegemaakt tijdens de zwangerschap. Sommige verhalen zijn erg heftig.

Anita’s eerste zwangerschap in 1997 verliep redelijk goed, hoewel ze de laatste vier weken niet meer kon lopen. Dat had achteraf gezien misschien een aanwijzing moeten zijn voor bekkeninstabiliteit, maar door andere complicaties is dat niet als apart probleem herkend. Bij zowel de tweede als de derde zwangerschap kreeg ze te maken met ernstige bekkeninstabiliteit, waardoor ze in de tweede maand van haar zwangerschap al bijna niet meer kon lopen of de trap op kon. Gedurende de gehele zwangerschap en het jaar erna heeft er een bed in de huiskamer gestaan. Rolstoel, krukken en bekkenband waren nodig om te kunnen bewegen. Uiteindelijk heeft ze bijna vierenhalf jaar gebruik moeten maken van een rolstoel, eerst volledig en later vooral bij langere afstanden.

Eerder met verlof

Werken als zwangere mondhygiënist vindt Aysun heel leuk, omdat je dan veel positieve reacties van patiënten krijgt. Lichamelijk is het tot ongeveer vijf, zes maanden wel goed vol te houden, maar daarna wordt het steeds zwaarder. “Dat buikje zit steeds in de weg. Vooral bepaalde houdingen gaan steeds moeizamer. Je merkt ook dat je aan het eind van de dag uitgeput bent en vooral last van de rug hebt. Ik wilde een keer iets uit de lade pakken om mee te geven aan een patiënt en kon toen niet meer overeind komen en viel achterover! Gelukkig sprong de patiënt uit de stoel en hielp mij om weer overeind te komen. Dat was een beetje aan het einde van mijn zwangerschap. Achteraf moest ik er wel erg om lachen. Ik had gehoopt dat ik tot vier weken voor de bevalling kon werken, maar vanwege mijn lichamelijke klachten ben ik dus eerder met verlof gegaan.”

Premature bevallingen

Bij de eerste vrouw die anoniem wil blijven is de eerste met 19 weken zwangerschap geboren en de tweede met 25 weken. Ze vertelt: “Onze oudste is overleden en de tweede is nu een vrolijke, ondeugende peuter van net drie jaar. Bij beide zwangerschappen waren er geen aanwijzingen voor vroeggeboorte. Bij de tweede zwangerschap moest ik wel meer rust nemen, al kwam dit er niet echt van tijdens het werk. Nu bij de derde gaat dit stukken beter omdat ik zzp-er ben. Sinds week 27 ben ik niet meer aan het werk geweest. Ik heb toen in het ziekenhuis gelegen en sindsdien moet ik meer rust nemen.”

Haar tweede kindje is met een spoedkeizersnede geboren. Hij woog 800 gram en heeft bijna vierenhalve maand in verschillende ziekenhuizen gelegen. Er zijn meerdere operaties en infecties geweest. “Het duurde wel een jaar voordat ik er lichamelijk en geestelijk weer helemaal bovenop was. Dat komt omdat je steeds in het ziekenhuis bent en er geen tijd is voor je eigen herstel.” Behalve lichamelijke en geestelijke problemen waren er ook financiële problemen: “Bij de eerste had ik geen wettelijk recht op zwangerschapsverlof, terwijl je wel kraamvrouw bent. Dit was bij de tweede ook zo. Toen het bevallingsverlof gestopt was, moest ik eigenlijk weer aan het werk. Ook krijg je geen kraamzorg als je kindje net thuis is. Terwijl als alles goed was verlopen, je op dat moment net bevallen zou zijn.

Ons zoontje kwam voor een extreem prematuur relatief snel uit het ziekenhuis: een week nadat ik uitgerekend was van hem. Mijn verlof stopte en de werkgever verlangde dat ik aan het werk ging. Ik was arbeidsongeschikt, maar zowel de werkgever als het UWV wilden niks betalen. Het effect van dit alles was dat ik niet meer in loondienst wilde werken als mondhygiënist, zodat als een arts zegt dat ik rust moet nemen, ik dit ook kan doen en niet gedwongen wordt om te werken.”

Hyperemesis gravidarum

Ook de tweede anonieme vrouw heeft een heftig verhaal: “Sinds ik zwanger ben geweest, ben ik niet meer de oude. Ik ben veranderd van iemand die bruiste van de energie en honderd dingen tegelijk kon doen, naar iemand die arbeidsongeschikt is geraakt.” Ze werkte in eerste instantie wel door, maar had dit niet moeten doen. “Mijn zwangerschap was niet te combineren met werk of eigenlijk met niks! Mijn zwangerschap bestond uit ziekenhuisbezoeken en opnames in verband met uitdroging. Ik had Hyperemesis gravidarum (HG), wat inhoudt dat je overmatig braakt (ongeveer 20 tot 30 keer per dag). Je bent maanden non-stop, 24/7, kots- en kotsmisselijk. Ik ben 10 kg afgevallen in ongeveer anderhalve maand tijd. Het was het meest extreme wat me ooit is overkomen. Ik kreeg uiteindelijk medicatie, maar daar ben ik mee gestopt, want het haalde de misselijkheid niet weg. Ik ben vier maanden zo ziek geweest, dat ik alleen maar plat kon liggen. De rest van de zwangerschap was ik behoorlijk verzwakt en daardoor had ik extreme duizelingen. Ook had ik veel pijn in mijn bekken en dat was achteraf gezien bekkeninstabiliteit.” Ook bij haar tweede zwangerschap kampte ze weer met HG.

Praktijk aan huis

Hoe de zwangerschapsproblemen van invloed waren op het werk, is voor alle vrouwen verschillend.

Anita heeft geen werkgever, maar heeft haar praktijk aan huis. Nadeel is dat de praktijk op de eerste etage is. “Mijn man heeft toen een intercomsysteem aangelegd, waardoor ik vanaf mijn bed en vanuit de praktijk de deur kon openen.” Zolang mogelijk heeft ze zelf de patiënten behandeld, met steeds langere tussenpozen tussen de patiënten, om op bed te kunnen rusten. Toen dat niet meer ging, konden de patiënten terecht bij hun eigen tandarts of bij een bevriende collega, die voor haar wilde waarnemen. Zowel bij de tweede als derde zwangerschap heeft de collega-mondhygiënist waargenomen. “Uiteindelijk is de praktijk maar twee maanden volledig dicht geweest. Daarna was de praktijk dagelijks open, met ’s morgens een patiënt, ‘s middags een patiënt en dat opbouwend. De patiënten waren lief en begripvol, en op een enkeling na zijn ze allen in de praktijk gebleven.”

Maar niet alles ging even gladjes. “Toen ik in de rolstoelperiode naar een congres ging, werd de collega-mondhygiënist die de rolstoel duwde wel door de vertegenwoordiger aangesproken, maar ik werd zittend in de rolstoel genegeerd. Ze gingen niet serieus in op vragen over bestellingen etc. En een cursus werd op de bovenetage gegeven, terwijl er alleen een trap was. Uiteindelijk bleek er achter in het gebouw een hele lage goederenlift te zijn, zonder verlichting, waarin ik in gefrommeld werd, zodat ik alsnog de cursus kon volgen.”

Minder gaan werken

Hoe combineren de mondhygiënisten hun werk met kinderen? Aysun heeft haar werktijden aangepast: ”Voor mijn eerste zwangerschap werkte ik in de oneven weken 25 uur per week en in de even weken 20 uur. Na mijn zwangerschap ben ik drie uurtjes minder gaan werken.

Tijdens schooltijd werken

Anita’s kinderen zijn alle drie hoog intelligent, maar hebben ook ADHD en autisme. Veel planning en structuur is daarom belangrijk, terwijl de eerste acht jaar een aaneenschakeling van ziekenhuisbezoeken was. De eigen praktijk biedt de mogelijkheid om binnen de schooltijden te werken. “Als er eentje ziek is, ben ik in de buurt. Ik kan desnoods tussen twee patiënten door even om het hoekje kijken. Nu de kinderen ouder zijn, zijn ze onregelmatiger thuis.” Ze is net verhuisd naar een grotere woning, waar de praktijkruimte apart aangebouwd is. “Dat is heerlijk rustig en toch dichtbij. Juist bij kinderen die meer aandacht behoeven is het ideaal.”

Gestopt met werken

De tweede vrouw die anoniem wil blijven was na de geboorte van haar eerste kindje zo blij niet meer ziek te zijn, dat ze niet de tijd nam om te herstellen. “Eindelijk weer contact met de buitenwereld! Ik ging weer aan het werk, maar ik zag wel dat ik lichamelijk niet de oude was. Dit werd gebagatelliseerd met ‘het zijn de hormonen’. De lichamelijke klachten werden steeds erger, met duizelingen en migraineaanvallen. Daarom ben ik mijn werkdagen gaan inkorten van fulltime naar parttime. De dagen die ik thuis zat had ik nodig om bij te komen. Uiteindelijk ben ik helemaal gestopt met werken, het lukte gewoon echt niet meer. Hoe erg dat ook is om te erkennen……”

Voordelen

Wat is het grote voordeel van het hebben van kinderen als mondhygiënist? Anita: “Het hebben van kinderen geeft meer inzicht, het is makkelijker om met andere kinderen in de praktijk om te gaan. Aysun: “In beide gevallen kan het werk als mondhygiënist in sommige situaties moeilijk zijn of juist makkelijk, dus als moeder zijnde of niet heeft voor mij geen verschil gemaakt. Wel kan ik mij inleven in ouders die hun kind meenemen naar de behandeling. Ik probeer ruimte en rust te creëren, zodat de ouder en het kind 30 minuten behandeling kunnen volhouden. Vooral met een huilende baby is het voor de moeder niet leuk om te horen dat ze beter moet stokeren of poetsen. Ik kijk naar de situatie en pas mijn behandeling daarop aan.”

Drink- en eetgewoonten

De eerste anonieme geïnterviewde: “Je komt meer in aanraking met andere ouders. daarbij vallen mij het aantal voedingsmomenten en drinkgewoonten op. Het begint al bij speengebruik, de hele dag door limonade of diksap, dat gegeven wordt in zuigflesjes, daarna vaak gelijk weer een speentje in. Veel snoep, koekjes met zoetigheid. De hele dag door eten in plaats van vaste eetmomenten. Kinderen die geen gewone thee of water ‘lusten’. Kinderen die ’s nachts nog borst of flesvoedingen krijgen als de melkelementen doorgebroken zijn. Het voordeel dat ik nu zelf ook moeder ben is dat je als mondhygiënist sneller connectie hebt met de patiënt. Ze accepteren de adviezen beter omdat ze ook herkenning in mijn verhalen horen.“

Inlevingsvermogen

Ook bij de tweede anonieme vrouw bracht het haar iets positiefs op haar werk: ”Het voordeel is dat ik meer inlevingsvermogen heb bij zwangeren, moeders en kinderen. Ik ben al van mijzelf meelevend, maar sommige dingen in het leven moet je ervaren en dan snap je het helemaal. Ook heeft mijn ziekzijn me laten zien dat niet alles vanzelfsprekend is, ook niet voor de zieke patiënten, dus snap ik hen nu veel beter.“

Tips

Hebben de vrouwen tips voor andere mondhygiënisten die zwanger willen worden of zijn?

Anita vertelt ons ondanks alle pijn en moeite:

“Altijd gewoon zwanger worden, je niet tegen laten houden door mogelijke beperkingen.”

Zij vond de tweede zwangerschap veel lastiger dan de derde. Bij de tweede overviel het haar meer, ze wist niet waardoor ze niet kon lopen. Het duurde even voordat de juiste diagnose en therapie gegeven werd. Bij de derde was ze voorbereid. De waarneming was beter geregeld, ze had meer huishoudelijke hulp ingeschakeld en meer rust genomen en op eigen grenzen gelet, waardoor het herstel veel beter ging.

De eerste anonieme vrouw:

“Mijn tip: luister goed naar je lichaam tot hoe lang je kan werken. We hebben een zwaar beroep. Als je geen hulp krijgt van assistentes, dan lijkt het mij niet vol te houden tot 34 of 36 weken zwangerschap. Neem adviezen van verloskundigen en gynaecologen ook aan, ondanks dat er veel werk is en er altijd moeilijk vervanging te vinden is.”

“Denk aan je ongeboren kindje, dat zich aan het ontwikkelen is. Tijdens deze zwangerschap krijg ik wel steun van collega’s. Dit doet erg goed.”

De anonieme tweede vrouw:

”Ik ga er vanuit dat de meesten ‘normaal’ zwanger zijn. In dat geval: geniet ervan! Als je zo ziek als ik wordt: vraag hulp! Want ik kreeg geen steun van collega’s, totaal niet! Eerder het gevoel ‘stel je niet aan, je bent alleen maar zwanger’. Dus wees echt duidelijk als het echt niet gaat.”

Volop genieten

Anita wil als laatste nog iets toevoegen: “Zwanger zijn is geen ziekte, geen beperking, het is de cirkel van het leven en hoort erbij.” Want ondanks de lastige zwangerschappen en de intensieve zorg die de kinderen nodig hebben, heeft ze volop genoten, en geniet ze nog steeds iedere dag van het plezier dat de kinderen haar geven, en zou ze niets willen veranderen.

De anonieme tweede vrouw: “Zwangerschap is geen ziekte maar bij mij ging de zwangerschap wel gepaard met een ziekte, genaamd HG, en dat wordt door vele mensen zwaar onderschat. Desondanks ben ik heel blij dat ik twee mooie kindjes heb en geniet ook met volle teugen van het moederschap.”

Door: Lieneke Steverink-Jorna, mondhygiënist

/door Lees meer over: Carrière, Thema A-Z, Werken met plezier
geld

NZa geeft boete aan Tandzorg Groep voor materiaal- en techniekkosten

De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) heeft de Tandzorg Groep een boete van € 400.000 gegeven voor te veel declareren van materiaal- en techniekkosten aan patiënten.

Indirecte korting ook doorberekenen

In 2014 gaf de Tandzorg Groep de korting op de materiaal- en techniekkosten van het tandtechnisch laboratorium volgens de regels door aan de patiënt. Van 2015 tot medio 2016 ontving de praktijk geen korting op de materiaal- en techniekkosten. Wel betaalde het tandtechnisch laboratorium huur voor een niet bestaande ruimte in het pand van de Tandzorg Groep. De tandartspraktijk kreeg dus indirect korting die aan de patiënt doorberekend had moeten worden.

De Tandartsen Group vindt de boete zelf ook terecht. De tandartsengroep onderzoekt nu of patiënten recht hebben op schadevergoeding. De praktijk schat in dat dit bij ongeveer 5 procent van alle patiënten het geval zal zijn.

Materiaal- en techniekkosten

Bij inkoop van materialen en technieken moet de tandarts de netto kosten, dus zonder winst, doorberekenen aan de patiënt. Ontvangen kortingen – direct of indirect – moeten ook worden doorgegeven aan de patiënt.

Volgens de NZa brengen de meeste tandartsen hun materiaal- en techniekkosten volgens de regels in rekening. “Maar uit signalen en onderzoeken blijkt dat sommige tandartsen hun patiënten hiervoor te veel laten betalen. Het verrekenen van een korting via een huurovereenkomst is hier een voorbeeld van. We zien in andere gevallen dat ook gebruik wordt gemaakt van zowel nationale als internationale constructies met bijvoorbeeld ‘papieren’ tussen-BV’s of inkoopcombinaties. Op deze manier steken deze tandartsen (bulk)kortingen/bonussen in eigen zak of verhogen zij kunstmatig de prijs zonder dat daar reële kosten tegenover staan. De patiënt betaalt dan te veel”, zegt de NZa.

Factsheet NZa

In 2016 nam de NZa de techniek- en materiaalkosten onder de loep en publiceerde een factsheet met antwoorden en vragen over het in rekening brengen van de techniek- en materiaalkosten. Sinds 2018 verplicht de NZa tandartsen om hun prijslijst voor materiaal- en techniekkosten openbaar te maken. Met deze regel kunnen patiënten prijzen van kronen, bruggen en protheses beter vergelijken volgens de autoriteit.

Bron:
NZa
Skipr
Telegraaf

 

/door Lees meer over: Tarieven, Thema A-Z
Mondhygiënist Marieke van Zanten

Mondhygiënist Marieke van Zanten genomineerd als aanstormend talent

Marieke van Zanten, mondhygiënist en eigenaar van kinderpraktijk Te Gekke Bekkies, is genomineerd bij de Rotterdamse Zakenvrouwverkiezing 2018 in de categorie ‘aanstormend talent’, de categorie voor vrouwen die minder dan drie jaar ondernemer zijn. Aanleiding voor Lieneke Steverink-Jorna om haar te interviewen.

Finalist

Marieke ken ik van haar geweldige logo van haar kinderpraktijk Te Gekke Bekkies en van haar dj-optreden na het congres van NVM-Mondhygiënisten. Via Facebook laat ze weten dat ze finalist is bij de Rotterdamse Zakenvrouwverkiezing 2018. Marieke is ‘something else’, dat zie je meteen. Ze is niet het type mondhygiënist dat we gewend zijn. Ze heeft iets speciaals en daarom wilde ik haar graag interviewen.

Van bang voor de tandarts naar mondhygiënist

Marieke werd steeds uitgeloot voor een grafische opleiding. Een bevriende tandarts besloot haar daarop tot assistente te bombarderen. “Ja, lachen, want ik was doodsbang voor de tandarts!” Ze vond het wonderlijk genoeg heel leuk en wilde ermee verder. Ze studeerde net aan de Hogeschool Utrecht af voordat de vierjarige opleiding Mondzorgkunde ontstond. “Die opleidingsvariant ben ik net misgelopen.” Ze introduceerde deze studie nota bene zelf op de open dag. Dat was een beetje zuur. Daarna heeft ze in verschillende praktijken ervaring opgedaan.

“Ik heb bij Manon (huidige voorzitter van NVM-Mondhygiënisten) het meest geleerd!” Toch stopte ze daar, omdat ze het niet handig vond om in drie praktijken tegelijk te werken (“Dan sta je op, stap je suf in de auto en denk je halverwege, zit ik wel op de goede snelweg?”). Ze ging toen bij een algemene praktijk werken, waar nog niet eerder een mondhygiënist had gewerkt. Ze zette voor de hele praktijk het preventieplan op. Vervolgens ging ze nog in een andere praktijk werken.

Gewoon Gaaf

Marieke merkte echter dat ze niet tevreden was met haar werk. Een groot deel van haar werk bestond uit het behandelen van volwassenen met enorme tandvleesproblemen. Daar baalde ze van. Ze had toch de opleiding gedaan om zich met preventietandheelkunde bezig te houden? Ze wilde liever bij kinderen met preventie problemen voorkomen en dat op haar eigen manier aanpakken. Toen ze een artikel van dr. Erik Vermaire las over Gewoon Gaaf (een preventiemethode voor kinderen), wist ze dat ze dat wilde.

Eigen kinderpraktijk

Nu heeft ze sinds een jaar haar eigen kinderpraktijk Te Gekke Bekkies waar ze Gewoon Gaaf toepast. Gewoon Gaaf is echt het werk van de mondhygiënist. In eerste instantie wilde ze enkel preventie aanbieden. Dankzij een tandarts in de buurt die werkelijk alle patiëntjes naar haar verwijst, kwam ze al snel aan patienten. Daarnaast promoot ze haar praktijk door poetslessen op de basisscholen te geven. Ze heeft een groot netwerk en zo wordt ze al snel aan mensen en instanties voorgesteld, waardoor ze ergen ‘binnen’ komt. Ook met het consultatiebureau heeft ze gesprekken gehad, maar van iets structureels is het nog niet van gekomen. “De meeste patiënten komen via mond-tot-mond reclame. Kinderen gaan hier altijd lachend de deur uit. Dat is trouwens niet helemaal waar…soms gaan ze juist huilend de deur uit…omdat ze eigenlijk hadden willen blijven, haha!” Marieke kan goed met kinderen overweg. Ze heeft er niet een hele studie van gemaakt, maar vaart op haar intuïtie. Ze heeft de tijd en de ruimte de kinderen af te tasten en zodoende het tempo te bepalen. “Als ik merk dat de stoel nog een stapje te ver is, dan kruipen we gewoon samen in een tentje met een zaklamp erbij.” Ze heeft ook gesprekjes met de ouders om er achter te komen waar ze tegenaan lopen en wat de vragen zijn. “Vaak gaan de kinderen dan gewoon lekker spelen en gooien hun schoenen uit. Dat is voor mij een teken dat ze zich comfortabel voelen.”

Kinderen met pijn

Algauw nadat ze haar praktijk geopend had, merkte ze dat ze heel regelmatig kinderen zag met flinke problemen. Zowel problemen in de mond als gedragsproblemen. “Zeker drie keer in de week komen er kinderen van onder de vier jaar met pijn. Ze hebben abcessen en fistels…” Marieke valt even stil. Het doet haar duidelijk wat. “En dat terwijl ik niet eens in een lage SES (Sociaal Economische Status) wijk zit. Soms zijn het wel kinderen uit Rotterdam-Zuid, hoor. Die gaan googelen als ze pijn hebben en dan weten ze mijn praktijk te vinden. Soms moeten de tandjes er al uit voordat ze kunnen praten….dat is echt triest…” Uiteraard doet Marieke dergelijke behandelingen niet zelf. Ze heeft heel vlot een kindertandarts weten te regelen. “We belden en we zaten zo 1,5 uur aan de telefoon, het klikte meteen!” Marieke assisteert de tandarts zelf. Zo leren ze van elkaar. De tandarts is ook bij haar wezen kijken en was verbaasd hoe soepel kinderen er in de stoel springen. “De kindertandarts kan gewoon haar ding doen. De gesprekjes er omheen, het wennen, dat doe ik. Daarom loopt het allemaal zo soepel.”

Plannen voor de toekomst

Voor de toekomst heeft Marieke volop plannen. “Het is zo druk, ik moet echt gaan denken aan een kamer erbij.” Schijnbaar is de behoefte erg hoog. Eigenlijk zou ze met een groep mondhygiënisten er echt de schouders onder willen zetten, met name in Rotterdam. “Ik wil wel zelf een relatief kleine praktijk blijven, maar ik wens voor alle kinderen dat ze op tijd geholpen kunnen worden. Dus voordat er (grote) problemen ontstaan. Iedereen lijkt op zoek te zijn hoe dit het beste aangevlogen kan worden.” Volgens Marieke heeft met name de mondhygiënist hier een grote rol in. Ze zou ook graag zien dat het Ivoren Kruis deze rol wat beter erkent. “We moeten het wel samen gaan doen, maar de mondhygiënist zou de spil moeten zijn als het om preventie gaat.”

Een ander superleuk plan is om een strip uit te gaan brengen. Het logo van haar praktijk is ook een stripfiguur, waarvoor haar zoontje als model is gebruikt. “Met de striptekenaar van dit logo (Boy Akkerman) en een schrijver wil ik een stripverhaal gaan maken. Voor de kleintjes hebben we Johnny Joker, maar voor de wat grotere kinderen spreekt een strip meer aan.”

En eigenlijk heeft ze nog wel veel meer plannen! Op woensdag 18 april hoort Marieke of ze heeft gewonnen.

Door: Lieneke Steverink-Jorna, mondhygiënist

 

/door Lees meer over: Carrière, Thema A-Z
Emotionele ondersteuning door tandenborstel

Emotionele ondersteuning door tandenborstel

Met de nieuwste tandenborstel van het Zweedse Foreo, de Issalexa, kunnen zenuwen, angst, stress en andere emoties worden gedetecteerd met behulp van speeksel. Vervolgens kan met behulp van kunstmatige intelligentie emotionele ondersteuning worden geboden, met spraaktechnologie om de poetser aan te moedigen en feedback te geven.

Speeksel detectie

Uit onderzoek is gebleken dat de mond droger wordt op het moment dat er angst, stress of nervositeit wordt getoond: xerostomie. Deze innovatieve tandenborstel is in staat dit te detecteren, om vervolgens de gebruiker te kalmeren met aanmoedigende woorden. Daarnaast is de Issalexa in staat om emotionele gevoeligheid te detecteren, en kan het gebruikers waarschuwen als deze een poetsbeurt dreigen over te slaan.

Vreemdgaande partners

Een andere functie die aan de Issalexa kan worden toegevoegd is het bestuderen van potentieel ‘vreemd’ speeksel in de mond van iemands partner, om te kijken of deze trouw is of niet. Mocht dit niet zo zijn dan zal de tandenborstel rood kleuren en ‘who’s been a naughty girl/boy’ als commentaar leveren.

De Issalexa is een van de tandenborstels uit de Issa-reeks van het Zweedse Foreo. De Issa 2, die eerder werd gelanceerd, was onder andere te zien in aflevering vijf van Star Trek Discovery. De Issalexa is te koop voor €299.

Bron:
Foreo.com 

/door Lees meer over: Markttrends, Thema A-Z
Sander Leeuwenburgh

Sander Leeuwenburgh benoemd tot hoogleraar aan Radboudumc

Met ingang van 1 april 2018 is Sander Leeuwenburgh benoemd tot hoogleraar Regeneratieve Biomaterialen aan de Radboud Universiteit te Nijmegen. Hij houdt zich onder andere bezig met het ontwikkelen van een nieuwe generatie injecteerbare en zelfherstellende biomaterialen, die kunnen helpen met het stimuleren van regeneratie van beschadigde weefsels.

Toen Sander Leeuwenburgh (Gouda, 1977) in 2001 zijn master Materiaalkunde cum laude afrondde aan de Technische Universiteit in Delft begon hij vrijwel gelijk met zijn promotieonderzoek aan de afdeling Tandheelkunde van het Radboudumc. In de tussentijd studeerde hij ook piano aan het Conservatorium in Arnhem. Hier haalde hij in 2005 ook cum laude zijn master.

Biokeramische coatings voor botvervangende implantaten

Leeuwenburgh promoveerde cum laude in 2006, op zijn onderzoek naar biokeramische coatings voor botvervangende implantaten. Tijdens zijn promotieonderzoek was hij gastonderzoeker bij de Rice University in Houston, Verenigde Staten, en bij de Kyoto University in Kyoto, Japan. Sinds 2006 is Leeuwenburgh verbonden aan de afdeling Tandheelkunde aan de Radboud Universiteit. Eerst als postdoc, vervolgens als docent en universitair hoofddocent, en sinds 2016 als Principal Investigator.

Voor zijn onderzoek ontving Sander Leeuwenburgh onder andere de VENI- en een VIDI-beurs van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO).

Bron:
Regio024

/door Lees meer over: Carrière, Thema A-Z
Betaalbaarheid van de tandarts neemt weer iets af

Betaalbaarheid van de tandarts neemt weer iets af

Nadat in 2015 door de NZa de maximale tarieven waren verlaagd, nam de betaalbaarheid van de tandarts duidelijk toe. In 2017 en 2018 stijgen de tandartstarieven echter weer iets harder dan de inflatie. Deze en andere interessante feiten komen naar voren in de publicatie van Famed.

De mondzorg in cijfers

De whitepaper De mondzorg in cijfers geeft een inkijkje in de trends in mondzorgpraktijken. Famed, die de financiële administratie voor zo’n 2.800 mondzorgpraktijken verzorgt, presenteert hierin cijfers op basis van de declaraties van bijna 4 miljoen patiënten.

Betaalbaarheid tandarts

Tussen 2006 en 2016 zijn de tandartstarieven met 9% gestegen. De inflatie bedroeg in dezelfde periode echter 17%, wat er op neerkomt dat de tandartskosten in tien jaar tijd relatief met 5% zijn gedaald. De tandarts is in die periode dus betaalbaarder geworden! Belangrijkste oorzaak hiervan is dat de NZa in 2015 de maximale tarieven heeft verlaagd. In 2017 en 2018 stijgen de tarieven echter weer harder dan de inflatie, namelijk met 1,8% en 2,7%. In 2017 was de inflatie 1,3% en voor 2018 wordt dat ook verwacht.

Inkomsten per patiënt

Famed heeft ook gekeken naar de inkomsten per patiënt. In 2014 gaf een patiënt gemiddeld € 259 uit in de tandartspraktijk, in 2016 was dit na de tariefsverlaging door de NZa gedaald tot € 236. In 2017 vond weer een stijging plaats naar € 244. Afgezet naar de NZa-tariefsverhoging van dat jaar, blijkt dat de inkomsten per patiënt iets harder gestegen zijn dan de prijzen.

Man versus vrouw

In 2017 waren er 8.712 werkzame tandartsen in Nederland. Hiervan was 59% man. Hun gemiddelde leeftijd was 52 jaar. Van de 41% vrouwen was de gemiddelde leeftijd 41 jaar. Dit verschil wordt veroorzaakt door het hoge percentage vrouwelijke afstudeerders van de laatste jaren.

Ook de samenstelling van de praktijken verandert: het aantal praktijken met maar één tandarts is gedaald van 76% in 1997 naar 58% in 2014. Het aantal groepspraktijken nam toe.

Periodieke controles

Voor ruim 3,7 miljoen patiënten is in 2017 bij Famed minimaal één periodieke controle gedeclareerd. Vaak waren dit er zelfs twee. Uit de cijfers blijkt dat deze patiënten gemiddeld 1,4 keer per jaar voor een periodieke controle naar de tandarts gaan. Dat staat gelijk aan een keer per acht à negen maanden.

Meer preventieve mondzorg

Sinds 2014 is er een trend gaande dat preventie toeneemt ten opzichte van het aantal behandelingen. Vooral onder jongeren is dit het geval.

Daarnaast worden er sinds 2014 minder vullingen gedeclareerd. Dit is in ieder geval voor een deel het gevolg van een stelselwijziging door de NZa. Of het ook het gevolg is van toegenomen preventie, valt nog niet te zeggen. Famed wil dit wel nauwlettend gaan volgen.

Leeftijd patiënten geplaatste vullingen

Bij patiënten tussen de 41 en 60 jaar worden de meeste vullingen geplaatst, namelijk 35% van het totaal. Voor meervlaksvullingen is dit zelfs 43%. Kinderen onder de 10 jaar krijgen 6,5% van alle vullingen. 44,9% van deze vullingen zijn tweevlaksvullingen.

Beugels

Het aantal beugels dat geplaatst wordt stijgt. Het grootste aantal beugels (84%), wordt door jongeren gedragen, 16% door volwassenen. De verhouding tussen beugels bij jongeren en bij volwassenen blijft al jaren hetzelfde. In 2017 zijn er in totaal 122.403 beugels gedeclareerd bij Famed.

/door Lees meer over: Tarieven, Thema A-Z
Beugels in de kleuren van voetbalclubs succes in Zoetermeer

Beugels in de kleuren van voetbalclubs succes in Zoetermeer

Een beugel in de kleuren van je favoriete voetbalclub: dit kan nu. Bij orthodontistenpraktijk de Wereldlach in Zoetermeer zijn beugels te bestellen in de kleuren van alle voetbalclubs. Met een bijkomende speciale competitie kunnen er ook nog eens doelpunten gescoord worden.

Motiveren

Eigenaar van de Wereldlach Poejan Elmi, vertelt dat de beugels niet alleen dienen om medisch up-to-date te zijn maar vooral om te motiveren. ‘Uit onderzoek is gebleken dat jongens hun beugel minder goed dragen. Daarom hebben we de voetbalactie bedacht.’

Punten scoren

Naast de mogelijkheid voor het kiezen van clubkleuren, telt ook mee hoe goed je je beugel draagt. ‘Bij iedere millimeter overbeet die er af gaat, krijg je een doelpunt. De score houden we bij op een speciaal scorebord’, aldus Elmi.

Keerzijde

Met name de Feyenoord en Ajax-beugels zijn een succes. ‘Ik heb wel een keer gehad dat een jongen een Feyenoord-beugel wilde en dat zijn vader toen ingreep. Hij is fan van Ajax, dus een beugel in de Feyenoord kleuren komt het huis niet in.’

Bron:
Omroepwest.nl

/door Lees meer over: Markttrends, Thema A-Z
Wereldrecord neerzetten met oude tandenborstels

Wereldrecord neerzetten met oude tandenborstels

Jolien Vandoorne en Loesia Tryssesoone zoeken oude tandenborstels. De twee studentes geneeskunde aan de KU Leuven, België, organiseren op 15 april een wereldrecordpoging om met behulp van oude tandenborstels de langste lijn te leggen.

Tandhygiëne

Zij ondernemen deze poging in het kader van vzw ‘Nexal Retane’. Dit is een organisatie die zich bezighoudt met de tandhygiëne van bedelkinderen in Senegal. “Het is de bedoeling om de langste lijn te leggen met oude tandenborstels. Op die manier willen we duidelijk maken hoe belangrijk tandhygiëne is, maar ook het belang van het tijdig wisselen van de tandenborstel”, aldus Jolien en Loesia.

Gratis zorg

De studentes vertellen ook dat deze bedelkinderen kilometers ver van hun ouders wonen en dus voor zichzelf moeten zorgen. Zij hebben geen toegang tot medische zorg. Daarom geeft ‘Nexal Retane’ de kinderen gratis consultaties. Ook krijgen de kinderen poetsinstructies en een eigen tandenborstel en tube tandpasta.

De wereldrecordpoging die op 15 april wordt georganiseerd, is bedoeld om meer naamsbekendheid te creëren rondom en sponsoring op te halen voor ‘Nexal Retane’. Deze langste lijn aan tandenborstels zal worden gelegd op de voetbalvelden van het Sportkot, Tevuursevest 101 in Leuven tussen 11:30 en 18:00 uur. Iedereen is welkom om te helpen.

Jolien en Loesia geven aan nog massaal oude tandenborstels nodig te hebben. “Alle maten en kleuren zijn welkom, behalve kopjes van elektrische tandenborstels. We hebben er tenminste 15.000 nodig.” De tandenborstels worden op verschillende plaatsen in Leuven ingezameld.

Update 18 april 2018: Wereldrecordpoging gelukt

Op 18 maart mailde Loesia ons dat de wereldrecordpoging gelukt is. Zij verzamelden met hun project 19.904 tandenborstels die goed waren voor 3.421 meter. Dit is een enorme prestatie die ruim boven hun doelstelling van 15.000 tandenborstels ligt.

Wilt u Nexal Retane steunen?

Nexal Retane is een organisatie die zich inzet voor de gezondheid van bedelkinderen in Senegal. De organisatie richt zich momenteel op de mondhygiëne. Via crowdfunding kunt u Nexal Retane steunen. Op deze manier kunnen zij hun grote droom waarmaken: een mobiele mondzorgpraktijk in Senegal.

Bron:
Nieuwsblad.be
Facebook

/door Lees meer over: Opmerkelijk, Thema A-Z
jophopper mondzorg

Jobhoppers in de mondzorg, wat willen zij?

Jobhoppers, een doorn in het oog van werkgevers. Waarom jobhoppen sommige mondhygiënisten en tandartsen zo graag? Of hadden ze het zelf liever anders gedaan? Hoe kan een werkgever personeel aan zich binden? Een consultant werving- en selectie en een aantal jobhoppers en werkgevers vertellen hun verhaal.

Prinsen- en prinsessengedrag

Solange de Groot heeft een wervings- en selectiebureau. Ze is, zoals ze zelf zegt, ‘een klein wijfie met een groot hart’. Ze heeft het idee dat er onder jonge mondhygiënisten en tandartsen aardig gejobhopt wordt. Deze jonge mensen hebben meer een ‘we-leven-met-de-dag/het-jaar-mentaliteit’. Het is een generatie die minder op de lange termijn kijkt, zoals men vroeger deed. Ze willen nu de wereld zien. De tijd vliegt nog sneller. Ze willen sabbaticals en hebben grotere wensen en hogere eisen aan het leven. Ze willen een mooi huis, willen uitgaan, vakantie… ”Het is wat je prinsen- en prinsessengedrag zou kunnen noemen, echter zij kunnen ook enorm gedreven zijn in hun vak. Ze zoeken vernieuwing, uitdaging en waardering. Daarnaast is het niet altijd hun eigen beslissing om te gaan jobhoppen. Wettelijke veranderingen in de contractduur hebben zeker ook tot kortere arbeidsovereenkomsten geleid.”

Gesprek aangaan

Solange raadt werkgevers aan om met de werknemers een gesprek aan te gaan. Wat zoekt jouw mondhygiënist of tandarts? Wat bevalt hem wel of niet? Wat wil hij in de toekomst? Evalueer en bied uitdaging aan. “Je ziet vaak dat in de kleinere (groeps)praktijken de werknemers closer met elkaar zijn en meer van elkaars wel en wee afweten. Hierdoor kan men tijdig inspelen op wensen van elkaar. Betrokkenheid en ‘zien’ is de basis. Solange legt uit wat ze met ‘zien’ bedoelt: ”Zie wie je bent, zie wie je wil zijn, zie wie er om je heen is, zie wie er met je werkt, zie je eigen en andermans mogelijkheden.” Solange houdt daarom zelf open gesprekken met kandidaten en werkgevers. “Laten we wel zijn: het gaat om de toekomst van de kandidaat en de praktijk. Een ieder wil toch zijn tijd op de werkvloer fijn doorbrengen in een leuk team voor alsjeblieft de langere termijn.” Solange geeft het geheim van een stabiel team weg: “Goede zelfkennis, geen aannames, helderheid, openheid, absoluut plezier met elkaar, zelfsturing en gedeelde verantwoordelijkheid voor en naar elkaar en communiceer!”

Reden om te blijven

Mondhygiënist Nevin Kenger werkte in de eerste jaren na haar afstuderen in verschillende praktijken. Ondertussen heeft ze haar vaste stek gevonden. Ze is hier heel tevreden, omdat haar werk echt gezien wordt en ze veel vrijheid kent. “Mijn toenmalige werkgever wilde een serieus gesprek met mij. Hij complimenteerde mij vaak met mijn goede werk. Daarna merkte hij op dat ik hoge tarieven declareerde, wat ik gewend was van andere praktijken. Hij sprak mij vol emotie toe dat ik dat niet kon maken en kwam op voor zijn patiënten. Hij zei mij dat ik beter moest luisteren naar de wens van de patiënt: “Jouw lat is niet altijd die van de patiënt”, zei hij. Ik wilde steeds het onderste uit de kan halen bij mijn patiënten wat behandelen betreft, ook als de patiënt dit helemaal niet wilde. De manier waarop hij mij dit vertelde, liet zien dat hij zag wat ik deed en dat hij het hart op de goede plek had. Met zijn eerlijkheid bond hij mij zijn praktijk. Ik ben dit nooit vergeten.”

De reden dat ze bij andere tandartsen opstapte was dat ze zich niet op waarde geschat voelde en er te veel werd gedeclareerd. Hiërarchie speelde een rol: patiënten en tandartsen deden soms denigrerend tegen haar. Ook werd ze eens gediscrimineerd door een assistent die het niet zo op buitenlanders had. “Bij mijn huidige werk is er geen hiërarchie. We hebben een gezamenlijk doel: de patiënt, en daar schuiven we als behandelaar ons ego voor opzij, en dat zorgt voor een goede samenwerking.”

Mondhygiënist en praktijkmanager

Nynke Adding-Visser behaalde in 1984 haar diploma tot mondhygiënist. Op de faculteit ontmoette ze haar huidige man, tandarts. Na een praktijk in Den Haag van ’88-’92 te hebben gehad, zijn ze nu, 25 jaar later, eigenaar van een middelgrote tandartspraktijk in Oosterwolde, Friesland.
Nynke is hier mondhygiënist en praktijkmanager. “Als mondhygiënist behandel ik de DPSI 2-4 patiënten samen met mijn twee collega’s. Verder plaats ik ook alle vaste apparatuur bij de orthopatiënten.”
De praktijk is ISO 9001 gecertificeerd. Nynke is als kwaliteitsmanager verantwoordelijk voor alle arbotechnische zaken binnen de praktijk en de infectiepreventie.
Nynke vertelt: “We hebben bewust gekozen voor een grotere praktijk nadat we acht jaar ‘aan huis’ hebben gewerkt; we groeiden er uit en het gebrek aan privacy brak op. Om een externe praktijk lonend te krijgen moesten we van start met meerdere kamers, vier stuks in eerste instantie. Mijn man werkt al sinds ’98 op meerdere kamers met gedelegeerde taken voor de tandartsassistenten. Daarom zijn vele assistenten daarna opgeleid tot preventieassistent. Op dit moment werken we met elf preventie-assistenten. Zij werken volgens ons principe dat invasieve en irreversibele handelingen voorbehouden zijn aan tandartsen en mondhygiënisten. In 2010 is de praktijk uitgebreid met twee kamers naar zes kamers en met meer ruimte voor opslag, een kantine/cursusruimte en een groot kantoor. Dit is bedoeld om ruimte te bieden aan meer tandartsen en mondhygiënisten.”

Weinig verloop

Nynke heeft een stabiel team: “Er is bij ons niet heel erg veel verloop. Wel wordt soms een contract niet verlengd, omdat een tandarts vertrekt. Over het algemeen zijn mijn medewerkers tevreden met hun werk. Ik meen dat ik ze aan onze praktijk weet te binden met een stabiel bestuur, een goede werksfeer, goede arbeidsvoorwaarden, scholing waar gewenst of nodig en gezellige pauzes. Een stabiel team bestaat uit mensen die onderling van elkaar verschillen in leeftijd en karakter en elkaar daarmee aanvullen. Ik denk dat tandartsen en mondhygiënisten vertrekken wanneer er niet goed meer voor hen ‘gezorgd’ wordt. En dat betekent niet alleen dat alles voor hen goed geregeld moet zijn, maar bovenal dat er ook wat van hen geëist wordt. Dat ze worden betrokken bij de gang van zaken, naar hun mening wordt gevraagd en dat ze zich verantwoordelijk voelen voor meer dan alleen hun eigen handelen.” Om alles goed te kunnen regelen hoop ik dat er in de toekomst een (post)hbo-opleiding ‘Praktijkmanager’ wordt gestart. “De regeldruk zal nog wel even toenemen, dus het kan ook dat er taken van de praktijkmanager geoutsourcet gaan worden.” Nynke heeft zelf ook overwogen om te gaan jobhoppen: “Ik heb me met het vergroten van de praktijk het praktijkmanagerschap eigen moeten maken. Toen heb ik op het randje van een burn-out gezeten. Ik heb eerlijk overwogen om een andere ‘echte’ baan te gaan zoeken. Al met al gaat niets vanzelf.”

Van tandartsassistent naar mondhygiënist

Sandra was in haar jeugd in het geheel niet bezig met presteren op school. Destijds ging je als meisje vanzelf naar een opleiding in de richting van uiterlijke verzorging, mode en kleding of activiteitenbegeleiding. Ze werd tandartsassistent, maar tijdens haar stage kwam ze er al achter dat ze geen volgzaam type was. Zo kwam ze op de opleiding Mondhygiëne terecht. ”Ik had nog nooit een mondhygiënist aan het werk gezien. Toch leek het me leuk. Ik heb mijn gevoel gevolgd en ben in het diepe gesprongen. Mijn gevoel volgen en in het diepe springen is een rode draad in mijn leven. Het pakt meestal goed uit, heel soms niet, maar dan zwem ik naar de kant en spring ergens anders.” Ze heeft nooit spijt van haar keuze gehad. Het afgelopen jaar heeft ze haar 25-jarig jubileum gevierd! In die 25 jaar is haar beroep en haar werkveld veranderd. Ze veranderde mee.

Vier praktijken tegelijk

Sandra vindt het belangrijk om het leuk te hebben met haar patiënten en collega’s. Ze wil goed werk leveren en legt de lat hoog voor zichzelf en anderen. “Als ik kan bereiken dat patiënten inzien hoe belangrijk hun mondgezondheid is en wat de gevolgen van hun (niet) handelen zijn, vind ik overal mijn weg wel. Ik wil naar eer en geweten handelen. Ik wil uitzoeken wat ik niet weet, maar wel wil weten.” In totaal heeft ze acht werkgevers gekend en heeft ze al contact met volgende werkgevers. Dit had ze van te voren niet zo gepland. Van nature is ze namelijk heel loyaal en trouw. Maar het is zo gelopen.

Sandra begint met vertellen: “Toen ik begon met werken, woonde ik elders. Daar werkte ik de eerste jaren fulltime in vier praktijken. Daar kon ik ervaren wat ik wel en wat ik niet wilde, op mijn bek gaan en weer opkrabbelen. Het was eenvoudig om een baan voor een dag per week in te ruilen voor een andere baan als die leuker leek. Ook hier volgde ik mijn gevoel. Bij de praktijk waar ik het kortste heb gewerkt, vond ik het niet prettig dat ik zowel tegen mijn collega’s in de sterilisatieruimte als tegen patiënten geen dialect mocht spreken terwijl zij dit wel spraken en dit ook prettig vonden. En dat ik assistentes niet mocht helpen, maar dat zij wel altijd voor mij klaar stonden. Als ik dat wel deed, moest ik me op kantoor melden en kreeg ik een preek!”

Parttime bij twee werkgevers

De baan waar ze twee dagen in de week werkte, bleek een blijver, ook na de verhuizing. Ze heeft daar bijna twaalf jaar gewerkt. De reden van stoppen daar was niet de afstand.

“Ik werkte inmiddels parttime, twee dagen in die praktijk en een dag in een andere praktijk. Het werd steeds meer ‘gedoe’. Gedoe over mijn salaris, gedoe over cursussen en congressen, wie betaalt wat en wanneer en als ik ergens een hekel aan heb, is het gedoe. Werkgever B zei dan dat werkgever A meer moest betalen aan een cursus, omdat ik daar twee dagen werkte en bij hem maar een. Werkgever A zei dan dat hij het daar niet mee eens was, omdat de cursusdag op ‘zijn dag’ was, enz., enz. Dit werd over mijn hoofd gespeeld, verschrikkelijk!”

Nu ook docent

Nadat ze de praktijken allebei verliet, had ze voor het eerst maar een werkgever. Het was lekker dichtbij en ze kreeg keurig het NVM-salaris. “Ik mocht zelf bepalen hoe lang ik nodig had voor patiënten en ik werd betrokken in het maken van behandelplannen.” Ook hier werkte ze twaalf jaar. “De eerste tien jaar waren fantastisch, ik heb me mogen ontwikkelen, heb veel geleerd, had leuke collega’s, het was gezellig, ik kreeg de ruimte. We zijn zelfs twee keer met het hele team naar het verre buitenland geweest. Ik heb er met heel veel plezier gewerkt, totdat na de praktijkverhuizing de praktijkvoering veranderde:  de langstzittende assistente werd manager zonder hiervoor opgeleid te zijn en de tandarts gaf meer verantwoordelijkheid aan de assistentes en was steeds minder in de behandelkamer te vinden. Er waren patiënten die dachten dat een assistente de tandarts was!

Ik werd steeds meer uit het team op een eilandje gezet: assistentes mochten me niet meer helpen, zij hadden het druk. Wel hadden ze tijd voor onderling ontbijten of sporten onder werktijd als de baas er niet was….niet echt een motiverende omgeving. Overall was het probleem vooral het gebrek aan goede communicatie.”  Na twee jaar besloot Sandra om op te stappen. Ze was toen al begonnen als docent op de opleiding mondzorgkunde, waar ze wederom in het diepe sprong. Na drie jaar wennen aan de grote instantie heeft ze haar draai daar gevonden. Ze werkt ernaast ook nog in een praktijk waar ze veel vrijheid en verantwoordelijkheid krijgt, waar goed wordt gecommuniceerd en als team prettig wordt samenwerkt. Iedereen wordt hier gezien. “Ik merk dat ik af en toe een aai over mijn bol ook erg kan waarderen.”

Veel praktijken gehad

Een anonieme mondhygiënist vertelt waarom zij opstapte bij veel praktijken. Bij een bepaalde praktijk moest ze erg veel declareren, zo’n vijftig-zestig euro voor tien minuten werk. Verder is ze eens gestopt, omdat ze een jaar in het buitenland ging werken. Daarna kreeg zij te maken met een assistent die er een ‘soepzooitje’ van maakte. Deze assistent werkte zelf als tandarts en nam niet-BIG-geregistreerde tandartsen aan. Weer bij een andere praktijk moest ze alles zelf doen, echt alles en ondertussen bemoeide de tandarts zich ook overal mee. Ondertussen weigerde de pc en het tandsteenapparaat regelmatig dienst. Daarop verliet ze de praktijk en wendde zich tot een andere tandartspraktijk. Net als Sandra kreeg zij hier ook wat te horen rondom de omgang met assistenten. De tandarts vond haar te amicaal omgaan met wat volgens hem ‘maar assistenten’ waren. De agenda werd steeds meer een gatenkaas en de irritatie naar deze tandarts steeg. Ze ervaarde hierdoor veel stress en stapte uiteindelijk op. Deze mondhygiënist vindt het vooral belangrijk dat de werkgever eerlijk is, betrouwbaar. Ook wil ze de vrijheid hebben om zelf behandelplannen te maken. “Ik vind het vervelend als de tandarts bij voorbaat beslist wat er moet gebeuren en al een begroting heeft afgegeven. Dat hij dan boos wordt, als ik het er niet mee eens ben. Maar vaak durf ik niet voor mezelf op te komen. Ik hoop dat ik mezelf daar in kan veranderen.”

Stabiel team

Mondhygiënist Marie-Anne van Lexmond heeft twee eigen praktijken – Keizers Mondzorg en Mondzorg Praktijk Zuidas – met een heel team. Het bestaat uit zeven mondhygiënisten, twee baliemedewerkers, een general manager en zijzelf. Ze heeft zelf nooit gejobhopt, omdat ze zeer loyaal is. ”Ik heb een erg stabiel team en het is ook echt mijn streven dit zo te behouden. Het is belangrijk voor de patiënten om een vast team van mondzorgspecialisten te hebben. Dit wekt vertrouwen en zorgt voor persoonlijke aandacht en optimale zorg. Ik heb een stabiel team door te luisteren, te communiceren en de wensen tot groei of andere ambities te verwezenlijken, zodat iedereen zich op zijn manier verder kan ontwikkelen binnen de praktijk.”

Door: Lieneke Steverink, Jorna, mondhygiënist

/door Lees meer over: Carrière, Thema A-Z
Spelen met het Dahlconcept. En vergeet uw patiënt niet!

Spelen met het Dahlconcept. En vergeet uw patiënt niet

Het Dahlconcept wordt steeds vaker toegepast bij locale gebitsslijtage zonder ruimte voor restauratief herstel. Toch aarzelt menig tandarts omdat deze aanpak op het eerste gezicht indruist tegen aangeleerde denkbeelden over occlusie concepten.

Bij gebrek aan wetenschappelijk bewijs volstaat bij de toepassing van het Dahlconcept het principe van ‘Best Practice’:

Hierbij identificeert men het doel: patiënten duurzaam en naar tevredenheid behandelen.
Neemt men criteria in ogenschouw: weefselsparend, niet onnodig kostbaar en voorspelbaar behandelen.
Weegt men alternatieven: ook niet gesleten elementen behandelen, orthodontie, chirurgie.

Op basis hiervan maakt men een weloverwogen keuze.

Omdat gebitsslijtage een gedragsgerelateerd zorgterrein betreft, kan aandacht voor de mens achter de tanden tijdens onderzoek, diagnostiek  en behandelplanning niet genoeg benadrukt worden.

Care for the patient, don’t just treat the (dental) condition  en Risk assessment is the key to successful management zijn geen holle slogans

Wanneer pas je Dahl toe?

– Als er geen orthodontie is gewenst.
– Behoud van tandweefsel is gewenst.
– Voor een mooie lach.

Er is beperkte ‘real evidence’ betreffende slijtage, maar de survival rates van opbouwen van slijtage volgens de Dahl-methode lijken wel gunstig. Als we uitgaan van de best available practice, zorgt dit ook voor groei van evidence based dentistry.

Dahl toepassen als:

  1. Bij lokaal tandweefselverlies waarbij er geen ruimte is voor herstel.
  2. Er geen sprake is van verlies van verticale dimensie.

Voorwaarde is wel dat de onder en boven incisieven elkaar op gunstige plek raken, zodat de belasting axiaal is.

Geen Dahl toepassen als:

  1. Er lokaal tandverlies is zonder ruimte voor herstel bij een end-to-end frontrelatie.
  2. In het geval van een extreme diepe/traumatische frontrelatie.
  3. Er sprake is van een omgekeerde curve. Dit wordt alleen maar versterkt als je Dahl toepast.
  4. Gegeneraliseerde slijtage met enig verlies van VDO.
  5. Gegeneraliseerde slijtage met verlies van VDO en een gemutileerde dentitie.

In deze gevallen kaan orthodontische voorbehandeling worden overwogen.

Slijtage in kaart brengen

Slijtage is een gedragsprobleem en is patiëntgebonden. Het is daarom belangrijk om de patiënt achter het gebit beter in kaart te brengen alvorens u gaat behandelen. Wabeke en haar collega hebben hiervoor vragenlijsten ontwikkeld die vóór de behandeling ingevuld dienen te worden door de patiënt. Hiermee kan een beeld worden geschetst van de patiënt en kan gekeken worden naar de oorzaak van de slijtage. Belangrijk is om de motivatieverkenning van de patiënt in een zo min mogelijk bedreigende situatie te analyseren zodat de patiënt zich zo veel mogelijk openstelt.

Oorzaken slijtage

Het is belangrijk dat herkend wordt wat de oorzaak is van slijtage zodat de behandeling hierop afgestemd kan worden. Het is belangrijk om te herkennen dat holle slijtage facetten duiden op erosie/chemisch opgelost tandweefsel en dat glad-platte slijtage facetten duiden op attritie. In veel gevallen van slijtage is er een combinatie aanwezig. Dit versnelt het slijtageproces.

Het is belangrijk om een risico inschatting te maken. Zo weet u waar u naar toe gaat en welke obstakels er kunnen optreden tijdens de behandeling. Na de risico inschatting en de motivatie in kaart te hebben gebracht komt de documentatie. Dit gebeurt onder andere middels lichtfoto’s. Lichtfoto’s zijn vooral belangrijk om terug te kunnen kijken naar de situatie waar de patiënt vandaan komt. Wabeke codeert de motivatie in groen, oranje en rood en borduurt hierop verder.

Gebruik maken van de maximale occlusie of de centrale relatie

Hoe meer slijtage des te meer de onderkaak procentraal komt te staan ten opzichte van de bovenkaak. U moet besluiten van welke relatie u uitgaat vanaf het begin van de behandelplanning. Dit kan maximale occlusie (MO) of centrale relatie (CR) zijn. U kiest wat het meest gunstige is voor de beet.

Behandelprotocol

  1. Documentatie: modellen in articulator, mondfoto’s en röntgenfoto’s.
  2. Opwas maken.
  3. Model bespreking met patiënt en/of een extra behandelaar zoals een orthodontist.
  4. Hygiëne ondersteuning en een week spoelen PerioAid.

Tips and tricks voor Dahl toepassing

– Wees niet te zuinig met composiet.
– Betrek zo nodig het onderfront erbij wanneer de steps in de Dahlplateau’s vlakbij de cervicale outline komen te liggen om afchippen van het composiet te voorkomen.
– Zorg voor axiale belasting van het composiet.
– Blijf oog houden voor de mens achter de tanden.

Het is belangrijk om uw patiënt te blijven volgen, ook na behandeling, om te herevalueren en te kijken of er opnieuw chipping of slijtage is opgetreden, of er eventueel een knarsplaat nodig is of dat er herstel uitgevoerd dient te worden.

Survival van composiet is vrij goed. Dit is mede te danken aan het reparatievermogen van composiet. Hiermee is het succescijfer hoger dan als u kijkt naar elk beetje chipping wat optreedt, dan zouden de cijfers qua survival veel minder gunstig zijn.

Sinds 1980 is Dr. Kya Wabeke werkzaam als tandarts MFP/Gnatholoog in de Bijzondere Tandheelkunde. Na vele jaren werken binnen CBT VU, ACTA (ondermeer promotie onderzoek) en CBT Haga Zkh Den Haag voert zij nu een eigen verwijspraktijk binnen Denthuijse, praktijk voor Tandheelkunde in Zoetermeer. Bij de NVVRT staat zij nu ook geregistreerd als Restauratief tandarts. In haar verwijspraktijk verdeelt zij haar tijd tussen gnathologische problematiek en complexe restauratieve vraagstukken. Daarbinnen neemt gebitsslijtage een belangrijke plaats in. Occlusie en articulatie problematiek hebben haar speciale interesse, evenals nauwe samenwerkingsverbanden met andere zorgverleners, zoals orofaciaal therapeut, en last, but not least, orthodontist. Van hun gezamenlijke inspanningen brengen zij in schrift en in mondelinge presentaties geregeld verslag uit.

Verslag door Nika van Koolwijk, tandarts, voor dental INFO van de lezing van Machteld Siers tijdens het NWVT-congres Dahlen, wanneer en hoe?

/door Lees meer over: Congresverslagen, Kennis, Restaureren, Thema A-Z